Πνευματικά και Καλλιτεχνικά γεγονότα του τόπου μας

Αγαπητοί αναγνώστες, Καλημέρα Σας
και Χρόνια πολλά στους σήμερα και αύριο εορτάζοντες.
Με τη χάρη του Θεού, αξιωνόμαστε και σήμερα να ετοιμάσουμε την τακτική, κατά Παρασκευή, συνεργασία μας, στα αγαπημένα μας: “Χανιώτικα Νέα”. Τις δυσκολίες του εγχειρήματος, τις ξέρει Εκείνος που μας βοηθά, ευλογημένη η Χάρη Του!

ΓΙΟΡΤΕΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Ομως, μπορούσαμε να αντιπαρέλθουμε τις μεγάλες γιορτές της λήγουσας βδομάδας;
– Μπορούσαμε να μη θυμηθούμε το Χρέος μας, και να μη γράψουμε για τους αναγνώστες μας, το ότι οφείλουμε ν’ ανηφορίσουμε ως τον ιερό ναό Πέτρου και Παύλου, αύριο Σάββατο, ν’ ανάψουμε το κεράκι μας και να προσευχηθούμε, ψιθυρίζοντας, το απολυτίκιό των:
“Οι των Αποστόλων Πρωτόθρονοι, και της Οικουμένης διδάσκαλοι, τω Δεσπότη των όλων πρεσβεύσατε, ειρήνην τη οικουμένη δωρήσασθαι, και ταις ψυχαίς ημών, το μέγα έλεος”.
Και την Κυριακή (30/6) λίαν πρωί, να φτάσουμε ως το ύψωμα των Αγίων Αποστόλων, όπου ο ναός των, να εκκλησιαστούμε και να χαρούμε, την πανηγυρική θεία λειτουργία. Και βέβαια και στους άλλους μας ναούς!
Ετσι φεύγει ο Ιούνιος!
Η στήλη μας όμως, έχει να υπενθυμίσει, για την Κυριακή (30/6), μιαν ακόμη υποχρέωση μας, των δυναμένων, το:

ΔΙΕΤΕΣ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ ΤΟΥ ΑΕΙΜΝ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ Π. ΕΚΚΕΚΑΚΗ ΣΤΟΝ Ι.Ν. ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΗΓΗΣ – ΡΕΘΥΜΝΗΣ.
Μετά το ιερό μνημόσυνο, και στα πλαίσια των εκδηλώσεων του 2019, σε συνεργασία με τον Δήμο Ρεθύμνης και την Κ.Ε. Δ.Η.Ρ. διοργανώνεται για τον αείμνηστο συντοπίτη μας, Γεώργιο Π. Εκκεκάκη ημέρα Μνήμης και Τιμής.
Ειδικότερα θα πραγματοποιηθούν, μετά το μνημόσυνο: “Εκθεση στην πλατεία της Πηγής, τμήματος της προσωπικής συλλογής του αείμνηστου Εκκεκάκη, φωτογραφικό υλικό από τα παιδικά εως τα τελευταία του χρόνια, καθώς και κάποια από τα έργα του.
Θα συνιστά τιμή και αναγνώριση στο πρόσωπο, το έργο και την προσφορά του τιμώμενου αείμν. Εκκεκάκη, η παρουσία μας στην Πηγή – Ρεθύμνης. Θα συμπροσευχηθούμε για την ανάπαυση της ψυχής του, και θα τιμήσουμε τα όσα οργανώνουν εκεί, για την Κυριακή, οι οικείοι του, οι χωριανοί του και οι φορείς, σε συνεργασία με το Δήμο Ρεθύμνης και την ΚΕ’ ΔΗΡ. Και θα συλλυπηθούμε θερμά τη βαθύτατα πονεμένη συζυγό του Μαριέττα και την οικογένειά της.
Ο,τι και να κάνουμε για τον αξέχαστο φίλο Γιώργη, είναι λίγο!
Η Μνήμη του αιώνια, κι η ψυχή του αναπαυμένη!
Και τώρα στα λαογραφικά της εποχής.
***
ΙΟΥΛΗΣ ΜΕ ΤΙΣ ΚΑΨΕΣ ΤΟΥ ΚΑΙ Τ’ ΑΛΩΝΕΜΑΤΑ ΤΟΥ:
Από Δευτέρα πρωί (1/7) λοιπόν, αρχή Καινούργιου μήνα. Μπαίνει στην πορεία της ζωής μας, ο φουσκομηνάς, ο μήνας με τις κάψες του και τ’ αλωνίσματά του, δουλειά με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, κυρίως των αγροτών μας. Μήνας που συγκεντρώνουμε στον “μαγατζέ μας” (=στην αποθήκη μας) το μόχθο της χρονιάς, το στάρι, το κριθάρι, τη σικάλη κ.λπ.
Αξέχαστα παιδικά και νεανικά χρόνια στο χωριό μας. Κοντά οι γονείς μας, μαζεύαμε στάχυα, φέρναμε νερό στους διψασμένους γονιούς μας, από το σταμνί μας, κάτω από την αχλαδιά. Συγκεντρώναμε οι μεγαλύτεροι, τα δεμάτια, εξ’ από τ’ αλώνι και κυνηγούσαμε τις γλυκοσταρίδες, στα πλάγια των σπαρμένων. Χαρά Θεού η φύση, χαρά Θεού το καλοκαίρι, στ’ αγροτικά χωριά μας. Ζήσαμε χαρούμενα κι ευτυχισμένα. Κοντά στην παράδοση, κοντά στη φύση!
Ο Ιούλης λοιπόν: Αλωνάρης μήνας, Γυαλιστής μήνας, μιας κι ως ωριμάζουν τα σταφύλια, καθώς και χορτοκόπτης μήνας, αλλά και φουσκομηνάς, γιατί φουσκώνουν τα σύκα στις συκιές!
Να μην ξεχάσουμε -για τα παιδιά μας- πως στ’ αλώνι, μετά το λίχνισμα μαζεύεται σωρός το γέννημα, σταυρώνεται, λέγοντας:
“-Σταυρώστε το, σταυρώστε το, να μην το πιάσει μάτι!”
Το μήνα Ιούλιο, οι άγιοι που γιορτάζονται είναι οι περισσότεροι γιατροί θεραπευτές και θαυματουργοί. Κοσμάς και Δαμιανός, δυο ανάργυροι άγιοι. Στις 7 του Ιούλη, γιορτάζεται η Αγία Κυριακή, και στις 8/7 ο άϊ Προκόπης ο μεγαλομάρτυρας. Στις 17/7 γιορτάζεται η Αγία Μαρίνα και τρεις μέρες μετά στις 20/7 ο αγιος των βουνών μας Προφήτης Ηλίας. Λέω ν’ αφήσω το υπόλοιπο εορτολόγιο του “Δευτερογούλη”, για τα επόμενα πνευματικά μας γεγονότα, και να πάμε στα υπόλοιπα θέματά μας.
Ομως η στήλη μας έχει χρέος -βρισκόμαστε σε διακοπές των σχολείων- να μην ξεχάσει τους νεαρούς αναγνώστες της και βέβαια τους παππούδες – γιαγιάδες, που φροντίζουν τα εγγόνια τους και ψάχνουν κάτι να τους διαβάσουν και να τ’ απομακρύνουν προσώρας από τα τόσο επιβλαβή κομπιούτερς. Τους βρήκαμε λοιπόν.
Από τα “παινεμένα πανελλήνια”: “Γεωργικά” (Ηράκλειο, 2002, σχ. 4ο, σ.120) του θαυμάσιου Δημήτρη Ν. Θεοδοσάκη, χαρισματικού λαϊκού, ποιητή, το ποίημά του: “Στ’ αλωνοθερίσματα”. Ψάλλει:
Σα ψιμονέρια καμ’ ο Θιος και τα σπαρτά γενούνε,
θεργιέψουνε, μεστώσουνε και καλοψωμωθούνε,
τα μαύρα θέρητα κινούν μες στου Μαγιού τσι μερες.
Σε σόχωρα λιβαδερά χοντρόσταρα θερίζουν,
για τσι σκολάδες σίτινα, ψιλοκοσκινισμένα,
ασπρόσταρο για κόλυβα κακό να ξεθυμάνει,
ξινόχοντρο να ψήσουνε, φτάζυμα μαυραγανη.
Ρούσικο για τα τσουδερά κι άρτους στα πανηγυργια.
Κριθάρι το πρωτόθερο, ζυμωταριού στημόνι,
κρίθινα γή μιγαδερά την πείνα να μερώνει.
Από πλαγιές κι από φτενά μαυροταγής αστάχυα
για τω ζουμπέρω τσι παχνιές, για ζυμωτούς αφράτους.
Πριχού τα βούγια ζέψουνε τσι δούλες ντως να κάμουν,
στσι πάτους χωματάλωνου ξύνουνε, λαντουρούνε,
τσι καλομαρμαρώνουνε τα ζούμπερα αλυσίδι,
Τσι νύχτες στσι βουγιότοπους χλωρές βουτσές μαζώνουν,
γεμίζουν πετροκόφινα, γυράλωνα βουτσώνουν
μεσάδες, κοντυλόλακκους, στρατί του βολοσύρου.
Δεμάθια μονοπρόσωπα δένουν και κουβαλούνε
να στέσουν θεμωνιές χαράς για να κυβερνηθούνε.
Όντε συμπάλουν τα σπαρτά, τσι δούλες τουςνα κάμουν,
να σωροστέσουν μάλαμα λιχνισταργιό να στέσουν,
ο κύρης αξυπόλητος λυχνά με το θρινάκι,
η Μα ξεκοντυλίζει το με βουρλοπαρασύρα
καθάργιος να ’ναι ο καρπός, χώματα να μην έχει.
Πριχού να μιγομιάσουνε του φορατζή φωνάζουν,
οι χρωφελέτες φτάξανε τ’ αφεντικά κλουθούνε,
μοιράσαν και τα σκύβαλα κι άδειο τ’ αλώνι ’φήσαν.
Ζευγάς πονεί τσι κόπους του κι η φαμελίτρα κλαίει.
-Τση φαμελιάς τα στόματα πώς θα τα ξεπεινάσω;
Ανάθεμα στ’ αφεντικά, στα συμμισομαξούλια
που δε διπλώνουν το γιακά, τρώνε τσι δούλεψές μας,
τρώνε το χάκι του φτωχού, ψεύτρα χαρά τ’ ονείρου,
τ’ αργάτη δίκιο τση ψυχής, του περιφρονεμένου
και των αρχόντων των σεμνών των γεωργών του κόσμου!
Θέ μου, τα δίκια τω φτωχώ και γιάντα πέφτουν χάμαι,
τ’ άδικα περισέψανε σε τούτονε τον κόσμο.
– Και το συμπληρώνουμε μ’ ένα δεύτερό του από την ίδια συλλογή (“Γεωργικά”, σ. 64), με την θαυμάσια λογοτεχνική γραφή και ιδιωματική γλώσσα του. Χαρήτε το:
Στ’ αλώνια.
Οθεν τα μυλοχώραφα, Βασιλιανού τσι μπάντες,
σωπατερά ’ν’ τα χώματα και του βορά ξανοίγουν
κι ανάδια πέφτουν του χωριού λογούνται αλωνοτόπια,
δικό σου χωματάλωνο εκειά να κάμεις, γιε μου.
Κοντά σου πέφτει ο ποταμός τα βούγια να ποτίζεις
και πέντε ζάλα το χωργιό το σπίτι σου ν’ ανοίγεις.
Χτίσε το μ’ αλωνόπετρες, χώματα μη τσιλούνε,
κάμε καλύβα σ’ ασκιανό, των κοπελιώ σου κούνιες.
Κάμε βορνά τον πόρο ντου, σ’ Ανατολή δετάρι,
όντε λυχνάς τα άχερα αέρας μην τα πάρει.
Και σα σκολάδες του αλωνιού στη φαμελιά σου ’ρθούνε,
τα καλοκαίργια σόδιαζε, χειμώνες μην πεινούνε.
Η φαμελιά μια στρωμαθιά στο μάλαμα ξωμένει,
μες στα σεντόνια τ’ ουρανού γλυκιά αυγή ’νημένει.
Που ξώμεινε στο μάλαμα, που χάρηκε στ’ αλώνι
ισόβιο ’χει φυλαχτό, θύμηση που δε λιώνει.
Αποσπερίτης λαμπερός μεράστρι βασιλεύει
ετσά το φέραν οι καιροί και το χωργιό μισεύει.
Οσοι χτισμένα χάλασαν, κάμαν φυθιές τ’ αλώνια,
ω! συμφορά που ξέχασαν τα πρωτινά ντως χρόνια.
Λέμε να σταματήσουμε εδώ, αφού Σας ευχηθούμε καλό μήνα με Υγεία και κάθε καλό! Στους εορτάζοντες των ημερών: Χρόνια πολλά με Υγεία!