Αγαπητοί αναγνώστες
καλημέρα σας και καλή Σαρακοστή!
Σήμερα, Παρασκευή (27/2), στις εκκλησίες μας ψάλλονται οι “Πρώτοι Χαιρετισμοί” (ακολουθία Ακάθιστου Υμνου), ενώ μεθαύριο, Κυριακή, έχουμε Πρωτομηνιά (1/3) και Κυριακή της Ορθοδοξίας. Καλωσορίζοντας τον Μάρτη θυμούμαστε πως:
«- Ο Μάρτης ο πεντάγνωμος πέντε φορές εχιόνισε
κι ύστερα το μετάγνοιωσε και ξανά, μετά, χιόνισε!..».
Και βέβαια ότι: «Από Μάρτη· καλοκαίρι κι από Αύγουστο χειμώνας!».
Πανελλήνιο έθιμο της Πρωτομαρτιάς «τα χελιδονίσματα», «οι αγερμοί των παιδιών», να γυρνούν σπίτι – σπίτι κρατώντας ξύλινα ομοιώματα χελιδονιού και να λένε το τραγούδι:
«- Ηρθεν ήρθε χελιδόνα/ ήρθε κι άλλη μεληδόνα/ κάθισε και λάλησε/ και γλυκά κελάηδησε» κλ.
Επίσης να δένουν: «Μάρτη», δηλαδή βραχιόλι κόκκινης κλωστής, στο χέρι των παιδιών, αποτρόπαιο του μαρτιάτικου βλαβερού ήλιου, γιατί: «απού ’χει κόρην ακριβή, του Μάρτη ήλιος μην τη δει!». Αλλά για τα λαογραφικά του Μάρτη θα επανέλθουμε…
*** * *** *
– Πριν αποχαιρετίσουμε τον Φλεβάρη, ας γράψουμε δυο λόγια, έστω και καθυστερημένα, για Ημερολόγια του 2015, που άργησαν να μας έρθουν, αλλά τους οφείλουμε τη μνεία μας, γιατί τ’ αξίζουν. Ετσι:
– Καλοδεχούμενο στη στήλη μας το ημερολόγιο τσέπης της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης. Με τα εμπνευσμένα Προλεγόμενα (σ. 5 – 9) του Σεβασμ. Αρχιεπισκόπου Κρήτης κ. Ειρηναίου, τα απαραίτητα εκκλησιαστικά (κανόνιον, αναγνώσματα, ήχοι, κ.λ. του όλου ενιαυτού), το μηνιαίο Εορτολόγιο και στη συνέχεια την οργάνωση, δομή και λειτουργία της Εκκλησίας Κρήτης (Ιερά Επαρχ. Σύνοδος, Ιερά Αρχιεπισκοπή, Ενορίες και Οργανισμοί της, παρεκκλήσια, ιερές Μονές, Ησυχαστήρια, Μετόχια και Ιδρύματα, Διακονία κ.λ.), ώστε συγκροτείται ένα περιεκτικό ημερολόγιο, οδηγός και συντροφιά μας, για όλη τη χρονιά, 2015.
– Επίσης, το Ημερολόγιο τσέπης της Ενορίας Χωραφακίων – Ακρωτηρίου, τρέχοντος έτους, που μόλις λάβαμε, είναι περιεκτικό. Αρχίζει με ένα γλαφυρό και ενδιαφέρον κείμενο γνωριμίας της Ενορίας στον αναγνώστη του, αναδημοσιεύει τον «Μικρό Παρακλητικό Κανόνα» και στη συνέχεια παρουσιάζει το εκκλησιαστικό έτος 2015 με το κατά μήνα εορτολόγιο και βέβαια τις νηστείες, τα αναγνώσματα και τους ήχους. Συγκροτείται δηλ. ένα ημερολόγιο, συντροφιά και ευλογία για τον κάτοχό του! Συγχαρητήρια.
– Και ένα Ημερολόγιο τοίχου (23,5×32,5) έγχρωμο, από τον Εκπολιτιστικό και Αναπτυξιακό Σύλλογο Δραπανιά: “Ο Δραπανιάς”, για το 2015, αφιερωμένο στη χλωρίδα της περιοχής (αρωματικά και θεραπευτικά, άγρια βρώσιμα φυτά, που συνιστούν πρώτη και καθημερινή θέση στην κρητική διατροφή μας).
Θέλουμε εξ αρχής να τονίσουμε ότι το Δ.Σ. και τα μέλη του δραστήριου αυτού Κισαμίτικου Εκπολιτιστικού και Αναπτυξιακού Συλλόγου του Δραπανιά και μόνο με το Ημερολόγιό του κάθε χρόνο, μας ξαφνιάζει, μας συγκινεί και αποσπά τους δίκαιους επαίνους μας!
Φέτος πάλι μας κατενθουσιάζει, γιατί το θέμα που διάλεξαν, θαυμάσιο και χρήσιμο καθώς είναι, μας επαναφέρει στην υγιεινή και περιεκτική, γνήσια παραδοσιακή διατροφή μας, γνωρίζοντας ιδίως στους νεώτερους τα πολύτιμα αγριόχορτα της περιοχής μας, αρωματικά και θεραπευτικά· πλούτος ανεκτίμητος της ευλογημένης γης των πατέρων μας!
Από τη μία: αγριαγκινάρες και ασκόλυμπροι, σταμναγκάθια και ραδίκια, γλιστρίδες και βροβιοί, αγόγλωσσοι και μάραθα· κι από την άλλη φασκόμηλο, μαλλοτήρα, δίκταμο, μέντα και βασιλικός, τσόχοι και καυκαλήθρες, γαλατσίδες και πετροφυλλιές, κάπαρη και τσιχλάντερα, κουτσουνάδες και τσουκνίδες, αβρωνιές και σπαράγγια, ρίγανη και μαντζουράνα, θυμάρι και μαϊντανός, χαμομήλι και δεντρολίβανο, ροσμαρί και δυόσμος κι όλα, μα όλα, με τις έγχρωμες φωτογραφίες και τα υπεύθυνα συνοδευτικά τους κείμενα και τις σχετικές συνταγές, μας συγκινούν ιδιαίτερα καθώς μας καθοδηγούν σωστά. Γι’ αυτό και οι ευχαριστίες μας, όσες και να ’ναι, είναι λίγες!
– Θα κλείσουμε τη σύντομη αυτή παρουσίασή μας, με μια ευχή: Σπίτι και τάξη σχολείου, όλων των βαθμίδων, να μην μείνει, που να μην έχει εξασφαλίσει αυτό το Ημερολόγιο, για σπουδή, για χρήση, για στροφή προς τη γνήσια υγιεινή, παραδοσιακή κουζίνα της Κρήτης μας!
– Διοικ. Συμβούλιο, Ελεγκτική Επιτροπή και μέλη του Συλλόγου Δραπανιά σας σφίγγουμε το χέρι μ’ ολόθερμη αγάπη!
Στήσατε και φέτος ένα Ημερολόγιο απόκτημα· ένα ημερολόγιο που σας τιμά, γιατί προσφέρει. Είστε αξιέπαινοι! Μπράβο σας!
*** * *** *
– Κι από τα Ημερολόγια, σ’ ένα έργο ζωής. Στο σύγγραμμα:
Εμμ. Γ. Γενεράλι (1860 – 1943): «ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ»
(φιλολογική επιμέλεια: Θεόδωρος Στ. Πελαντάκης.
Εργογραφία – Ευρετήρια: Γιάννης Ζ. Παπιομύτογλου)
– Ρέθυμνο, 2013, σχ. 8ο μεγάλο, σ. 580 + πλούσια εικονογράφηση.
Πάει χρόνος σχεδόν, από τότε που λάβαμε το πολύτιμο δώρο του αγαπητού φίλου και διαλεχτού πνευματικού ανθρώπου, του Θεοδ. Στ. Πελαντάκη, από το γειτονικό μας Ρέθεμνος και μόνο σήμερα, ύστερ’ από προβλήματα και δυσκολίες που μας βασάνισαν, καταφέρνουμε, επί τέλους, να γράψουμε δυο έστω γραμμές, για ένα έργο θησαυρό, για μια αυτοβιογραφία μεγάλου πνευματικού αναστήματος, Βουλευτού, Αγωνιστού, Δασκάλου εμπνευσμένου, του Εμμ. Γ. Γενεράλι (1860 – 1943), που άφησε εποχή, στα Χανιά, στην άλλη Κρήτη και στην όλη πατρίδα μας με το έργο και τη σύνολη αγωνιστική προσφορά του!
Στην ώρ’ απάνω μάλιστα, θυμήθηκα τη σπουδαία εκδήλωση που παρακολουθήσαμε στην αίθουσα του Δήμου Χανίων το φθινόπωρο του 1995, οργανωμένη από τον Φ.Σ. “Χρυσόστομος”, όπου τα όσα σοφά ακούσαμε και μάθαμε, θέλαμε να τα ερευνήσουμε βαθύτερα, να βρούμε κάποια σοβαρή πηγή, για να εκτιμήσουμε λεπτομερέστερα την προσφορά του μεγάλου αυτού αναστήματος της Κρήτης μας!
Και να που ήρθε στα χέρια μας -τώρα κι έναν χρόνο- το ζητούμενο. Η αυτοβιογραφία του Γενεράλι, με τη φροντίδα και τη φιλολογική επιμέλεια του ακαταπόνητου Θεοδ. Στ. Πελαντάκη καθώς και την πολύτιμη συνεισφορά του ακούραστου, επίσης διαλεχτού φίλου, Γιάννη Ζ. Παπιομύτογλου και βέβαια της κας Χρ. Θεοχάρη. Ενας τόμος καρπός μόχθου πολλού, τον οποίο αφ’ ης αρχίσει ο αναγνώστης του, θα τον φτάσει στο τέλος, γιατί συναρπάζει. Οι 878 χειρόγραφες κόλλες αναφοράς του έργου, μαθαίνομε πως φυλάσσονταν στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Ρεθύμνου, όπου το ενεπιστεύθη εκεί, ο αείμνηστος Σπύρος Μαρνιέρος, εγγονός του π. Νικ. Γενεράλι, αδελφού του Εμμανουήλ.
Και τι δεν μαθαίνουμε απ’ αυτό το έγο: Πρώτιστα, εκτιμούμε και αναγνωρίζουμε μιαν σπάνια προσωπικότητα: Εκπαιδευτικού Μέσης, όλων των βαθμίδων: Φιλολόγου, Γυμνασιάρχου, Γεν. Επιθεωρητού. Ενός δημιουργικού συγγραφέα έργου ανεκτίμητου και μόνον αν σταθούμε στα πάνω από 1.000 λήμματα στη Μεγ. Ελλ. Εγκυκλ. “ΠΥΡΣΟΣ”, χωρίς αναφορά μας στα συγγράμματα και δημοσιεύματά του, των σελ. 473 – 508 του τόμου, θα εκτιμήσουμε με βεβαιότητα ότι άφησε εποχή. Γι’ αυτό, όσες ευχαριστίες και αν εκφράσουμε στους αγαπητούς μας: Θεοδ. Στ. Πελαντάκη, Γιάννη Ζ. Παπιομύτογλου και Χριστ. Θεοχάρη, θα ’ναι λίγες, γιατί η προσφορά τους είναι μεγάλη, μέγιστη!
– Ασφαλώς και οι ψυχές των: αειμν. Γενεράλι, που θα είναι κατευχαριστημένος απ’ εκεί που μας παρακολουθεί· και βέβαια του αξέχαστου φίλου μου Σπύρου Μαρνιέρου, που παρέδωσε το πολύτιμο χ/φο, εκεί που έπρεπε! Πρώτα εκείνοι που ευλογούν το έργο για το οποίο ο λόγος και το οποίο ακούραστοι, έφεραν σε πέρας: ένας Πελαντάκης δηλ., ένας Παπιομύτογλου, μια κα Χρ. Θεοχάρη, πνευματικά αναστήματα του Ρεθέμνους, που προσφέρουν έργο.
Υστερα εμείς, οι σημερινοί μελετητές του, θα εκφράζουμε την ικανοποίησή μας, γιατί η Αυτοβιογραφία Γενεράλι που ανάστησαν, βοηθά στη σπουδή μιας ολάκερης εποχής της Κρήτης και στη μελέτη της προσωπικότητας του Γενεράλι, ενός ανθρώπου που άφησε εποχή.
– Εργο, λοιπόν, πολύτιμο, για το οποίο οι ευχαριστίες μας είναι ολόθερμες προς αυτούς που το… ανάστησαν! Να ’ναι καλά!
– Εδώ όμως φτάσαμε για σήμερα στο τέλος. Τα ξαναλέμε -συν Θεώ- την άλλη βδομάδα· ως τότε γεια σας!
