Οι πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές κυρίως στη ∆αδιά και στην Πάρνηθα καθώς και οι πληµµύρες που κυριολεκτικά έπνιξαν όλη τη Θεσσαλία επιβεβαίωσαν ότι η Ελλάδα του µνηµονίου δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα «Αποτυχηµένο κράτος» (failed state) το οποίο είναι ανίκανο να προστατεύσει ανθρώπινες ζωές, περιουσίες, φυσικό περιβάλλον και υποδοµές. Με άρθρο µας µάλιστα τον Αύγουστο του 2021 είχαµε κάνει αυτή την σκληρή διαπίστωση (www.notismarias.gr 7/8/2021).
Και ενώ κυβέρνηση και κόµµατα της αντιπολίτευσης διασταυρώνουν τα ξίφη τους πάνω στα αποκαΐδια αλλά και πάνω από τις πληµµυρισµένες περιοχές, κανείς τους δεν τολµά να αναζητήσει τις πραγµατικές ευθύνες. Ευθύνες που επιµερίζονται σε κυβέρνηση και αξιωµατική αντιπολίτευση καθώς άφησαν αναξιοποίητα τεράστια ευρωπαϊκά κονδύλια για την αντιµετώπιση των φυσικών καταστροφών.
Ποσά που για µεν το διάστηµα 2014-2021 ανερχόταν σε 1,3 δις ευρώ και για το διάστηµα 2021-2027 ανέρχονται σε 1,8 δις ευρώ!!!
Στα κονδύλια αυτά πρέπει να προστεθεί και η χαµένη ευκαιρία αξιοποίησης κονδυλίων του Ταµείου Ανάκαµψης για την αντιµετώπιση των φυσικών καταστροφών. Στο πλαίσιο αυτό από πλευράς µας στηλιτεύσαµε αρκετά έγκαιρα πριν από δύο ακριβώς χρόνια το γεγονός ότι η κυβέρνηση διέθεσε µόνο τα «ψίχουλα» του Ταµείου Ανάκαµψης για την αντιµετώπιση των φυσικών καταστροφών (www.notismarias.gr 16/8/2021). Έτσι επισηµαίναµε ότι «οι τεράστιες φυσικές καταστροφές λόγω πυρκαγιών έφεραν ταυτόχρονα στο προσκήνιο και τις νέες κυβερνητικές αβελτηρίες σε σχέση µε το περίφηµο σχέδιο Ελλάδα 2.0. Μάλιστα το πολυδιαφηµισµένο σχέδιο Ελλάδα 2.0 το οποίο ψηφίστηκε στα τέλη Ιουλίου µετά βαΐων και κλάδων από την κυβερνητική πλειοψηφία προβλέπει ψίχουλα για τη δασοπυρόσβεση. Έτσι από τα 30,5 δις ευρώ του συνολικού πακέτου του σχεδίου Ελλάδα 2.0, ποσό το οποίο µε τη µόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων σύµφωνα µε την κυβέρνηση θα φτάσει στα 57 δις ευρώ, τελικά το ποσό που προβλέπεται για δασοπυρόσβεση είναι µόνο 263 εκατ. ευρώ. Αν στο ποσό αυτό προσθέσουµε και διάφορες άλλες δράσεις για αντιµετώπιση άλλων φυσικών καταστροφών όπως πληµµύρες σεισµοί κλπ το ποσό φτάνει στα 787 εκατ. ευρώ. Έτσι 56 δις ευρώ θα κατευθυνθούν σε άλλες δράσεις πλην αυτών για αντιπυρική και αντιπληµµυρική προστασία και όλα αυτά παρότι υποτίθεται ότι το σχέδιο Ελλάδα 2.0 στηρίζει την πράσινη µετάβαση. Και παρότι επίσης το 35% του σχεδίου Ελλάδα 2.0 πάει υποτίθεται για την πράσινη ανάπτυξη. Είναι χαρακτηριστικό δε ότι το σχέδιο Ελλάδα 2.0 προβλέπει µόνο 110 εκατ. ευρώ για αντιπληµµυρικά έργα το διάστηµα 2021-2026, δηλαδή κάτι λιγότερο από 20 εκατ. ευρώ ετησίως!!!.» (www.notismarias.gr 16/8/2021).
Επιπλέον από το 2017 και εντεύθεν συνεχίζουµε, εις µάτην βέβαια, να προβάλλουµε τη θέση µας για τη δηµιουργία ενός Εθνικού Ταµείου για την Αντιµετώπιση των Φυσικών Καταστροφών. Ένα Ταµείο το οποίο θα συγκεντρώσει όλους τους παραπάνω ευρωπαϊκούς πόρους και θα σχεδιάσει τις απαραίτητες δράσεις για την πρόληψη αλλά και για την αντιµετώπιση των φυσικών καταστροφών.
Ειδικότερα από τον Ιούλιο του 2017 ως ευρωβουλευτής µε συνεχείς παρεµβάσεις, ανακοινώσεις και δεκάδες άρθρα απαιτούσαµε την διάθεση των προβλεπόµενων ευρωπαϊκών κονδυλίων για την αντιµετώπιση των φυσικών καταστροφών. Μάλιστα τον Σεπτέµβριο του 2020 είχα θέσει το καίριο ερώτηµα «Τι έγινε τελικά το 1,3 δις ευρώ της ΕΕ για την αντιµετώπιση των φυσικών καταστροφών;».
Και όλα αυτά παρότι από τον Αύγουστο του 2018 είχα φέρει στη δηµοσιότητα δηλώσεις της αρµόδιας Επίτροπου της ΕΕ Κορίνας Κρέτσου σύµφωνα µε τις οποίες η Επίτροπος από τις 29 Νοεµβρίου 2017 και µάλιστα εντός της Ολοµέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις Βρυξέλλες είχε καλέσει την τότε κυβέρνηση να αξιοποιήσει το αστρονοµικό ποσό των 1,3 δις ευρώ από κοινοτικά κονδύλια που βρίσκονταν στη διάθεση της Ελλάδας για την αντιµετώπιση των συνεπειών της κλιµατικής αλλαγής και των συνακόλουθων φυσικών καταστροφών.
Όπως τόνισε µάλιστα η τότε Επίτροπος Κορίνα Κρέτσου απαραίτητη προϋπόθεση ήταν η διαµόρφωση ειδικού επιχειρησιακού σχεδίου σε εθνικό ή και σε περιφερειακό επίπεδο και η υποβολή του προς έγκριση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Όµως όπως λέει και ο λαός µας «στου κουφού την πόρτα όσο θέλεις βρόντα».
Η νέα διαδικασία χρηµατοδότησης των έργων αποκατάστασης των συνεπειών των φυσικών καταστροφών που τέθηκε σε ισχύ από 27/7/2017 διέθετε τεράστια πλεονεκτήµατα σε σχέση µε την γνωστή πεπατηµένη της χορήγησης αποζηµιώσεων µέσα από το Ευρωπαϊκό Ταµείο Αλληλεγγύης.
Οι συνεχείς φυσικές καταστροφές από τις πυρκαγιές και τις πληµµύρες ανέδειξαν µε τον πιο γλαφυρό τρόπο τις διαχρονικές πολιτικές ευθύνες της κεντρικής εξουσίας αλλά και των περιφερειακών αυτοδιοικήσεων που από το 2017 και εντεύθεν δεν αξιοποίησαν σε πρώτη φάση το 1,3 δις ευρώ της ΕΕ για την αντιµετώπιση των φυσικών καταστροφών αφήνοντας ανοχύρωτη την Ελλάδα.
Μάλιστα οι ευθύνες της κυβέρνησης της Ν∆ επιτείνονται καθώς όταν ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας είχε στη διάθεσή της τα υπόλοιπα των κονδυλίων του ΕΣΠΑ τα οποία ξεπερνούσαν το ποσό των 1,8 δις ευρώ. Και όλα αυτά παρότι µε άρθρο µου στις 6/8/2019 στην Κυριακάτικη Κόντρα News αµέσως µετά την εκλογή της κυβέρνησης της Ν∆ είχα καλέσει την νέα κυβέρνηση να αξιοποιήσει τα κονδύλια αυτά για τη δηµιουργία Εθνικού Ταµείου Αντιµετώπισης Φυσικών Καταστροφών. Και καθώς η κυβέρνηση δεν έδειχνε διάθεση να ανταποκριθεί σχετικά επανήλθα στην Κυριακάτικη Κόντρα News µε νέο άρθρο µου στις 16 Αυγούστου 2020 καλώντας την να αξιοποιήσει το 1,3 δις ευρώ της ΕΕ.
Όµως τα κυβερνητικά κόµµατα από το 2017 και εντεύθεν προτίµησαν να µην διαθέσουν το 5% του ΕΣΠΑ και των άλλων ευρωπαϊκών Ταµείων ύψους 1,3 δις ευρώ για την αντιµετώπιση των φυσικών καταστροφών. Αντί λοιπόν να µειώσουν κατά 5% τα κονδύλια για τα διάφορα έργα ΕΣΠΑ προκειµένου το ποσό των 1,3 δις ευρώ να διατεθεί για αντιµετώπιση φυσικών καταστροφών τελικά προτίµησαν να διαθέσουν όλα τα κονδύλια στους διάφορους δικαιούχους του ΕΣΠΑ, δικαιούχους που στην κορυφή της λίστας φιγουράρουν οι διάφοροι γνωστοί-άγνωστοι ξένοι και ελληνικοί πολυεθνικοί όµιλοι. Έτσι δεν έκαναν καµιά σχετική αλλαγή στα προγράµµατα ΕΣΠΑ και άφησαν τα κονδύλια αυτά να τα ενθυλακώσουν οι γνωστοί-άγνωστοι που λυµαίνονται τα ευρωπαϊκά κονδύλια, δηλαδή οι µεγαλοεργολάβοι και οι ευρωπαϊκές πολυεθνικές.
Το ίδιο έπραξαν και κατά τη σχεδίαση του Ταµείου Ανάκαµψης. Και ιδού τα αποτελέσµατα.
Ταυτόχρονα αξιοποίησαν ελάχιστα τα κονδύλια του Εθνικού Προγράµµατος Πολιτικής Προστασίας ΑΙΓΙΣ ύψους 1,7 δις ευρώ.
*Ο Νότης Μαριάς είναι Πρόεδρος του Κόµµατος ΕΛΛΑ∆Α- O ΑΛΛΟΣ ∆ΡΟΜΟΣ, Καθηγητής Θεσµών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Πανεπιστήµιο Κρήτης, πρώην Ευρωβουλευτής