Αγαπητοί αναγνώστες,
Χριστός Ανέστη!
Η βδομάδα της Διακαινησίμου (από Δευτέρα (9/4) μέχρι και αύριο Σάββατο (14/4), που διερχόμαστε, οδεύει, συν Θεώ, προς το τέλος της!
Γιορτάσαμε τους νεοφανείς και θαυματουργούς οσιομάρτυρες:
Ραφαήλ και Νικόλαο και μαζί τους την Παρθενομάρτυρα Αγία Ειρήνη (μαρτύρησαν 9-4-1463 μ.Χ.), την Τρίτη (10/4) και στον εσπερινό τους βέβαια, ενώ από χθές βράδυ και σήμερα: Παρασκευή (13/4), οδεύομεν όλοι στην ιστορική, θαυματουργό και πασίγνωστή μας Χρυσοπηγή, στο Ιερό Μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής, στην είσοδο, απ’ ανατολικά της πόλης μας, για να προσκυνήσουμε και να ζητήσουμε τη χάρη και ευλογία της. Από αύριο Σάββατο, η Διακαινήσιμος εβδομάδα κλείνει!
Ευχές στους αναγνώστες μας, και σ’ όλο τον Κόσμο, να εορτάζομε με Υγεία και Πίστη θερμή, τις Αγιες Μέρες, που διερχόμαστε!
***
Κι ύστερ’ από τα λίγα παραπάνω, εισαγωγικά του εορτολογίου μας, να ρίξουμε μια γρήγορη ματιά, σε ενδιαφέρουσες εκδόσεις που τα απαραίτητα εορτολογικά θέματα της περιόδου, τις πήγαν λίγο πίσω. Αρχίζομε απ’ τ’ ανατολικά της Κρήτης μας, με ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον έργο. Πρόκειται για το βιβλίο: Κατερίνας Αθ. Παφύτα: “Πισκοκέφαλο” (περιδιάβαση στα μονοπάτια της Ιστορίας και του Πολιτισμού) (Πισκοκέφαλο – Σητείας, 2017, σχ. 8ο, σ. 242 + πλούσιο φωτογρ. υλικό).
Το έργο αρχίζει με δύο ιδιαίτερα συγκινητικές συμμετοχές συναδέλφων της συγγραφέως, φιλολόγων καθηγητριών, οι οποίες μας επιβεβαιώνουν ότι «τελειώνοντας το διάβασμα – του έργου, θα νοιώσουμε μεγαλύτερη πληρότητα στην Κρητική μας ταυτότητα, και θα δεθούμε περισσότερο με τον χώρο της ανατολικής κρητικής γης, του Πισκοκεφάλου Σητείας».
Και μετά την απαραίτητη Εισαγωγή (σ. 12) της συγγραφέως, εισερχόμεθα στα κύρια περιεχόμενα του έργου:
Ορίζεται η θέση του Πισκοκέφαλου, στον χώρο και στον χρόνο, καθώς και οι οικισμοί του (σ. 13-20).
Ακολουθεί η σημαντική ενότητα: Μια ματιά στην Ιστορία του Πισκοκέφαλου (σ. 21-87), ενότητα προικισμένη με πληρότητα και με το απαραίτητο πλουσιότατο φωτογραφικό υλικό.
Κάθε περίοδος, από τη Μινωική, τη Ρωμαϊκή, την Α! Βυζαντινή, την Αραβοκρατία, Β! Βυζαντινή, Ενετοκρατία, τον Κρητικό Πόλεμο (1645-1669), την Τουρκοκρατία, την Μεγ. Ελλ. Επανάσταση, την περίοδο των Κρητ. Επαναστάσεων ως το 1897, και βέβαια τα χρόνια της Κρητ. Πολιτείας και τέλος την Ενωση, παρουσιάζονται πλουσιότατα.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους αναγνώστες, και ιδιαίτερα για τους Πισκοκεφαλιανούς, έχουν οι σελίδες με τις βιογραφίες συγχωριανών τους, που πρωταγωνίστησαν στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, στους Βαλκανικούς πολέμους, στα Μικρασιατικά γεγονότα με ονόματα Εθνομαρτύρων Πισκοκεφαλιανών καθώς και των προσφύγων που είχαν βρει καταφύγιο στο Πισκοκέφαλο.
Η ενότητα: Γερμ. Κατοχή – Απελευθέρωση – Εμφύλιος, συνεπαίρνει με τις προφορικές ιστορίες που συνέλεξεν η ακάματη συγγραφέας του έργου, μαρτυρίες ολοζώντανες, πολύτιμες, συγκινητικές!
Η ενότητα: Πισκοκέφαλο του 20ου αι. επίσης, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον γιατί καταγράφεται θαυμάσια, η ζωή και δραστηριότητα των κατοίκων του σήμερα (ασχολίες, επαγγέλματα, αγροτικός βίος κ.λπ.) με πληρότητα.
Η συνέχεια του έργου, με τα εκκλησιαστικά μνημεία του χωριού και τη διαχρονική πορεία της εκπαίδευσης και εξωσχολ. δράσης (των. σ. 143-194), είναι επίσης ιδιαίτερης σημασίας. Και βέβαια: τα στη συνέχεια: Μνημεία της φύσης στην περιοχή, όπως το ονομαστό νερό της πηγής Ζου, των χειμάρρων Σκλαβεδιάκος, και Παντελής, ως την εποχική πηγή Βουρβουλίδας, Φλέγας κ.λπ.
Επονται οι ενότητες: Σεισμοί στην περιοχή – Εργα υποδομής στο Πισκοκέφαλο – Σωστή εκμετάλλευση των υπαρχόντων του, π.χ. αρωματικά φυτά, ελαιόλαδο αρίστης ποιότητας κ.λπ., για τα οποία ο συγχωριανός τους Ν. Πηδηκτάκης, λαϊκός ποιητής, τραγουδεί:
«- Ωσαν το Πισκοκέφαλο, άλλο χωριό δεν έχει
στα πλούτη και στις ομορφιές, κι ο κόσμος το κατέχει!».
Είμαστε βέβαιοι, πως όλοι μας, όχι μόνον οι Σητειακοί, θα αναζητήσουμε το ως άνω έργω και μελετώντάς το, μέσα στο Καλοκαίρι, θα προγραμματίσουμε – κρατώντάς το ως οδηγό μας – την επίσκεψη μας ως το μαγευτικό, όντως, Πισκοκέφαλο, ευχαριστούντες βέβαια, τη χαρισματική συγγραφέα κα Κατερίνα Αθ. Παφύτα, καθηγήτρια, που μας γνώρισε έτσι συναρπαστικά τον τόπο της!
***
Κι από τη Σητεία στο επίσης μαγευτικό Ρέθεμνος, απ’ όπου ο χαρισματικός φίλος από χρόνια, δικηγόρος: Κωστής Ι.Γ. Καλλέργης, ο Κ.Ι.Γ.Κ. της Ποίησης, θα μας χαρίσει δώρο πολύτιμο, το έργο του: “Ανθάκανθα – 40 χρόνια Κ.Ι.Γ.Κ”, Ρέθυμνο, 2015, σχ. 8ο, σ. 160.
Αγαπητέ μας αναγνώστη σαν ανοίξεις τα “Ανθάκανθα” του αγαπητού Κωστή Καλλέργη, δε σου δίνει ο νους σου, να τα κλείσεις.
Απ’ αρχής, στέκεσαι στην “Αφιέρωση” (σ. 5) και σε συγκινεί βαθύτατα η αναγνώριση ιερού χρέους, που αποδίδει ο ΚΙΓΚ στον αδελφό του, ιερέα π. Στυλιανό Καλλέργη, που έφυγε πρόωρα, και στη συνέχεια σε σημαντικά πρόσωπα του Ρεθέμνους, που σύνδραμαν το έργο του.
Στη συνέχεια, ερχόμαστε στον Πρόλογο, γραμμένο από τον συνάδελφο του ΚΙΓΚ κ. Γιαννακάκη, από την Αθήνα, κι αμέσως μετά στην “Εισαγωγή” (σ. 13-14) του ποιητή και στο περιεκτικό κείμενο της κας Χρ. Δημητρακάκη, για τη συλλογή που κρατάμε στα χέρια μας.
Ακολουθούν 40 χρόνων, ανθολογημένα “Ανθάκανθα”, από τον δημιουργό τους όλα φωτισμένης σκέψης καρπός! Σε ποιο να σταθείς και ποιο για δείγμα να αναδημοσιεύσουμε; ή ν’ απαγγείλλουμε στην παρέα μας;
Δεν έχομε τη δύναμη ν’ απαντήσουμε. Γι’ αυτό, προμηθευτήτε το θαυμάσιο αυτό έργο και χαρείτε το, στο σύνολό του. Θα σας γυρίσει σε παλιότερα χρόνια, θα σας θυμίσει πρωταγωνιστές της πολιτικής και όχι μόνο, θα σταθεί σε επετείους που συγκινούν, σε τύπους που θα των βρείτε εσείς ψεγάδια και χαρίσματα, κι ακόμη θα ζήσετε μεγάλες ώρες της Κρήτης μας, τη ζωή και την καθημερινότητα της, τον Πολιτισμό της!
Εμείς, θα σας μεταφέρουμε εδώ, λίγους μόνο στίχους από την πολύστιχη ρίμα του: “Σεργιάνι στο Ρέθεμνος” (σ. 74-77), που θα προτείναμε: να ’ναι μεγεθυσμένο κι απλοτημένο, σ’ όλες τις σχολικές τάξεις του Ρεθέμνους, τουλάχιστον! Διαβάστε το ολόκληρο, ανατρέξετε και στο βιβλίο και πες τε μου αν υπερβάλλω!
ΣΕΡΓΙΑΝΙ ΣΤΟ ΡΕΘΥΜΝΟ
Στο Ρέθυμνο, στον Πλάτανο, θα βγώ να σεργιανίσω
και θ’ ανεβώ στο Μιναρέ τον κόσμο ν’ αντικρύσω!
Να δω την Πόλη την τρανή, την πολυπαινεμένη!
που ‘ναι η Ιστορία της μ’ ολόχρυσα γραμμένη!
Στη Λεωφόρο να ‘σταθώ, πέρα στο Κολωνάκι,
να βγω στο Βενετσιάνικο τ’ όμορφο Λιμανάκι!
Να ιδώ τον κόσμο να ‘ρχεται στην Καστροπολιτεία!
κι άλλους να κατεβαίνουνε στ’ Αγνώστου την Πλατεία!
Να βρω τσι πόρτες τσι παλιές και γνωστικούς ανθρώπους,
που κάμανε περήφανους τσ’ αντρειωμένους τόπους!
Στσ’ Αγώνες τσοι κοινωνικούς τους πρωτοπόρους να ‘βρω,
την Καλλιρρόη Σιγανού και τον Καλλέργη Σταύρο!
Να ιδώ τον Γιαμπουδοκωστή, Ασκούτση, Βιβυλάκη
και των γραμμάτων τις κορφές, Χορτάτζη, Πρεβελάκη!
Μαρίνο Τζάνε Μπουνιαλή κι άλλους τρανούς του τόπου
κι Ηρωες που ξεπέρασαν το μέτρο του ανθρώπου!
Που κάμανε τη Λευτεριά Ανώτερη Ιδέα
και της Πατρίδας την Τιμή απ’ όλα πιο σπουδαία!
Και τον Καλομενόπουλο, τον Νίκο Μαμαγκάκη,
και δίπλα κι άλλη κορυφή, τον Γιώργο Κουμεντάκη!
Των Ρεθυμνίων μελωδό Μπάμπη Πραματευτάκη,
τον Ρεθεμνιώτη Παλαμά, Απανωμεριτάκη!
Να ιδώ γενιές να λάμπουνε στου χρόνου το σεργιάνι!
Καλλέργηδες και Τσουδερούς, Βλαστούς, Βαρδινογιάννη!
Ολους αυτούς που κάνουνε την Πόλη των γραμμάτων,
που γίνεται στην αστραπή και Πόλη των αρμάτων!
Τη χιονισμένη την κορφή να ιδώ του Ψηλορείτη,
μα και τη φλόγα τ’ Αρκαδιού, που δόξασε την Κρήτη!
Τους Τέσσερις τους Μάρτυρες και τη Μεγάλη Πόρτα,
να σύρω στο Μακρύ Στενό τ’ απόβραδο μια βόλτα.
Και στη Φορτέτζα να βρεθώ, σαν παίρνει να βραδιάζει,
να νιώσω απ’ τη γαλήνη της τη σκέψη μου να αδειάζει.
Ν’ ακούσω το Καμπαναριό την ώρα να σημαίνει!
και στο Ηλιοβασίλεμα ο νους μου ν’ απομένει!
Να ιδώ του κόσμου τσ’ ομορφιές τριγύρω μου πλημμύρα
κι απ’ τον αέρα νά ’ρχεται γλυκόλαλη η λύρα!
Λαγό, Μουντάκη, Σκορδαλλό, Γεράσιμο και άλλους,
τον Κλάδο, τον Ροδάμανθο, τση λύρας τους Δασκάλους!
Τον Σηφογιώργη, τον Σκουλά, Ξυλούρη. Κατσαμάδες,
να σέρνουνε γλυκούς σκοπούς μ’ όμορφες μαντινάδες!
Όσο βαρούν τα σίδερα ν’ ακούω Φουσταλιέρη
και κοντυλιές του Ροδινού, αθάνατες στ’ αέρι!
Και τον Μπαξέ να τραγουδεί τον ψεύτη κόσμο ετούτο,
τον Μαρκογιάννη, τον Μανιά και τον Κακλή λαούτο!
Νά ‘ρχονται τα τραγούδια τους με την πνοή τ’ ανέμου,
με πρώτο τον Σταφιδιανό κι ύστερα τη Νενέ μου!
Στο Ρέθυμνο οι ομορφιές είναι παντού πλημμύρα
κι Ευλογημένος όποιος ζει είναι από τη μοίρα!
– Αγαπητέ Κώστα Ι.Γ. Καλλέργη, πάντα άξιος, δυναμικός και απροσκύνητος.
– Η ποίησή σου, σατιρική και λυρική, είναι εμπνευσμένη, ανοίγει δρόμους, προβάλλει αξίες, ιδεώδη και ορόσημα.
– Συνέχισε αγονάτιστα, δυναμικά, το έργο σου. Καταξιωμένος στο λειτούργημά σου, στην Κοινωνία και στις επάξιες συμμετοχές σου τις πολυποίκιλες, παίρνεις δύναμη για πλούσια συνέχεια. Από τα Χανιά, με βαθειά εκτίμηση!
***
– Εδώ όμως φτάσαμε και σήμερα -συν Θεώ- στο τέλος. Τα ξαναλέμε την άλλη βδομάδα, ως τότε γεια Σας!