Αγαπητοί αναγνώστες,
Καλημέρα Σας!
Αρχίζομε, κατά τα καθερωμένα της στήλης μας, με το Εορτολόγιο των ημερών, της λήγουσας βδομάδας. Οφειλή της στήλης μας λοιπόν, η μνημόνευση των αγίων ονομάτων: Πελαγίας της Οσίας, την Δευτέρα (8/10), Ιακώβου του Αλφαίου Αποστόλου, εκ των Δώδεκα, την Τρίτη (9/10) Ευλαμπίου και Ευλαμπίας των Μαρτύρων, την Τετάρτη (10/10) Φιλίππου του εκ των Επτά Διακόνων, χθες (11/10), και σήμερα (12/10), Πάντων των Αθηναίων Αγίων, ενώ για αύριο: Σάββατο (13/10) η στήλη μας, με πολλή χαρά και ευλάβεια, υπενθυμίζει στους δυναμένους αναγνώστες μας, να σηκωθούν αύριο πρωί – πρωί, και να οδεύσουν για το πανέμορφο και αγιασμένο Συρικάρι Κισάμου, όπου θα τελεστεί η πρώτη θεία λειτουργία, ιερουργούντος του σεβ/τού μητροπολίτου Κισσάμου και Σελίνου κ. Αμφιλοχίου, στον νεόδμητο ιερό προσκυνηματικό Ναό του Οσίου Νικηφόρου του Λεπρού.
Οσοι πιστοί προσέλθομε!
– Για την ίδια μέρα επίσης, Σάββατο (13/10), η Εκκλησία μας εορτάζει την ιερή μνήμη του Αγίου Μελετίου του Πηγά, του Πατριάρχη Αλεξανδρείας (από 5.8.1590 μέχρι 13-9-1601), που εξεδήμησε προς τον Κύριον, μόλις 52 χρόνων. Με πολύτιμο όντως έργο στήριξης του Χριστιανικού πληρώματος της Αλεξανδρείας, και με το συγγραφικό του, επίσης, έργο, το τόσον ενδιαφέρον, που συνεχίζει πάντα να μας φωτίζει!
Από τον χώρο των Ιστορικών μεγάλων γεγονότων, που αναφέρονται στην λήγουσα βδομάδα, η στήλη μας υπενθυμίζει στους νεαρούς κυρίως αναγνώστες της, γιατί οι μεγαλύτεροι τα γνωρίζουν ή τα έζησαν ότι: 12 τ’ Οχτώβρη του 1944, η Αθήνα μας αναπνέει ελεύθερη και απαλλαγμένη, επιτέλους, από την απαίσια γερμανική μπότα.
Η Ελληνική Σημαία, κυματίζει και πάλι υψωμένη στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης και στους δρόμους της Αθήνας και τις πλατείες της, ο κόσμος πανηγυρίζει και αναπνέει ελεύθερος.
Και ο μέχρι χθες εξόριστος πρωθυπουργός της Ελλάδος Γ. Παπανδρέου, επιστρέφει στην Αθήνα, και επίσημα υψώνει την Σημαία στον ιερό ιστό της Ακρόπολης. Μεγάλη μέρα για την Αθήνα μας για την Κρήτη μας, όμως -όπως όλοι γνωρίζετε- αυτή η ώρα δεν έχει έρθει ακόμη, θ’ αργήσει, δυστυχώς, λίγο…
***
– Και τέλος μια ματιά μας στα Λαογραφικά των ημερών:
– Είχαμε σημειώσει την προηγούμενη βδομάδα, λίγα για τη σπορά των σιτηρών και τα οργώματα.
Για σήμερα: σας θυμίζουμε την απόσταξη της τσικουδιάς και τα ρακοκάζανα στα χωριά μας και στις περιοχές μας με αμπέλια. Τις βραδινές, κύρια, ώρες, συγκεντρώνονται οι παραγωγοί, οι γείτονες, και λοιποί, στους χώρους όπου έχουν στηθεί τα ρακοκάζανα, όπου παρακολουθούν την απόσταξη της ρακής, της ονομαστής τσικουδιάς μας, την δοκιμάζουν μαζί και με τον ανάλογο μεζέ, αμύγδαλα, καρύδια, εφετινά φρέσκα κάστανα, που πάντα υπάρχουν στο τραπέζι, και… την ξαναδοκιμάζουν. Κάποιοι φτάνουν στο κέφι, όλοι πάντως το ξέρουν πως: “Μια τσικουδιά, σε κάνει άρχοντα”, μια δεύτερη βεζύρη, μα η τρίτη, που δεν έπρεπε, σε καταντά ρεζίλι”…
Σημ.: Ο “Ψηλορείτης” αύριο, στην πλατεία Κατεχάκη (παλιό Λιμάνι) θα μας παρουσιάσει όλα αυτά!
Ως την επομενη βδομάδα, τα λαογραφικά των ημερών, θα εστιάσουν στα λιομαζώματα, που ως τόσο, θ’ αρχίζουν!
Αναμείνετε, λοιπόν, και Καλό Σαββατοκύριακο!
***
– Και τώρα μια γρήγορη ματιά σε πρόσφτη έκδοση που λάβαμε:
Νικ. Γ. Κοντοσόπουλου: “Μακεδονικά Δημοτικά Τραγούδια”, Αθήνα, 2018, σχ. 8ο μικρό, σ. 56.
Ο ιδιαίτερα αγαπητός μας φίλος, γλωσσολόγος και για την Κρήτη μας γκαρδιακός φίλος, Μανούσος Ριζιτάκης (=Νικ. Κοντοσόπουλος), μας χάρισε, σε πρόσφατη κάθοδό του στα Χανιά μας, το παραπάνω, νέο του πόνημα: Μια υποδειγματική καταγραφή, των εν λόγω δημοτικών τραγουδιών της Μακεδονίας μας, στα οποία αποδίδεται με επιστημονικό τρόπο καταγραφής η κάθε λέξη τους -γλωσσολόγος επιφανής, μην ξεχνούμε ότι είναι ο συλλογέας των- ώστε είναι τελικά, ένα βιβλίο, που πρέπει να κρατούν οι νέοι συλλογείς στα χέρια τους, όταν καταγράφουν το ανάλογο υλικό που συναντούν.
Οι δε σύντομες εισαγωγικές γλωσσικές του οδηγίες, στο εν λόγω, έργο του, είναι πολύτιμες.
Χαιρόμαστε για την νέα προσφορά του, συλλέγοντας την πολύτιμη αυτή ύλη της Δημοτικής μας ποίησης, από τα διάφορα μέρη της Μακεδονίας μας, κατά τις άλλες γλωσσικές του έρευνες και καταγραφές εκεί, την δεκαετία: 1968-1978.
Πήγε στο Λιτόχωρο και στον Κολινδρό Πιερίας, πέρασε από το Καταφύγι της Κοζάνης και τον Δρυμό της Θεσ/νίκης, στάθηκε, ερεύνησε και κατέγραψε δημοτικά τραγούδια από τη Νιγρίτα, τη Μεσολακιά και το Δημητρίτσι των Σερρών, προχώρησε ως το Δοξάτο, τη Χωριστή και την Ανδριανή της Δράμας, κι ανέβηκε ως το Σιναπλί και το Καβακλί της Ανατολικής Ρωμηλίας, καταγράφοντας πιστά τα τραγούδια που συνέλεγε, αποδίδοντας θαυμάσια την τοπική προφορά. Τέτοιας ποιότητας εργασίες, δεν είναι έργο του καθενός συλλογέα. Ο Κοντοσόπουλος όμως, ό,τι μας έχει κληροδοτήσει, με τα δημοσιεύματά του, έχουν όλα το πανθομολογούμενο κύρος και αρτιότητα. Είναι τέλεια!
Τον ευχαριστούμε ολόψυχα από τα Χανιά και του στέλνομε τη βαθειά μας εκτίμηση, με την ευχή: Να συνεχίζει να συλλέγει και να γράφει και να κατεβαίνει συχνά στα Χανιά, που τον αγαπούμε και τον εκτιμούμε όλοι: Μανούσο Ριζιτάκη: Πάντα άξιος!
– Και για τους αγαπητούς μας αναγνώστες, ώσπου να προμηθευτούν το ως άνω έργο, τους χαρίζουμε ένα από τα αποθησαυρισμένα, στην παραπάνω συλλογή, δημοτικό τραγούδι, που μας κατέγραψε στο Δοξάτο της Δράμας, και λέει:
“- Ακούστι για να μάθιτι τι έγινε στα Σέρρας.
Απουσπιρίς μια βασκαλιά κ’ η μάννα βλαστημάει:
“ας έκανα κι ‘γω πιδί κι ας το ‘πιρνι ού λύκος”.
Και ου Θιός την άκουσι, την έδουκι πιδούδι
κι ήρθι κιρός, ήρθι βαντές, την Πασκαλιά τη μέρα,
την πήρι λύκους του πιδί απού τη γκούνια μέσα.
Χίλιοι πιζοί τουν κυνηγούν, χίλιοι καβαλαραίοι,
κανένας δεν τουν ζύγουνι, κανείς δεν τουν ζυγώνει
μόνου η μάννα ‘π’ του πιδούδ’ σιμά – κουντά τούν έχει.
Παρακαλούσι κ’ ήλιγι, παρακαλεί και λέγει:
– Ασι μι, λύκι, του πιδί, ασι μι το λιχούδι.
Κι του πιδί την μίλησι απ’ του λύκου του στόμα:
– Τί θες, μάννα μ’, κι κυνηγάς, τί θες κι μί χαλεύεις;
Γύρνα πίσου, μαννούλα μου, κι διάφουρου δεν έχεις
Θυμάσ’ όντας βλαστήμισις τη βασκαλιά τη μέρα;
Κείν’ η βλαστήμια έπιασι, κείν’ η βλαστήμια πιάνει”. (σ.33).
Σε επόμενες συνεργασίες μας, θα αναφερθούμε: α) Στου αγαπητού μας φίλου Χάρη Κ. Στρατιδάκη, το νέο του έργο: “Η τροφή του Ρεθύμνου” (Ρέθυμνο, 2018, σ. 156) και της συναδέλφου μας Ελισάβετ Διαμαντάκη – Κωνσταντουδάκη, την μία από τις προσφάτως εκδοθείσες ποιητικές της συλλογές, με τον τίτλο “Γράμματα σ’ ένα φίλο”, (Χανιά, 2018, σ. 90), την περιοδική έκδοση: “Υπέρ – Χ” (Καλοκαίρι, 2018, Ηράκλειο, σχ. 4ο, σ. 80, έγχρωμο), και βέβαια στα 190/χρονα των Ελληνικών μας Ταχυδρομείων, τα οποία μάλιστα, μας χαρίζουν και την αναμνηστική τους κάρτα, με προπληρωμένο το ταχυδρομικό της τέλος.
Εδώ όμως φτάσαμε για σήμερα στο τέλος την άλλη Παρασκευή πάλι -συν Θεώ- μαζί!
Καλό Σαββατοκύριακο!
