Αγαπητοί αναγνώστες
καλημέρα σας και καλό μήνα!
– Με την Κυριακή “Τελώνου και Φαρισαίου” (1/2) μπήκε ο δεύτερος μήνας του χρόνου που διανύουμε. Τη Δευτέρα (2/2) επίσης γιορτάσαμε την “Υπαπαντή του Κυρίου” και την επομένη (3/2) την ιερή μνήμη των Νεομαρτύρων: Σταματίου, Ιωάννου και Νικολάου από τις Σπέτσες, οι οποίοι μαρτύρησαν για την πίστη τους, στις 3 Φεβρουαρίου 1822.
– Σήμερα επίσης, Παρασκευή (6/2) τιμάται η μνήμη Φωτίου Κων/πόλεως, ενώ αύριο (7/2), έχουμε τοπική εορτή. Τιμούμε τον νεομάρτυρα Γεώργιο τον Διβόλη, από τον Αλικιανό – Κυδωνίας, τον οποίο βασάνισαν φοβερά και απάνθρωπα οι αλλόπιστοι, ώσπου να τον αποκεφαλίσουν στις 7-2-1867, σε ηλικία μόλις 21 χρόνων.
Αναδείχτηκεν όμως: «των πάλαι ισότιμος, πανευκλεών Αθλητών… αθλήσας στερρότατα», κατά το απολυτίκιο της εορτής Του! Σήμερα επίσης, γιορτάζεται η 118η επέτειος της Μάχης του Πύργου των Βουκολιών! Χρέος μας να παραστούμε. Είναι στις 11 π.μ.
– Και τώρα ο λόγος για τις εορτές της Κυριακής 8 Φεβρουαρίου 2015:
Παρά το ότι η 8/2 ανήκει στα εορταστικά γεγονότα της επόμενης εβδομάδας, εν τούτοις δεν μας είναι δυνατόν να ξεχάσουμε και στα σημερινά μας γραφόμενα, να σημειώσουμε, να υπενθυμίσουμε, να εξάρουμε και να τιμήσουμε, με την παρουσία μας, το συγκλονιστικό γεγονός του βομβαρδισμού του Επαναστατικού Στρατοπέδου Ακρωτηρίου, στις 9 Φεβρ. 1897 και να μνημονεύσουμε με βαθύτατο σεβασμό το ιερό όνομα του Καγιαλέ και τη μοναδική παλικαριά του καθώς και όλων των υπερασπιστών του στρατοπέδου μας, τότε, εκεί!
– Χρέος λοιπόν και τιμή μας, η παρουσία μας στις εκδηλώσεις που οργανώνονται: από την Περιφερειακή μας Ενότητα, τον Δήμο Χανίων, το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών και Μελετών “Ελευθ. Κ. Βενιζέλος”, τη Δημοτική Κοινότητα Κουνουπιδιανών και τους Πολιτιστικούς Φορείς του Ακρωτηρίου, την Κυριακή (8/2) και ώρα 11.30 π.μ., μπρος στο άγαλμα του Καγιαλέ, δίπλα από τους Τάφους των Βενιζέλων, στον Προφήτη Ηλία· και στη συνέχεια: στο Λύκειο Ακρωτηρίου, δηλ. στο πρώην Πολυκλαδικό. Θα είμαστε όλοι, εκεί!
***
Αγαπητοί μου· είμαστε
“στον Φλεβάρη, που κι αν φλεβίσει,
καλοκαίρι, θα μυρίσει!”
Ηδη: οι αμυγδαλιές είναι ολάνθιστες από μέρες· οι κρεβατίνες (κληματαριές), κλαδεμένες πρόσφατα και η συλλογή του ελαιοκάρπου, φτάνει προς το τέλος της, δόξα Σοι ο Θεός!
Υγεία να ’χουμε να χαρούμε Απόκριες και Καθαρά Δευτέρα προς τα τέλη του μήνα και ν’ αρχίσει η Σαρακοστή από τις 23/2, που θα μας φέρει τη Λαμπροφόρο Ανάσταση, που φέτος είναι πρώιμη, δηλ. στις 12 τ’ Απρίλη!
***
Ας δούμε τώρα, τι έχει να μας παρουσιάσει για σήμερα, η στήλη μας: Πρώτα – πρώτα, μιας και κατά τα παραδομένα: “Από Θεού άρχεσθαι”, επιβάλλεται να ξεκινήσουμε με την παρουσίαση ενός όντως πολύτιμου CD με “εκκλησιαστικά μελοποιήματα” Παύλου Βλαστού.
Την έκδοσή του πραγματοποίησαν: Η Ιερά Μητρόπολις Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου και το Ιστορικό Αρχείο Κρήτης (Χανιά), στην επέτειο για τα 200 χρόνια από τη μεταρρύθμιση των Τριών Διδασκάλων (1814 – 2014), από τη Χορωδία και Ορχήστρα Παραδοσιακής Μουσικής “Παύλος Βλαστός”, υπό τη Δ/νση του καθηγητή Βυζαντινής Μουσικής, θεολόγου και πρωτοψάλτη κ. Αντώνη Μιχελουδάκη.
Το πολύτιμο αυτό CD μας χαρίζει δεκαπέντε (15) Εκκλησιαστικά – Μελοποιήματα Παύλου Βλαστού· τα οποία είναι: 1. “Σώσον Κύριε…”, 2. “Τετράς Νεομαρτύρων…”, 3. “Τας μυστικάς σήμερον…”, 4. “Των Ουρανίων Ταγμάτων…”, 5. “Άξιον εστίν…”, 6. “Εν Ιορδάνη…”, 7. “Λέγε Συμεών…”, 8. “Ανάστα ο Θεός…”, 9. “Χριστός Ανέστη…”, 10. “Άξιον εστίν…”, 11. “Παράδοξα σήμερον…”, 12. “Βασιλεύ Ουράνιε…”, 13. “Νυν τα ανήκουστα…”, 14. “Απόστολοι εκ περάτων…”, “Χρυσοπλοκώτατε πύργε…”, 15. “Των εν Αρκαδίω…”, ύμνος διά τους Πεσόντας εις το Αρκάδι κατά το έτος 1866. Ήχος πλάγιος του Τετάρτου!
Ο φάκελλος με το CD έχει επίσης και πλουσιότατο ένθετο 32 σελίδων, το οποίο ανοίγει με την ολοκάρδια ευλογία του Σεπτού Οικουμενικού μας Πατριάρχη και τα θερμότατα συγχαρητήριά Του προς την Ιερά Μητρόπολη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου, για την ανάληψη της αξιέπαινης αυτής εκδοτικής προσπάθειας!
Στη συνέχεια, ο Σεβασμ. Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Ευγένιος, χαιρετίζει ένθερμα την ποιοτική αυτή μουσική έκδοση “πρωτοτύπων και μέχρι σήμερον ανεκδότων εκκλησιαστικών μελωδημάτων Παύλου Βλαστού (1836 – 1926)”, ευχαριστεί το Ι.Α.Κ. και προσωπικά τον προϊστάμενό του κ. Κ. Φουρναράκη, ο οποίος «ολοπρόθυμα αποδέχθηκε με ευγένεια, την πρόταση της Ι.Μ.Ρ.&Α. και παρέσχε τη σχετική άδεια για την έρευνα και αξιοποίηση του φυλασσόμενου, στο υπό τη δ/νση του Ι.Α.Κ., του εν λόγω αρχειακού υλικού».
Ακολούθως ο κ. Κ. Φουρναράκης εκφράζεται με μεστό χαιρετισμό του για την εν λόγω έκδοση, όπου μεταξύ άλλων τονίζει και τα παρακάτω λίαν διαφωτιστικά:
«…Από την Κωνσταντινούπολη μεταφέρθηκε στην Κρήτη η παράδοση της ψαλτικής τέχνης, για να λατρεύεται ο Χριστός με βυζαντινούς ήχους, ύμνους και δοξαστικά.
Αμέτρητη η χορεία των ανωνύμων κρητικών ψαλτών που υπηρέτησαν ανά τους αιώνες με θέρμη στα ιερά αναλόγια των ναών της Κρήτης. Δίπλα στους ανώνυμους κρητικούς ψάλτες και αναγνώστες στέκουν και οι ονομαστοί ελλόγιμοι κρητικοί πρωτοψάλτες και συνθέτες βυζαντινής μουσικής, όπως ο Γεώργιος ο Κρης, ο Κωνσταντίνος Ψαρουδάκης, ο Παύλος Βλαστός.
Είναι γνωστό στους ιστορικούς της βυζαντινής μουσικής ότι δύο από τους Τρεις Μουσικούς Διδασκάλους, οι οποίοι πραγματοποίησαν τη μεταρρύθμιση της βυζαντινής παρασημαντικής το 1814, υπήρξαν μαθητές του διακεκριμένου πρωτοψάλτη Γεωργίου του Κρητός. Αργότερα, ο Κωνσταντίνος Ψαρουδάκης έμαθε το σύστημα της παρασημαντικής των Τριών Διδασκάλων, για να το μεταλαμπαδεύσει με τη σειρά του στον μαθητή του Παύλο Βλαστό.
Ενα χειρόγραφο βιβλίο με μουσικές σημειώσεις του βρίσκεται στο Αρχείο του μαθητή του. Οι μελέτες των τελευταίων χρόνων έδειξαν ότι ο Παύλος Βλαστός ο Κρης (1836-1926), εκτός από ακαταπόνητος συλλογέας και πατέρας της κρητικής λαογραφίας είναι και ένας από τους σημαντικότερους καταγραφείς και συνθέτες βυζαντινής μουσικής.
Το Γ.Α.Κ. – Ιστορικό Αρχείο Κρήτης -τμήμα των Γενικών Αρχείων του Κράτους, που υπάγεται απευθείας στο Υπουργείο Παιδείας – έχει ως βασικό σκοπό του τη συλλογή, διάσωση, μελέτη και προβολή κάθε τεκμηρίου της ιστορίας και του πολιτισμού της Κρήτης. Τα τελευταία χρόνια έχει αναλάβει μια συστηματική προσπάθεια για τη δημοσίευση του αρχειακού θησαυρού που απόκειται στο Αρχείο του Παύλου Βλαστού, σύμφωνα με τους όρους της δωρεάς. Η επιτυχής συνεργασία της Ιεράς Μητροπόλεως Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου και του Γ.Α.Κ. – Ιστορικού Αρχείου Κρήτης έδωσε τον ανά χείρας μουσικό ψηφιακό δίσκο, που περιέχει πρωτότυπες συνθέσεις του μουσικολογιωτάτου Παύλου Βλαστού. Με το έργο αυτό η βυζαντινή μουσική παράδοση της Κρήτης γίνεται κτήμα όλων…» (σ. 8-9).
Ενδιαφέροντα είναι επίσης και τα επόμενα κείμενα του συνοδευτικού τεύχους του CD: Το “Ευχαριστήριο” (σ. 10-11), η λίαν κατατοπιστική μελέτη του Δ/ρα Μουσικολογίας κ. Εμμ. Σουργιαδάκη, με τον τίτλο: “Η νέα μέθοδος σημειογραφίας και η μεταρρύθμιση των Τριών Δασκάλων (1814-1815): Χρυσάνθου, Γρηγορίου και Χουρμουζίου (σ. 12-17), η ενδιαφέρουσα “Ψαλτική βιογραφία Παύλου Βλαστού” (σ. 18-25), του κ. Αντώνη Μιχελουδάκη, χοράρχη· και βέβαια το απαραίτητο: «Ιστορικό της Χορωδίας και Ορχήστρας της Παραδοσιακής Μουσικής “Π. Βλαστός”», του Ρεθύμνου, από τη Γραμματέα κα Εύα Περπυράκη, (σ. 26-27). Και το πλούσιο ένθετο κλείνει με: “Τους συντελεστές του ψηφιακού δίσκου” (σ. 28) και τους τίτλους των “εκκλησιαστικών μελοποιημάτων Π. Βλαστού” (σ. 29-30) τους οποίους ήδη προαναφέραμε!
Το πολύτιμο αυτό συλλεκτικό CD όντως συνιστά απόκτημα ανεκτίμητης αξίας. Επιτεύχθηκε δε η έκδοσή του, χάρις στις σωστές και συντονισμένες ενέργειες: της Δ/νσης του Ι.Α.Κ. (για την παραχώρηση του σχετικού υλικού για την εν λόγω έρευνα), της συνεισφοράς του χαρισματικού πρωτοψάλτη – θεολόγου κ. Αντώνη Μιχελουδάκη, της θαυμάσιας χορωδίας και ορχήστρας Παραδοσιακής Μουσικής Ρεθύμνου: “Π. Βλαστός”, του Δ/ρα Μουσικολογίας κ. Εμμ. Σουργιαδάκη, για την τόσο αξιόλογη μελέτη του και όλων γενικά των συντελεστών της έκδοσης!
Κλείνοντας τη φτωχική μας αυτή παρουσίαση, εκφράζουμε: Τα σεβάσματά μας και τη βαθύτατη εκτίμησή μας στον σεβασμιώτατο μητροπολίτη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Ευγένιο για την πολύτιμη συνεισφορά του, στην αξιέπαινη αυτή εκδοτική προσπάθεια. Ο Θεός να ενισχύει το πρόσωπο και το έργο του!..
***
Κι ενώ η παρουσίαση των “Εκκλησιαστικών Μελοποιημάτων Παύλου Βλαστού” έφτασε στο τέλος της κι ετοιμαζόμασταν να συνεχίσουμε με ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον κρητικό βιβλίο πρόσφατης έκδοσης, διαπιστώσαμε πως ο χώρος που μας διατίθεται (τακτικά, τόσες δεκαετίες), δεν έχει άλλα περιθώρια, για σήμερα!
– Ετσι -συν Θεώ- τ’ αφήνουμε για την επόμενη βδομάδα, κλείνοντας στο σημείο αυτό, με τις θερμές θερμότατες ευχές μας, σ’ όσους εόρταζαν αυτές τις μέρες!
– Γεια σας, λοιπόν, και καλό Σαββατοκύριακο!
