■ Συµπεράσµατα ευρωβαρόµετρου
Πως συµπεριφέρονται σήµερα οι ευρωπαίοι πολίτες και τι ζητούν από την ενωµένη Ευρώπη; Τι κάνει αυτή µε την σειρά της ώστε να αποδείξει εν τοις πράγµασι ότι βρίσκεται σε ετοιµότητα ανά πάσα στιγµή και δύναται να προστατεύσει τα κράτη – µέλη της;
Ερωτήµατα που απασχολούν συχνά τον µέσο ευρωπαίο πολίτη. Ερωτήµατα που έχουν απάντηση. Τουλάχιστον όσο υπάρχει ακόµη ευρωπαϊκό πνεύµα και συνοχή. Όσο οι πολίτες στην Ευρώπη δεν αισθάνονται ξένοι µεταξύ τους και πιστεύουν στην αλληλεγγύη.
H Κοµισιόν δηµοσίευσε τα αποτελέσµατα του Ειδικού Ευρωβαρόµετρου για τη µέτρηση της κοινής γνώµης σχετικά µε τις ευρωπαϊκές δράσεις πολιτικής προστασίας στα κράτη µέλη.
Τα αποτελέσµατα δείχνουν µια ισχυρή συναίνεση µεταξύ των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ότι οι δραστηριότητες πολιτικής προστασίας θα πρέπει να συντονίζονται σε ολόκληρη την ΕΕ.
Τα αποτελέσµατα αυτά, καταγράφουν επίσης µια σαφή τάση των πολιτών για ενίσχυση της προστασίας και σε πολλούς τοµείς και ειδικά σε µία εποχή όπου η βίαιη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει αλλάξει κατά πολύ τα δεδοµένα, µε συνεχείς απειλές για παγκόσµιο πόλεµο και χρήση πυρηνικών που πλέον είναι σε ηµερήσια διάταξη, αλλά και τον ενεργειακό εκβιασµό.
Η συντριπτική πλειοψηφία των ερωτηθέντων (94%) στα 27 κράτη – µέλη της ΕΕ, λοιπόν, πιστεύει ότι όταν µια καταστροφή πλήττει µια χώρα της ΕΕ που είναι πολύ µεγάλη για να την αντιµετωπίσει µόνη της, άλλες χώρες της ΕΕ θα πρέπει να παρέχουν βοήθεια.
Σχεδόν ο ίδιος αριθµός (91%) υποστηρίζει ότι η ΕΕ πρέπει να βοηθήσει οποιαδήποτε χώρα στον κόσµο που πλήττεται από καταστροφή.
Στην περίπτωση της Ουκρανίας που βρίσκεται σε δεινή θέση µετά την ρωσική επέλαση, επιδείχθηκε µια µεγάλη αλληλεγγύη, δείγµα πως η Ευρώπη θεωρεί τον Ουκρανία αναπόσπαστο κοµµάτι της παρά τα όσα λέγονται από την πλευρά της Ρωσίας που σαφώς θέλει να κυριαρχεί µε κάθε τρόπο στην ουκρανική επικράτεια. Και η ανθρωπιστική κρίση που µαστίζει την χώρα αυτή, έχει προκαλέσει εδώ και δύο χρόνια κύµα αλληλεγγύης και συµπαράστασης από το σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών.
Ένας άλλος τοµέας που υπάρχει σαφής συνδροµή και βοήθεια από την ΕΕ στα κράτη – µέλη της είναι οι περιπτώσεις περιβαλλοντικών καταστροφών και ακραίων καιρικών φαινοµένων που πλήττουν σχεδόν όλη την Ευρώπη. Οι καταστροφές αυτές – πολλές από τις οποίες ζήσαµε τα τελευταία χρόνια και στην χώρα µας µε αποκορύφωµα την πρόσφατη περιβαλλοντική καταστροφή και την καταστροφή της αγροτικής παραγωγής στην Θεσσαλία και την Μαγνησία – προκαλούν την κινητοποίηση του ευρωπαϊκού µηχανισµού παρέµβασης και συνδροµής στις εξελισσόµενες εστίες κρίσεων.
Θα πει κανείς βέβαια ότι καλά όλα αυτά καλώς καµωµένα, όµως το πρόβληµα δεν αντιµετωπίζεται στο σύνολό του µε αυτό τον τρόπο και µόνο και θα έχει δίκιο. Εντούτοις η υποστήριξη στην ευρωπαϊκή συνοχή, σύµφωνα µε τα στοιχεία του ευρωβαροµέτρου, δείχνουν πως οι ευρωπαίοι στηρίζουν τις υποστηρικτικές παρεµβάσεις στα κράτη – µέλη.
Τα αποτελέσµατα της έρευνας δείχνουν, επί του προκειµένου, σαφή υποστήριξη του ρόλου της ΕΕ στη διαχείριση κρίσεων, µε 9 στους 10 ερωτηθέντες να δηλώνουν ότι είναι σηµαντικό η ΕΕ να συµβάλλει στο συντονισµό της αντιµετώπισης των καταστροφών στην ΕΕ και σε άλλες χώρες.
Σύµφωνα µε την έρευνα, επίσης, 9 στους 10 Ευρωπαίους συµφωνούν ότι η συντονισµένη δράση της ΕΕ θα πρέπει να αυξηθεί για την αποτελεσµατικότερη αντιµετώπιση καταστροφών και κρίσεων στο µέλλον. Το ποσοστό των πολιτών της ΕΕ που επιθυµούν ισχυρότερο ρόλο έχει αυξηθεί κατά 6 ποσοστιαίες µονάδες από το 2020, από 84% σε 90%.
Η επιθυµία των πολιτών να αυξηθεί η ανθεκτικότητα της Ευρώπης στις καταστροφές αντιστοιχεί στους στόχους της ΕΕ για την ανθεκτικότητα στις καταστροφές που εγκρίθηκαν το 2023, µας ενηµερώνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που µε τα κράτη µέλη της ΕΕ προσδιόρισαν από κοινού 5 βασικούς τοµείς για να κάνουν από κοινού περισσότερα για την πρόληψη και την προετοιµασία για τις καταστροφές.
Οι 5 τοµείς είναι η πρόβλεψη και η προετοιµασία για τους κινδύνους, η ενίσχυση των έγκαιρων προειδοποιήσεων, η κλιµάκωση των ικανοτήτων αντιµετώπισης και η εξασφάλιση ισχυρών συστηµάτων πολιτικής προστασίας.
Οι 5 στόχοι της ΕΕ για την ανθεκτικότητα στις καταστροφές θα χρησιµεύσουν ως πυξίδα για την πολιτική και τις επενδύσεις που θα βοηθήσουν τις αρχές να λαµβάνουν καλύτερα τεκµηριωµένες αποφάσεις και να προστατεύουν τους πολίτες, τα µέσα διαβίωσης και το περιβάλλον.
Ο µηχανισµός προστασίας και οι στόχοι του
Και λίγα λόγια για τον απώτερο στόχο που έχει θέσει η ΕΕ µε τον µηχανισµό πολιτικής προστασίας της. Αυτός αποσκοπεί στην ενίσχυση της συνεργασίας µεταξύ των 27 χωρών της ΕΕ και των 10 συµµετεχόντων κρατών (Ισλανδία, Νορβηγία, Σερβία, Βόρεια Μακεδονία, Μαυροβούνιο, Τουρκία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Αλβανία, Μολδαβία και Ουκρανία) στον τοµέα της πολιτικής προστασίας για τη βελτίωση της πρόληψης, της ετοιµότητας και της αντιµετώπισης των καταστροφών.
Όταν µια κατάσταση έκτακτης ανάγκης υπερκαλύπτει τις δυνατότητες αντιµετώπισης µιας χώρας στην Ευρώπη και πέραν αυτής, µπορεί να ζητήσει βοήθεια µέσω του Μηχανισµού. Αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Από την ίδρυσή του το 2001, ο µηχανισµός πολιτικής προστασίας της ΕΕ έχει ενεργοποιηθεί για περισσότερες από 600 καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και κρίσεις εντός και εκτός της ΕΕ.
Να σηµειωθεί τέλος, ότι τον Φεβρουάριο του 2023, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε σύσταση και ανακοίνωση για τον καθορισµό κοινών στόχων για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας σε καταστροφές στους τοµείς της πολιτικής προστασίας. Πληµµύρες, δασικές πυρκαγιές και σεισµοί αποτελούν µερικούς από αυτούς.
