Αγαπητοί αναγνώστες,
Καλημέρα Σας!
Συνεχίζομε με τη χάρη του Θεού την πορεία μας στις μέρες του Φλεβάρη· και ήδη βρισκόμαστε από τις 13/2 στην Αρχή του Τριωδίου, δηλ. στην πρώτη του Κυριακή, του Τελώνου και Φαρισαίου. Θα ’ναι μάλιστα καλό, ν’ ανοίξουμε την Καινή μας Διαθήκη, και να διαβάσουμε ευλαβικά την Ευαγγελική περικοπή: Λουκά, ΙΗ! 10-14. Κι από την επόμενη, να σημειώσουμε:
15/2- Ονησίμου του Αποστόλου. Το απολυτίκιό Του ψάλλει:
«Ταίς ακτίσι του Παύλου φωτισθείς την διάνοιαν, ώφθης υπηρέτης του Λόγου και Απόστολος ένθεος· και όνησιν εβράβευσας ζωής, Ονήσιμε θεράπον του Χριστού, διά λόγων και θαυμάτων θεοπρεπών, τοις πίστει εκβοώσί σοι· δόξα τω σε δοξάσαντι φαιδρώς, δόξα τω σε στεφανώσαντι, δόξα τω ενεργούντι διά σού, πάσιν ιάματα».
16/2 – Παμφίλου μάρτυρος.
17/2 – Θεοδώρου Τήρωνος.
19/2 – Φιλήμονος Αποστόλου – Φιλοθέης της Αθηναίας.
20/2 – Κυριακή του Ασώτου (Ευαγγ. περικοπή: Λουκά ΙΕ! 11-32).
***
Και από το Ιστορικό ημερολόγιο, τα λίγα παρακάτω:
12/2/1945: Συμφωνία της Βάρκιζας: Παράδοση του οπλισμού του ΕΛΑΣ. Απελευθέρωση των ομήρων. Οι κρατούμενοι δoσίλογοι να δικαστούν από τα αρμόδια δικαστήρια. Αμνήστευση των Δεκεμβριανών εγκλημάτων και τέλος: δημοψήφισμα για τη λύση του πολιτειακού ζητήματος!
15/2/360 μ.Χ.: Εγκαίνια του ναού της Αγ. Σοφίας. Είχε αρχίσει η ανέγερση του επί Μεγ. Κων/νου και περατώθηκε από τον γιο του Κωνστάντιο…
16/2/1833: Κυκλοφόρησε το πρώτο Φ.Ε.Κ. της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, του βασιλείου της Ελλάδος!
18/2/842 μ.Χ.: Η αυτοκράτειρα Θεοδώρα, χήρα του Θεοφίλου, διατάσσει την Αναστήλωση των Εικόνων, σύμφωνα με την απόφαση της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου. Η αναστήλωση έγινε μεγαλόπρεπα σ’ όλους τους ναούς. Η επόμενη μέρα ήταν η Α! Κυριακή των Νηστειών.
19/2/1589: Η Οσία Φιλοθέη κακοποιείται οικτρά από τους Τούρκους για την πίστη της και ξεψυχά.
19/2/1952: Η ελληνική Βουλή ψηφίζει την προσχώρησή μας στο ΝΑΤΟ.
20/2/1913: Ο ελληνικός μας Στρατός, με ραγδαία προπαρασκευή του πυρ/κου, ενεργεί εκτεταμένη επίθεση, περικυκλώνει τα Ιωάννινα, ενώ τη νύχτα ο διοικητής του τουρκικού στρατού Εσσάτ – πασάς ζητά τη μεσολάβηση του μητροπολίτου Ιωαννίνων και ταυτόχρονα αποστέλλει αξιωματικούς του, εις το Στρατηγείο, για διαπραγμάτευση της παράδοσης της πόλης Ιωαννίνων στους Έλληνες. Μαζί μάλιστα παρέδωσαν και 1.000 Τούρκους αξιωματικούς και 32.000 τουρκικό στρατό, με 108 πυροβόλα, και όλα, «άνευ όρων!»
***
Μπροστά μας, δυο βιβλία, βλέπω και περιμένουν σειρά για παρουσίαση. Το ένα είναι για παιδιά και τ’ άλλο για μεγάλους.
Κρίνομε σωστό ν’ αρχίσουμε από το παιδικό, και ξεκινούμε:
Γεωργίας Χαϊδεμενοπούλου,
φιλολόγου, συγγραφέως
«Όταν νοσούνε τα παιδιά, όπλα η Φύση έχει πολλά».
Θεσ/νίκη, εκδόσεις: “Αποστακτήριο, 2020, σχ. 8ο, σ. 30, έγχρ. Εικονογράφηση”.
Η Θεσσαλονικιά κα Γεωργία Χαϊδεμενοπούλου, φιλόλογος, υποψήφια Δ/ρας της Ιταλικής Φιλολογίας, επιτυχημένη συγγραφέας παιδικών παραμυθιών, συναρπάζει όντως την παιδική ηλικία με τη θαυμάσια πένα της.
Έλαβα το παραπάνω βιβλίο της, έμαθα πως υπηρετεί σε Γυμνάσιο της πόλης μας, και μελέτησα προσεκτικά το βιβλίο, είναι εξάλλου ολιγοσέλιδο. Χάρηκα για τον έπαινο που έχει λάβει από πρόπερσι (2020) που κυκλοφόρησε και τη συγχαίρουμε προκαταβολικά.
Προχθές, λοιπόν, το απόγευμα, κάθισα και το μελέτησα. Από την πρώτη του κιόλας πρόταση σε συνεπαίρνει. Η γλώσσα του, μαγεύτρα, συναρπάζει τον αναγνώστη της, ώσπου να φτάσει στην τελευταία σειρά της 27ης σελίδας του που τελειώνει.
Και η εικονογράφησή του, ένα ολόψυχο ευχαριστώ για τον δημιουργό της. Δεν είχα, στα χρόνια μου, ξανασυναντήσει έκδοση: “ΑΠΟΣΤΑΚΤΗΡΙΟ” της Θεσσαλονίκης· είναι πάντως στον χώρο τους πραγματικοί καλλιτέχνες!
Το παιδικό τους βιβλίο, που παρουσιάζουμε, επιβεβαιώνει ότι κατέχουν άριστα να αναδεικνύουν ένα κείμενο, να το κάνουν κτήμα των αναγνωστών του και να μεταλαμπαδεύουν στις ψυχές τους το τι ήθελε να πει ο συγγραφέας.
Κυρία Χαϊδεμενοπούλου, συγχαρητήρια! Και να Σας πούμε ότι αυτό Σας το έργο, ανημένει τη συνέχεια του, γιατί πάντα μετά: «…την αποθεραπεία», “τρώγοντας φρούτα και λαχανικά”, που μας παραγγέλνετε (σ. 27) κι οι γρίπες και οι κορωνοϊοί θα πάρουνε δρόμο!
Συνιστούμε το βιβλίο στα παιδιά Σας, για να το χαρούν μελετώντας το! Γιατί πράγματι: «Η Γεωργία Χαϊδεμενοπούλου συνθέτει με μαεστρία μια σημαντική σε νοήματα και μηνύματα παιδική ιστορία, μέσα από την οποία τονίζει τα εξαιρετικά “όπλα” που διαθέτει η φύση, ώστε να καταπολεμήσει τις ασθένειες. Φρούτα, βότανα και λαχανικά συντάσσονται στην πρώτη γραμμή της ανθρώπινης άμυνας για να διώξουν μακριά τις ιώσεις και τα μικρόβια». Έτσι, μας παραγγέλνει η δημιουργός του έργου!
Και τώρα παίρνει τη σειρά του το έργο:
Μανώλη Μανούσακα: “Ιστορικά γεγονότα, συνοικίες και κτήρια της πόλης των Χανίων”.
Χανιά, εκδ. “Έρεισμα”, 2021, σχ. 8ο, σ. 128, πλούσια εικονογράφηση.
Ξεκινώντας τη μελέτη του νέου έργου του αγαπητού μας κ. Μανώλη Μανούσακα, κρίνομε σωστό και πρέπον να δώσουμε τον λόγο στον ίδιο, αφού πιστεύουμε πως: «όσα ξέρει ο νοικοκύρης, δεν τα ξέρει ο κόσμος όλος!», κι αφού ο συγγραφέας του έργου μια ζωή ασχολείται, ερευνά και γράφει, και δημοσιεύει σχετικά!
Ο λόγος, λοιπόν, στον ξεχωριστό μας φίλο Μανώλη. Μας λέει σχετικά:
«Τα Χανιά διαθέτουν ανεξάντλητο πολιτισμικό απόθεμα σε μνημεία όλων των περιόδων της νεότερης ιστορίας μας, όχι μόνο της κυρίως Ελληνικής αλλά ευρύτερα της Μεσογειακής· Αποτέλεσμα των συνεχών ιστορικών περιπετειών του τόπου, από το 13ο ως και τον 20ο αιώνα, αποτελούν το πολύτιμο ορατό μέρος μιας συνεχώς εξελισσόμενης ιστορικής πορείας, ανοιχτής σε πλήθος επιρροών και ρευμάτων τόσο της Δύσης όσο και της Ανατολής. Αυτός ο πλούτος υπέστη συντριπτικά πλήγματα κατά τη διάρκεια του 2ου παγκοσμίου πολέμου, αντίθετα όμως απ’ ότι συνέβη στην υπόλοιπη Ευρώπη δεν έγινε έγκαιρα αντιληπτός από τις μεταπολεμικές ελληνικές κυβερνήσεις ούτε από τους τοπικούς παράγοντες και την ευρύτερη κοινωνία, με αποτέλεσμα να διασώζεται σήμερα μόνο ένα κλάσμα του. Αυτό το κλάσμα όμως είναι μια κληρονομιά που δεν είναι ευκαταφρόνητη κι αξίζει να διαφυλαχτεί ως κόρη οφθαλμού, τουλάχιστον από δω και πέρα». (σ. 4)
Και ως προς το νέο του βιβλίο, για το οποίο ο λόγος, μας τονίζει:
«Στο νέο βιβλίο αναφερόμαστε περισσότερο σε αρχιτεκτονικά σύνολα, στην τύχη ενός τμήματος της πόλης στα γεγονότα του 1897 και σε ένα μνημείο ειδικής χρήσης, το μαυσωλείο – κενοτάφιο του Κουμπέ. Τα παρουσιαζόμενα σύνολα ή μνημεία δεν εξετάζονται με κριτήριο τη διατήρησή τους στην εποχή μας, αλλά τον ιστορικό τους ρόλο στη διαμόρφωση της πόλης και την αναγνώρισή τους ως μεμονωμένα πλέον spolia ενός λαμπρού κάποτε παρελθόντος. Όσο για τα “γεγονότα”, αυτά έχουν άμεση σχέση όχι μόνο με την τύχη αλλά και τη μετέπειτα πορεία μιας σημαντικής συνοικίας, όπως ήταν η Ελληνορθόδοξη περιοχή της Τριμάρτυρης στα 1897 ή το “Καστέλι” των ευγενών της ενετοκρατίας…».
Και καταλήγει: «Τα θέματα που περιλαμβάνει η παρούσα έκδοση, είναι και τα τέσσερα κομβικής σημασίας για την εξέλιξή της πόλης από τα χρόνια της ενετοκρατίας μέχρι σήμερα. Το Καστέλι είναι η διαχρονική ακρόπολή της από την απώτατη αρχαιότητα μέχρι και περίοδο της τουρκοκρατίας. Τα βενετσιάνικα αρχοντικά της την καθιστούν ως τη σημαντικότερη συνοικία της παλιάς πόλης μέχρι τον μοιραίο Μάιο του 1941. Η θέση και η μορφή αυτών των χαμένων μνημείων δεν είναι κάτι δεδομένο για μας τους νεότερους και η ταυτοποίησή τους είναι απαραίτητη για την περαιτέρω έρευνα. Η οδός Τζανακάκη, το σημαντικότερο τμήμα του παλιού «δρόμου του Περιπάτου», αποτελούσε τον εντυπωσιακότερο από πλευράς νεοκλασικής αρχιτεκτονικής δρόμο των Χανίων μέχρι τουλάχιστον τη δεκαετία του 1960. Ο “Κουμπές”, στον οποίο οφείλει την ονομασία της μια εκτεταμένη σήμερα συνοικία, υπήρξε το εμβληματικότερο μουσουλμανικό μαυσωλείο των Χανίων, που ακόμα και σήμερα χαρακτηρίζει την είσοδο της πόλης από τη μεριά της Σούδας. Τέλος, η εκτεταμένη πυρκαγιά που κατέστρεψε τον χριστιανικό τομέα της τότε Κρητικής πρωτεύουσας ως αποτέλεσμα των γεγονότων του 1896 – 97 όχι μόνο καθόρισε σε μεγάλο βαθμό τις μετέπειτα εξελίξεις που οδήγησαν στην απελευθέρωση και την αυτονομία του νησιού μας, μα εισήγαγαν με άμεσο τρόπο το νεοκλασικισμό και τον εκσυγχρονισμό στην ως τότε χαρακτηριζόμενη ως “ανατολίτικη” παλιά μας πόλη…
Η έρευνα, βεβαίως, δεν σταματά ποτέ, τα στοιχεία διαρκώς ανανεώνονται κι εμπλουτίζονται, ευελπιστούμε λοιπόν σε μια καλύτερη μελλοντική συνέχεια αυτής της προσπάθειας». (σ. 5)
Χρέος μας, τέλος, να τον ευχαριστήσουμε από καρδιάς, για όλα όσα βρήκε, μελέτησε και μας παρουσιάζει στις 125 και πλέον, πολύτιμες σελίδες του περιεκτικού αυτού έργου του, ευχόμενοι: «για μια ακόμη μελλοντική συνέχεια της παρούσας!» Του το ευχόμαστε!
Εδώ, όμως, τελειώνουμε για σήμερα. Χαρήκαμε, γνωρίζοντας δύο νέα βιβλία· το πρώτο για τα παιδιά μας, και το δεύτερο για να το πάρουμε στα χέρια μας, μιας και γλύκανε λίγο κι ο καιρός, και να διαβούμε δρόμους και σοκάκια των συνοικιών της πόλης μας, με ξεναγό μας, τις σελίδες του έργου, του φίλου μας του Μανώλη. Μακάρι, μάλιστα, να τον είχαμε από κοντά, γιατί τέτοιες παρέες και τέτοιοι “ξεναγοί” είναι ανεκτίμητοι!
Γεια Σας, λοιπόν, και καλό Σαββατοκύριακο!
