Αγαπητοί αναγνώστες,
καλημέρα σας!
– Στα μέσα του ο Φλεβάρης και τα εποχικά κλαδέματα στις δόξες τους, μιας και οι καιρικές συνθήκες είναι, δόξα τω Θεώ, ιδιαίτερα ευνοϊκές, θαρρείς και τις έχουν κάνει “παραγγελιά” οι γεωργοί μας!
– Οι μέρες -εξάλλου- έχουν αρχίσει να παίρνουν από σιγά – σιγά “τ’ απάνω τους”, κλέβοντας, λεπτό το λεπτό, από τις νύχτες! Ετσι, πάμε -συν Θεώ- προς την Ανοιξη.
– Ως τόσο, καιρός ν’ ανοίγουμε, ιδιαίτερα τις βραδινές ώρες, και κανένα βιβλίο, μιας και κυκλοφορούν τόσα ενδιαφέροντα και πολύτιμα.
– Χωρίς χρονοτριβή, λοιπόν, στεκόμαστε, σήμερα, σ’ όσα προλάβουμε “να χωρέσουν στη στήλη μας”. Κι αρχίζουμε:
1. Χάρης Κ. Στρατιδάκης: «Το Κρητικό Αίνιγμα»
Ρέθυμνο, 2016, σχ. 21Χ29, σ. 128 (σχολιασμένη συλλογή 820 αινιγμάτων).
Ενα υποδειγματικά δομημένο έργο, χαιρόμαστε μέρες τώρα, μελετώντας το. Πρόκειται για την πλουσιότατη συλλογή -820- κρητικών αινιγμάτων, τα οποία μας αποθησαύρισε ο ακαταπόνητος Χάρης Στρατιδάκης, ο χαρισματικός σχολικός σύμβουλος της Δημοτικής μας Εκπαίδευσης.
Το νέο έργο – προσφορά του στην Κρήτη του Λαϊκού μας Πολιτισμού, είναι κατ’ αρχήν δομημένο επιστημονικά. Ξεκινά με την ιδιαίτερα κατατοπιστική “Εισαγωγή” του (σελ. 9 – 12), συνεχίζει με το αρκούντως διαφωτιστικό μελέτημά του για «Την Παιδαγωγική αξία του αινίγματος», (σ. 13 – 16), συνεχίζει με τις «Λειτουργίες και τον χαρακτήρα του Κρητικού αινίγματος» (σ. 17 – 20), όπου οι τόσο χρήσιμες σκέψεις του συλλογέα μας λύνουν σχετικές απορίες και διλήμματα. Στέκεται, στη συνέχεια, με υπευθυνότητα στα: «Τα σεμνοφανή αινίγματα» (σ. 21 – 23), τους: «Δημιουργούς των αινιγμάτων» (σ. 24), την «Ταξινόμηση των αινιγμάτων», τα «θέματα και τα σύμβολα του Κρητικού αινίγματος», τις «παραλλαγές των» και τέλος, μελετά «Τα αινίγματα και τη γραπτή απόδοση της κρητικής προσφοράς των» (σ. 25 – 34).
Στάσεις δηλ. και θεωρήσεις, όλως απαραίτητες για τον απαιτητικό μελετητή, του νέου αυτού έργου, του αγαπητού μας Χάρη Στρατιδάκη προκειμένου με τον απαραίτητο πλέον, αυτόν οπλισμό μας, να χαρούμε τη σοδειά, που μας χαρίζει, των 820 αινιγμάτων, τα οποία αποθησαυρίζονται στο έργο που κρατάμε στα χέρια μας.
– Ο θαυμασμός μας για την πολύτιμη σοδειά των αινιγμάτων της συλλογής, η εκτίμηση του μόχθου που απαιτήθηκε για να ’ρθει το έργο στο χέρια μας, η υπευθυνότητα και ο επιστημονικός ερματισμός του συλλογέα, είναι σημεία στα οποία εστίασε η δίκαιη εκτίμησή μας για το έργο που κρατάμε στα χέρια μας!
– Καμαρώνουμε τον αγαπητό Χάρη για τη χρήση της τόσο πλούσιας βιβλιογραφίας κύρους, που τον θωράκισε στο επίπονο έργο του.
– Του σφίγγουμε το χέρι για την τιμητική και επιβαλλόμενη αναγραφή των ονοματεπωνύμων των πληροφορητών του και τέλος θαυμάζουμε ολόψυχα την ως την ώρα «Εργογραφία» του (σ. 117 – 123), υπερεκατό και πλέον τίτλων: Αυτοτελών έργων του, εκπ/κών βιβλίων, επιστημονικών ανακοινώσεων σε συνέδρια, φυλλαδίων, βιβλίων για μαθητές, συγκροτήσεις εκπαιδευτικού υλικού, μουσειοβαλίτσες, ψηφ. δίσκους, κ.ά.π.
– Πάντα άξιος, πάντα παραγωγικός!
2. Ιστορικής – Λαογραφικής Εταιρείας Νομού Λασιθίου:
«ΑΜΑΛΘΕΙΑ»
Περιοδική έκδοση, Χρόνος 46ος, τευχ. 180 – 183, 2015, σχ. 8ο, σ. 80
Το περιμέναμε και να που μόλις το λάβαμε, το περιεκτικό τετραπλό τεύχος του 2015 της “Αμάλθειας”.
Πολύτιμα μελετήματα – συνεισφορές, έρευνες, ιστορικές και λαογραφικές, αρχαιολογικές και γλωσσικές, εργασίες όλες επιστημόνων κύρους, πνευματικών ανθρώπων της Κρήτης, φιλοξενούνται στις 80 σελίδες του πρόσφατου τεύχους.
Το διαλεχτό μπουκέτο των συνεργασιών ξεκινά με τις: «Επισημάνσεις», ακολουθεί το μελέτημα: «Επιγράμματα – Επιγραφές τάφων», του δ/ντή της έκδοσης Ι. Ευαγγ. Σταμέλου, υποδειγματική εργασία, που πιστεύουμε ότι θα παρακινήσει και άλλους ερευνητές να μελετήσουν το θέμα στον τόπο τους.
Στη συνέχεια η γλωσσική συνεισφορά του κ. Γιάννη Μ. Μαρκάκη με τίτλο: «Αλησμόνητες λέξεις της αρχαίας κρητικής διαλέκτου». Ακολουθούν τα «Σπαράγματα σύγχρονων θεμελιωδών Δικαιϊκών Αρχών, στη νομοθεσία της Γόρτυνος», του Ιωάννη Μ. Μαρκάκη.
Του δρος κ. Γ.Μ. Κορναράκη, η συγκινητική συνεισφορά, έχει τίτλο: «Γράμμα από το μέτωπο του Α’ Παγκ. Πολέμου», δεν θ’ αφήσει αναγνώστη που να μην τον συγκινήσει, με το περιεχόμενό της!
Ακολουθεί το διεξοδικό μελέτημα της κας Εφης Μπουκουβάλα – Κλώντζα, αφιερωμένο στην πολύτιμη ιστορική πλέον: «Εκθεσι Διαπιστώσεως Ωμοτήτων εν Κρήτη», την οποία -ως γνωστό- συνέταξαν οι αειμν.: Ι. Καλιτσουνάκης, Ι.Θ. Κακριδής, Νικ. Καζαντζάκης, μαζί με τον συνεργάτη τους φωτογράφο Κ. Κουτουλάκη από 29/6 μέχρι 6/8/1945, με εντολή της Κυβέρνησης Βούλγαρη.
Ο Δήμος Ηρακλείου επί δημάρχου Μαν. Καρέλλη, ύστερ’ από την επιτυχή αναζήτηση του χ/φου της Εκθεσης, την εξέδωσε καλαίσθητα σε σχ. 8ο, σελ. 110 και 16 α/μ φωτογραφίες, το 1983.
Το ντοκουμέντο, με τα όσα είδαν και κατέγραψαν τα μέλη της ως άνω Επιτροπής, κυκλοφόρησε ευρύτατα σ’ όλη την Ελλάδα. Στη σχετική μελέτη, που φιλοξενείται στο παρόν τεύχος της “Αμάλθειας”, απολαμβάνουμε μία ενδιαφέρουσα και λεπτομερή παρουσίασή της, ενώ συχνά παρεμβάλλονται και χαρακτηριστικά αποσπάσματα από το πρωτότυπο κείμενο.
Συγχαίρουμε τη συντάκτριά της και προτρέπουμε τους αναγνώστες της να φροντίσουν για την απόκτηση του συγκλονιστικού αυτού ντοκουμέντου – μαρτυρίας της περιόδου αυτής. Κρητικός που να μη μελετήσει αυτήν την Εκθεση είναι αδιανόητο, εφ’ όσον ζει και πατεί τα αιματοποτισμένα χώμα της γης των πατέρων μας!
Ακολουθούν: Του κ. Κ.Ν. Ζερβάκη η μονογραφία: «Γεώργιος Ε. Ζερβάκης, γιατρός και βουλευτής της Κρητικής Πολιτείας», του δρος κ. Γεωργ. Ι. Τσικαλάκη: “Ενα ξεχασμένο ποίημα για τη Γρίππη του 1918 στην Κρήτη”, η συνέντευξη – συνομιλία με τον κ. Γιάννη Σμαραγδή, τον πασίγνωστο και πολυβραβευμένο σκηνοθέτη μας, προς τον δ/ντή της “Αμάλθειας” κ. Γιάννη Σταμέλο» και οι τακτικές: «Βιβλιοδιαδρομές», κλείνουν το πλούσιο τεύχος.
Ευχή μας: η απρόσκοπτη συνέχιση της περιοδικής αυτής έκδοσης, που τιμά τώρα και 46 χρόνια τα Κρητικά μας Γράμματα!
** * *** *
3. Ο επίλογος της σημερινής συνεργασίας μας, απ’ αφορμή τις από κοντά γνωριμίες κατά το επιστημονικό συνέδριο “για τα τοπωνύμια της Κρήτης”, που οργάνωσε με θαυμαστή επιτυχία ο ακαταπόνητος πρόεδρος του Κέντρου Κρητικής Λογοτεχνίας κ. Κώστας Μουτζούρης φιλόλογος, στην πόλη μας (Χανιά): 2-4/10/2015.
Στη διάρκεια του συνεδρίου γνώρισα και την καθηγήτρια Πανεπιστημίου Θεσ/νίκης κα Κομνηνή Δ. Πηδώνια, μία ζωή επιστημονική συνεργάτιδα του αειμν. δασκάλου όλων μας Εμμ. Κριαρά.
Μου χάρισε μάλιστα κι ένα ανάτυπό της, από τον 13ο τόμο του ετήσιου “Κονδυλοφόρου”, έκδοσης της Νεότερης Ελλην. Φιλολογίας.
Επιστρέφοντας αργά το βράδυ σπίτι μου είπα να του ρίξω μια ματιά διερευνητικά. Ομως, αυτό το κείμενο, βγαλμένο από την ψυχή της δημιουργού του, δεν μ’ άφησε περιθώρια αναβολής μελέτης του. Ετσι, τ’ άρχισα, το τέλειωσα και σημείωσα λίγες έστω προτάσεις του, τις οποίες και σας μεταφέρω, γιατί το θεωρώ χρέος μου και απέναντι στον μεγάλο δάσκαλο, που αναφέρονται και στην κα Πηδώνια, που με τόση εκτίμηση και σεβασμό περιέβαλε τον δάσκαλό της!
Σκέψεις κι εκφράσεις της για μίμηση. Σημειώνει, λοιπόν, ανάμεσα στ’ άλλα, η κα Πηδώνια και τα παρακάτω:
Παράθεμα 1ο: «Τον καθηγητή Εμμανουήλ Κριαρά είχα την εξαιρετική τύχη να τον γνωρίσω και ως φοιτήτρια, αλλά και ως συνεργάτριά του στο μεσαιωνικό λεξικό του. Ως πανεπιστημιακός δάσκαλος ξεχώριζε για το αμέριστο, το μοναδικό ενδιαφέρον του για τους φοιτητές, για την προσπάθειά του για την πληρέστερη επιστημονική τους κατάρτιση και τη συγκρότησή τους. Γι’ αυτό τον λόγο, εκτός από τα βασικά μαθήματα, οργάνωνε ποικίλα φροντιστήρια, υποχρεωτικά και προαιρετικά, με σκοπό να μυήσει τους φοιτητές, εκτός από τις όποιες άλλες ειδικές γνώσεις και στην επιστημονική μέθοδο. Τότε μάθαμε π.χ. πώς γίνεται η συλλογή και η κατάταξη υλικού από κείμενα και πραγματείες με τις περίφημες αποδελτιώσεις. Ο Κριαράς καθώς συνδύαζε τον δάσκαλο με τον ερευνητή, αξιοποίησε τις αποδελτιωτικές εργασίες που μας ανέθετε στον καταρτισμό ή στον εμπλουτισμό των αρχείων του Λεξικού του…» (σ. 5).
Παράθεμα 2ο: «…Η συμπεριφορά του προς τους φοιτητές ήταν άψογη. Ενέπνεε σε όλους τον σεβασμό, ενώ έδειχνε το ενδιαφέρον του γι’ αυτούς. Δεν είχε ώρες συνεργασίας. Η πόρτα του γραφείου του ήταν διαρκώς ανοιχτή για τους φοιτητές. Στις εξετάσεις ήταν ακριβοδίκαιος…» (σ. 6).
– Κάπου εδώ όμως μπαίνει η τελεία για σήμερα. Τα ξαναλέμε -συν Θεώ- την άλλη βδομάδα. Ως τότε: γεια σας!
