Αγαπητοί αναγνώστες,
καλημέρα σας και καλό μήνα αύριο!
“Συνεπαρσιά” απόψε, όπως λέει ο λαός μας, την αλλαξομηνιά!…
Αφήνοντας πίσω μας τις αναμνήσεις από την 28η Οκτωβρίου, που αξιωθήκαμε να γιορτάσουμε κι φέτος, με κάθε επισημότητα και προπάντων με τις πρέπουσες τιμές στους ήρωές μας!
– Την ίδια μεγάλη μέρα θυμηθήκαμε την ιερή μνήμη των Τεσσάρων Νεομαρτύρων των Μελάμπων: Αγγελή, Μανουήλ, Γεωργίου και Νικολάου, που αποκεφαλίστηκαν για την πίστη τους στις 28 τ’ Οκτώβρη του 1824 από τον Τούρκο διοικητή της περιοχής, ύστερα από φρικτές δοκιμασίες, βασανιστήρια.
– Της εορτής των το απολυτίκιο, ας το σιγοψάλλουμε ευλαβικά, σε ήχο Τέταρτο: “Της Κρήτης γεννήματα και Λάμπης θρέμματα, τους τετραρίθμους Νεομάρτυρας ανευφημήσωμεν, Γεώργιον, Αγγελήν, Μανουήλ και Νικόλαον. Ούτοι γάρ διά πίστιν, του Κυρίου σφαγέντες, το αίμα αυτών εθελουσίως, εν τη Ρεθύμνη εξέχεαν διό και παρρησίαν έχοντες προς Χριστόν, πρεσβεύουσιν αεί, υπέρ των ψυχών ημών!”.
– Κι ας μην ξεχάσουμε επίσης πως αύριο 1/11 εορτή των Αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού γιορτάζει ο αρχαίος ιστορικός ναός των στο κέντρο της πόλης μας: Σπλάντζια.
– Από τα λαογραφικά της βδομάδας θυμίζουμε στους αναγνώστες μας: “Του αϊ-Δημητράκη, μικρό καλοκαιράκι!” και βέβαια τις ημερομηνίες: 26/10 μέχρι 23/4 που οι βοσκοί μας οδηγούν τα κοπάδια τους στα χειμαδιά, ενώ όλο το υπόλοιπο “πλήρωμα” του νοικοκυριού ασχολείται με την ελαιοσυγκομιδή και κάποια οργώματα, σπορές, που δεν έγιναν στην ώρα τους…
– Νοέμπρης μπαίνει και στις τρεις του, 3/11, γιορτάζουμε τον αϊ-Γιώργη τον “Μεθυστή”, δοκιμάζοντας “απολούτρουγα”, τα φετινά μας κρασιά, ευχόμενοι στους νοικοκυρούς: – “Καλόπιοτα, και του χρόνου περισσότερα!…”.
Ας βάλουμε όμως εδώ μιαν άνω τελεία και θα συνεχίσουμε με τη λοιπή ύλη της στήλης μας.
Πρώτη παρουσίαση σήμερα η περιοδική έκδοση Ιστορικών Σπουδών:
“ΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ”
Αθήνα, 2014, τόμος 31ος, τεύχος 60ο, σχ. 8ο μεγάλο, σ. 254.
Με πολλή χαρά σημειώνουμε την εκδοτική επιτυχία των “Ιστορικών” της πολύτιμης αυτής περιοδικής έκδοσης της χώρας μας, να έχουν φτάσει στα 30 χρόνια απρόσκοπτης κυκλοφορίας των και ν’ αριθμούν ήδη 60 τεύχη – τόμους, με πολύτιμη ιστορική ύλη, στο κάθε εξαμηνιαίο τεύχος τους!
Ασφαλώς και οι ιδρυτές “των Ιστορικών”: Σπύρος Ασδραχάς, Φίλιππος Ηλιού, Βασίλης Παναγιωτόπουλος καθώς και ο Γιώργος Ραγιάς πρέπει να τιμηθούν επάξια και βέβαια οι συνεργάτες των και επίσης ο εκδοτικός οίκος “Μέλισσα” και το “Μουσείο Μπενάκη για την εξασφάλιση της απρόσκοπτης έκδοσής των!
Για την επέτειο των 30 χρόνων κυκλοφορίας των “τα Ιστορικά” διοργάνωσαν διήμερο συμπόσιο στο αμφιθέατρο της οδού Πειραιώς του Μουσείου Μπενάκη, 17 και 18 Ιαν. 2014, με θέμα τις “Προσλήψεις και χρήσεις των φυλετικών θεωριών στην Ελλάδα, 19ος – 20ός αιώνας”. Το συμπόσιο συνδιοργανώθηκε από “τα Ιστορικά” και το τμήμα Ιστορίας – Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, με την υποστήριξη του Μουσείου Μπενάκη και του εκδοτικού οίκου “Μέλισσα”. Στην επιστημονική επιτροπή του Συμποσίου συμμετείχαν: ο Σπύρος Ι. Ασδραχάς (πρόεδρος), η Εφη Αβδελά, ο Δημ. Αρβανιτάκης, η Ελίζα – Αννα Δελβερούδη, ο Ευγένιος Ματθιόπουλος, ο Σωκράτης Πετμεζάς, ο Τ. Σακελλαρόπουλος και στη γραμματεία οι: Στρατής Μπουρνάζος και Πόπη Πολέμη. Τα τόσο ενδιαφέροντα Πρακτικά προβλέπεται να κυκλοφορήσουν το 2015.
Θα αναμένουμε λοιπόν την κυκλοφορία των. Για σήμερα θα κλείσουμε τη σύντομη αυτή παρουσίαση με την αναγραφή για τους ενδιαφερομένους αναγνώστες μας των τίτλων των εργασιών που φιλοξενούνται στο 60ο/2014 τεύχος “των Ιστορικών”.
Ρομίνα Τσακίρη: “Παράνομοι στην υπηρεσία ατόμων και οικογενειών στην Κρήτη (16ος – 17ος αι.): περιπτώσεις (αυτο)κατάλυσης του βενετικού κρατικού μηχανισμού. Μια πρώτη προσέγγιση”.
Χριστός Ανδριανόπουλος: Το “δικαίωμα στην εργασία” στη μακρά δεκαετία του 1840.
Βασίλης Α. Μπογιατζής: Από τη “Συντηρητική Επανάσταση” στο Νέον Κράτος: ξένοι συντηρητικοί και φασίστες διανοούμενοι στα περιοδικά της μεταξικής δικτατορίας.
Λουκιανός Χασιώτης: Εμφύλιος πόλεμος και δημόσια ιστορία: η περίπτωση του “Εράνου της βασίλισσας”.
Γιώργος Πλακωτός: Ισλάμ, φύλο και επιβολή στο αγγλικό αναγεννησιακό θέατρο: αναψηλαφώντας την “εποποιία” των αδελφών Sherley.
ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ
Αντιγόνη Σαμέλα: Η θρησκευτική βία την εποχή της ύστερης αρχαιότητας στο κοινωνικό και πολιτικό της πλαίσιο. Με αφορμή το βιβλίο του Brent Shaw Ιερή βία. Οι Χριστιανοί της Αφρικής και το σεχταριστικό μίσος την εποχή του Αυγουστίνου.
ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ
Αλέξανδρος Παπαζάκας: Η πιστοληπτική και πιστωτική δραστηριότητα της αθωνικής Μονής Παντοκράτορος κατά την Οθωμανική περίοδο (1750 – 1821).
Τonka Kostadinova: Ιδεολογία και διπλωματία στα χρόνια της δικτατορίας: οι ελληνοβουλγαρικές σχέσεις, 1967 – 1974 και το τεύχος κλείνει με την 1η Memoriam και τις απαραίτητες βιβλιοκρισίες.
***
– Η δωρεάν διανεμόμενη περιοδική έκδοση των S/M Χαλκιαδάκη “ΥΠΕΡ.Χ”. έθεσε σε κυκλοφορία το 71ο τεύχος της, Φθινοπώρου 2014, Ηράκλειο.
Με σύμβολο της έκδοσης τον ξεχωριστά αγαπητό Νίκο Ψιλάκη και με το εκλεκτό επιτελείο συνεργατών τους, το κάθε τεύχος είναι και μια ιδιαίτερη πνευματική απόλαυση.
Το σημερινό όμως, μας κατασυγκίνησε, από την πρώτη, ως την ογδοηκοστή (80η) σελίδα του, με το παραπάνω!
Θέλεις “τα φωτογραφήματα” (σ. 10 – 18) του αγαπητού Νίκου, όλα εξαίσια, συναρπαστικά, μαγικά, θες τη θαυμάσια συμμετοχή της πολυτάλαντης επιστήμονος και ιδιαίτερα ευαίσθητης ψυχής, της Εφης Ψιλάκη, με τη συνεργασία της: “Μια φωτογραφία – Ενα ποίημα”, (σ. 24 – 29) ή: “Του λιναριού τα πάθη”, (σ. 34 – 38) του ακάματου ερευνητή λαογράφου, που τιμά το πανελλήνιο και ιδιαίτερα την Κρήτη μας, με το έργο του, του δρα του Πανεπιστημίου Κρήτης και τ. δ/ντή Ερευνών του Κ.Ε.Ε.Λ. της Ακαδημίας Αθηνών, αγαπητού μας Γιώργου Ν. Αικατερινίδη, όπου με τη γνώση, την επιστήμη και το λαογραφικό του πάθος “μας μαθαίνει” “Του λιναριού τα πάθη” αυθεντικά!
Στη συνέχεια η συναρπαστική ξενάγηση (κείμενα και φωτογραφίες) “στις ξερολιθιές, που καταστρέφονται”, από την αγαπητή Εφη Ψιλάκη (σ. 40 – 50).
Δύο ανεκτίμητες, ιστορικά, συνεισφορές ακόμη, στο περιεκτικό τεύχος 71 του ΥΠΕΡΧ, από “τον συμβουλάτορα της έκδοσης”, τον Νίκο Ψιλάκη. Η πρώτη με τον τίτλο: “Σκούζα, σκούζα, σινιορίτα” (σ. 52 – 54), περιστατικό του Πολέμου και της Αντίστασης του 1940 – 44 και η δεύτερη, για την ίδια περίοδο μετά Ναζιστικά απάνθρωπα εγκλήματα, στον τόπο μας.
Τίτλος της: “Ο άνθρωπος που βγήκε ζωντανός από το εκτελεστικό απόσπασμα [Γέργερη, 14-8-1944, Αλέκος Παπαδάκης] γαζωμένος με 14 σφαίρες”, (σ. 56 – 62). Επίκαιρα κείμενα ιερής μνήμης!
Προσωπικά συγχαίρω από καρδιάς τον αγαπητό Νίκο, που αθανάτισε τις συγκλονιστικές στιγμές του αείμνηστου, σήμερα, μάρτυρα Αλέκου Παπαδάκη από τη Γέργερη και που μας θύμησε το ανεπανάληπτο ηρωικό ξέσπασμα του αξέχαστου αετού του Ψηλορείτη Βρέντζου (ή Τηγανίτη), μέσα στο δικαστήριο, όπου δικαζόταν ο συνεργάτης των Γερμανών Νίκος Μαγιάσης…
– Αυτές οι σελίδες κι αυτές οι αφηγήσεις, είναι που δίνουν μάθημα ανεπανάληπτο, ιερό, για τη νεολαία μας, για τα παιδιά μας, για την αθάνατη πατρίδα μας, για την αιώνια Κρήτη!…
– Μια ακόμη ματιά, στο ανεπανάληπτο τεύχος: Στις σ. 64 – 68, φιλοξενείται η ενδιαφέρουσα μελέτη του δ/ντή Τμ. Πλαστικής Χειρουργικής του ΠΑΓΝΗ, δρα Ανδρέα Μανιού με θέμα της “Τους βοτανολόγους περιηγητές του 16ου αι. και τα φυτά της Κρήτης”. Και το τεύχος κλείνει με τα “άπαντα” για το θέμα: “Ξινόχοντρος”, από τον πρώτο του μελετητή από πάσης πλευράς του: διατροφικής, μαγειρικής, παραδοσιακής, κλ. χρόνια τώρα… (Δες πρόχειρα: Μαρίας και Νίκου Ψιλάκη: “Κρητική Παραδοσιακή Κουζίνα – Κρητικόν Εδεσματολόγιον”, Ηράκλειο, 1995, εκδ. “Καρμάνωρ”, σ. 211 κ.ε. και έπεται συνέχεια εκδόσεων…).
Εδώ όμως σταματούσε συγχαίροντες και επαινούντες, γιατί και δίκιο είναι και πρεπό!
Τα ξαναλέμε -συν Θεώ- την άλλη βδομάδα ως τότε γεια σας και καλό μήνα με υγεία.
