Αγαπητοί αναγνώστες, καλημέρα σας!
Eπέρασ’ η Πρωτοχρονιά, πέρασαν και τα Φώτα, γιορτάσαμε τον Πρόδρομο τον Αγιο Ιωάννη και σήμερα (10/1) “μνείαν ποιούμεθα: Γρηγορίου επισκόπου Νύσσης και των συν αυτώ εορταζόντων οσίων Πατέρων ημών”.
Από τα μετεωρολογικά του λαού μας για τον Γενάρη ξαναθυμίζουμε πως:
“Ο Γενάρης κι αν γεννά (χιόνια και νερά) του Καλοκαιριού μηνά!” και πως αν “Χιόνια πέσουν τον Γενάρη, τρεις χαρές τον Αλωνάρη!” επίσης την παραγγελία στον γεωργό: “Γενάρη μήνα κλάδευε, φεγγάρι μην ξετάζεις!” και τέλος πως: “Του Γενάρη το φεγγάρι, παρά λίγο, μέρα κάνει” δικαιολογημένα, αφού η ατμόσφαιρα, τέτοια εποχή, είναι ολοκάθαρη!
Κι ύστερ’ από τα λίγα αυτά προλογικά, ερχόμαστε στη λοιπή ύλη της στήλης μας:
Ημερολόγια, π’ ανημένουν ακόμη δυο λόγια, πολλά! Ανάμεσά τους και το Ημερολόγιο Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίας, που έχει λάβει η στήλη μας.
Είναι καλαίσθητα εκτυπωμένο, με περιεκτικότατο περιεχόμενο, που απλώνεται σε 180 σελίδες διαστάσεων 10Χ14, έγχρωμο. Περιλαμβάνει τα καθιερωμένα (ημερολόγιο – εορτολόγιο, αργίες, πασχάλια, ενορίες και ναοί), ενώ προηγούνται: Το γράμμα του Σεπτού μας Οικουμ. Πατριάρχου και ο Χαιρετισμός του Σεβ. Μητροπολίτου Γερμανίας κ. Αυγουστίνου. Επεται το ενδιαφέρον θέμα: “Η αλληλεγγύη ως άθλημα Ελευθερίας” του δρος πρωτοπρεσβ. π. Γεωργίου Μπασιούδη και τα ιερά κείμενα: “Σύμβολο της Πίστεως” Κυριακή Προσευχή κ.ά. και το εγκόλπιο κλείνει με τα υπηρεσιακά και τους φορείς της Ι.Μ.Γ.
Το Αγιολόγιο Ημερολόγιο 2014 (τοίχου) της Ενορίας Αγ. Ελευθερίου Μουρνιών, είναι ευλογία – στολίδι στα σπίτια μας, γιατί οι εικόνες των εορταζόντων, κάθε μέρα, αγίων προσώπων, είναι έγχρωμες, ωραιότατες, καλλιτεχνήματα της αγιογράφου κας Γεωργίας Λέλλου. Πίσω τους, το απολυτίκιο του εικονιζομένου αγίου και σε επίμετρο: Το σύμβολο της Πίστεως, ο κανόνας των νηστειών καθ’ όλον το έτος, κλ. χρήσιμα στοιχεία.
Tα Ημερολόγια τσέπης: της Ενορίας Αγ. Αικατερίνης Νέας Χώρας Χανίων, του ιερού ναού των Αγ. Αποστόλων Πέτρου και Παύλου Χανίων και Αγίου Νεκταρίου Χανίων είναι ιδιαίτερα επίσης προσεγμένα.
Το πρώτο, γιατί πέραν της καθιερωμένης ύλης του, διαθέτει σελίδες για τα ιερά κείμενα Εωθινής Προσευχής και Μικρού Απόδειπνου.
Το δεύτερο, γιατί αφιερώνει τις σελίδες του στον Γέροντα Παΐσιο “ο οποίος δίνει μαθήματα ζωής πνευματικής”… Τα επιλεγμένα κείμενα του Γέροντα και το φωτογρ. υλικό που τα πλαισιώνει είναι πολύτιμα!
Το τρίτο, εξάλλου, ημερολόγιο, αφιερώνει τις μετά τα καθιερωμένα, σελίδες του, “στην επικοινωνία μεταξύ Θεού και Ανθρώπου, μέσω της θείας εξομολόγησης”. Συνιστά οδηγό εξομολογουμένου πριν, κατά και μετά το μέγα τούτο μυστήριο και τακτικό καθήκον του Χριστιανού.
Της ενορίας, τέλος, των Αγίων Κων/νου – Ελένης Ν. Χώρας Χανίων (τοίχου) έχει τον απλό παραδοσιακό ημεροδείκτη, επικολλημένο σε μια ωραία εικόνα της Παναγίας, κρατώντας τον νεογέννητο Χριστό.
Η προμήθεια των Ημερολογίων των δραστήριων ενοριών μας, βοηθά, έστω και κατ’ ελάχιστον, το θεάρεστο και πολύπλευρο έργο της εκκλησίας μας. Χρέος μας να συμβάλουμε κι εμείς, με τον τρόπο μας!
Εκδόσεις Ιστορικού Αρχείου Κρήτης:
Από τα λίγα πολύτιμα και ιερά θησαυροφυλάκια του τόπου μας και το Ιστορικό Αρχείο Κρήτης, το Ι.Α.Κ. της οδού Ι. Σφακιανάκη.
Σημειώνουμε, με πολλή χαρά, ότι τελευταία ξαναξεκίνησε μια προσπάθεια ν’ ανοίξουν οι πόρτες των θησαυρών του και να χαρεί ο κόσμος, το αναγνωστικό μας κοινό, αυτά εκεί τα πλούτη.
Δεν ξεχνιούνται παλαιότερες προσπάθειες του Αρχείου. Μπροστά μας αυτή τη στιγμή, στο γραφείο μας, είναι: Η Συλλογή “Εγγράφων Ζαχαρία Πρακτικίδη”, έκδοση του 1953, σε επιμέλεια του τότε δ/ντή του Ι.Α.Κ. αείμνηστου φιλόλογου Στυλ. Μοτάκη. Δίπλα της τα: “Κρητικά Ιστορικά Εγγραφα, 1821 – 1830”, τομ. Α’ 1974, σε επιμέλεια Νικ. Β. Τωμαδάκη, καθηγ. Πανεπιστημίου και Ανθούλας Α. Παπαδάκη, προϊσταμένης τότε και για χρόνια του Ι.Α.Κ. κι ακόμη το 1978 από την Ι.Λ.Α.Ε.Κ., η έκδοση των “Μνημείων των Κρητ. Επαναστάσεων: Επανάστασις 1821 – 22” σε επιμέλεια Εμμ. Γ. Πρωτοψάλτη, καθηγ. Πανεπιστημίου και Αναστασίας Γιαννουδάκη – Φαλτάϊτς, επιστημ. βοηθού, εκδ. Εθνικού Τυπογραφείου κ.ά.
Η νέα αρχή ξεκίνησε πρόσφατα, 2012, από το πολύτιμο λαογραφικό αποθησαύρισμα του Ρεθεμνιώτη Παύλου Γ. Βλαστού.
Ο αγαπητός προϊστάμενος του Ι.Α.Κ. κ. Κώστας Φουρναράκης, στα μετρημένα επιλεγόμενά του (σ. 363 – 366) του τόμου: “Ασματα Λαϊκά Κρητών” ή “Συλλογή Κρητικής Ποιήσεως Ποικίλης” συλλεγείσης υπό Παύλου Γ. Βλαστού του Κρητός, τομ. Α’ (φωτομηχανική έκδοση, τεύχος Α’ (εκδόσεις Ι.Α.Κ., 2012, σχ. 8ο, σ. 366) μεταξύ των άλλων γράφει:
“Θεωρούμε ότι η φωτομηχανική έκδοση των αυτογράφων του Π. Βλαστού είναι η προσφορότερη λύση στη δημοσίευση ενός τόσο πολυσέλιδου αρχείου. Τα περισσότερα χειρόγραφα του Βλαστού είναι ευανάγνωστα και καλλιγραφημένα και δεν θα κουράσουν όσους γνωρίζουν να γράφουν ακόμη με το χέρι. Ποια εξάλλου φιλολογική επέμβαση θα μπορούσε να γίνει στην επιμελή κατάταξη του συλλογέα;
Τα χειρόγραφα του Βλαστού είναι τέλεια χειρόγραφα βιβλία, όχι άτακτα σκορπισμένα, γεμάτα μουτζούρες και διορθώσεις φύλλα, τα οποία περιμένουν τον φιλολογικό επιμελητή να τα μεταγράψει, να τα ταξινομήσει, να επιμεληθεί σχετικά ευρετήρια πρώτων στίχων και περιεχομένων, να τα αναστηλώσει, όπως θα έλεγε ο Γ. Βαλέτας. Τα χειρόγραφα του Βλαστού είναι έτοιμα βιβλία με κατατοπιστικές εισαγωγές τα περισσότερα, με περιεχόμενα, με ευρετήρια πρώτων στίχων και προσώπων. Είναι χειρόγραφα βιβλία τα οποία μέχρι σήμερα δεν είχαν την τύχη να εκδοθούν με τυπογραφικά στοιχεία σε πολλά αντίτυπα.
Η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει τα δέκα πρώτα μέρη (Α’ – Ι’), δηλαδή τις σελίδες α’ και ια’ και 1 έως 504 του 14ου τόμου. Ο Βλαστός ξεκινά το πρώτο μέρος της συλλογής του με τα νηπιακά άσματα. Στο τμήμα αυτό, εκτός από τα καθαυτό τραγούδια, εντάσσονται κείμενα έμμετρα ή πεζά, τα οποία δεν είναι τραγούδια, όπως γητειές για την ασθένεια των νηπίων, γυμνάσματα του μνημονικού, προβλήματα, γρίφοι, λογοπαίγνια, αινίγματα. Ολα αυτά συνδέονται θεματικά, γιατί αποτελούσαν την προφορική παράδοση της διαπαιδαγώγησης των παιδιών στην αγροτική κοινωνία της Κρήτης. Το βρέφος άκουγε το νανούρισμα της μάνας του για να αποκοιμηθεί και το ταχτάρισμα για να χαρεί. Το παιδί μάθαινε τη χριστιανική διδασκαλία, τους αριθμούς, το φυσικό περιβάλλον, γνώριζε τον κόσμο των μεγάλων με τραγουδάκια και προβλήματα που εύκολα απομνημονεύονταν. Τα αινίγματα ακόνιζαν τη φαντασία και του φανέρωναν την ποιητική διάσταση της γλώσσας μέσα από παράτολμες μεταφορικές εκφράσεις…”
(σ. 365-366)
Πιστεύουμε ότι αυτή η πρωτοβουλία της Διεύθυνσης του Ι.Α.Κ. και με όσες ανάλογες συνεχιστεί, συνιστά πλούτο ανεκτίμητο για όλους μας, γιατί μας χαρίζει πολύτιμα δεδομένα για τη σπουδή του Κρητικού Λαϊκού Πολιτισμού μας, όλως αναγκαία και απαραίτητα στη σημερινή τακτική που ίσως σκόπιμα ακολουθείται, με συνέπεια την απεμπόλιση των αξιών και των προτύπων του Πολιτισμού μας, αξιών που μας κληροδότησαν οι πατέρες μας!
Προσπάθεια, λοιπόν, στην οποία έχουμε χρέος να συμβάλουμε όλοι μας, στηρίζοντάς την! Είναι από τα ιερά και όσιά μας. Το αξίζουν!
Στην ανακαινισμένη πια Δημ. Βιβλιοθήκη Χανίων
Η αφιερωματική εσπέρα στην ποιητική τριλογία του Δημ. Κακαβελάκη
Το απόγευμα της Τετάρτης (8/1) στην υπέροχα ανακαινισμένη μεγάλη αίθουσα πολλαπλών χρήσεων της Δημοτικής μας Βιβλιοθήκης ζήσαμε ένα υψηλής πνευματικής στάθμης δίωρο, που όσο κι αν κρατούσε δεν κούραζε. Απεναντίας, μας ανέβαζε κάθε στιγμή και ψηλότερα στα δώματα της χαρισματικής ποίησης, του ιδιαίτερα αγαπητού και σεβαστού μας Δημήτρη Κακαβελάκη.
Αγαπητού απ’ όλους, γιατί κακό, μια Ζωή, δεν έκανε σε κανένα ποτέ -και σεβαστού, γιατί όποιος το σκεφτεί να ξεκινήσει τον όποιο απολογισμό του ως τώρα Πνευματικού, Δημιουργικού έργου του, θα ’χει να κάνει με την απεραντοσύνη υψηλών απαιτήσεων και στόχων μιας Ζωής, αφιερωμένων στον Ανθρωπο, στο Πνεύμα, στην Ιδέα, στην Κρήτη, παν’ απ’ όλα.
Κι ο ποιητής πού είναι; Μα ο ποιητής Δημ. Κακαβελάκης ήταν, είναι και θα είναι Μεγάλος, με κεφαλαίο το Μ., υψιπετής, αγονάτιστος στις αρχές του, στη σκέψη του, στην Κρήτη του, την αιώνια πολυαγαπημένη του.
Ανήσυχος κι αποκαλυπτικός μια ζωή, με την πρόσφατη τριλογία του: “Η Νήσος” – “Κρήτη – Ονειρο Μέγα” – “Σάρκα Μία” που χαρήκαμε προχθές το απόγευμα στη Δ.Β.Χ. μας τα επιβεβαίωσε όλα και ο ίδιος προσωπικά και η κυρία Πόπη Ντουντουλάκη με τις ποιητικές ευαισθησίες της και ο Δημήτρης Νικολακάκης με τα περιεκτικά του λόγια και η προϊσταμένη της Δ.Β.Χ. κα Βιβή Χουδαλάκη, με τον δικό της προσωπικό τρόπο και βέβαια οι αρχές μας: Ο Πανοσιολογιώτατος Πρωτοσύγκελλος της Ι.Μ.Κ.Α., ο δήμαρχός μας, ξεχωριστός φίλος του Δημήτρη απ’ τα παλιά και βέβαια το διαλεχτό ακροατήριο που έζησε αυτήν την ποιητική πανδαισία.
Τέτοια ποιητικά βραδινά, μένουν αξέχαστα, εμπνέουν και επιβεβαιώνουν δε, πως έχει ακόμη η Κρήτη μας Εμπνευση, Ποιότητα, Πρωτοπορία! …Δημήτρη, οι ευχές της στήλης πάντα ολόθερμες, αδελφικές, προ πάντων ανυπόκριτες. Να ’σαι καλά, έχεις πολλά ακόμη να μας χαρίσεις! Και τ’ ανημένουμε…
Εδώ όμως φτάσαμε στο τέλος για ώρας. Τα ξαναλέμε -συν Θεώ- την άλλη βδομάδα, που θα αφιερώσουμε -το νοιώθουμε υποχρέωσή μας- λίγες γραμμές στην τόσο δημιουργικά ανακαινισμένη βιβλιοθήκη μας (τη Δ.Β.Χ. μας) που μαζεύει νιάτα – αναγνώστες και μελετητές στους φιλόξενους χώρους της, το ζητούμενο από τα χρόνια που πρωτάνοιξε. Γεια σας, λοιπόν, ως την άλλη βδομάδα!
