■ Σημαντικά έργα παραμένουν σε εκκρεμότητα εδώ και πολλά χρόνια
Εργα που έχουν βαλτώσει για χρόνια είτε λόγω γραφειοκρατίας είτε της αδράνειας υπουργείων, υπηρεσιών και τοπικών φορέων. Μουσεία που περιμένουν να ολοκληρωθούν κι άλλα που εγκαινιάστηκαν για τους επίσημους αλλά δεν άνοιξαν ακόμα για το κοινό. Θέατρα που δεν είναι… θέατρα και μνημεία που έμειναν στα μπετά. Τα “Χ.ν.” παρουσιάζουν σήμερα έργα πολιτισμού στα Χανιά που προχωράνε με βήμα σημειωτών, στερώντας από τον τόπο μια σημαντική αναπτυξιακή προοπτική.
Μουσείο χωρίς προσωπικό
Η ιδέα και η έναρξη των προσπαθειών για τη μετατροπή του παλιού υδροηλεκτρικού σταθμού στην Αγιά σε βιομηχανικό μουσείο με θέμα τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας χρονολογούνται από το 2008 επί Νομαρχίας Γρηγόρη Αρχοντάκη. Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε. παραχώρησε γι’ αυτό τον σκοπό το κτήριο στην τότε Νομαρχία και παράλληλα ανέλαβε να χρηματοδοτήσει με 400.000 ευρώ την ανακαίνιση του παλιού εργοστασίου, ενώ η Νομαρχία θα έδινε άλλες 60.000 ευρώ. Στόχος να «κουμπώσει» το νέο μουσείο με την ανάπλαση της λίμνης και τη διαμόρφωση διαδρομών περιπάτου ώστε να δημιουργηθεί ένας πνεύμονας πρασίνου και αναψυχής. Aν και το έργο γεννήθηκε σαν ιδέα το 2008, οι εργασίες ανακαίνισης μπήκαν μπροστά μόλις το καλοκαίρι του 2013 φιλοδοξώντας να έχει αποπερατωθεί το έργο έως το φθινόπωρο του ίδιου έτους. Τα επόμενα χρόνια ακολούθησαν διαρκείς υποσχέσεις για το άνοιγμα του χώρου, με την επίσημη τελετή των εγκαινίων να γίνεται τελικά μέσα σε πανηγυρικό κλίμα τον Ιούλιο του… 2018. Από την επομένη, ωστόσο, το νέο μουσείο παραμένει κλειστό τώρα και πάνω από 1 χρόνιο καθώς δεν έχει βρεθεί λύση ως προς το ζήτημα του προσωπικού. Ο σχεδιασμός που υπήρχε από την προηγούμενη Διοίκηση της Περιφερειακής Ενότητας Χανίων προέβλεπε την σύναψη μιας προγραμματικής σύμβασης με την Αναπτυξιακή Χανίων, προκειμένου να αναλάβει εκείνη την πρόσληψη των υπαλλήλων. Κάπου εκεί, ωστόσο, το θέμα φαίνεται να έχει «παγώσει» χωρίς να γνωρίζει κανείς αν θα προχωρήσει μια τέτοια λύση ή θα πρέπει να εξευρεθεί μια άλλη δυνατότητα…
Σε αναζήτηση χρηματοδότησης
Η μετατροπή της πατρικής οικίας της οικογένειας Θεοδωράκη στον Γαλατά σε μουσείο, ήταν μία ιδέα που ξεκίνησε από τον Σύλλογο Φίλων “Μίκη Θεοδωράκη” και χρονολογείται από την εποχή του Δήμου Νέας Κυδωνίας. Για να προχωρήσει το εγχείρημα χρειάστηκαν να ξεπεραστούν πολλά εμπόδια στην πορεία. Ο προϋπολογισμός του έργου για την ανακατασκευή του κτηρίου υπολογίστηκε στις 240.000 ευρώ ενώ η σύμβαση για την για την εκτέλεση των εργασιών υπογράφηκε τον Δεκέμβριο του 2014. Το οίκημα ανακαινίστηκε και υποδέχθηκε τον μεγάλο μουσικοσυνθέτη τον Οκτώβριο του 2017. Ωστόσο, η μετατροπή του σε μουσείο φαίνεται πως έχει ακόμα δρόμο καθώς αναζητείται χρηματοδότηση, ύψους περίπου 500.000 ευρώ, για την υλοποίηση των όσων προβλέπει η μουσειολογική μελέτη. Χρηματοδότηση που θα μπορούσε να προέλθει από το ΕΣΠΑ -καθώς υπάρχει ξεχωριστός κωδικός για σύγχρονα μουσεία- αλλά για κάποιον αδιευκρίνιστο λόγο δεν έχει εξασφαλιστεί ακόμα από τους αρμοδίους.
Θέατρο δίχως προδιαγραφές
Ενα ακόμα παράδειγμα που τα επίσημα εγκαίνια προηγήθηκαν της εξασφάλισης της λειτουργικότητας του χώρου είναι η περίπτωση της μετατροπής του παλιού τελωνείου σε θέατρο «Μίκης Θεοδωράκης». Πρόκειται για ένα σημαντικό έργο η χρηματοδότηση του οποίου ανακοινώθηκε με κάθε επισημότητα από την τότε Δημοτική Αρχή, την Περιφέρεια και τη Διαχειριστική Αρχή την Άνοιξη του 2011, ενώ ο αρχικός σχεδιασμός για την αποπεράτωση του έργου τοποθετούνταν το 2014. Στην πράξη, ωστόσο, τα εγκαίνια και η ονομασία του χώρου σε θέατρο «Μίκης Θεοδωράκης» τελέστηκαν, παρουσία του κορυφαίου μουσικοσυνθέτη, 3 χρόνια αργότερα, τον Οκτώβριο του 2017. Με μια σημαντική διαφορά: Το έργο που είχε προϋπολογισμό 7.600.000 ευρώ, δεν μπορεί να λειτουργήσει ως θέατρο όπως προορίζονταν (πρόκειται άλλωστε να αποτελέσει την έδρα του ΔΗΠΕΘΕΚ) λόγω σοβαρών τεχνικών ζητημάτων. Για τον σκοπό αυτό χρειάζεται μια συμπληρωματική εργολαβία περίπου 400.000 ευρώ. Μια εργολαβία που δημοπρατήθηκε το καλοκαίρι του 2018 αλλά έκτοτε, για πάνω από ένα χρόνο, ο φάκελος του έργου πηγαινοέρχεται σε διάφορες κρατικές υπηρεσίες (Αποκεντρωμένη, Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων, Ελεγκτικό κ.ά.) προκειμένου να αποσαφηνιστεί αν χρειάζεται νέα έγκριση των εργασιών από την Αρχαιολογία ή επαρκεί η έγκριση που είχε δοθεί στην έναρξη του έργου για τις… συγκεκριμένες εργασίες! Αυτό που αναμένεται, πλέον, είναι η τελική τοποθέτηση της Νεωτέρων Μνημείων. Αν είναι αρνητική τότε ο διαγωνισμός θα ακυρωθεί, ενώ αν είναι θετική θα προχωρήσει η υπογραφή της σύμβασης…
Μνημείο παραδομένο στη λήθη
Πλήρως απαξιωμένο, λεηλατημένο και ξεχασμένο από την Πολιτερία το μνημειακό συγκρότημα για τη Μάχη της Κρήτης στις Συκολιές ακολουθεί μια εντελώς μοναχική πορεία. Το μνημείο είχε εξαγγελθεί πρώτη φορά το μακρινό 1991 κατά την 50ή επέτειο της Μάχης της Κρήτης, αλλά η κατασκευή του ξεκίνησε μόλις το 2008 χρόνια από την τότε Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χανίων. Δύο χρόνια μετά ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση του έργου (προϋπολογισμού 1.350.000 ευρώ) που προέβλεπε τη διαμόρφωση των εξωτερικών χώρων και την κατασκευή του σκελετού από οπλισμένο σκυρόδεμα όλων των κτιριακών εγκαταστάσεων και των έργων υποδομής. Με το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης οι εργασίες «πάγωσαν» και το εμβληματικό έργο συνολικού προϋπολογισμού πάνω από 4 εκατ. ευρώ, το οποίο θα χρηματοδοτούνταν από εθνικούς πόρους, έμεινε στα… μπετά. Έκτοτε δεν προχώρησε καμία ενέργεια ή σκέψη για ολική ή έστω μερική αποπεράτωση του έργου και το υπό ανέγερση μνημείο αφέθηκε στη λήθη.
