Προβληματισμοί αναζητήσεις και διαπιστώσεις γίνονται συνεχώς στους επιχειρηματικούς κύκλους. Οσο μικρότερες είναι οι επιχειρήσεις, όπως αυτές που έχουν ελάχιστο προσωπικό ή τις δουλεύουν αυτοαπασχολούμενοι επαγγελματίες, τόσο επιτακτικότερη είναι η ανάγκη για συνέργιες.
Οταν όλα οδηγούν στην αριθμητική μείωση των μικρών επιχειρήσεων στην Ελλάδα (που φαντάζει αδύνατο η πλειοψηφία τους να καταφέρει να επιβιώσει στο νέο υπό διαμόρφωση επιχειρηματικό περιβάλλον) η παρακολούθηση των ραγδαίων εξελίξεων με σταυρωμένα τα χέρια οδηγεί μαθηματικά σε οριστικά λουκέτα.
ΜΠΟΡΕΙ ΟΜΩΣ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΚΑΤΙ;
Μπορούμε να δυναμώσουμε και να γίνουμε ανταγωνιστικοί στις νέες συνθήκες;
Είναι ολοφάνερο πως στην αγορά θα μείνουν οι δυνατοί και αυτοί που θα μπορέσουν να δυναμώσουν. Είναι προφανές ότι η πλειοψηφία των μικρομεσαίων δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να ανταγωνιστεί τα μεγάλα επιχειρηματικά σχήματα, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι θα πρέπει να κάτσει με “σταυρωμένα τα χέρια”, χωρίς να αναζητά διεξόδους. Οι συνεργασίες και οι κοινές προσπάθειες, η διαμόρφωση συλλογικοτήτων είναι το “κλειδί” της διεξόδου. Τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για δημιουργία νέων επιχειρηματικών σχημάτων που με τη συμμετοχικότητα θα μεγαλώνουν και θα μπορούν με ισοτιμία να ανταγωνιστούν μεγάλες ελληνικές ή πολυεθνικές επιχειρήσεις.
Για να γίνουν όλα, όμως, τα παραπάνω και να μη μείνουν στο πεδίο του θεωρητικού ενδιαφέροντος απαιτείται αλλαγή νοοτροπίας. Οι πληγές που έχουν αφήσει συνεταιριστικές προσπάθειες της δεκαετίας του ’80 σε συνδυασμό με το “Ελληνικό υπερεγώ”, οδηγούν πολλούς στο να θεωρήσουν ότι οποιαδήποτε σκέψη είναι αδιανόητη. Όμως η προσαρμογή στο σήμερα απαιτεί γενναίες αποφάσεις και δομικές μεταβολές. Το “υπερεγώ” απαιτείται πλέον να μπει στην άκρη, καθώς και η εμπειρία των συνεταιρισμών να αξιοποιηθεί μόνο προς την θετική του κατεύθυνση, ειδικά τώρα που οι συνεργασίες αποτελούν μονόδρομο για την επιβίωση.
ΟΔΗΓΟΣ Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΛΛΑΓΗ ΝΟΟΤΡΟΠΙΑΣ
Στόχος πρέπει να είναι η αξιοποίηση των εμπειριών του παρελθόντος για αποφυγή των ίδιων λαθών ταυτόχρονα με τη δημιουργία όλων των απαραιτήτων προϋποθέσεων για έντιμες, ουσιαστικές και δίκαιες συνεργασίες. Το ερώτημα που εύλογα προκύπτει είναι το πώς; Θα προσπαθήσουμε να “ανακαλύψουμε την Αμερική” ή θα ακολουθήσουμε μια δοκιμασμένη τεχνογνωσία που με μερικές αλλαγές – προσαρμογές θα μπορέσουμε να την φέρουμε στα μέτρα μας;
Φυσικά και δεν υπάρχει ούτε λόγος ούτε περιθώρια για πειραματισμούς, εφόσον ο βασικός κορμός μια τέτοιας λογικής, έστω με κάποιες “παιδικές ασθένεις”, “περπατάει” εδώ και δεκαετίες. Το καλύτερο και αποτελεσματικότερο μοντέλο δίκαιης συνεργασίας και ανάπτυξης δικτύων δεν μπορεί να είναι άλλο εκτός από το franchise. Ολοι γνωρίζουμε παραδείγματα πανελλαδικών, πανευρωπαϊκών και παγκόσμιων αλυσίδων που έχουν εξελιχθεί σε κολοσσούς παρέχοντας τεράστια δυναμική, δουλεύοντας σαν μια καταπληκτική ορχήστρα, όσα κι αν είναι τα μέλη της. Στις συγκεκριμένες μορφές όσο και αν εντυπωσιάζει η ορχήστρα με την συνεργατικότητα της, το κάθε μέλος της είναι ανεξάρτητο. Ετσι και στο franchise, τα σημεία εξυπηρέτησης ανήκουν σε μικρούς επαγγελματίες ή αυτοαπασχολούμενους που ακολουθούν τις κατευθύνσεις του franchisor (“μαμά εταιρεία”), επωφελούνται από τις κεντρικές συμφωνίες κ.λπ. Το ιδανικό με το franchise είναι ότι τα “μέλη – συνέταιροι” δεν κερδίζουν ή χάνουν το ίδιο από τις επιχειρήσεις τους, αλλά ισχύει και εδώ ο κανόνας της ελεύθερης αγοράς, που το θετικό ή αρνητικό πρόσημο στο αποτέλεσμα της επιχείρησης είναι συνάρτηση των σωστών επιχειρηματικών επιλογών, της εργατικότητας κλπ. Ετσι, αυτού του είδους οι συνεργασίες δεν λειτουργούν ως εμπόδιο στην ανάπτυξη, αλλά ως εργαλεία για γρηγορότερη και πιο ασφαλή δραστηριοποίηση. Αυτό το βασικό χαρακτηριστικό δίνει κα την απάντηση για ένα “δίκαιο συνεταιρισμό”.
Η αναζήτηση των μικρών για μια αλυσίδα προς ένταξη θα μπορούσε να ήταν μία λύση. Επίσης η αναζήτηση συνοδοιπόρων για τη δημιουργία της αλυσίδας στην παρούσα φάση θα ήταν, επίσης, βέλτιστη επιλογή όπως έχει αποδείξει η έως σήμερα εμπειρία. Στόχος λοιπόν των μικρών θα πρέπει να είναι η συστράτευση με ομοειδείς επιχειρήσεις που απευθύνονται σε διαφορετικές αγορές, προκειμένου να δημιουργήσουν ένα ισχυρό πλαίσιο συνεργασίας και από κοινού να δημιουργήσουν τον franchisor τους (“μαμά εταιρεία”), που θα τους ανοίξει μεγάλες πόρτες σε όλες τις επιχειρηματικές κατευθύνσεις παρέχοντας τους εργαλεία για να ανταγωνιστούν και τους ισχυρότερους.
Με μία πανομοιότυπη λογική θα μπορούσαν να συνυπάρξουν και επιχειρήσεις διαφορετικού αντικειμένου, που όμως απευθύνονται σε κοινή αγορά και σε κοινό προφίλ καταναλωτή, επιτυγχάνοντας ένα κοινό – αναγνωρίσιμο τοπικό brandname, που θα διασφαλίζει πολλαπλή εξυπηρέτηση, σε ένα σημείο ή ένα τηλέφωνο, καθώς και σημαντικότατες οικονομίες κλίμακας σε επίπεδο προώθησης και λειτουργίας.
Υπάρχουν τρόποι, υπάρχουν λύσεις που με πολλή δουλειά και καλή ψυχολογία μπορούν να φέρουν αποτέλεσμα ακόμα και σε τόσο ακραίες οικονομικά συγκυρίες όπως είναι οι τωρινές.
*Ο Γιάννης Χίνος είναι Γενικός Γραμματέας Συνδέσμου Franchise Ελλάδος
