“Στους ψυχολόγους της εποχής του, που
ξεκινώντας από το γραμματικό Εγώ, έχτιζαν το ψυχολογικό Εγώ,
ο Νίτσε ρωτούσε πώς θα μπορούσαν να κάνουν κατανοητές
τις θεωρίες τους από τους καυκάσιους λαούς,
των οποίων η γραμματική δεν περιέχει τη λέξη «Εγώ».”
Γκαλιμπέρτι, Ουμπέρτο. «Τοπία Ψυχής». ΙΤΑΜΟΣ
Εγώ και ο Άλλος
Μάθαμε ότι ένα υποκείμενο εκτελεί μια ενέργεια και ένα αντικείμενο την υφίσταται.
Παράδειγμα:
“Εγώ κοιτάω τον άλλο”
“Εγώ, ο Τιτσιάνο, κοιτάω τον άλλο, τον Γιάννη”
ο Τιτσιάνο = παρατηρητής
ο Γιάννης = παρατηρούμενος
Ο Άλλος και Εγώ
Ας αναστρέψουμε υποκείμενο και αντικείμενο;
Εγώ κοιτάω τον άλλο, και με μια αναστροφή, ο άλλος κοιτάει εμένα
Εγώ υποκείμενο ο άλλος
κοιτάω ρήμα κοιτάει
τον άλλο αντικείμενο εμένα
Μέχρι τώρα εγώ και ο άλλος ήταν δυο διαφορετικά πρόσωπα.
Μπορούν δυο πρόσωπα να εκπροσωπεύουν το ίδιο άτομο;
Εγώ βλέπω τον εαυτό μου, ο εαυτός μου βλέπει εμένα
Εγώ υποκείμενο ο εαυτός μου
κοιτάω ρήμα κοιτάει
τον εαυτό μου αντικείμενο εμένα
Με αμεταποίητη δομή τα δύο πρόσωπα αντιπροσωπεύουν το ίδιο άτομο.
Το 1 γίνεται 2, ένα άτομο από μονό γίνεται διπλό
Εγώ – Ο εαυτός μου
Υποκείμενο – Αντικείμενο
Παρατηρητής – Παρατηρούμενος
Γίνεται να χρησιμοποιήσω τη λέξη ά-τομο ή τελικά είμαι μια συλλογική δομή;
Η ταυτότητά μου ανοίγει προς μια “πληθυντικότητα” και μετατρέπεται σε μια συλλογική υποκειμενικότητα. Περιγράφοντας ποιος είμαι θα υπολογίσω μια συλλογικότητα παρά ένα ά-τομο. Το ίδιο σώμα συν-κατοικείται από διαφορετικές παρουσίες.
Επειδή περιγράφομαι ως συλλογικότητα θα χρησιμοποιήσω ρήματα στον πληθυντικό.
Εγώ και ο εαυτός μου κοιτιόμαστε
Εγώ και ο εαυτός = πληθυντικό υποκείμενο
Μια προσωπική ενέργεια σαν κάτι που συμβαίνει σε τρίτους:
Το “Εγώ” και το “ Ο εαυτός μου” κοιτιούνται
(Το Εγώ και τον Εαυτό μου είναι ιδωμένοι από μένα)
Η αρχή της μη αντίφασης λέει ότι παρατηρητής και παρατηρούμενοι δεν απεικονίζουν το ίδιο πράγμα. Αυτό σημαίνει ότι το “ Εγώ ” και το “ Ο εαυτός ” δεν περιγράφουν πιά από μόνα τους ποιος είμαι.
Από το 1 στο 2: Εγώ και ο εαυτός μου
Φτάνουμε στο 3: Εγώ, ο εαυτός μου και ο παρατηρητής
Μα ποιος κοιτάει το “Εγώ” και το “ ο Εαυτός μου”;
Μία προσωπικότητα συμπεριλαμβάνει τρείς υποκειμενικότητες. Ο Τιτσιάνο είναι ένα “Εγώ”, ένα “εαυτός” και μια τρίτη ανώνυμη μερίδα “ο Κανένας” θα έλεγε ο Όμηρος…
“… μερικές φορές κάποιες από αυτές τις υποκειμενικότητες…
μας κυριεύουν «αλλοιώνοντάς μας», με την κυριολεκτική έννοια ότι μας κάνουν να γίνουμε άλλοι..»
Γκαλιμπέρτι, Ουμπέρτο. «Τοπία Ψυχής». ΙΤΑΜΟΣ
*O Tiziano Calabrese είναι δάσκαλος Aikido, 5 Dan Aikikai Tokyo
email: ask@tizianocalabrese.com
FB “Αρμονική Σκέψη”
