Οταν η συμφορά συμφέρει,
λογάριαζέ την για πόρνη
Οδυσσέας Ελύτης
Ο πόνος είναι η μόνη αληθινή μορφή συνείδησης, έλεγε ο Νίτσε. Την προσχώρηση στον πόνο επιθυμεί για διέξοδο η ψυχή που παραδέρνει στο σκοτάδι μας, λέει ο Ντοστογιέφσκι.
Βεβαίως και δεν είμαι υπέρ της ρητορικής του πόνου αλλά η πηγή της Χαράς είναι η λύπη.
Δεν υπάρχει χιουμορίστας που να μην αντλεί το υλικό του από τον πόνο.
Το αίτημα του σημερινού ανθρώπου για μία ζωή χωρίς πόνο, είναι μία στρέβλωση του καιρού μας, του πολιτισμού μας. Εντάσσεται μέσα στο έτοιμο, στο γρήγορο, στο φτηνό, στο καταναλωτικό, στο εύκολο.
Μα η ζωή είναι αλλού. Δεν κατοικεί στα καταναλωτικά αγαθά αλλά στα βαθιά, στα χρειώδη, στα απαράγραπτα.
Το αμύγδαλο του κόσμου είναι βαθιά κρυμμένο και παραμένει αδάγκωτο μας λέει ο ποιητής. Οικείο μόνο στους ραγισμένους, στους τρυφερούς, στους ευαίσθητους, στους πονεμένους.
Η τάση των καιρών να αποφεύγουμε τον πόνο και εμείς και τα παιδιά μας, δημιουργεί μία ψευδή αναπαράσταση ζωής αλλά όχι πραγματική ζωή.
Oταν αποφεύγεις τον πόνο, τον ξανασυναντάς διπλό.
Πόσες φορές στη ζωή μου δεν άκουσα τους ασθενείς μου να μου λένε, γιατρέ μου κάνε με να μην πονώ και εγώ κυρίως τους πρότεινα μία φιλικότητα με τον πόνο.
Διότι έτσι ζεις πιο αυθεντικά τη ζωή.
Βεβαίως μιλάμε για τον ψυχοκοινωνικό πόνο, γιατί υπάρχει και ο αβάσταχτος πόνος των χρονίως σοβαρά πασχόντων, που διαλύει την προσωπικότητα, ταπεινώνει τον άνθρωπο και γίνεται μαρτύριο.
Αλλά ας επανέλθουμε στα μύχια στα σκοτεινά και στα ανομολόγητα.
Ο Todd μας λέει ότι η ζωή χωρίς πόνο θα ήταν μία ισοπεδωτική αυταρέσκεια και το ανθρώπινο είδος δεν θα είχε επιβιώσει.
Αλλά πιο είναι το αντίδοτο;
Ενας Ες Ες έχει μπροστά του ένα διάσημο καθηγητή ιατρικής Γαλλοεβραίο, κρατουμένο. Και αυτός ο δύσμοιρος ενώ ο Ες Ες τον ακούει αδιάφορα, του δίδει τα διπλώματα του, τις περγαμηνές του, τις έρευνες του κ.λπ., νομίζοντας ότι θα γλυτώσει. Ο Ες Ες τον ρωτά. Ολα αυτά δικά σου είναι; Ναι, του απαντά ο κρατούμενος. Ο ΕςΕς τα πιάνει, τα σκίζει μπροστά του και τα πετά στο καλάθι των αχρήστων.
Τώρα δεν έχεις τίποτα του λέει.
Ο συγκλονισμός είναι απόλυτος. Ολο το σύμπαν του ανθρώπου καταρρέει. Η ζωή μένει χωρίς νόημα. Δεν μπορείς να βρεις το πώς αν έχεις χάσει το γιατί.
Η νοηματοδότηση της ζωής είναι το πρώτιστο. Η ενημερότητα του ανθρώπου για τον λόγο της ύπαρξης του.
Η αποφυγή της εσωτερικής κενότητας, του υπαρξιακού κενού.
Ο άνθρωπος γεννιέται δύο φορές, μία που τον γεννά η μάνα του και μία που γεννιέται μοναχός του, μας λέει ο Γιώργος Μανιάτης.
Αλλάζεις τη ζωή, όταν αλλάξεις ζωή, μας λέει θέλοντας να υπογραμμίσει τη σπουδαία και θεμελιώδη σημασία του νοήματος.
Θαρρώ, πως το ανωτέρω άρθρο -μάλλον δοκίμιο- του εξαίρετου συνεργάτη των “Χ.Ν.” γιατρού ψυχικής υγείας Γιώργου Κοκκινάκου, με τον τίτλο “Πόνος και λυσίπονο” είναι από τα καλύτερά του που δημοσιεύτηκαν κι απόσταγμα τόσο πολλών εμπειρικών γνώσεων [ΒΙΩΜΑΤΑ], σοφίας κοινωνικής και μακράς επιστημονικής εργασίας – λειτουργήματος και, βέβαια, κοινωνικής έρευνας. Το δοκίμιο αυτό, από μόνο του, είναι οριοδείκτης και οδοδείκτης σ’ όλους μας, αλλά, ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ, ωφέλιμο και υποστηρικτικό για τους νέους μας ανθρώπους. Χαιρόμαστε και ευχαριστούμε για τα τόσης σπουδαιότητας επιστημονικά – κοινωνικά πονήματα.
Συχνά, ο εκλεκτός συγγραφέας και γιατρός Γ. Κοκκινάκος, μάς μεταφέρει και υπενθυμίζει τον Αμερικανό συνάδελφό του και φημισμένο συγγραφέα Ίρβιν Γιάλομ, σπουδαίο υπαρξιακό Ψυχοθεραπευτή, που και για τους δύο “Η επιστήμη και η ζωή είναι στερεά συνδεδεμένα]. Δύο τοποθετήσεις του Ίρβιν Γιάλομ έχουν μείνει ανεξίτηλες στο νου και την ψυχή μου: Η πρώτη: “Στόχος της Ψυχοθεραπείας είναι να ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΕΙ τα οδοφράγματα που εμποδίζουν τον άνθρωπο να ζει μια ζωή με νόημα, και να βοηθήσει τους θεραπευόμενους να ΑΝΑΛΑΒΟΥΝ την ΕΥΘΥΝΗ των πράξεών τους, όχι να δίνει λύσεις”, που πάει να πει απόλυτος σεβασμός στο κοινωνικό, στο ελεύθερο, το μοναδικό, το αναντικατάστατο, το διαφορετικό πρόσωπο ΟΛΩΝ των συνανθρώπων μας, ανεξαρτήτως των όποιων και διαφορετικών τους υπαγωγών – καταβολών. Και η δεύτερη: ” Οι άνθρωποι δεν έχουν σ υ ν ε ί δ η σ η πόσο ΔΥΣΚΟΛΗ είναι η ζωή: Κι ευτυχώς που είναι!…”
-Κατά τον Ίρβιν Γιάλομ και τον Γιώργο Κοκκινάκο -στην ίδια παράλληλο της υπαρξιακής ψυχοθεραπείας κινούμενοι-, στη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα οι άνθρωποι δεν έχουν [ή ελάχιστοι την έχουν] συνείδηση ότι η ζωή είναι πολλή δύσκολη. Στη διαδικασία για την επίλυση των παντοίων κοινωνικών κι άλλων προβλημάτων, οι άνθρωποι ΔΟΚΙΜΑΖΟΥΝ πληθώρα ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ πόνου σωματικού και ψυχικού, κόπου σωματικού και πνευματικού, απορρίψεων, ενοχών, αποδοκιμασιών, εξαντλήσεων, θλίψεων, στερήσεων, απογοητεύσεων και πίκρας: ΩΣΤΟΣΟ, μετά τις ανωτέρω δοκιμασίες κι αφού λυθεί κάποιο από τα βασικά μας προβλήματα -τα προβλήματα καθημερινώς είναι αραδιασμένα στο προσωπικό μας τραπέζι – ταμείο- ΤΟΤΕ ο άνθρωπος πλημμυρίζει από ΕΝΘΑΡΡΥΝΣΗ κι αυτοπεποίθηση και δεν υπάρχει κανένα άλυτο πρόβλημα. Έτσι είναι , ακριβώς, τα πράγματα στην κοινωνική πραγματικότητα. Δυστυχώς, όμως, εμείς οι άνθρωποι [όχι όλοι] μόλις δοκιμάσουμε κάποιον πόνο, κόπο ή στενοχώρια στη διαδρομή μας για την επίλυση των προβλημάτων μας, οπισθοχωρούμε [κάνουμε give up που λένε οι Αμερικάνοι] και τότε “ψάχνομε” άλλους τρόπους να ικανοποιήσουμε τις ανάγκες ή να λύσουμε τα προβλήματά μας και είναι γνωστά τα κοινωνικά αποτελέσματα αυτής της αδυναμίας μας [εύκολος και αδικαιολόγητος πλουτισμός, ψευδαισθήσεις ναρκωτικών κι άλλων ψυχεδελικών ουσιών, αλκοολισμός κ.λ.π., κ.λ.π.]
Τί άλλο να προσθέσομε, παρά να συγχαρούμε από καρδίας τον εκλεκτό αρθρογράφο, γιατρό Γιώργος Κοκκινάκο και με τις καλύτερες ευχές μας για καλή υγεία και συνέχεια του δημιουργικού του έργου. Είναι απίστευτα μεγάλη η προσφορά των “Χ.Ν.”, τόσων πολλών και σπουδαίων εργασιών που καταξιώνουν το αληθινό ανθρώπινο πρόσωπο. Φιλικά Γιώργος Καραγεωργίου, συντ/χος νομικός, κοινωνιολόγος ΧΑΝΙΑ.