Αγαπητοί αναγνώστες, Καλημέρα Σας!
Η τέταρτη στάση των “Χαιρετισμών” (τ-ω) απόψε στις εκκλησίες μας, κι ο Μάρτης ήδη “μεσάρισε”, όπως λένε στα χωριά μας, αφού ήδη φτάσαμε στα μέσα του!
Μεθαύριο (18/3) έχομε τη Δ’ Κυριακή των Νηστειών, την αφιερωμένη στον Ιωάννη τον συγγραφέα “της Κλίμακος”.
Και να μην ξεχάσουμε μελετώντας το “Κρητικό Αγιολόγιο” να σημειώσουμε ότι: προχθές (15/3) είχαμε τη γιορτή του Οσιομάρτυρος Παύλου από την Κρήτη μας, ενώ στις (20/3) γιορτάζεται ο ένδοξος Νεομάρτυρας του Ηρακλείου: Μύρων (1793 μ.Χ.), ο οποίος βασανίστηκε σκληρά για την πίστη του, δεν υπέκυψεν όμως, οπότε τον απαγχόνισαν. Την ώρα εκείνη οι βασανιστές του έβλεπαν: «Ουράνιο φως να καλύπτει το σώμα του!».
(Δες: Ευαγγ. Λέκκος: “Γνωριμία με τους Αγίους της Κρήτης”, σ. 28).
***
Στο Εορτολόγιο των ημερών που διανύουμε, ξεχωριστής επίσης σημασίας για την Κρήτη μας, για το Πανελλήνιο, είναι: Το καθιερωμένο ετήσιο πολιτικό μνημόσυνο των: Ελευθερίου και Σοφοκλή Βενιζέλων, στον Προφήτη Ηλία Ακρωτηρίου, μεθαύριο Κυριακή 18 Μαρτίου.
Θα τελεστεί αρχιερατική θεία λειτουργία στον Προφήτη Ηλία, χοροστατούντος του σεβ/του μητροπολίτου Ι.Μ.Κ.Α. κ. Δαμασκηνού, επιμνημόσυνη δέηση στους τάφους των Ελευθερίου και Σοφοκλή, κατάθεση στεφάνων και όσα περιλαμβάνει το πρόγραμμα· και στο αμέσως μετά, δεύτερο μέρος του προγράμματος: οι καθιερωμένοι χαιρετισμοί των Αρχών, Φορέων και Οργανωτών. Φέτος την ομιλία θα κάμει ο πρέσβυς της Γαλλίας αξιοτ. κ. Christophe Chantepy.
Σημειώνουμε επίσης, ότι την παραμονή των παραπάνω επισήμων εκδηλώσεων στ’ Ακρωτήρι θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα εκδηλώσεων του Εθν. Ιδρύματος Βενιζέλου, στη Χαλέπα (Σάββατο 17/3, ω. 7 μ.μ. η απονομή των Βραβείων του ΙΣΤ’ Πανελληνίου Μαθητ. Διαγωνισμού Δοκιμίου, για τον Ελευθέριο Κ. Βενιζέλο, που φέτος έχει ως θέμα του: “Τη συμβολή της Ελλάδος στη Νίκη, κατά τον Α’ Παγκ. Πόλεμο”.
Χορηγοί των βραβείων, φέτος, είναι: α) Η οικογένεια Καλογερή στη μνήμη του καπετάν Γιάννη Καλογερή β) η έγκριτη εφημερίδα “Χανιώτικα Νέα” και γ) η κα Φαλή Βογιατζάκη, για τη μνήμη του πατέρα της Γεωργίου Βογιατζάκη!
Συγχαίρουμε τους βραβευθέντες και επαινούμε θερμά όλους τους μαθητές που μετείχαν του διαγωνισμού, που ως γνωστόν τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας, Ερευνας και Θρ/των!
Θα παρευρεθούμε όλοι και από χρέος και στο Μνημόσυνο την Κυριακή στ’ Ακρωτήρι, και στο αυριανό: Σάββατο, 17/3, και ω. 7 μ.μ. στο Εθνικό Ιδρυμα Βενιζέλου, στη Χαλέπα, και για να χειροκροτήσουμε τους βραβευθέντες μαθητές Γυμνασίου, και τους: Χορηγούς των βραβείων και βέβαια για την επάξια αναγόρευση των τριών νέων Εταίρων του Ιδρύματος!
***
Δώρο συμβολικό στους αναγνώστες μας, για τη μεγάλη μεθαυριανή μέρα στ’ Ακρωτήρι, και για το λόγο της εκεί παρουσίας μας, το μικρό απόσπασμα λαϊκής ρίμας για τον θάνατο του Εθνάρχη Ελευθερίου Κ. Βενιζέλου, ανθολογημένο από το βιβλίο: Σταμ. Α. Αποστολάκη: “Λαογραφικά μελετήματα, για τον Ελευθέριο Κ. Βενιζέλο” (Χανιά, 1995, σχ. 8ο, σ. 80. Από σ. 39-40):
“Γεννήθηκες, μεγάλωσες μαζί με την Ελλάδα,
τον Περικλή ξεπέρασες στα έργα τα μεγάλα.
Τα όνειρα ξεπλήρωσες του Γένους πέρα ως πέρα,
και που δε φτάνει ανθρώπου νους, στην εδική μας σφαίρα.
Ησουν μεγάλος, δυνατός και άφθαστος στην Κρίση,
όλος ο κόσμος έτρεξε για να σε προσκυνήσει.
Σ’ αγάπησαν, σε μίσησαν, όλοι για Σένα λένε,
και στο μεγάλο Σου χαμό, δικοί και ξένοι κλαίνε.
Εβρόντηξεν ο ουρανός και σείστηκε το χώμα,
όταν η γη εσκέπαζε τ’ αντρειωμένο σώμα
– Κλάψετε όρη και βουνά, λυπητερά τ’ αηδόνια,
θα μείνει η Δόξα αθάνατη κι η μνήμη Του αιώνια!”
(εφημ. “Παρατηρητής”, Χανίων, 2-4-1936, σ. 2η (Ι. Μαρματάκης).
Αλλά και ένα – δύο ακόμη σχετικά παραθέματα, πιστεύουμε πως τα οφείλει η στήλη μας, στην επέτειο του θανάτου του δημιουργού της Μεγάλης Ελλάδας, Ελευθ. Κ. Βενιζέλου.
Το πρώτο: Ξάφνιασμα από τις Σέρρες. Ο δόκιμος συγγραφέας, δημοσιογράφος και εκδότης – δ/ντης του μηνιαίου περιοδικού: “Γιατί”, κ. Βασίλης Ι. Τζανακάρης, έχει αφιερώσει το τεύχος αρ. 357 Μαρτίου 2005, στον Βενιζέλο νεκρό! Χαιρόμαστε, που καταφέραμε να βρίσκεται στη συλλογή μας!
Στις αφιερωμένες σελίδες στον Εθνάρχη Βενιζέλο, αναδημοσιεύει σπάνια πρωτοσέλιδα εφημερίδων μεγάλης κυκλοφορίας (“Μακεδονία”, “Ημερήσιος Κήρυξ”, “Οι Καιροί”, “Ελευθέρα Γνώμη”, κ.ά.) αφιερωμένα στην είδηση του θανάτου του Εθνάρχη. (18-3-1936) Βενιζέλου, καθώς και σχετικά κείμενα συνεργατών. Αναδημοσιεύουμε το εξώφυλλο του ως άνω τεύχους. Είναι σχ. 4ο και έχει 40 σελίδες!
Το δεύτερο: Ο ιδιαίτερα αγαπητός από χρόνων, πολυγραφότατος, ορειβάτης, φυσιολάτρης: Αντώνης Πλυμάκης μου εμπιστεύτηκε -10 – αποκόμματα δημοσιευμάτων τρίτων, καθώς και ένα 8/σέλιδο φυλλάδιο μιας άγνωστης μου ρίμας, αφιερωμένα στον θάνατο του Εθνάρχη μας. Μόλις τα φωτοτύπησα, του τα επέστρεψα για να τα προσφέρει ο ίδιος στο Ιδρυμα Ελ. Κ. Βενιζέλου, της Χαλέπας!
Εμείς, από το φυλλάδιο, αυτό εκδοση του 1936 του ποιητή αειμν. Στ. Σκλομπάκη, το αφιερωμένο στο θάνατο του Εθνάρχη Ελ. Κ. Βενιζέλου, σας μεταφέρουμε όσους στίχους χωρέσει η στήλη μας. Σύντομα θα ετοιμαστεί πλήρης παρουσίαση των περιεχομένων της “δωρεάς Αντ. Πλυμάκη”, στον γράφοντα. Ευχαριστούμε δε εκ των προτέρων, ευχόμενοι στον κ. Αντώνη Υγεία και έτη πολλά, για το καλό του τόπου μας!
Και τώρα, το απόσπασμα: “Στον Ελευθ. Κ. Βενιζέλο”, 1936:
“… Απέθανες στην ξενηθειά σαν ορφανό και ξένο
και φίλοι σου δε σ’ είδανε παρά απεθαμένο
δε σ’ είδανε οι φίλοι σου να τωνε παραγγείλης
πως θα μισέψης από πα δε θα ξαναγιαήρης
κι οι φίλοι σου σε κλαίσινε και όλοι σε λυπούνται
τα μάθια τωνε τρέχουνε οντε κια σου θυμούνται
και στην κηδεία σου ’ρθανε και όλοι σ’ ασπαστήκα
γιατί δεν ξανασμίγετε και σ’ αποχαιρετήσα
άχι και ν’ άνασταίνουσου εκείνηνά την ώρα
να δης κακό που γίνετο εις τα Χανιά τη χώρα
για σένα Βενιζέλε μας καλέ μας πατριώτη
για σένα μαύρα βάλανε όλοι οι καλοί ανθρώποι
και στο λιμάνι στέκανε για να σ’ αποδεκτούνε
κανένας δεν ήθελε νεκρό για να σε δούνε
και όταν σε πορίσανε στου λιμανιού τη σκάλα
όλοι εκοπανίζουντα και κλαίγανε μεγάλα
Τον Βενιζέλο κλαίγανε τον ήρωα της Κρήτης
τα όσα έκαμεν αυτός όποιος τα κάνη φρίτει
Και στο λιμάνι πήγανε όμορφοι στολισμένοι
να παραλάβουν τον νεκρό κι ήσαν αρματωμένοι
Ν’ άνοιγες τα ματάκια σου να δης πως σε κρατούσα
εκείνοι που σ’ εθέλανε κια απου σε αγαπούσα
Να σμίγανε το χάροντα κι αν ήταν παλληκάρι
πόλεμο θε να κάμουνε ω για να μη σε πάρη
Ο δρόμος πούταν στα Χανιά μαύρα τανε ντυμένος
με ρόδα με νεραντζοαθούς ήτονε σκεπασμένος
Για να περάσουν τον νεκρό πουτον τιμή και χάρι
όλα του γιακιστίζανε γιατί ήτον παλληκάρι
Στέφανα του κατέθεσαν κι από τα ξένα Κράτη
γιατί τον αγαπούσανε γιατ’ ήτο διπλωμάτης
Τιμή τονε των Κρητικών και της παληάς Ελλάδας
και τση δουλειές του τση σαζε όλες με την αράδα
Στον κόσμο δεν εφάνηκε ετέθοιος διπλωμάτης
να παη να συνομιλή με τα μεγάλα Κράτη
Λευτέρη συ απέθανες και τώρα εξεκουράστης
και μας αφήκες μοναχούς εις του γυαλού τα βάθη
Ποτέ κακό δεν έκαμες για να σε βλαστούνε
μόνο ‘κανες όλο καλά για να σου συχωρούνε
Γι’ αυτό ο κόσμος σε τίμησε κι ήρθανε να σε δούνε
κι εις την κηδεία σου ’ρθανε στέφανα σου κρατούνε
Κι ήρθανε και οι Κρητικές μ’ ολόμαυρα ντυμένες
και κλαίγαν και μαδιούντανε η κακομοιριασμένες
Την Έλενα παρηγορούν μα δεν παρηγοράται
τον Βενιζέλο τζη έχασε και κλαίη καινουργάται
Και συ Σκυλίτσα Ελενα θα κάνης αηρέτι
μα ο κόσμος τον ετιμήσε καθώς απού του πρέπει
Και βασιλείς και υπουργοί πόσοι δεν εποθανα
τέθοια κηδεία εις άνθρωπο στον κόσμο δεν έκαμα
Στέφανα καταθέκανε ως 4 χιλιάδες
όπου δεν εδοθήκανε μηδέ στους Βασιληάδες
Κορίτσα τονε κλαίσινε και τον μοιρολογούνται
σα να τονε πατέρας των κι ετσι τον ελυπούνται
Λουλούδια του κρατούσανε όλα του τα προσφέρα
όπου του τα κρατούσανε τα παχουλά των χέρια
Και μουσική ήτονε κεια στα μαύρα ήτο ντυμένη
και παίζενε λυπητερά ως ήτον λυπημένη
Και τα παιδία του σκολειου κι αυτά παραταχθήκα
για να τιμήσουν τον νεκρό που τον ελυπηθήκαν
Τα πλοία τα πολεμικά πήγαν και τον επήραν
στην Κρήτη τον εφέρανε στην προσφιλή πατρίδα
Στην Κρήτη εγενήθηκε στην Κρήτη αναθράφη
στην ξενηθιά απέθανε στην Κρήτη όμως ετάφη
Και να του συχωρέσωμεν όλοι μικροί μεγάλοι
στο Κράτος αγωνίστηκε ως ήτον παλληκάρι
Βρύσες αποστειρόξετε πηγάδια ξεραθήτε
και σεις τα Κρητικόπουλα στα μαύρα να ντυθήτε
Ο Βενιζέλος πόθανε των Κρητικών το θάρρος
Παιδιά, δεν τον λυπήθηκεν ο βουλισμένος χάρος
Χάρε δεν έκαμες καλά ετούτο το σεφέρι
να πάρης τέθοιο άνθρωπο τσ’ Ευρώπης το ξαθέρι
Τον έδιδενε συμβουλή όσοι τον ερωτούσα
και με την οδηγίαν του με κείνη περπατούσα
Ευρώπη και Αμερική όλοι τον ελυπούνται
γιατί καμεν πολλά καλά και δεν ξελησμονούνται
Δέντρα, λαγγάδια και βουνά να μαυροφορευτήτε
ο Βενιζέλος πόθανε δεν θα τον ξαναδήτε
Τα ζώα απούνε εις την γην κι αυτά τονε λυπούνται
και τα πουλάκια απού πετούν θα μαυροφορευτούνε
Λουλούδια απού ποτίζεστε όλα να ψυγηθήτε
στον κόσμο τέθοιο άνθρωπο δεν θα τον ξαναδήτε
Και γω όπου το σύνταξα έκλαιγα κάθε μέρα
πως έχασενε η Ελλας τον ένδοξο πατέρα
Όσοι κι αν είστε Έλληνες κλαίτε και να θρηνάτε
τον μέγα ελευθερωτή όλοι να συχωράτε
Αν ερωτάς ποιος το βγαλε τούτο το τραγουδάκι
εις γέρος κι είνε Κρητικός κι είνε Ρεθεμνιωτάκη
όνομα και επίθετο Στέλιος Γ. Σκλομπονάκης.”
Εδώ όμως ο χώρος μας λέει: τελεία! Θα τα ξαναπούμε συν Θεώ, την άλλη βδομάδα· ως τότε γειά Σας και καλό Σαββατοκύριακο!