Το ζεστό καλωσόρισμα και την ελληνική φιλοξενία γνώρισαν τα παιδιά μεταναστών και προσφύγων εμπόλεμων χωρών και οι γονείς τους σε επίσκεψη τους στη δημοτική κοινότητα Ινίου, όπου οι εκπρόσωποι του Πολιτιστικού Συλλόγου Ίνι Μοναστηράκι “ΙΝΑΤΟΣ” τους μίλησαν για την τοπική ιστορία τα ήθη-έθιμα, τους έδειξαν την τέχνη του αργαλειού, γνώρισαν τα αξιοθέατα και ζωγράφισαν σύμβολα και παραστάσεις στον αρχαιολογικό χώρο της Κρητικής πόλης των Αρκάδων.
Όπως αναφέρει η σχετική ανακοίνωση για την επίσκεψη «πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ενταξιακού προγράμματος HELIOS, το οποίο υλοποιείται σε ολόκληρη την Ελλάδα από τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ) σε συνεργασία με τις εθνικές αρχές και έμπειρους φορείς – συνεργάτες, και ήταν σε συνδιοργάνωση με τον Πολιτιστικό Σύλλογο Ινι – Μοναστηρακι ” ΙΝΑΤΟΣ” όπου συμμετείχαν 44 επωφελούμενοι του προγράμματος HELIOS, δικαιούχοι διεθνούς προστασίας (Αραβόφωνος πληθυσμός) και δικαιούχοι προσωρινής προστασίας (Ουκρανοί εκτοπισμένοι). Η εκδρομή στο Ινι έγινε προκειμένου τα προσφυγόπουλα και οι γονείς τους να γνωρίσουν τον τόπο, την ιστορία του, να περιηγηθούν και να απαθανατίσουν με τον φακό τους όμορφες στιγμές στην μοναδικού φυσικού κάλλους περιοχή, στο φράγμα-υδροβιότοπο- στο εξωκλήσι της Παναγίας της Κεράς, τον παραδοσιακό νερόμυλο, τα ρωμαϊκά λουτρά, την Αρχαία Αρκαδία. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα παιδιά των επωφελούμενων του προγράμματος HELIOS είχαν την ευκαιρία να παίξουν παιχνίδια με τα παιδιά του χωριού και να γευτούν μικροί-μεγάλοι ,τοπικά παραδοσιακά εδέσματα.
Η υποδοχή των παιδιών και των γονιών τους ήταν θερμή που συνοδεύτηκε με παραδοσιακό κέρασμα και ανταλλαγή ευχών στο εξωκλήσι της Παναγίας της Κεράς στο Παλαιό φράγμα από τον Πρόεδρο του Πολιτιστικού Συλλόγου, τα μέλη του Δ.Σ, τον ιερέα της ενορίας, τον Πρόεδρο της τοπικής κοινότητας ,τον Πρόεδρο του ΤΟΕΒ ,κ.α.
Ειδικότερα, πρώτος σταθμός της ξενάγησης από τον Πρόεδρο του Πολιτιστικού Συλλόγου, κ. Τίτο Κοκολάκη, ήταν ο αρχαιολογικός χώρος της Αρχαίας Κρητικής πόλης των Αρκάδων στο ύψωμα Κεφάλα η οποία, στα ρωμαϊκά χρόνια γνωρίζει νέα άνθιση οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη όπως και η Λύττος και η Ιεράπυτνα. Η αρχαιολογική ανασκαφή έγινε από τον αρχαιολόγο Αντώνη Βασιλάκη και είχε αποκαλύψει τμήμα παλαιοχριστιανικής τρίκλιτης βασιλικής με ελληνιστική επιγραφή στην κόγχη του ιερού, η οποία αναφέρει το όνομα της πόλης. Ευρήματα υψηλής αξίας βρίσκονται στο Μουσείο Ηρακλείου. Τα δημόσια έργα, δημόσια λουτρά, υδραγωγεία και υδατοδεξαμενές και πολλές επιγραφές που έχουν βρεθεί και είναι ορατά εντυπωσίασαν τους επισκέπτες.
Τα παιδιά της εκδρομής βλέποντας τα εμπνέονται και ζωγραφίζουν το μαγευτικό τοπίο, αρχαία ευρήματα και ιδιαίτερα τον νερόμυλο ρωμαϊκής περιόδου, πάπιες και ό,τι άλλο τους συγκινεί και περπάτησαν ένα μέρος του Αρκάδιου δρόμου που έχει γίνει ετήσιος θεσμός και συνδέει την πρώτη εγκατάσταση των Αρκάδων στο Αφρατί και την δεύτερη μετεγκατάσταση τους στο ‘Ινι.
Στην συνέχεια οι εκδρομείς ξεναγήθηκαν στο Λαογραφικό Μουσείο Ινίου, το οποίο διαθέτει πλούσιο λαογραφικό υλικό εντυπωσιάζοντας τους επισκέπτες, οι οποίοι έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον αναγνωρίζοντας κοινά πολιτισμικά στοιχεία με την δική τους παράδοση. Στην συνέχεια κατευθύνθηκαν για το μεσημεριανό γεύμα στο Πολύκεντρο Ινίου, όπου και εκεί τους περίμενε η φιλοξενία και η ζεστασιά των μελών του Πολιτιστικού Συλλόγου προσφέροντας τους μετά το φαγητό πλούσια κεράσματα με ρακί, πίτες και γλυκό που είχαν ετοιμάσει χειροποίητα οι γυναίκες του συλλόγου. Τα παιδιά, επίσης, πήραν στα χέρια τους μολύβια, μαρκαδόρους και άρχισαν να ζωγραφίζουν στο χαρτί τις όμορφες αναμνήσεις τους από το χωριό, αφήνοντας έκπληκτους τους τοπικούς φορείς και κατοίκους του χωριού με τις δημιουργίες που παρουσίασαν. Μαζί επίσης με τα παιδιά δεν έχασαν την ευκαιρία να ζωγραφίσουν ακόμα και οι μεγαλύτεροι, ενώ η ατμόσφαιρα ήταν συγκινητική καθώς ακούστηκαν παιδικές φωνές αυθόρμητα να τραγουδούν με νοσταλγία τραγούδια της πατρίδας τους. Μια λέξη ήταν γνωστή για μας από τους στίχους των τραγουδιών «παλεστίν παλεστίν» κ.α.
Η αποστολή του ΔΟΜ σε κλίμα χαράς και συγκίνησης, αναχώρησε για το ταξίδι της επιστροφής στο Ηράκλειο ευχαριστώντας θερμά όλους τους ντόπιους θεσμικούς εκπροσώπους και κατοίκους του Ινίου για την ξενάγηση και φιλοξενία.
Οι τοπικοί εκπρόσωποι συνεχάρησαν τον επικεφαλής της αποστολής στέλεχος του ΔΟΜ Νίκο Κοκολάκη για την ευκαιρία που έδωσε σε όλους να γνωρίσουν τον ΔΟΜ τους σκοπούς του, αλλά και τους επωφελούμενους του προγράμματος HELIOS. Μάλιστα, όπως αναφέρθηκε, υπήρξε ουσιαστική αλληλεπίδραση και ανταλλαγή διαπολιτισμικών ερεθισμάτων στην ιστορία, στα ήθη, έθιμα, στις παραδόσεις μεταξύ της τοπικής κοινωνίας και των επωφελούμενων του προγράμματος HELIOS».