Αγαπητοί αναγνώστες,
Καλημέρα σας!
Εβδομη, από το Αγιο Πάσχα, Κυριακή των Αγίων 318 θεοφόρων Πατέρων της Εκκλησίας μας, μεθαύριο (9/6) ενώ πιο πριν, χθες Πέμπτη (6/6) εορτάστηκε πάνδημα η Ανάληψη του Κυρίου. Αύριο, Σάββατο (8/6) εορτάζομε την ανακομιδή των ιερών λειψάνων του Αγίου Θεοδώρου του Στρατηλάτου! Να θυμίσουμε εδώ, στους αναγνώστες μας, την εορτή του Αγίου, στο νησάκι Θοδωρού, απέναντι του Πλατανιά, καθώς και τον ιστορικό ναό του Αγίου, στην είσοδο του Σεληνιώτικου γύρου του Ομαλού. Οσοι πιστοί, προσέλθετε…
Θυμίζουμε επίσης, στους αναγνώστες μας, ότι: την ίδια μέρα (9/6) εορτάζονται η ιερή μνήμη των Πέντε οσιομαρτύρων Παρθένων, στον ναό τους στην Αργυρούπολη Ρεθύμνης. Με πληροφόρησεν επίσης ο πανοσιολογ. Αρχιμ. π. Ιγνάτιος, ότι και στο Μελισσουργιό Κισάμου υπάρχει εκκλησία τους και εορτάζονται πάνδημα. Τον ευχαριστώ θερμότατα, και ασπάζομαι με σεβασμό το χέρι του!
***
Και μετά το εισαγωγικό εορτολόγιο των ημερών, ας έρθουμε στην λοιπή ύλη της σημερινής συνεργασίας μας. Και επειδή συνεχίζονται -και πολύ σωστά- οι εκδηλώσεις για την 78η επέτειο από τη Μάχη και την Αντίσταση της Κρήτης, 1941-45, θα ξεκινήσουμε με σχετικό πολύτιμο έργο. Πρόκειται για το βιβλίο:
Ζαχαρία Δ. Καλοχριστιανάκη: “Ο Πύργος και οι Τρεις Εκκλησίες, στον πόλεμο του 1940” Εκδ. Ενορίας Πύργου Μονοφατσίου και του Συγγραφέα, Αθήνα 2014, σχ. 8ο, σ. 168 + πλούσια έγρωμη εικονογράφηση!
Ο αγαπητός, από χρόνια, συνάδελφος Ζαχαρίας Δ. Καλοχριστιανάκης, από τον Ιστορικό Πύργο Μονοφατσίου, έχει συγγράψει και εκδώσει και τα έργα: “Οι Τρεις Εκκλησίες των Αστερουσίων” (2008) και “Πύργος Μονοφατσίου” (2009) μνμειώδη έργα. Και, συνεχίζει ακούραστα…
Το έργο που παρουσιάζουμε σήμερα , ξεκινά με τον Πρόλογο της συμβολαιογράφου κας Δέσποινας Εληώτη και τον Προλογο του συγγραφέα του έργου, στον οποίο, μεταξύ των άλλων, τονίζει και ότι:
«Θα είναι, επομένως, ικανοποίησή μας, αν -πέρα από τη γνώση των ιστορικών στοιχείων- καταφέρναμε, ιδιαίτερα κάτω από τις σημερινές συνθήκες που καλούμαστε όλοι, άρχοντες και αρχόμενοι, να επαναπροσδιορίσουμε αξίες, νοοτροπίες και συμπεριφορές, να μπολιάζαμε τις καρδιές, κυρίως, των νέων με τα ιδανικά και το όραμα των αγωνιστών εκείνης της εποχής. Ως παλιός εκπαιδευτικός προσβλέπω και στην παιδαγωγική απήχηση αυτής της μελέτης. Οι απλοί άνθρωποι, μέσα από άγραφες σελίδες αγώνων, επεισόδια θυσίας, αγάπης, ανθρωπιάς, λεβεντιάς, αξιοσύνης και μαρτυρίου έγραψαν ιστορία. Γνώριζαν ότι η ελευθερία είναι ένα αγαθό που δε μας χαρίζεται, αλλά κατακτιέται με αγώνες. Οι έννοιες Θρησκεία και Εθνος είναι μια αδιαίρετη και αξεχώριστη ιδέα και γι’ αυτήν, όταν ερχόταν η ώρα, έπρεπε να τα προσφέρουν όλα, τα δυνατά και τα αδύνατα, τα μεγάλα και τα μικρά, αυτά τα οποία δεν μπορεί πολλές φορές ούτε και η πιο δυνατή φαντασία του ανθρώπινου μυαλού να συλλάβει…» (σ. 14)
Και θα συνεχίσει, τονίζοντας ότι:
«…Αυτή την ιστορία, την “μικρή τοπική ιστορία”, φιλοδοξούμε μέσα από το παρόν πόνημα να αναδείξουμε, να την κάνουμε γνωστή στη σημερινή γενιά και να επισημάνουμε ότι η συμμετοχή των ανθρώπων του τόπου μας, την εποχή εκείνη της ανέχειας και της φτώχειας ήταν υπερβολικά μεγάλη και οι κοντινοί μας πρόγονοι έκαναν πράξη το λόγο του Κωστή Παλαμά πως:
“Η μεγαλοσύνη στα έθνη δε μετριέται με το στρέμμα
με της καρδιάς το πύρωμα μετριέται και με αίμα”…». (σ.15)
Ενώ, στην κατατοπιστική Εισαγωγή του (σ. 17-22) θα ‘χει την ευκαιρία να μας θυμίσει παιδικά βιώματα και αναμνήσεις:
«Ως παιδί ακόμη βίωσα τnv εμπειρία του ελληνοϊταλικού πολέμου, γνώρισα την αγριότητα και τη φρίκη του Γερμανού κατακτητή και έκλαψα, όταν συγγενικά μου πρόσωπα σκοτώθηκαν σ’ αυτόν τον πόλεμο και στον Εμφύλιο που ακολούθησε μετά την απελευθέρωση. Ευαισθητοποιημένος από τις διηγήσεις του πατέρα μου, συνεπαρμένος από το παράτολμο θάρρος, από την ευρηματικότητα του λαού για τη μεταφορά υλικού και μηνυμάτων, ακόμη και από τη συμμετοχή άγουρων παιδιών σ’ αυτόν τον ιερό σκοπό των αγωνιστών της Αντίστασης, συγκλονισμένος από τις μαυροφορεμένες φιγούρες των χηρών των γερμανικών εκτελέσεων, οι οποίες με τα ορφανά στην αγκαλιά ζητιάνευαν για ένα ξεροκόμματο ψωμί, άρχισα να εντρυφώ στο θέμα. Όλα αυτά τα γεγονότα σημάδεψαν την παιδική μου ψυχή και, όταν, αργότερα, έμαθα να χειρίζομαι «το χαρτί και το καλαμάρι», άρχισα να ψάχνω και να ερευνώ στις πηγές, προφορικές και γραπτές, ποια ήταν η συμμετοχή και ο ρόλος των ανθρώπων του τόπου μας σ’ αυτήν την ιστορική περίοδο.
Το μεράκι της τοπικής ιστορίας με είχε παρακινήσει από το 1967 ως νεαρό ακόμη δάσκαλο να τολμήσω την πρωτόλεια δημοσιογραφική παρουσία μου σε διάφορα έντυπα και στο δημοσιογραφικό όργανο του Διδασκαλικού Συλλόγου Κατερίνης με θέμα “Η Μάχη της Κρήτης”» (σ. 17)
«… Αναδιφώντας λοιπόν στις διάφορες μελέτες, ανασύροντας από το μνημοντούλαπό μου βιώματα της προσωπικής μου παιδικής ζωής και αξιοποιώντας, κυρίως, τις μαρτυρίες των προσώπων τα οποία έζησαν και συμμετείχαν ενεργά στα γεγονότα, πιστεύουμε ότι διασώζουμε το σημαντικό αυτό κομμάτι της σύγχρονης τοπικής μας ιστορίας και, ενδεχομένως, προσφέρουμε μια ακόμη μελέτη στην ομολογουμένως πλούσια ιστοριογραφία του βάρβαρου αυτού πολέμου.
Αποτέλεσμα αυτής της ερευνητικής προσπάθειας είναι ο καρπός της σημερινής μελέτης. Δεν κρύβω όμως την έκπληξή μου, όταν διαπίστωσα ότι η απόσταση των χρόνων που πέρασαν από τότε μέχρι σήμερα ήταν, φαίνεται, πολύ μεγάλη, για να δημιουργήσει την άγνοια των γεγονότων σε μεγάλη μερίδα της σημερινής γενιάς. Ακόμα και επίσημα έγγραφα έμεναν παραμελημένα, σκονισμένα και κιτρινισμένα σε ξεχασμένα σεντούκια. Αλλά και η αναγνωρισμένη από το επίσημο κράτος αντιστασιακή συμμετοχή κάποιων συντοπιτών μας ήταν άγνωστη στους απογόνους τους. Αυτό το κενό θέλω να φέρω στο φως, από υποχρέωση στους πρωταγωνιστές των γεγονότων, στους εκλεκτούς μας συντοπίτες, στις μεγάλες, πατριωτικές και φιλόξενες αυτές ψυχές, να τους διασώσουμε στην τοπική, τουλάχιστον, ιστορική μνήμη, με την ελπίδα οι σημερινοί νέοι να γίνουν κοινωνοί της πρόσφατης ιστορίας των γονέων και παππούδων τους…» (σ.18).
Το έργο, οργανωμένο σε πέντε (5) μέρη, ξεκινά με την κήρυξη του Πολέμου, τη γερμανική εισβολή και τη Μάχη της Κρήτης- Κατοχή (Μέρος Α’).
Ακολουθούν: Εθνική Αντίσταση, Οι τρεις Εκκλησίες τα χρόνια της Εθν. Αντίστασης, Η Γερμανική στέρνα, Η συγκέντρωση στην πλατεία Πύργου, Απελευθέρωση (Β’ μέρος)
Εμφύλιος – Τέλος του- Αναγνώριση της Εθν. Αντίστασης (Γ’ Μέρος)
Οι νεκροί μας – Χρονολόγιο – Παρατσούκλια των ξένων (Δ’ Μέρος) και τέλος: Παράρτημα – Βιβλιογραφία- Ευρετήρια ονομάτων, τόπων – φωτογρ. υλικό (Ε’ μέρος).
Πρόκειται για συγγραφή ιστορική, πολύτιμη, μεθοδικά γραμένη, απαραίτητη για τους νέους μας, για τους μελετητές, ιστορ. ερευνητές, για όλους μας!
Αγαπητέ συνάδελφε Ζαχαρία, με το έργο σου, τιμάς τη γενέτειρά σου, τους γονείς σου και παν’ άπ’ όλα τους θυσιάσαντες τη ζωή τους. Συγχαρητήρια! Πάντα άξιος, καλή συνέχεια!
***
Κι από τον Πύργο Μονοφατσίου, ακόμη πιο ανατολικά, αφήνοντας τα Χανιώτικα έργα, για τις επόμενες συνεργασίες μας, ζητώντας συγγνώμη! Τηρούμε, πάντως τις ημερομηνίες λήψης. Είναι καθιερωμένο αυτό!
Και πάμε στον Αγιο Νικόλαο Λασιθίου απ’ όπου τώρα και σαράντα εννέα χρόνια μας έρχεται τακτικά, η πολύτιμη περιοδική έκδοση της εκεί Ιστορικής – Λαογραφικής Εταιρείας Λασιθίου:
“Αμάλθεια” τόμος 49ος, έτος 2018, σχ. 8ο, σ. 112
Στις 112 ιδιαίτερα φροντισμένες και περιεκτικές σελίδες του πρόσφατου τόμου του 2018, φιλοξενούνται οι παρακάτω συνεργασίες
Του Διευθυντή Συντάξεως
Επισημάνσεις
“Τα Κρόσσια του Φεγγαριού” και η τουριστική ανάπτυξη της Ελούντας και του Αγίου Νικολάου του Ι. Σταμέλου
Ταινίες που γυρίστηκαν στην Κρήτη, του Ι. Σταμέλου
Διαγωνισμός Μαντινάδας 2018 “Χόρτα, βότανα και αρωματικά φυτά”
Ευθύμες Κρητικές Ιστορίες
Συγγραφείς Δήμου Αγ. Νικολάου Κρήτης, του Μιλτιάδη Παπαδάκη
Επτά συγγραφείς από το Μεραμπέλλο της Μαρίας Σεργάκη
Μεραμπελλιώτες Συγγραφείς των Πρόσφατων Χρόνων της Αννας Μάμου
Πολιτιστικός Σύλλογος Κριτσάς
Τέσσερις Κριτσώτες συγγραφείς του Σταύρου Σημαιάκη
Γλιστρίδα της Μαρίας Καρτέρη Σιγανού
Συγγραφείς της Σητείας του Γιώργου Μαρκάκη και Γιάννη Μαρκάκη
Ακροθιγής προσέγγιση στο συγγραφικό έργο των Αντ. Λυκάκη, Εμμ. Λυκάκη, Γ. Σακκά, Ε. Σκουλούδη και Μ. Τσαμπανάκη της Εφης Μπουκουβάλα-Κλώντζα.
Η Κρήτη και ο Νομός Λασιθίου στον χάρτη του Johnston το 1861, του Ι. Σταμέλου
Η σαλάτα της Ευγενίας
Βραβεία Τιμής και Ευγνωμοσύνης 2017 της Ι.Λ.Ε.Ν.Λ. του Ι. Σταμέλου
Εκθεση βιβλίου από την Ιστορική Λαογραφική Εταιρεία Ν. Λασιθίου
Ο Μινωϊκός Πολιτισμός
Δημήτρης Σαριδάκης (1912-77): Η επανακομιδή της τιμίας Κάρας του Αγίου Τίτου, πρώτου Επισκόπου Κρήτης, Ναΐδριο Αγίου Ανδρέα, Αρχιεπισκοπικό Μέγαρο Ηρακλείου, του εικαστικού Μανώλη Σαριδάκη
Η Ελλη Σουμάκη σε μια συνομιλία με τον Γιάννη Σταμέλο
Μια συνομιλία του Γιάννη Σταμέλου με την Σοφία Πελεκάνου
Οι βιβλιοδιαδρομές
Εχομε δηλ. ένα corpus Λασιθιωτών συγγραφεών μελετητών που συγκεντρώθηκε με τη μέριμνα και φροντίδα του εκλεκτού φίλου εργάτη του πνεύματος δόκιμου, του κ. Γιάννη Σταμέλου, υπεράξιου συνεχιστή του έργου των: Νικ. Ζερβογιάννη (1970-1999), Ανδρ. Λογάκη (2000-2008) και Ιωάννης Ευαγγ. Σταμέλος (2009-σήμερα) που συνεχίζει αγονάτιστα!
Η στήλη μας εύχεται: Δύναμη και καλή συνέχεια. Αγαπητοί μας της Ιστ. Λαογρ. Εταιρείας Ν. Λασιθίου, γράφετε ιστορία. Συνεχίσετε. Εμείς από τα Χανιά, σας συγχαίρουμε και εκτιμούμε την προσφορά σας!
***
Κλείνοντας, τη σημερινή συνεργασία μας, οφείλουμε την έστω και σύντομη λόγω χώρου- αναφορά μας στην τόσο πετυχεμένη παράσταση που απολαύσαμε την Τρίτη βράδυ 4/6, στην αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου Χανίων!
Οι μαθητές της Ε2 ταξ. του 1ου Δημ. Σχολ. Νέας Κυδωνίας, μας παρουσίασαν την θεατρική παράσταση.
Ουΐλιαμ Σαίξπηρ: “Ονειρο Καλοκαιρινής Νύχτας”
με θαυμάσια επιτυχία! Διάλογοι, σκηνικά, ενδυμασίες των μικρών ηθοποιών, μουσική κ.λπ. όλα στην εντέλεια. Καθώς παρακολουθούσα την παράσταση, σκεπτόμουν τον μόχθο, την δημιουργική προετοιμασία και την ευχέρεια των μικρών ηθοποιών. Τα θερμά μας συγχαρητήρια,μαζί με τους δίκαιους θερμούς χαιρετισμούς των κ.κ. προϊσταμένου Δημ. Εκπ/σης και Δ/ντή του Σχολείου κ. Αποστολάκη για τους αγαπητούς συναδέλφους, τους χαρισματικούς μαθητές των, που απέδωσαν το έργο θαυμάσια. Μπράβο σας! Καλό καλοκαίρι και πάντα επιτυχίες στη ζωή σας. Τυχεροί· έχετε εκλεκτούς δασκάλους. Και πάλι συγχαρητήρια!
Εδώ όμως σας αφήνομε για σήμερα! Καλό Σαββατοκύριακο!