Η θεµατολογία που κυριαρχεί το τελευταίο διάστηµα στις υποθέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) διαχέεται σε τρείς ανεξάρτητους µεν, εξαιρετικά συνδεδεµένους δε, πυλώνες :
Ο πρώτος και επικυρίαρχος αφορά την Έκθεση Ντράγκι, ενός κειµένου 400 σελίδων που έχουµε ήδη αναφερθεί σε προηγούµενο σηµείωµα µας. Ο δεύτερος αφορά πως η εκ νέου πρόεδρος της Κοµισιόν κατάφερε να ηγηθεί όλων των πρωτοβουλιών πολιτικής χροιάς και να µοιράσει τα χαρτοφυλάκια στη νέα Κοµισιόν, και µάλιστα αριστοτεχνικά. Ο τρίτος πυλώνας που συνδέεται και µε την απάντηση της φον ντερ Λάϊεν προς τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, σχετίζεται µε τις τιµές της ενέργειας που έχουν φτάσει σε δυσθεώρητα ύψη, τόσο στην ΕΕ, αλλά πολύ περισσότερο και στη χώρα µας, όπως και σε άλλες χώρες του Νότου της ΕΕ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση παρουσιάζει σοβαρά σηµάδια κάµψης της διάθεσής της να εξακολουθήσει να διαδραµατίζει το ρόλο που της προικοδότησαν οι πολιτικές γενιές µετά το Β παγκόσµιο πόλεµο. Οι αποφάσεις που παίρνει τελευταία οδηγούν σε δυσχέρανση του επιπέδου διαβίωσης των εκατοντάδων εκατοµµυρίων κατοίκων της.
Αξιολογώντας τα τελευταία γεγονότα και κυρίως την πανδηµία που ενέσκηψε από το πουθενά, µαζί µε ους δυο πολέµους στη γειτονιά µας, διαβλέπουµε ότι το πιο χτυπητό σενάριο είναι να βρεθούν λύσεις σε τρεις πυλώνες που θα απασχολήσουν την επικαιρότητα στο εγγύς και το απώτερο µέλλον.
Η έκθεση Ντράγκι
∆ιαβλέποντα ότι χάνεται πολύτιµο έδαφος στον τοµέα του ανταγωνισµού η Κοµισιόν ανάθεσε στον κ. Ντράγκι, πρώην Ιταλό πρωθυπουργό και πρώην κεντρικό τραπεζίτη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, να διερευνήσει τι πρέπει να γίνει. Η έκθεση Ντράγκι καταλήγει ότι, όπως πάνε τα πράγµατα, ή θα εκταµιεύσουν οι Ευρωπαίοι 800 δις € το χρόνο, τουλάχιστον µέχρι το 2030, ή πάµε όλοι µαζί για φούντο, που θα εµφανιστεί µε σοβαρή µείωση του επιπέδου διαβίωσης των Ευρωπαίων κατοίκων. Το ποσό αυτό είναι απαραίτητο για τη χρηµατοδότηση των στρατηγικών προτεραιοτήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδίως στους τοµείς της τεχνολογικής καινοτοµίας, της ενεργειακής µετάβασης και της µείωσης των στρατηγικών εξαρτήσεων , όπως η προµήθεια πρώτων υλών και ηµιαγωγών. Αυτό το ετήσιο ποσό, που αντιπροσωπεύει περίπου το 4,5% του ΑΕΠ της ΕΕ, θα προέρχεται από δηµόσιους και ιδιωτικούς πόρους. Η έκθεση προτείνει διάφορους τρόπους για την επίτευξη αυτού του στόχου, συµπεριλαµβανοµένης της κινητοποίησης των ευρωπαϊκών αποταµιεύσεων των νοικοκυριών και της δυνατότητας κοινού δανεισµού σε επίπεδο Ένωσης, παρόµοιο µε αυτόν που πραγµατοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της κρίσης του Covid-19.
Εποµένως, υπάρχει πράγµατι µια ετήσια ανάγκη για επενδύσεις για την αναζωογόνηση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας που µάλλον απαγορευτικό είναι για τις ευρωπαϊκές τσέπες.
Το θέµα αυτό θα µας απασχολήσει και στο µέλλον, γιατί υπάρχουν και Ευρωπαίοι που δεν εθελοτυφλούν.
Η 2η προεδρία της Γερµανίδας Ούρσουλα φον ντερ Λάϊεν
Η για 2η φορά πρόεδρος της εκτελεστικής εξουσίας (Κοµισιόν) κα φον ντερ Λάϊεν µε τη βοήθεια που έλαβε από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, να δηµιουργήσει µια µονοκρατορία που φαίνεται ότι σταθεροποιεί την άποψη ότι η επιβίωση δεν εξαρτάται µόνο από το ύψος των χρηµάτων που ενεργοποιεί ο µηχανισµός επιβίωσης, αλλά και του τρόπου που διανέµεται ο πλούτος αυτός. Αυτό δίνει το αθέµιτο δικαίωµα να αλλοιώνονται οι κανόνες που έχουν θεσπιστεί για το πώς εκπληρώνονται οι όροι που έχουν συνδράµει στην οριοθέτηση των πολιτικών. Για παράδειγµα, όπως έχουµε αναφερθεί σε προηγούµενα σηµειώµατά µας, το να προικοδοτήσεις ξαφνικά µια πολιτική για την άµυνα και την ασφάλεια, χωρίς να βρεις τους απαραίτητους πόρους, µπορείς να το πράξεις µόνο µε καταστρατήγηση των πόρων που ήδη υπάρχουν και τους οποίους κατευθύνεις προς άλλες διεξόδους. Η κατανοµή των χαρτοφυλακίων και ο τρόπος που έγινε γνωστή, παραπέµπει σε πλήρη έλεγχο σειράς κρατών µελών που περιορίζονται απλά να υποκύπτουν στα θελήµατα της γερµανοκρατούµενης Κοµισιόν, τουλάχιστον τα τελευταία 25-30 έτη. Τώρα ξεδιπλώνεται σιγά – σιγά ο µαύρος όφις που αφορά τη συσσώρευση δύναµης στα χέρια της.
O ρόλος της ενέργειας
Η ενεργειακή ένδεια ως πυλώνας αύξησης του κόστους παραγωγής δοκιµάζει ισχυρά την ανταγωνιστικότητα όλων των παραγωγικών δυνάµεων και τοµέων της ΕΕ.
Εκτός των άλλων θυµάτων και ο Έλληνας πρωθυπουργός που ήταν πιστός στην επανεκλογή της δεν είδε να καρπώνεται κάποιο χαρτοφυλάκιο πέραν εκείνου των µεταφορών που έχει την πρώτη δύναµη στους εφοπλιστές και εκ των πραγµάτων είναι σηµαντικό, αλλά δε διαδραµατίζει ρόλο στην ανάπτυξη της σε υστέρηση χώρα µας. Ο τρίτος πυλώνας που εµφανίσθηκε ξεκάθαρα στην απάντησης της προέδρου της Κοµισιόν στον κ. Μητσοτάκη, αφορά την εξαιρετικά αυξηµένη τιµή της ενέργειας. Και ξεκαθαρίζει ότι ένας λόγος είναι και η ενέργεια που δίνεται στην Ουκρανία. Επιχειρώντας µια συνοπτική εικόνα του τι σηµαίνει αυτό, σηµειώνουµε τα ακόλουθα:
Ο βασικός στόχος είναι η διασφάλιση ενός βιώσιµου και ανταγωνιστικού ενεργειακού τοµέα που είναι το δίκτυο ENTSO-E (European Network of Transmission System Operators for Electricity). Αυτός ο ευρωπαϊκός οργανισµός συγκεντρώνει τους διαχειριστές συστηµάτων µεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας (TSOs) από διάφορες χώρες της Ευρώπης. Και από την Ελλάδα συµµετέχει ο Α∆ΜΗΕ, ο οποίος συµµετέχει δίκτυο TSOs, το οποίο επιτρέπει τη µεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας µεταξύ χωρών. Η Ουκρανία, ειδικά µετά την ενεργειακή κρίση που προέκυψε από τη ρωσική εισβολή, έχει συνδεθεί µε το ευρωπαϊκό σύστηµα µεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, γνωστό ως ENTSO-E.
Και για το σηµείο αυτό κρίνεται αναγκαία η περαιτέρω διερεύνηση.
Οι τρεις πυλώνες του σύγχρονου προβληµατισµού θα απασχολήσουν και θα ταλανίσουν σοβαρά το υπάρχον σύστηµα της ΕΕ, και µας αποµένει µόνο να αναµένουµε κλυδωνισµούς που µπορούµε να αντέξουµε.