Πολιτιστικά ανάλεκτα

» Με αφορµή τη γραφή του συνταξιούχου, αρχαιολόγου- ενεργού πολίτη, εθελοντή – Μιχάλη Ανδριανάκη, ‘‘Χανιώτικα νέα’’ 10-4-24 ‘‘Οι µεταλλάξεις µιας πόλης’’

Κύριε διευθυντά, 

για να προσεγγίσεις ένα πολιτισµικό αγαθό όποιο κι αν είναι χρειάζονται υποδοµές, θεµέλια, γνωστικά αγαθά αρετές, µεράκι, αγάπη βαθειά, καηµός. Η παιδεία µπορεί να σε βάλει στο δρόµο της έρευνας, της αναζήτησης της γνώσης. ∆εν είναι αρκετά. Χρειάζεται κάτι βαθύτερο. Ανείπωτο. Και το συναίσθηµα λιγοστό είναι. Τρόπος ζωής – Αγρύπνια – Λαχτάρα. Ο τόπος τούτος είναι γεµάτος από τεράστιους αµύθητους θησαυρούς, εκείνοι που παιδεύονται να τους σώσουν είναι λιγοστοί. Ο λόγος τους βρίσκεται στο περιθώριο. Επικρατούν οι αρχαιοκάπηλοι. Φανεροί και κρυφοί. Από τον τόπο φεύγουν καθηµερινά αµύθητοι θησαυροί. Μερικούς βλέπουµε στις δηµοπρασίες. Χάνονται στο σκοτάδι. Μακριά από τους ερευνητές τους ιστορικούς τους επιστήµονες. Μακριά από τους λαούς. Το κράτος µε την Αστυνοµία, τη δικαιοσύνη, τις αρµόδιες υπηρεσίες δεν µπορεί να προστατεύσει τον πολιτισµό και τα αγαθά του. Και δεν είναι µόνο αυτό καταστρέφει θησαυρούς αιώνων εν ονόµατι του κέρδους και του τουρισµού. Έτσι απλά, ασυναίσθητα, βάρβαρα και αδίσταχτα. Λιγοστοί θησαυροί ανεκτίµητοι στο Καστέλι. Πρέπει να σωθούν να αναδειχτούν. Λιγοστοί διαµαρτύρονται µα δε φτάνουν. Πού είναι οι διαµαρτυρίες των συµβούλων της τοπικής αυτοδιοίκησης. Ο λαός, οι επιστήµονες, οι φοιτητές. Και δεν είναι µόνο το χανιώτικο Καστέλι. Ο ψυχουργός αρχαιολόγος αναφέρει τόσα και τόσα στη γραφή του. Το Ιστορικό Αρχείο Κρήτης που βρίσκεται στα τσουβάλια µε τα τρωκτικά και τις κατσαρίδες π.χ. και κάνει προτάσεις ο άγρυπνος Αρχαιολόγος. Μα κανείς δεν ακούει. Η αδιαφορία του κρατικού µηχανισµού είναι προκλητική και θανατηφόρα για τον πολιτισµό. Με τον Μιχάλη Ανδριανάκη συνεργαστήκαµε και αποκαταστήσαµε µέσα σε λίγο χρονικό διάστηµα 3 καµπαναριά στο χωριό µου Άγιο Κωνσταντίνο. Το καµπαναριό του Προφήτη Ηλία Ρουστίκων. Το µεγαλειώδες ναΐδριον του Αγίου Γεωργίου Αρτού. Με τεράστιους αγώνες και τρέξιµο µε αντιδράσεις και δικαστήρια, εξευρέθησαν χρήµατα από το κράτος και την ΕΟΚ και απεκατεστάθη η Γερµανική Στρατώνα. Για να γίνει Μουσείο. Ανακηρύχθηκε Μνηµείο νεότερης Ιστορίας. Με σκοπό να στεγάσει τα σπαράγµατα της Vila Barozzi που καταστρέφονται στους τροχάλους και γίνονται δοµικά υλικά σκόπιµα για να εξαφανιστεί η Ιστορία του χωριού. Με τεράστιες παραβάσεις και επεµβάσεις στο παραδοσιακό χωριό µε την ανοχή της πολεοδοµίας, της αρχαιολογίας, της Αστυνοµία της ∆ηµοτικής αρχής.

Εδώ οι κρατικές υπηρεσίες είναι εντελώς ανύπαρκτες. Ο πολιτισµός έχει ξε πέσει σε χέρια αξεσκόλιστων και ξεσκολισµένων αδιάφορων ψηφοθήρων καιροσκόπων αγυρτών. Το όνειρο ήταν η Γερµανική Στρατώνα να γίνει Μουσείο Κρητικής Αναγέννησης και Λαογραφίας. Ένα πολυετές παραδοσιακό κτήριο διατηρητέο. Ξέπεσε και απαξιώθηκε στα χέρια καιροσκόπων για να πάρουν ψήφους. Και στη συνέχεια τα «νέα αφεντικά» έκαµαν το ιερό αυτό κτήριο που χτίστηκε µε αγγαρεία και τρόµο, πείνα και απειλές των ναζί – φασιστών, αποθήκη, πιλαφάδικο, καφετέρια µνηµοσύνων και όποια χρήση άλλη βολεύει. Το κτήριο άρχισε να καταστρέφεται. Τα κουφώµατα σάπισαν. Ξαναγυρίσαµε πάλι στο φασισµό. Άνοιξη 1942 λέει η επιγραφή, τότε χτίστηκε µε το γκρέµισµα της Vila Barozzi. Για να συνεχίσει η καταστροφή από ένα δήµαρχο ξεσκολισµένο, όπου τον στήριξα για να δηµιουργήσουµε ένα Ίδρυµα Φωτεινό της Κρητικής Ιστορίας, της Μεγάλης άνθισης των γραµµάτων και του πολιτισµού, µε το γειτονικό Πανεπιστήµιο. Γι’ αυτό είπα και στην αρχή ότι δε φτάνει να είσαι ξεσκολισµένος. Πρέπει να είσαι και πολιτισµένος. Να έχει σερµαγιά, αρετές και άλλα τινά για να πορευτείς καθώς πρέπει. Ο Ανδριανάκης έφυγε από την Αρχαιολογική Υπηρεσία Ρεθύµνης και σταµάτησε το Μουσείο. Η αποτοίχιση των σπαραγµάτων Barozzi, η αποκατάσταση των τοιχογραφιών του Άη Γιώργη Άρτου. Η αποκατάσταση του Ξενώνα του Προφήτη Ηλία. Η προστασία του Τσιµπιδά, και η ανάδειξη των µνηµείων του Καµπανού. Ακούει κανείς µέσα στη θολούρα, την καταχνιά, το τίποτα και το πουθενά του µεγάλου κατήφορου της αδιαφορίας και της άρνησης. ∆εν κολακεύω κανέναν αλλά το έργο παινεύει και καταξιώνει το ∆ηµιουργό, µε ένα τεράστιο έργο. Και ευθέως αναφέροµαι στο Χάρη το Στρατιδάκη, που µε το ντέρτι του παρουσίασε τόσα σπουδαία πολιτισµικά αγαθά κατά το παρελθόν και συνεχίζει να παιδεύεται µε κάθε πολιτισµικό αγαθό. Μακάρι να µπορέσει να βοηθήσει να γίνει το Μουσείο Νοµού Ρεθύµνου. Έχει πακτωλό πολιτισµικών αγαθών να διασώσει. Χρειάζεται αγώνας µέσα στην άρνηση, στο κλίµα δίωξης του Πολιτισµού που επικρατεί, στο χάος, των µαυροπουκαµισάδων, στην απουσία της τοπικής Αυτοδιοίκησης, των βουλευτών του νοµού και των «πολιτιστικών συλλόγων». Είναι άξιος γιος του σπουδαίου µου δασκάλου, φιλόλογου στο Γυµνάσιο Ρεθύµνης, τη δεκαετία του 1960. Τότε το Ρέθυµνο µετρούσε φωτεινά µετέωρα, µέσα στη φτώχεια και την ανέχεια, σε ένα κλίµα οµορφιάς, που τόσο µας λείπει και το νοσταλγούµε. Ένα Μουσείο Ρεθύµνης θα µας ξεδιψάσει. Λίγοι σε ψυχοµετρηµό φαίνεται πως αποµείναµε από την εποχή εκείνη. Για να καταθέσουµε ό,τι απόµεινε από τον καηµό µας, ιστορία και διδαχή στους κατοπινούς καιρούς.