Αγαπητοί αναγνώστες,
καλημέρα σας και χρόνια πολλά!
Μεγάλη μέρα για την πόλη των Χανίων σήμερα 21/11. Γιορτάζει πάνδημα η πολιούχος μας και η μεγάλη συμμετοχή προσκυνητών, όπως κάθε χρόνο, είναι βέβαια! Ευχές στις Μαρίες που γιορτάζουν και σ’ όλα τα Χανιά μας!
Για το ιστορικό του Ναού και τα λοιπά στοιχεία του είχαμε την τύχη και την ευλογία να μας ανατεθεί η επιμέλεια αναμνηστικού τεύχους το 1988 (σε σχήμα 14Χ20 εκ., έγχρωμο και σελίδες 34), με πολύτιμα στοιχεία.
Μετά την εξάντλησή του η Ενορία του Καθεδρικού Ναού της πόλης μας, έθεσε σε κυκλοφορία πλουσιότατο βιβλιαράκι, το οποίο οι επιθυμούντες μπορούν να αναζητήσουν από την εκκλησία!
– Και τώρα στα λοιπά θέματα της σημερινής συνεργασίας μας: Ξεκινούμε με την παρουσίαση ενός έργου που μας έχει καταπλήξει η πληρότητα και η τόσο μεθοδική οργάνωσή του, πλεονεκτήματα τα οποία διαπιστώνει ο αναγνώστης κατά τη μελέτη του.
Πρόκειται για έργο συναδέλφου, του:
Μανόλη Κ. Μακράκη: “ΚΑΡΑΒΑΔΟΣ Ηρακλείου Κρήτης”
– Ο τόπος και οι άνθρωποι στην πορεία του χρόνου –
Αθήνα, 2014, σχ. 8ο μεγάλο, σ. 704+εικονογρ. χαρτόδετο.
Ο αγαπητός συνάδελφος στη Δημοτική Εκπαίδευση Μανόλης Μακράκης, δ/ρας της Σχολής Επιστημών της Αγωγής Πανεπ. Ιωαννίνων πρόσφατα (2012), με πολλές δραστηριότητες και προσφορές στην Εκπαίδευση, στην Αυτοδιοίκηση, στα πολιτιστικά και σε ποικίλες Νομαρχιακές Επιτροπές, πέραν από τα κύρια εκπαιδευτικά του καθήκοντα (δ/ντής Δημ. Σχολ. Ελούντας), τα επιστημονικά του διαφέροντα εστιάζονται στην Ιστορία και στη Διδακτική της, στην Ιστορία της Εκπ/σης στην Κρήτη και ευρύτερα και σε άλλους επιστημονικούς τομείς. Μας έχει δώσει τα μνημειώδη πλέον έργα: “Ελούντα” (2009), “Αγωνιστές Ελούντας” (2009), “Κρητών Παιδεία – Η Παιδεία στην τουρκοκρατούμενη και αυτόνομη Κρήτη” (διδακτορική διατριβή) κ.ά.
Ηταν και βασικός αρθρογράφος στο περ. “Ελούντα” τα χρόνια 1999 – 2009.
– Σήμερα μας ξαφνιάζει με το νέο ογκώδες έργο του: “Καραβάδος”, για πολλούς λόγους, μα προ πάντων για το πού βρήκε, νέος επιστήμονας, τον τόσο χρόνο, για να συγκεντρώσει, να επαληθεύσει, να τακτοποιήσει μεθοδικά και να συμπληρώσει κενά, ώστε να γίνει ένα τέλειο έργο για τον “Καραβάδο”.
Για τις απορίες μας αυτές, μας λέει ο ίδιος:
«…Με έντονο το αίσθημα της ευθύνης άρχισα να καταγράφω τα έτη 1992 – 98 και να συλλέγω στοιχεία για τη συγγραφή αυτής της ιστορίας. Ιστορικά γεγονότα, στοιχεία της οικονομικής και κοινωνικής ζωής, του λαϊκού πολιτισμού και τις ρίζες των ανθρώπων του. Το έργο ήταν αρκετό δύσκολο. Μάζεψα ό,τι υπήρχε στην ιστορική βιβλιογραφία. Στράφηκα στη μελέτη αρχείων που έδωσαν έναν μεγάλο πλούτο πληροφοριών, άγνωστο ως τώρα, ιδιαίτερα για τους δύο τελευταίους αιώνες…» (σ.11).
Και στη συνέχεια, αναλύει τα περιεχόμενα καθενός από τα τρία μέρη του έργου του. Ετσι για το πρώτο μέρος καθορίζει:
«Στο πρώτο μέρος που αφορά στα γεγονότα από τα μινωικά χρόνια μέχρι τις μέρες μας καταγράφεται η ιστορία του Καραβάδου μέσα από την ιστορία της Κρήτης. Κρίναμε απαραίτητη την ένταξη της τοπικής ιστορίας σε ένα ευρύτερο και γενικότερο ιστορικό πλαίσιο, αυτό της ιστορίας της Κρήτης προκειμένου ο αναγνώστης να κατανοήσει την ιστορία του Καραβάδου. Συνδυάζουμε έτσι και δένουμε τη μικρή και τη μεγάλη ιστορία και φιλοδοξούμε να συντηρήσουμε τη συλλογική και προσωπική μνήμη στη συνείδηση των νεοτέρων…» (σ.12).
Στο δεύτερο μέρος:
«…Στο δεύτερο μέρος παρατίθενται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του Καραβάδου. Η κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη με την πάροδο των ετών, μέτρα και σταθμά, στοιχεία του κόστους ζωής, η εκπαίδευση, οι ασχολίες των κατοίκων (ελαιοκομία, νερόμυλοι, πάρεργα, επαγγέλματα), οι δρόμοι επικοινωνίας, τα τοπωνύμια, η ύδρευση, η άρδευση και τα εκκλησιαστικά. Ολες αυτές οι πολύχρωμες ψηφίδες που συνθέτουν το ψηφιδωτό της τοπικής μας ιστορίας…» (σ.12).
Και στο τρίτο μέρος του έργου:
«…Στο τρίτο μέρος παρατίθενται οι οικογένειες του Καραβάδου. Η καταγωγή της κάθε οικογένειας, οι ρίζες της, το γενεαλογικό της δέντρο, η ιστορία και η προσφορά της στον κοινωνικό, εκκλησιαστικό και κοινοτικό βίο…» (σ.13).
Στη συνέχεια αναφέρεται ευγνωμόνως στις πηγές του υλικού που συνέλεξε. Κι εδώ μένει ο μελετητής του έργου έκπληκτος με τη μεθοδική προεργασία του, τη σωστή κατεύθυνση και επιλογή του προς τις πηγές, τα αρχεία, τις συλλογές και γενικά τις πάσης φύσεως πηγές από τις οποίες άντλησε το υλικό του, αξιολόγησε, αξιοποίησε και οργάνωσε τη συγγραφή του. Ηξερε ποια πόρτα θα χτυπήσει, χτύπησε και συγκέντρωσε με μόχθο πολύ ό,τι του χρειαζόταν.
Τον καμαρώνουμε και για το απίθανο φωτογραφικό υλικό που πλαισίωσε το τρίτο μέρος του έργου του, το σχετικό με τις οικογένειες Καραβάδου. Υπολογίζουμε τη βαθύτατη εκτίμηση που ασφαλώς του έχουν οι κάτοικοι ώστε του εμπιστεύτηκαν τις οικογενειακές τους φωτογραφίες, πολλές παλαιότατες, προκειμένου να πλαισιωθεί σωστά το έργο του και βέβαια να αθανατιστούν γενάρχες, ήρωες και μάρτυρες κλ. όλων των οικογενειών!
Δίκαια, ύστερα από τις επιβεβλημένες ευχαριστίες του, στο εισαγωγικό του σημείωμα, ο κ. Μακράκης καταλήγει:
«…Φιλοδοξούμε μ’ αυτό το βιβλίο να αναδείξουμε και να προβάλουμε αυτά που ο Καραβάδος έχει μέσα στα σπίτια του και στην καρδιά του. Τους βρακοφορεμένους παππούδες μας, τους γόνους του που πολέμησαν για τη λευτεριά της Κρήτης, αλλά και εκείνους που έστειλε στα πολεμικά μέτωπα και ορισμένοι δεν επέστρεψαν ποτέ, τις αφανείς ηρωίδες του καθημερινού μόχθου. Ολα εκείνα που πρέπει να αποτελούν μνήμη, ταυτότητα, μέρος της ψυχής μας, που μας καθιστούν μνήμονες του παρελθόντος και μας αφυπνίζουν.
Μόνο μ’ αυτό τον τρόπο θα γεμίσει το καντήλι της συλλογικής μνήμης με άφθονο λάδι ώστε να καίει πάντα ακοίμητο διαλύοντας τα σκοτάδια στους χαλεπούς καιρούς του αιώνα μας». (σ.14).
Κλείνοντας το έργο, προτρέπουμε τους συναδέλφους στην Εκπαίδευση (Δημοτική και Μέση) και όχι μόνο, να προμηθευτούν το έργο, να υπολογίσουν τις δυνατότητές των για ανάλογη συγγραφή για τα χωριά των και να βάλουν μπρος με αυτοπεποίθηση και σωστή εκτίμηση της ανάλογης προσφοράς των, για τη γενέτειρά του ο καθένας! Οφειλή, εξάλλου, και χρέος όλων μας, για τα πατρογονικά μας!
Και μια προσφορά προς τους αναγνώστες μας: Τα επίθετα των οικογενειών του Καραβάδου – Ηρακλείου, σ. 8, επιβεβαιώνουν το ενιαίο της Κρήτης μας. Ολα γνωστά, θαρρείς συγγενικά επίθετα. Διαβάσετέ τα:
1. Αλεξάκης 2. Αποστολάκης 3. Γαβριλάκης
4. Γερακάκης 5. Δολαψάκης 6. Δραμυτινός
7. Ζερβάκης 8. Καλικάκης 9. Καμπανός
10. Καλαϊτζάκης 11. Καρτσάκης 12. Κουμάκης
13. Κουμαντάκης 14. Κριτσωτάκης 15. Κουγιουμτζάκης
16. Μακράκης 17. Μανουσάκης 18. Μιλιαράς
19. Παναγιωτάκης 20. Πετράκης 21. Πραματευτάκης
22. Ροδιτάκης 23. Στυλιανάκης 24. Συμιανάκης
25. Φακιολάκης 26. Φραγκάκης 27. Φραγκιαδάκης
28. Χαϊνάκης 29. Χιλιαρχάκης 30. Ψαθάκης
– Στη σύντομη αυτή παρουσίασή μας, θέλουμε να εξάρουμε και την απόφαση του Πολιτιστικού Συλλόγου Καραβάδου, να εκδώσει το έργο του συγχωριανού αυτού των Δ/λου – Δ/ρα Πανεπιστημίου κ. Μακράκη, συνεισφορά πολύτιμη και παρακαταθήκη για τις επόμενες γενέες! – Αγαπητέ συνάδελφε κ. Μανώλη, μ’ άφησε μ’ ανοιχτό το στόμα το έργο σου, η μέθοδός σου, η συγγραφική σου δεινότητα!
– Να ’σαι καλά και να συνεχίσεις: Νέος είσαι, πετυχεμένος είσαι, μεθοδικός είσαι, έχεις τις δυνάμεις σου, συνέχισε λοιπόν, γιατί μπορείς!
***
Και θα κλείσουμε τη σημερινή συνεργασία μας με τη σύντομη παρουσίαση ενός ενδιαφέροντος ανατύπου – εισήγησης, του αγαπητού συνεπαρχιώτη Παναγιώτη Ι. Καμηλάκη, λαογράφου, ερευνητή, με θέμα: “Τα Νάκλια”, από τον Α’ τόμο των Πρακτικών Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου, με θέμα: “Τον Λαϊκό Πολιτισμό και τον έντεχνο Λόγο”, που οργανώθηκε από το “Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας”, της Ακαδημίας Αθηνών, και πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, από 8 – 12 Δεκ. 2010.
Τα Πρακτικά του Συνεδρίου κυκλοφόρησαν μόλις πέρυσι: 2013.
Ο κ. Παναγιώτης Ι. Καμηλάκης εισηγήθηκε με ξεχωριστή επιτυχία και πληρότητα το θέμα: “Νάκλια”: Κρητικός Λαϊκός Πολιτισμός και Διαλεκτική Λογοτεχνία”.
Ανέλυσε τη μορφή και το περιεχόμενο του Κρητικού νακλιού, διεξοδικά παρουσίασε αναλυτικά όλα τα γλωσσικά δεδομένα για το νάκλι (σημασιολογικά, ετυμολογικά κλ.) τους συναφείς με τούτο όρους (π.χ. αθιβολές, ροζοναρίσματα, ροζοναμέντα κ.ά.), τους Κρήτες δημιουργούς νακλιών: από τον αξέχαστο Γιάννη Ε. Μαθιουδάκη (= Λουλούδα), ως τον Ευαγγ. Φωτάκη, τον Αλεξ. Κ. Δρουδάκη, τον Μιχάλη Γρηγοράκη, τον Θ. Γιαννικάκη, τη Μαρίκα Τζεράκη – Βλασσοπούλου, τον Μιλτιάδη Βαρδάκη, τον Γιάννη Σκουλούδη, Θανάση Δεικτάκη, Γαβρίλη Παπαδάκη (= Καμπιανό), τον Κανάκη Γερωνυμάκη και βέβαια τον Λυκούργο Καμηλάκη.
Στις πλούσιες υποσημειώσεις του αναφέρονται, εξάλλου, και σύγχρονοι δημιουργοί νακλιών απ’ όλη την Κρήτη, ενώ στο τέλος προικίζει την εμπεριστατωμένη εισήγησή του με δύο αντιπροσωπευτικά αυτούσια νάκλια. Ενα του Γαβρίλη Παπαδάκη (=Καμπιανού) με τίτλο: “Ο μπάρμπα Καλογερογιάννης και τα νάκλια του” και ένα δεύτερο: του Λυκούργου Καμηλάκη, με τίτλο: “Τ’ αλιτριβιδειό”, τα οποία απολαμβάνει ο αναγνώστης του ανατύπου με πολλή χαρά.
– Ευχόμαστε στον ακαταπόνητο επιστήμονα, Καντανιώτη λαογράφο Παναγιώτη Ι. Καμηλάκη, υγεία και πλούσια συνέχιση του έργου του, γιατί οι δυνατότητες του είναι ανεξάντλητες!
– Αγαπητοί αναγνώστες φτάσαμε και σήμερα στο τέλος! Τα ξαναλέμε -συν Θεώ- την άλλη βδομάδα. Ως τότε γεια σας και πάλι: Χρόνια πολλά σε όλους για τη μεγάλη γιορτή της Παναγίας μας!
– Και βέβαια οι ευχές μας θερμότατες για τις Ενοπλες Δυνάμεις μας και η συμμετοχή μας στο όλο σχετικό εορταστικό πρόγραμμα καθολική.
Ετσι τιμούμε τον Στρατό, το Ναυτικό, την Αεροπορία μας, τον θώρακα και την αγονάτιστη Ψυχή του Εθνους μας!