Αγαπητοί αναγνώστες, Καλό μήνα με Υγεία!
Με τη χάρη του Θεού, μπήκαμε από τη Δευτέρα, στον δεύτερο μήνα του χρόνου, τον Φλεβάρη, δηλ. τον Κουτσοφλέβαρο. Φέτος έχει 28 μόνο μέρες.
Αρχίζει (1/2) με τη γιορτή του Αγ. Τρύφωνα, από τη Λάμψακο της Φρυγίας. Μεγάλωσε, έγινε πιστός και αφοσιωμένος Χριστιανός, είχε τη χάρη να θεραπεύσει θαυματουργικά, όσους του ζητούσαν βοήθεια. Θεράπευσε μάλιστα και τη βαριά άρρωστη κόρη του αυτοκράτορα Γορδιανού. Στα χρόνια του Δεκίου, συλλαμβάνεται, βασανίζεται απάνθρωπα, και τέλος θανατώνεται!
Την επομένη, δηλ. την Τρίτη (2/2) γιορτάζουμε την Υπαπαντή του Κυρίου. Δεν ξεχνούμε πως η Υπαπαντή του Χριστού, είναι η μέρα που “σαράντισε” η Παναγία μας (γέννηση του Χριστού: 25 Δεκ., Υπαπαντή σήμερα 2/2, σαράντα μέρες όπου κατά το τυπικό έπρεπε να φέρουν το βρέφος Ιησού, στον ναό των Ιεροσολύμων οι γονείς Του, δηλ. Ιωσήφ και Μαρία και να κρατούν προσφορά τους στο ναό, ένα ζευγάρι περιστέρια ή τρυγόνια, ό,τι είχαν.
Την Τετάρτη (3/2) η Εκκλησία μας γιορτάζει τον Συμεών τον Θεοδόχο, κ.ά., καθώς και τον Άγιο Σταμάτιο (και μαζί Νικόλαο και Ιωάννη). Για τους τρεις τελευταίους, η στήλη μας οφείλει στους αναγνώστες της, δυο γραμμές: Οι Άγιοι Νεομάρτυρες: Σταμάτιος και Ιωάννης, αδέλφια, από τις Σπέτσες, 18 χρόνων ο πρώτος και 22 ο Ιωάννης, με παρέα τους τον πλοίαρχο του μικρού σκάφους, Νικόλαο, αποφασίζουν εμπόριο με το καράβι του φίλου τους.
Και ξεκινούν με φορτωμένο το πλοιάριό τους, από τις Σπέτσες. Το καράβι, έξω από τη Χίο που βρέθηκε με ζημιές, πήγαν να το δέσουν σ’ ένα λιμανάκι. Μπροστά τους βρέθηκε ένας, τους έδωσε δήθεν οδηγίες και πληροφορίες για επισκευές κ.λ. και τον φιλοδώρησαν πλούσια. Κι εκείνος τρέχει στον Αγά, του λέει τα συμβαίνοντα, έρχονται Τούρκοι, τους συλλαμβάνουν, τους φυλακίζουν και μετά από μαρτύρια θανατώνονται. Ήταν 3 Φεβρουαρίου του 1822 ή 23 για τους δύο πρώτους: Σταμάτιο και Ιωάννη· τον Νικόλαο είχαν πιο πριν θανατώσει. Η εκκλησία μας τιμά την ιερή μνήμη Των, στις 3 Φεβρουαρίου, και στη γιορτή Τους, ψάλλεται το απολυτίκιο:
«Νομίμως αθλήσαντες υπέρ Χριστού του Θεού, παμμάκαρ Σταμάτιε, συν Ιωάννη ομού, αυτάδελφοι ένδοξοι. Σύναθλον δε εν πάσι τον Νικόλαον σχόντες, δόξης της των Μαρτύρων ηξιώθηκε άμα, πρεσβεύοντες, τη Τριάδι, υπέρ των ψυχών ημών».
Έχομε οι Χανιώτες και όχι μόνο, στη Μοναχή Ελιά, πάνω από τη γέφυρα, πριν το Βαμβακόπουλο, δεξιά, νεόδμητη εκκλησία αφιερωμένη στη Χάρη Των (Σταματίου, Ιωάννου και Νικολάου) το ένα κλίτος της, και στον Μεγαλομάρτυρα Δημήτριο τον Μυροβλύτη το δεύτερο. Με τη βοήθειά Τους και καιρού επιτρέποντος, θα πάμε, θ’ ανάψουμε το κεράκι μας, θα προσκυνήσουμε τη Χάρη τους, θα λειτουργηθούμε.
Χθες, Πέμπτη (4/2) θυμηθήκαμε την ιερή μνήμη Ισιδώρου του Πηλουσιώτη και σήμερα Παρασκευή (5/2) την Αγία Αγάθη τη μάρτυρα. Κι η πρώτη βδομάδα του Φλεβάρη, βαδίζει προς το τέλος της, με την ιερή μνήμη αύριο Σάββατο (6/2) Φωτίου του αγίου Ισαποστόλου και Ομολογητού.
Μια βδομάδα ευλογημένη!
Ρίχνοντας τώρα τη ματιά μας στα Λαογραφικά της, δεν ξεχνούμε κατάπρωτα το όνομα Κουτσοφλέβαρος, γιατί έχει τις λιγότερες μέρες φέτος. Έχει μόνο 28 μέρες. Από τις δοξασίες του Λαού μας για τον Φλεβάρη, θυμίζουμε:
1. Το Φλεβάρη μη φυτέψεις, ούτε να στεφανωθείς.
2. Είπαν του Φλεβάρη βρέξε και εξέχασε να πάψει!
3. Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει,
μ’ αν του δώσει και κακιώσει, μες στο χιόνι θα μας χώσει!
4. Παπαντής καλοβρεγμένα, και τ’ αμπάρια γεμισμένα.
5. Καλός καιρός τσ’ Υπαπαντής, Μαρτιάτικος χειμώνας!
Έχομε κι άλλα αλλά τ’ αφήνομε για τις επόμενες βδομάδες!
*** *** ***
Μια ματιά τώρα και σε πρόσφατες εκδόσεις ποιότητας: αρχίζομε με του Χάρη Στρατιδάκη: “Το Ρέθυμνο στα χρόνια της χολέρας” (Ρέθυμνο, 2020, σχ. 8ο, σελ. 70). Ακούραστος, με τη χάρη του Θεού, ο ξεχωριστός φίλος και εκλεκτός συγγραφέας, δάσκαλος και σχολ. σύμβουλος, ο πολυγραφότατος δ/ρας Παιδαγωγικής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, πρωτεργάτης του Σχολ. Μουσείου και τόσων άλλων δραστηριοτήτων, ο Χάρης, με το σημερινό του έργο, με θέμα τις επιδημικές ασθένειες, που ταλαιπώρησαν το Ρέθυμνο και την επαρχία του, για πάνω από 700 χρόνια, από τον 14ο αιώνα και μέχρι χθες!
Ένα θέμα δηλαδή, άκρως ενδιαφέρον, που απαιτούσε έρευνες και μελέτες σε αρχεία και εφημερίδες. Ρίχνοντας στο τέλος της μελέτης του έργου τη ματιά σας (σελίδες 61-63), θα βεβαιωθείτε για τον καταβληθέντα μόχθο για τη μελέτη και έρευνα του θέματος, και βέβαια να συγχαρείτε από καρδιάς, τον φίλτατο Χάρη Στρατιδάκη, για την πληρέστερη αυτή, παρουσίαση του θέματος, για τα χαρακτηριστικά των καταραμένων ασθενειών (πανούκλας, ευλογιάς, λέπρας, χολέρας κ.ά., κ.ά.), που αποδεκάτισαν τον πληθυσμό του Ρεθύμνου και των επαρχιών του, και που ερήμωσαν και εγκαταλείφθηκαν οικισμοί, λόγω των θυμάτων των.
Ερχόμαστε, τελειώνοντας στο Επίμετρο του έργου (σελ. 51-52) και στεκόμαστε κλείνοντάς το σε σκέψεις που δεν είναι ευχάριστες. Βλέπομε στις τηλεοράσεις, ακούμε στα ραδιόφωνα και διαβάζομε στις εφημερίδες, καθημερινά, τώρα κι ένα χρόνο και καταλήγουμε στο ότι ο κορωνοϊός είναι η σημερινή χολέρα στη γη μας ολάκερη.
Χάρη, σ’ ευχαριστούμε, μας έβαλες σε σκέψεις, μας έφερες προβληματισμούς· σ’ ευχαριστούμε, γιατί και το νέο σου αυτό πόνημα, γράφει Ιστορία, μας θυμίζει το παρελθόν μας, ξυπνά τις συνειδήσεις μας! Πάντα άξιος!
*** *** ***
Ετήσια περιοδική έκδοση, της Ιστορικής, Λαογρ. Εταιρείας Νομού Λασιθίου: “ΑΜΑΛΘΕΙΑ”, τευχ. 200-203, του 2020, σελ. 160, πανηγυρικός τόμος για τα 50 χρόνια (1970-2020) έκδοσης του.
Στο Εισαγωγικό του κείμενο, ο ακούραστος δ/ντής του, ο αγαπητός Γιάννης Ευάγγ. Σταμέλος, γράφει μεταξύ των άλλων:
«…Στην Κρήτη το περιοδικό που εκδίδουμε συνεχώς από το 1970 μέχρι σήμερα, η ΑΜΑΛΘΕΙΑ, θεωρείται ένα από τα κορυφαία της περιφέρειας, ενώ ανάλογα είναι και τα μηνύματα που μας έρχονται και από την υπόλοιπη Ελλάδα.
Η Αμάλθεια έχει εκδώσει μέχρι σήμερα 203 τεύχη στα οποία έχει καταγραφεί μια μεγάλη ποικιλία σημαντικών θεμάτων από δόκιμους αλλά και καταξιωμένους συγγραφείς και αρθρογράφους. Με τη δεύτερη περίοδο έκδοσης του περιοδικού, το 2007, επιχειρήθηκε μια κάποια ανανέωση τόσο στη μορφή όσο και στο περιεχόμενο με τη δημιουργία μόνιμων σελίδων (επισημάνσεις, συνεντεύξεις, βιβλιοπαρουσιάσεις, κ.ά.). Δημοσιεύονται ακόμα στη νέα μορφή συστηματικά εικαστικές προτάσεις, αναδιαμορφώθηκε το εξώφυλλο και το στυλ των γραμματοσειρών για τα δημοσιεύματα και προτείναμε την πλέον διαδεδομένη μορφή για τη σύνταξη των άρθρων το ΑΡΑ Style…».
Και φιλοξενούνται στις 160 σελίδες του, τα παρακάτω μελετήματα, μετά το γράμμα της Δ/νσης και τις επισημάνσεις:
– Διασπορά στην Ελλάδα κρητικών επιθέτων με Ενετική καταγωγή, του I. Σταμέλου.
– Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και πεσόντες Λασιθιώτες οπλίτες και αξιωματικοί, του Δημητρίου Χατζηδάκη, δρος Χημικού Μηχανικού.
– Vies et morts d’ un Cretois lepreux (Ζωές και θάνατοι ενός λεπρού Κρητικού), Μετάφραση – Επιμέλεια του Ιωάννη Παλαμά
– Ο Μινωικός πολιτισμός της Κρήτης, οι Μυκηναίοι και η Θήρα, του I. Σταμέλου.
Επιδημίες στα Γράμματα, του I. Σταμέλου.
– Ένα επίκαιρο ποίημα του Γιάννη Βάρδα με τίτλο «…κι οι λύρες εσωπάσαν», σχολιάζει ο φιλόλογος Γιάννης Χρονάκης.
– Διαγωνισμός Μαντινάδας 2020 περιοδικού “Αμάλθεια” με θέμα “Γιατροί, νοσηλευτικό προσωπικό, λειτουργοί στο χώρο της υγείας”.
– Βραβεία Τιμής και Ευγνωμοσύνης 2019 της Ιστορικής Λαογραφικής Εταιρείας Νομού Λασιθίου, του I. Σταμέλου.
– Ηθικοδιδακτικό Αλφαβητάριο, από τη “Συλλογή Λαογραφικών Στοιχείων από το Οροπέδιο Λασιθίου” της Αικατερίνης Μαριδάκη – Κασσωτάκη, αφιερωμένο στη μνήμη της.
– Ιχνηλατώντας την Τραπεζόντα, του φιλόλογου Μιλτιάδη Παπαδάκη
Μια συνομιλία του I. Σταμέλου με τον Πρωτοπρεσβύτερο π. Ευάγγελο Παχυγιαννάκη, ιδρυτικό μέλος και πρώτο Πρόεδρο της Ιστορικής Λαογραφικής Εταιρείας Ν. Λασιθίου
– Ο Γιάννης Σταμέλος σε μια συζήτηση εφ όλης της ύλης με τον Καθηγητή Χριστόφορο Χαραλαμπάκη
– Οι βιβλιοδιαδρομές
Ιωάννη Κονδυλάκη χρονογράφημα, Άνθρωποι Και Ζώα.
Παρατηρείτε και ασφαλώς το επιβεβαιώνετε και μετά τη μελέτη των, ότι όλα τα θέματα είναι ενδιαφέροντα, προάγουν την ιστορική κ.λ. μας γνώση, μας γνωρίζουν σύγχρονα πνευματικά αναστήματα, και οι σελ. 6-13 με τις ενδιαφέρουσες επισημάνσεις των, μας συνεπαίρνουν, μ’ όσα μελετούν και σχολιάζουν.
Αγαπητέ μας Γιάννη, από τα Χανιά με την αγάπη μας και τα συγχαρητήριά μας, για το επιτελούμενο έργο σας, ευχόμαστε Υγεία, Καλή χρονιά και να συνεχίζετε ακούραστα, ως και τώρα! Την “Αμάλθεια” την ανεβάσατε ψηλά! Συγχαρητήρια!
Εδώ όμως τελειώσαμε για σήμερα κι ως την άλλη βδομάδα, έχει ο Θεός!
Γεια σας!
