Αγαπητοί αναγνώστες Καλημέρα Σας!
Βδομάδα, κι αυτή που διερχόμαστε, όπως κι η προηγούμενη, φορτωμένη με βαρύτιμο εορτολόγιο. Aνοιξε, με το Τριώδιο· πρώτη Κυριακή, του Τελώνη και του Φαρισαίου (28/2) συνέχισε, μεσοβδόμαδα σχεδόν, με τη μεγάλη γιορτή των Τριών Ιεραρχών (30/1), την καθιερωμένη για τα σχολεία μας, από αιώνων, με εκκλησιασμό, αρτάκια, ομιλίες, και βέβαια αργία, από τα μαθήματα!
Την Πέμπτη (χθες) είχαμε Πρωτομηνιά· μπήκε ο Φλεβάρης (1/2), με την γιορτή του Αγ. Τρύφωνα, ενώ την επομένη (2/2) δηλ. σήμερα γιορτάζεται η Υπαπαντή του Κυρίου, μεγάλη γιορτή της πίστης μας κι ας το θυμήσουμε: παραμονή της γιορτής του Αγ. Σταματίου (3/2) ενώ η επομένη της (4/2) είναι η Κυριακή του Ασώτου!
Τις δύο αυτές πρώτες Κυριακές των Απόκρεω (της 28/1 και 4/2) τις λέμε από τα Βυζαντινά χρόνια: “Προφωνή των Αποκράδω!” δηλ. έναρξη.
Πάνω όμως στο θέμα αυτό, με τα τόσο πλούσια λαογραφικά του, θα συνεχίσουμε, άνε θέλει ο Θεός, την επόμενη (9/2) Παρασκευή· αναμείνατε λοιπόν!
Ας έρθουμε τώρα, στην καθιερωμένη ύλη της στήλης μας, τώρα και πενήντα χρόνια· ενθυμούμενοι το: “Από Θεού άρχεσθαι!” Έτσι αρχίζουμε με το έργο:
π. Στυλ. Εμμ. Θεοδωρογλάκη Ιερατ. Προϊστ. Ι. Καθεδρ. Ναού των Εισοδίων,
“Σεργιάνισμα στα σοκάκια της Ορθοδοξίας”
Χανιά, 2017, σχ. 8ο, σ. 256
Πολυγραφότατος, ο άριστα συγκροτημένος και με σεβαστή βιωτή, ιερατικός προϊστάμενος της Μητροπόλεως μας (Χανιά), μας χάρισε πρόσφατα· ύστερ’ από τα πατρογονικά του: “Χαιρεθιανά” (1994), τις “Προσεγγίσεις, Παιδαγ. προβληματισμούς” (1997), την “Ορθόδοξη Παράδοση θ. λειτουργία” (2011), τον “Λόγο Κυρίου” (2012), τα “Ανάλεκτα, δοκίμια ευθύνης” (2013), την “Διάβαση ζωής και σωτηρίας” (2016), το νέο το πόνημα: “Σεργιάνισμα στα σοκάκια της Ορθοδοξίας” με το οποίο μας καλεί και μας προσκαλεί, λέγοντάς μας:
«…Ελάτε μαζί μας στα σοκάκια, τα στενά και ευρύχωρα μονοπάτια, τις χαμηλάδες και τα υψώματα της Ορθοδοξίας να σεργιανίσουμε και να χαρούμε μαζί τη θεϊκή της ομορφιά, να αποκτήσουμε εν όλω ή εν μέρει την εμπειρία του ίδου του θεϊκού κάλλους και να ζήσουμε την πληρότητα της θεϊκής χαράς, εκείνης που έζησαν ο Πέτρος, ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης, εκεί στην κορυφή του Θαβώρ, κάτω από τη φωτεινή νεφέλη της Μεταμόρφωσης. Συνοδοιπόροι και ξεναγοί μας οι οικοδόμοι και οι μάστοροι της Ορθοδοξίας, οι Άγιοι της Εκκλησίας μας όλων των αιώνων και όλων των εποχών στην οικοδόμηση του Ιερού Οικουμενικού Καθιδρύματος, του συνολικού πολιτισμού της συνολικής ανθρωπότητας…» (σ. 8).
Το κάλεσμα σαγηνευτικό, αγαπητικό· μας ανοίγει διάπλατα τους δρόμους «για να βάλουμε τους Άγιους στα σπίτια μας» προπάντων όμως, στην καρδιά μας! Και μ’ αυτό, το θεοδώρητο επίτευγμα, θ’ αλλάξει η ζωή μας, θα αναγεννηθούμε και με την ορθή κατεύθυνση που μας καθοδηγούν οι σελίδες του καθοδηγητικού αυτού έργου, θα περπατήσουμε, αν το θέλει η χάρη Του, «του Θεού τη στράτα»! Ονειρο, ευχή και προσδοκία κάθε Χριστιανού!
Πατέρα Στυλιανέ· ασπαζόμεθα με σεβασμό το χέρι σας, και ευχόμαστε στον Ύψιστο, να σας χαρίζει υγεία, οικογ. ευτυχία και αγονάτιστη δύναμη: το ιερό λειτούργημά σας, να το διακονείτε έτη πολλά!
***
Οι δρόμοι μας, για ώρας, μας φέρνουν στην πρωτεύουσα μας, την Αθήνα και βλέπω, μας καθοδηγούν ώστε να φτάσουμε στην γνώριμή μας οδό: Διδότου 12, όπου η ιδιόκτητη στέγη της Ελληνικής Λαογραφικής μας Εταιρίας, ιδιόκτητη χάρις στην γενναιόδωρη χορηγία του Ιδρύματος Στ. Νιάρχου. Ο πολύτιμος τόμος: “Ελληνική Λαογραφική Εταιρεία” του κ. Γ. Χ. Κούζα (Αθήνα, 2009), μας ανοίγει τις πόρτες της (τακτικός εταίρος της κι εγώ, από το 1962) και μας υπενθυμίζει το Χρέος και τον Σεβασμό μας, στους αείμν. Ν. Πολίτη, Στιλπ. Κυριακίδη, Γ. Μέγα, Δημ. Λουκάτο, και τον υπεράξιο διάδοχό τους, από το 2002, και σημερινό μας πρόεδρο, καθηγητή Λαογραφίας κ. Μιχ. Γ. Μερακλή!
Εδώ, μπαίνοντας, πρώτη μας ενέργεια: η προμήθεια του νέου τόμου της “Λαογραφίας”. Είναι ο τόμος ΜΓ’ (43ος) 2013-2016, σε σχ. 8ο, μεγάλο και σελίδες: 1008.
Ογκωδέστατος τόμος, που ευτύχησε να εκδοθεί και φέτος, χάρις στις σωστές ενέργειες του Διοικητικού Συμβουλίου, να επιτύχουν τη χορηγία των Ιδρυμάτων: Α.Γ. Λεβέντη και Κ. κ. Ελ. Ουράνη.
Τα περιεχόμενα του όντως υπερπολυσέλιδου αυτού τόμου, είναι και πολλά και ενδιαφέροντα, για όλους μας.
Παραθέτουμε συγγραφείς και τίτλους των μελετών του τόμου:
Γέωργιος Ν. Αικατερινίδης, Τα “σταυρωμένα” δέντρα της Λευκοπηγής Κοζάνης
Μηνάς Αλ. Αλεξιάδης – Γεώργιος Ι. Θανόπουλος – Μαριάνθη Καπλάνογλου – Καλλιόπη Ξανθάκου – Βασιλική Χρυσανθοπούλου, Σκέψεις και προτάσεις για τη διδασκαλία του λαϊκού πολιτισμού στη Μέση Εκπαίδευση
Μανόλης Γ. Βαρβούνης, Ο Έλληνας και το αυτοκίνητο: Λαογραφικές Διαπιστώσεις.
Μαρίνα Βρέλλη – Ζάχου – Νάντια Μαχά – Μπιζούμη, Από τον “τόπο εκκίνησης” στο “μουσειακό τόπο”: Θασιακά ενδύματα του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα σε μουσειακές συλλογές των Αθηνών
Ρενάτα Δαλιανούδη, Μουσική – Χορός – Ενδύματα και άλλες (εικαστικές και εφαρμοσμένες) τέχνες. Το παράδειγμα των παραστάσεων του ελληνικού χοροδράματος
Χρίστος Ι. Δημητρουλόπουλος Η ιστορία της Φοινικιάς: Διάδοση και παραλλαγές
Μάρκος Φ. Δραγούμης, Δημοτικά τραγούδια από το προσφυγικό Χιονάτο του Νομού Καστοριάς
Κωνσταντίνος Ζορμπάς, Οι Σαμάνοι και η “κατάρα” στην περιοχή Tuva, Σιβηρία
Μαρία Καλιαμπού, «…έφυγεν εκεί όπου δεν πεθαίνουν». Αναπαραστάσεις των νεκρών στα ελληνικά παραμύθια.
Γεώργιος Χ. Κούζας, “Ιδιαι Κοινωνίαι”. Λαογραφία και περιθωριοποιημένες ομάδες: Από τη μερική σύλληψη στην ολιστική προσέγγιση των φαινομένων της κοινωνικής περιθωριοποίησης.
Wolfgang Mieder – Αριστείδης Δουλαβέρας, Η αλληλογραφία του Δημ. Σ. Λουκάτου με τον Wolfgang Mieder (1974 – 2000).
Ασπασία Μίχα – Λαμπάκη, Ψήγματα αστικής ζωής στις “Ιστορικές Αναμνήσεις” του Ν. Δραγούμη
Δημήτριος Γ. Πεταλάς, Σημεία συνάντησης του Βυζαντινού και του Ευρωπαϊκού Μεσαιωνικού Έπους.
Μανόλης Γ. Σέργης, Ferdinand Tonnies: Gemeinschaft und Gesellschaft. Συμβολή στη μελέτη της κοινωνικής δομής.
Κυριακή Χρυσού – Καρατζά, Οι πολιτικές της μαγειρικής γνώσης και η μεταβίβασή τους μέσα από το πασχαλινό γλυκό της Σαντορίνης, τα μελιτίνια.
Πέστε μου, μετά την ανιχνευτική περιδιάβαση των επιστημονικών αυτών λαογραφικών μελετών του τόμου, από πού ν’ αρχίσουμε τη μελέτη μας; Από τον ιδιαίτερα αγαπητό, απ’ τα παλιά Γ. Ν. Αικατερινίδη “Τα σταυρωμένα δέντρα της Λευκοπηγής Κοζάνης”, που μια ζωή ανέβαινε και μελετούσε, ή από των: “Μ. Αλεξιάδη – Γ. Θανόπουλο – Μ. Καπλάνογλου – Καλλ. Ξανθάκου – Β. Χρυσανθοπούλου, τις “Σκέψεις και προτάσεις, για την δ/λια του Λαϊκού Πολιτισμού, στα Γυμνάσια και Λύκειά μας”, θέμα τόσον ενδιαφέρον και καθοδηγητικό! Ή επίσης, του ακούραστου Πανεπιστημιακού Δασκάλου Μ. Γ. Βαρβούνη, την ενδιαφέρουσα μελέτη του: “Ο Έλληνας και το αυτοκίνητο”, ή του αγαπητού Μάρκου Φ. Δραγούμη: “Τα Δημοτικά Τραγούδια από το Χιονάτο – Καστοριάς”, που βίωσα κι εγώ νεοδιόριστος δάσκαλος στην περιοχή, 1954-59…
Μας συγκινούν και μας συναρπάζουν όλες οι μελέτες του τόμου. Μας ανοίγουν δρόμους και ορίζοντες, όπως και οι επιβεβλημένες “Σεμιναριακές διαλέξεις λαογραφίας”, των σ. 405-463, οι αφιερωμένες στη μνήμη των αειμνήστων Καθηγητών: Γ. Κ. Σπυριδάκη και της Αλκης Κυριακίδου – Νέστορος! Κι ακόμη: Τα καθιερωμένα Σύμμεικτα (σ. 467 – 534) με τα πολύ ενδιαφέροντα μελετήματα:
Μηνάς Αλ. Αλεξιάδης, Το υπαίθριο λαογραφικό μουσείο Πυλών Καρπάθου
Μανόλης Γ. Βαρβούνης, Ανθοστολισμοί ναών: Λατρευτικές συνέχειες και αστικές ασυνέχειες.
Μανόλης Γ. Βαρβούνης, Εθιμικοί εκκλησιαστικοί πλειστηριασμοί: Συμπληρωματικά στοιχεία από την Ήπειρο
Gordana Blagojevic, Πανηγύρια στη Σερβία από το Μεσαίωνα μέχρι σήμερα
Γιώργος Χ. Κούζας, Παραμύθι και κοινωνική πραγματικότητα. Η περίπτωση των “παραμυθένιων” καφετεριών και ζαχαροπλαστείων της Αθήνας. Μια πρώτη προσέγγιση.
Γιώργος Χ. Κούζας, Θρησκευτικότητα και αστικός χώρος: Νεότερες μελέτες για τη θρησκευτική ζωή στις πόλεις
Βούλα Λαμπροπούλου, Καλλικάντζαροι… Σκιακούδια
Κωνσταντίνος Σαχινίδης, Η πολιτισμική επίδραση της Ρωσίας στη χορευτική παράδοση των Ελλήνων Ποντίων της περιοχής Καρς
Μαρία Θεοχάρη – Πετρουλέα, Πατριωτικές φράσεις χαραγμένες στο ναό του προφήτη Ηλία στην περιοχή Μπίλιστα του Εξωχωρίου Μάνης
Η τόσον πλούσια, επίσης και υπεύθυνη Βιβλιογραφία, σ. 537 – 852, των κ.κ. Μ.Γ. Βαρβούνη – Αναγν. Παπακυπαρίσση, μας εκπλήσσει, κι όσα ευχαριστώ και να τους πούμε, πάλι θα ‘ναι λίγα τους!
Οι επιβεβλημένες: Νεκρολογίες, σ. 855 – 866, οι Βιβλιοκρισίες, βιβλιοπαρουσιάσεις, περιλήψεις, κλ., ολοκληρώνουν τον πλουσιότατο τόμο!
Τα συγχαρητήριά μας ολόθερμα, στον πολυσέβαστο μας πρόεδρο της Εταιρείας, Καθηγητή κ. Μιχ. Γ. Μερακλή, για το επίτευγμα τους, και βέβαια την ακούραστη Συνταντική Επιτροπή μαζί του, δηλ. τους κ.κ. Γ. Ν. Αικατερινίδη, Μ. Α. Αλεξιάδη, Μ. Βαρβούνη, Γ. Κούζα και Β. Πούχνερ, καθώς και το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας, στο οποίο, εκτός των ανωτέρω, μετέχουν και οι κ.κ. Αικ. Πολυμέρου – Καμηλάκη, Ευαγγ. Αυδίκος Αρ. Δουλαβέρας, Μ.Γ. Σέργης, Αννα Λυδάκη και Γερ. Ρηγάτος!
Χαρισματικοί όλοι σας και άξιοι συνεχιστές των από του 1909 προκατόχων σας, ευχόμαστε, από την Κρήτη: γεροί, δημιουργικοί και πάντα άξιοι! Τιμάτε και το όνομα και το λειτούργημά σας!
***
Εδώ όμως φτάσαμε, για σήμερα, στο τέλος. Τα ξαναλέμε -συν Θεώ- την άλλη Παρασκευή· ως τότε γειά σας!
