Αγαπητοί αναγνώστες, καλημέρα σας! Τρίτη βδομάδα του Ιούνη προς το τέλος της (13-20/6) και οι ευχές μας ολόθερμες προς όλους σας και με Υγεία και Πίστη, να γιορτάσουμε -μακριά από κορωνιούς, προσέχοντας και φροντίζοντας -το τριήμερο Πεντηκοστής- Αγ. Πνεύματος (20-21/6), με εισαγωγικό τους το Ψυχοσάββατο (19/6), για να θυμηθούμε και να προσευχηθούμε για τα πεθαμένα μας πρόσωπα! Και βέβαια, κι όλες αυτές τις μέρες: Δεν ξεχνούμε, μετέχουμε και ζούμε συνειδητά, κι εμείς και τα παιδιά μας, τα όσα τελούνται για τη Μεγάλη Επέτειο των 200 χρόνων (1821-2021) από το θρυλικό ’21, στην Πατρίδα μας! Χρέος και Τιμή μας!
*** *** ***
Και τώρα, από τις μελέτες μας, των ημερών, κάποιων έργων, που μας συγκίνησαν βαθύτατα, και σημειώσαμε δυο λέξεις έστω για το καθένα, τις μεταφέρουμε στην καθιερωμένη χρόνια στήλη μας – δώρο και Τιμή μας, από τα “Χανιώτικα νέα”- για να παρακινηθείτε κι εσείς, και να τα μελετήσετε! Α) Αρχίζουμε από το ιστορικό θέμα, κατά τη δεοντολογία: Μέρες, εξάλλου, τώρα, βρίσκεται στο γραφείο μου, το όντως θαυμάσιο και πλούσιο σε περιεχόμενο, του φίλου μου, καλλιτέχνη από τη γέννηση του, στα κρητικά παραδοσιακά μας όργανα, στα τραγούδια και στους χορούς μας, τ’ Αντώνη του Μαρτσάκη, από τα πανέμορφα Χαρχαλιανά Κισσάμου! “Ριζίτικα και Ρίμες του ‘21”. Η αγάπη και η προσφορά του, στη γνήσια κρητική μας μουσική, είναι ξεχωριστής βαρύτητας έργο του. Και πλάι της η καταγραφή και μελέτη του ιστορικού μας ριζίτικου τραγουδιού. Ιδιαίτερα μάλιστα, στο σημερινό του έργο, για τα τραγούδια και τις ιστορικές ρίμες, για το ‘21. Το κάθε τραγούδι, τονίζει, τον συγκινούσε για διαφορετικό λόγο. Θαύμαζε τον Ήρωα για τη γενναιότητα του, θαύμαζε αυτούς που θυσιάστηκαν και κάηκαν ζωντανοί στο Μελιδόνι και στη Μίλατο, θαύμαζε τις γυναίκες της Κρήτης μας, που αγωνίστηκαν με γενναιότητα, ισάξια με τους άντρες τους. Χάρηκε, εκτίμησε, και μας προέβαλε την ηρωική και αγονάτιστη δράση τους! Και: ευχήθηκε από καρδιάς, τελειώνοντας: «Ο Θεός ν’ αγιάσει τους Προαπερασμένους μας, που μας χάρισαν τη Λευτεριά μας. Η θυσία τους δεν ξεχνιέται, μας είναι μάθημα στους αιώνες». Αυτό είναι το ξεχωριστού περιεχομένου και άξιας έργο, του Αντώνη Μαρτσάκη: “Ριζίτικα και Ρίμες του 1821” (Αθήνα, 2021, σχ. 8ο, σ. 160+εικονογρ.). Περιέχει βέβαια και δίσκο CD, με πολύτιμο ανάλογο μουσικό περιεχόμενο. Ο δημιουργός του έργου, προλογικά, μας εξιστορεί: (σ. 9-13): «…Μετά από πολλές σκέψεις και συζητήσεις, γεννήθηκε η ιδέα της δημιουργίας ενός μεικτού έργου που θα συνδύαζε τον ψηφιακό δίσκο (cd) με ένα βιβλίο, έτσι ώστε να μπορέσει να διαδοθεί ο πλούτος της λαϊκής μας παράδοσης, πάνω στα γεγονότα και στη μνήμη του ‘21. Η ολοκληρωμένη ιδέα μπόρεσε να γίνει πραγματικότητα, με τη χορηγία της παραγωγής του έργου, από τον ξάδερφο μου Κωστή Τριποδάκη, στη μνήμη του πατέρα του και θείου μου, του αξέχαστου μερακλή λεβέντη Αντώνη Τριποδάκη. Οι εκδόσεις “Εν Πλω” αγκάλιασαν την προσπάθειά μου με ιδιαίτερο μεράκι και διέθεσαν όλα τα απαραίτητα μέσα και τους συνεργάτες για την υλοποίηση του έργου. Για την εκτέλεση των τραγουδιών του ψηφιακού δίσκου (cd) δούλεψα με τους σταθερούς μουσικούς συνεργάτες μου, Νίκο Μαρεντάκη, Κανάκη Κοζωνάκη και Χαράλαμπο Πιτροπάκη, με την προσθήκη και άλλων μουσικών, όπως ο αδελφός μου Γιάννης Μαρτσάκης, Μανώλης Χατζημάρκος και ο Δημήτρης Ξυλούρης. Η επιλογή των τραγουδιών έγινε με πρώτο κριτήριο την ιστορική σημασία των εξιστορούμενων γεγονότων και δεύτερο το αν μπορούν να μελοποιηθούν οι στίχοι που βρήκα, δηλαδή, εάν είναι δυνατό να παρουσιαστούν ως τραγούδια. Προσπάθησα να μην επαναλαμβάνονται οι μελωδίες και δεν συμπεριέλαβα τραγούδια που έχουν παρουσιαστεί παλαιότερα…». Και εκτιμά ιδιαίτερα,την τόσο αξιόλογη εισαγωγική μελέτη για το έργο του, από τον συνεπαρχιώτη και φίλο του, κ. Κώστα Π. Φουρναράκη, δ/ρα Φιλολογίας – Αρχειονόμο στο Ιστορικό – Αρχαιολογικό Κρήτης (Χανιά). Αντώνη, μπράβο σου, έστησες έργο πολύτιμο. Και στο επόμενο…
*** *** ***
Β) Παραμένουμε, όμως, για σήμερα, και πάλι σε κισσαμίτικο έργο, που η αξία του, δεν σ’ αφήνει ν’ αναβάλλεις την παρουσία του, όσο ελλιπής κι αν είναι η γραφή μας αυτή. Είμαστε λοιπόν: -Φωτεινής Εμμ. Σεγρεδάκη: “ΟΙΝΟΧΟΟΣ” – Ποιητική συλλογή – Κίσσαμος, 2021,σχ. 8ο, σ. 112, έκδοση: “Χανιώτικων νέων”. Λάβαμε με πολλή χαρά και ευχαρίστηση τον “Οινοχόο”, την πρώτη ποιητική συλλογή – κατά δήλωση της δημιουργού του (σ. 13), αγαπητής οικογενειακής φίλης μας, αρχόντισσας κυρίας Φωτεινής Σεγρεδάκη. Χαιρόμαστε με την αφιέρωση της (σ. 5) εξαρχής, γιατί πιστοποιεί της καρδιάς της το πλάτος! Μας συγκινεί, το “Προλογίζοντας” της εκλεκτής πνευματικής παρουσίας του τόπου μας, κας Ανδρομάχης Χουρδάκη. Γράφει μεταξύ άλλων: «…Ο ποιητικός λόγος της Φωτεινής Σεγρεδάκη δεν μας είναι άγνωστος, αφού επί έτη πολλά τον δωρίζει απλόχερα στην αρθρογραφία της. Λόγος πλούσιος, με γλωσσοπλαστικές εκπλήξεις ιδιαίτερου προσωπικού ύφους και εγχαράξεις απαράμιλλης ευαισθησίας! Τώρα όμως με τη συλλογή “Οινοχόος” έχουμε τη χαρά να δούμε τη δημιουργική της φλέβα να πάλλει μέσα σ’ ένα ατόφιο ποιητικό σώμα, αρμολογημένο με πληρότητα, εκφράζοντας με επιτυχία την ώριμη πρόθεση της ποιήτριας. Γιατί εδώ έχουμε μια ποίηση, όχι βέβαια πρωτόλεια κι έτσι, εκτός από την εσωτερικότητα των προσωπικών συναισθημάτων, έχει την πείρα και τη δυναμική να απλώνεται και να διαχέεται με πανανθρώπινο ενδιαφέρον. Ως αφέτηρια εκκίνησης έχει τη θρησκευτική πίστη και ξετυλίγει τον μίτο της ποιητικής αναζήτησης σε όλες τις εκφάνσεις της ανθρώπινης ψυχής· τον έρωτα, τη φιλία, την αδελφότητα, τη νοσταλγία, τη στέρηση και την απώλεια, εντέλει σε όλους τους σταθμούς της ανθρώπινης περιπέτειας. Με υπερευαίσθητη ενορατική ματιά η ποίησή της αγκαλιάζει τον καθημερινό άνθρωπο στην επιθυμία του αλλά και στη ματαίωση της, στην οδύνη, αλλά και στις ξένοιαστες ώρες μιας ειρηνικής ζωής! Κατέχοντας μιαν ισχυρή γλωσσική σκευή, αγγίζει με χάρη καθετί το ανθρώπινο και του κόσμου τούτου, για να του αποδώσει την ευλογία που του αναλογεί. Γιατί η ποιήτρια αγαπά τον άνθρωπο, τα παιδιά, τους ερωτευμένους, τη θάλασσα κι ολόκληρη τη φύση που αναπνέει μέσα στους στίχους της και την εορτάζει με το κατακόκκινο χρώμα του πάθους, προκαλώντας έναν συναγερμό αισθήσεων! Ακόμα και οι λεπτομέρειες ζωής στην ποιητική της σύλληψη, αναδεικνύονται με τις λεπταίσθητες ερμηνείες της και γίνονται ζωηρές εικόνες που σφραγίζουν τη μνήμη και κορυφώνουν τη συγκίνηση του αναγνώστη. Και η ποίηση έχει ανάγκη από μια τέτοια θεώρηση της ίδιας της ζωής στους δύσκολους καιρούς που διανύουμε, δηλαδή μιας ποίησης που είναι ικανή να μας πάρει απαλά από το χέρι και να μας επιστρέψει σε μια παλιά αθωότητα. Κι επειδή αυτή η συλλογή γεννήθηκε σιμά στου “Μυρτίλου Κύμα”, όπως είναι ο τίτλος ενός εκ των ποιημάτων της, η ποιήτρια δωρίζει την αύρα της Κρήσσας γης στον λόγο της είτε δοξάζοντας τη φύση της, είτε ασκώντας κάποιες φορές τα δικαιώματα της κρητικής ντοπιολαλιάς. Κι αυτή η γνησιότητα δίδει την ταυτότητα του δημιουργού που δεν λησμονά την αξία της ρίζας του, αφού αυτή τον τροφοδότησε για να ανθίσει. Υποδεχόμαστε στη Νεοελληνική Ποίηση τον “Οινοχόο” με συγκίνηση, γιατί είναι μια ποίηση μεστή, που προτάσσει μια εύψυχη στάση ζωής! Η γυναικεία τρυφερότητα και το ιερό αίσθημα της μητρότητας διαποτίζουν το σύμπαν της ποιήτριας που το βαθύτερο της αίτημα, θα μπορούσαμε να πούμε πως συμπυκνώνεται σε μια φράση: “ Αγάπη, Πίστη, Ενσυναίσθηση”! Αγάπη για τον Θεό και τον άνθρωπο! Πίστη στον Θεό και στον άνθρωπο! Μόνο έτσι θα βρίσκουμε πάντα την πολυπόθητη “Σπίθα”- «για ν’ ανάβουμε όλες τις φωτιές μας», όπως μας προτρέπει σε ποίημα της συλλογής…». Μας ενθουσιάζει το πυκνό κείμενο της κ. Ανδρομάχης! Καμαρώνουμε και τονίζουμε πως η κα Φωτεινή πρέπει να είναι ευτυχής. Το “γραδάρισμα” του κρασιού των στίχων της, το επιβεβαιώνει. Πέστε μου αν υπερβάλλω, διαβάζοντας την “Προσευχή Μικρού Παιδιού”: «Παναγιά Μυρτιδιώτισσα, Παναγιά Πελαγινή, ‘φχαριστώ Σε, που ‘ρχεσαι, κάθε ταχινή! Σαν τον μύθο αθόρυβη, σαν νεφέλη Ωραία! Πάντα αλαφροπάτητη, με το Θείο Χέρι, ν’ ακουμπήσεις στο σκαλί, ένα “καλοκαίρι”! Και πατρίδα, και Γονείς, και Σχολειό και Υγεία! “Κι επιούσιον ψωμί”, και της νύχτας τ’ άστρο, που ‘ναι τ’ αδερφάκι μου, σαν το κρίνο τ’ άσπρο! ‘Φχαριστώ Σε Παναγιά, για την τόση Αγάπη! Κι εύχομαι, παρακαλώ, πάντα όπως τώρα, να ‘ρχεσαι Παντάνασσα, με τα Θεία Δώρα!» (σ. 42) Αλλά και σαν δάσκαλος μια ζωή δεν μπορώ ν’ αγνοήσω και (σ. 64), Τα Παιδικά μου χρόνια… «Μεγάλωσα… Δεν εξηγείται αλλιώς! Γιατί δεν κάθομαι στην άκρη και να βλέπω με τις ώρες τα παιδικά μου χρόνια;… Χαρούμενα αγόρια, αστρόλογα και ιδρωμένα παίζουν αμπάριζα και διεκδικούν με σαματά, μια μπάλα πάνινη, σχισμένη, που συνεχώς αλλάζει τα γρατζουνισμένα πόδια τους… Κι άλλοτε πάλι, συμπλέκονται και βρίζονται αναψοκοκκινισμένα. Γιατί να περιμένω να φιλιώσουν ξανά και να μοιράσουν το κουλούρι στα πέντε; Μεγάλωσα… Δεν εξηγείται αλλιώς!» Με ξαναγυρίζουν στην αυλή του σχολείου μου, χάρη στην πένα και στα βιώματα της χαρισματικής Φωτεινής! Καλή συνέχεια αγαπητή μας Φωτεινή! Και κλείνουμε με το περιεκτικό σημείωμα των “Χανιώτικων νέων” που μας χάρισαν την τόσο ενδιαφέρουσα αυτή έκδοση. «Περισσότερες από τρεις δεκαετίες κρατά η “γνωριμία” των “Χανιώτικων νέων” με τη Φωτεινή Σεγρεδάκη. Η παρουσία της ξεχωριστή στη λίστα με τους εκλεκτούς συνεργάτες της εφημερίδας. Γραφή επίκαιρη, συναισθηματική. Ματιά κριτική κι αιχμηρή, όποτε αυτό χρειαστεί. Ετούτη τη φορά, έχουμε άλλη μια “αφορμή” για να συναντηθούμε μαζί της. Τον “Οινοχόο”, την ποιητική συλλογή που κρατάτε στα χέρια σας, μέσα από την οποία αναδεικνύεται μια άλλη διάσταση της Φωτεινής Σεγρεδάκη. Σε αυτήν της την προσπάθεια, δεν θα μπορούσαμε να μην είμαστε συνοδοιπόροι κι άμεσα ανταποκριθήκαμε στο κάλεσμα της, ώστε αυτή η ποιητική συλλογή να εκδοθεί και να κυκλοφορήσει. Ο “Οινοχόος” λοιπόν, μπαίνει στη συντροφιά των εκδόσεων των “Χανιώτικων νέων” με την ευχή να είναι καλοτάξιδος».
Τα “Χανιώτικα νέα”
