Αγαπητοί αναγνώστες,
Καλημέρα σας και ευχές στους εορτάζοντες!
Η βδομάδα που οδεύει προς το τέλος της (13-19/12), μας χαρίζει με τις προ Χριστουγέννων γιορτές της, την ευλογία του Θεού.
Τη Δευτέρα (13/12) οι γιορτές: Ευστρατίου, Ορέστη, Ευγένιου, Αυξέντιου και άλλων, μεγάλη η χάρη Τους· και την Τετάρτη (15/12) Ελευθερίου του Ιερομάρτυρα και της μητέρας του Ανθίας, καθώς και Σωσάννας της Οσιομάρτυρος.
Σήμερα, Παρασκευή (17/12) του Αγίου Διονυσίου Αιγίνης, του εκ Ζακύνθου· και αύριο Σάββατο (18/12) Νικόστρατου και Ζωής, Σεβαστιανού του Συγκλητικού και Φώκα του Μάρτυρος.
Επόμενη μέρα είναι η Κυριακή (19/12), η προ Χριστού γεννήσεως. Εορτολόγιο δηλαδή παρά Θεού ευλογημένο και προικισμένο! Ευχή μας, να το διαβάζουμε, με τη χάρη του Θεού, σωστά!
***
Από το Ιστορικό χρονολόγιο της βδομάδας, χρέος της στήλης μας, να μην ξεχνούμε κάποιες στάσεις. Έτσι, στις:
13-12-1943: Η ανήκουστη τραγωδία στα Καλάβρυτα, όπου ισχυρές γερμανικές δυνάμεις περιζώσανε την πόλη, συγκέντρωσαν όλους τους κατοίκους στην κεντρική πλατεία, ξεχώρισαν όλους τους άνδρες, 1200 στον αριθμό, τους οδήγησαν στο νεκροταφείο και τους εκτέλεσαν. Στη συνέχεια επέστρεψαν στην πόλη, όπου πυρπόλησαν όλα τα σπίτια. Οι εκτελεσθέντες, τελικά, έφτασαν στους 1720 άνδρες!
14-12-1943: Γερμανικές δυνάμεις φτάνουν στο Μέγα Σπήλαιο, καταστρέφουν και λεηλατούν, αποκομίζοντας 70 φορτία πολύτιμα κειμήλια και στη συνέχεια πυρπολούν όλο τον ιερό χώρο.
15-12-1944: Το Σύνταγμα Χωρ/κής Μακρυγιάννη, με την ηρωική εξόρμηση του σήμερα, εκκαθαρίζει όλη την περιοχή, από την Ακρόπολη ως το Κουκάκι και τα Γαργαρέττα. Έτσι σώζεται τι κέντρο της Αθήνας, από τους Κ/Σ εχθρούς του έθνους μας!
16-12-1885: Άνοιξαν οι πύλες της Ακαδημίας Αθηνών σήμερα. Ανηγέρθη, ως γνωστόν, δαπάναις του ζάπλουτου βαρώνου Γεωργίου Σίνα και της συζύγου του…
18-12-1803: Ο χορός του Ζαλόγγου. Γνωστά στους πανέλληνες τα διαδραματισθέντα. Δεν έχει όμως η στήλη μας, τη δύναμη, να μην αναφερθεί στο συγκλονιστικό γεγονός: Να μην πετάξει ένα λουλούδι, στο βάραθρο του, που πρώτο δέχτηκε τα βρέφη, κι ακολούθησαν μία – μία, χορεύοντας, οι ηρωίδες Σουλιώτισσες καταγκρεμιζόμενες.
Δοξασμένη η Ιστορία μας, Αθάνατη η Πατρίδα μας!
***
Τη λαογραφική μας ματιά, γι’ αυτές τις μέρες, «του μήνα με τα χιόνια και τους καλικάντζαρους», τη συμπληρώνουμε με τα επόμενα, που δεν χώρεσαν την προηγούμενη βδομάδα. Θυμίζουμε, λοιπόν, και τα παρακάτω:
«-Χαράς στα Γέννα τα στεγνά, τα Φώτα χιονισμένα,
σχαράς εκείνον το ζευγά, που ‘χει πολλά σπαρμένα!»
Κι επίσης: «-Χαράς στα Γέννα τα στεγνά,
τα Φώτα χιονισμένα,
και τη Λαμπρή βρεχούμενη, τ’ αμπάρια γεμισμένα».
Σημειώνουμε επίσης ότι επειδή τον Δεκέμβρη η νύχτα μεγαλώνει κι η μέρα μικραίνει, λέμε πως:
«Του Δικεμπριού η μέρα
Καλημέρα – Καλησπέρα!»
Και η λαϊκή υπενθύμιση:«Το παιδί που θα γεννηθεί από τα Χριστούγεννα ως τα Φώτα δεν βαφτίζεται, αν πρώτα δεν βαφτιστούν τα νερά!»- Δεν ξεχνούμε επίσης, παραμονή Πρωτοχρονιάς να θυμιάσουμε στο σπίτι μας!
***
Ξεκινούμε τις σημερινές παρουσιάσεις βιβλίων και περιοδικών εκδόσεων, που έχουμε λάβει με την περιοδική έκδοση: “ΥΠΕΡ-Χ” τριμηνιαία, των Σ/Μ Χαλκιαδάκη, Ηράκλειο, έγχρωμη, τεύχος 99- φθινόπωρο 2021, σχ. 4ο, διανεμόμενη δωρεάν, σ. 80.
Μια ματιά, στα φροντισμένα όπως πάντα, περιεχόμενα του τεύχους, συναρπάζει τον αναγνώστη τους.
1. «Το χάσμα π’ άνοιξε ο σεισμός, ευθύς εγιόμισ’ άνθη». Είναι σελίδες ημερολογίου της Ομάδας Αλληλεγγύης, που δημιούργησε με δαπάνη της, η εταιρεία Χαλκιαδάκης». Πρόκειται για χρονικό της προσφοράς στην πληγωμένη περιοχή, από τις πρώτες κρίσιμες ώρες του σεισμού, και συνεχίζουν. Τρόφιμα, είδη για παιδιά, προϊόντα άμεσης κατανάλωσης, στήσιμο κουζίνας και μαγειρέματος δεν υπήρχαν. Παραδόθηκαν, όμως, τα χρειώδη στα χέρια πληγέντων. Φτάνει ωστόσο κι ο Στρατός μας και άνθρωποι του Ερυθρού Σταυρού και συνάδελφοι μας. Η συγκίνηση όλων μας, η αλληλεγγύη, η συμπαράσταση ήταν ευλογία Θεού. Και το έργο συνεχίζεται: Ιερά Μητρόπολη, Δημ. Αρχή, παρόντες, συντονίζουν, βοηθούν. Νιώθει κανείς την Κρήτη αγκαλιά, κι οι καταστροφές κι ο πόνος παλεύονται. Κατενθουσιαζόμαστε, επαινούμε! (σ. 8)
2. Μπράβο στον εκ καταγωγής Αρκαλοχωρίτη κ. Ν. Παπαδαντωνάκη, για το συγχαρητήριο γράμμα του στην εταιρεία Χαλκιαδάκη, για το πιο πάνω έργο της. Μπράβο κι από μας, κι ας μη γνωριζόμαστε προσωπικά!
3. Ο αγαπητός, από πάντα, Νίκος Ψιλάκης, με το δισέλιδο κείμενο του: “Είναι το δικό μας φθινόπωρο” (σ. 14-15), μας φέρνει στην εποχή που περνάμε. «Μέθη της φύσης και μελαγχολία μαζί, εκρήξεις φωτεινές που ανοίγουν διάπλατα τις πόρτες του χειμώνα». Μας συνεπαίρνει, στη συνέχεια, βολτάροντας στο βουνό ή στον κάμπο, δικαιολογώντας την επίδραση των μαγευτικών αυτών χώρων, στα έργα μεγάλων ζωγράφων.
Κι η μαγευτική, συναρπαστική διαδρομή του, κάποια στιγμή σταματάει, εκεί στον φράχτη του οπωρώνα, πλάι στη ρογδιά, ίσως, και στον Λόφο Σεμέλη!
– Νικόλα, πάντα άξιος, η πένα σου συναρπάζει, μαγεύει, συγκινεί! Καλή συνέχεια!
4. Στα καθιερωμένα από χρόνια: “Φωτογραφήματα”, του αγαπητού μας Νικόλα Ψιλάκη, των σ. 18-26, πολλά κι ενδιαφέροντα. “Απόγευμα του Σαββάτου”, κι η φωτό της εκκλησίας μας που μας βάζει, μεγαλόπρεπα κατασυγκινεί, εκεί «στα μετερίζια των ανέμων», όπως μας το επιβεβαιώνουν τα σύννεφα που δεν λένε να ηρεμήσουν. Στην ίδια εποχή και τα “Δημητρούλια”, κι η απρόβλεπτη απογευματινή συνάντηση (σ.21) με τη λιβελούλα, το έντομο «που μας δείχνει, μελετώντας τις κινήσεις του, πόσο όμορφος είναι ο κόσμος που δεν γνωρίζουμε!..».
5. Το αν είναι: “Μοίρασμα και το χαμόγελο…” (σ.22-23), η φώτο με το εκφρασμένο μεγαλείο της, το επιβεβαιώνει. Και το συνοδευτικό κείμενο σωστό μεγαλείο. Να πούμε κι εμείς, στο αγαπημένο μας φιλικό ζευγαράκι: «Κοπχιάστε!» και οθέν τα Χανιά, καμιάν ώρα, να τα πούμε από κοντά, κι ας φορούμε και του κορωνιού τις μάσκες. Τι να κάνουμε.
6. Οι “πατάτες τηγανιτές” πάλι, των σ. 24-25 την έχουν την ομορφιά τους. Και στα Μάλια φαίνεται, ακόμη πιο μεγάλη. Απλά, καθημερινά θέματα που μετά τη σαγηνευτική πένα του ξεχωριστού μας φίλου, του Νίκου Ψιλάκη, γίνονται θαυμάσια και συναρπάζει η απλότητα τους. Πένα είν’ αυτή· το χέρι όμως που την κατευθύνει είναι η απέραντη ομορφιά που δίνει ψυχή στο γραφτό της!
7. Κι «Αυτός ο μέγας μικρόκοσμος» πάλι, σ. 26 με την πολλά λέγουσα εικόνα, αλλά και το χρονικό της φωτογράφησης, που τόσο συναρπάζει. Βέβαια, η τέχνη του γραψίματος τα λέει όλα. Καλλιτέχνης βέβαια είναι ο χειριστής της.
8. Ο γελαστός και χαριτωμένος της φώτο της σ. 34, Ευτύχης Τζιρτζιλάκης, με το εκλεκτό γραπτό του: “Των αντρειωμένων τ’ άρματα”, σ. 34-36, “όπλα και εφόδια της Επανάστασης του ’21”, της συλλογής του, που εκτίθεται στην πινακοθήκη Μαλεβιζίου, μας ξεναγεί στα πολύτιμα εκθέματα του. Τον επαινούμε και τον συγχαίρουμε. Καμαρώνει κι ο καλλιτέχνης μουσικός Αντώνης Μαρτσάκης, συλλογέας και ανθολόγος του έργου του: “Ριζίτικα και Ριμές του 1821”. “Η Επανάσταση του ‘21 στην Κρήτη”, συνοδευόμενο από CD.
9. Επανερχόμαστε στις σ. 38-47 του ΥΠΕΡ-Χ, όπου το λαογραφικό: “Πραματευτάδες και πανιεράδες στην Κρήτη του παλιού καιρού”, του Νίκου Ψιλάκη, «σελίδες από τη μακραίωνη ιστορία του Λιανικού εμπορίου». Ξεκινούν από τους πλανόδιους της υπάιθρου, υπενθυμίζουν το αξέχαστο: «κουβαρίστρες, βελονάκια…» του Κωστή Μουντάκη. Κι ύστερα: «οι πλανόδιοι των πόλεων» και «Οι πραματευτάδες στον Καζαντζάκη», που δεν θα μπορούσαν να λείπουν!, ούτε κι οι «Διαλαλητάδες του Μεγάλου Κάστρου»… κ.λπ.
10. Κι ο ανεξάντλητος Ψιλάκης, στις σ. 50-56 μας θυμίζει τους: “Αμπράκαμους”, «τα περίτεχνα περιδέραια της Κρήτης», και στις σ. 58-61, «για το αν είναι οι γυναίκες της Βιάννου, οι γυναίκες της Κρήτης», με συγκινητικές φωτογραφίες, που μας θυμίζουν ολοζώντανα τον πόνο και τα όσα έγιναν τα μαύρα χρόνια εκείνα της γερμανικής θηριωδίας. Τα πρόσωπα και τα φουστάνια των γυναικών, το επιβεβαιώνουν. Τα λένε όλα και το παρακείμενο Μνημείο πιστοποιεί.
11. Ακολουθεί: “Το ταξίδι του Ζαμπακού πασά και η επίσκεψή του στα λεπροχώρια της Κρήτης, το 1888”, στις σ. 64-70, των Αντρέα και Γιώργη Μανιού, κείμενο που συγκινεί και φέρνει τη σκέψη σε πολλά και φοβερά, από τη Μεσκινιά του Ηρακλείου ως τη Σπιναλόγκα. Μελέτη πληρέστατη. Συγχαρητήρια.
12. “Τι γυρεύει ο Μπεχάς στο παζάρι”, των σ. 72-76 του τεύχους, θα μας το πει ο όντως ανεξάντλητος Ν. Ψιλάκης, συστήνοντας μας τον φημισμένο Τουρκοκρητικό φωτογράφο, με την καταγεγραμμένη, ως φαίνεται, θολή δράση του στην Κρήτη.
13. Και το πλουσιότατο τεύχος, κλείνει με “Τα λαξευτά σπήλαια του Μαλεβιζίου”, του κ. Ηρακλή Πυργιανάκη, αρχιτέκτονα μηχανικού, στις σ. 76-78, καρπός έρευνας και συλλογής σπουδαίων πληροφοριών…
Εδώ όμως σταματούμε για σήμερα. Το τόσο πλούσιο τεύχος, αριθμ. 99 του ΥΠΕΡ-Χ μας συνεπήρε με τα περιεχόμενα του. Ευχές για καλή συνέχεια!
Και το Σαββατοκύριακο με Υγεία, σε όλους μας.
Γεια Σας!
