Αυτή ήταν η ερώτηση που μου έκανε μια μητέρα σε συνάντηση γονέων στους οποίους παρουσίαζα το θέμα “Είδη μαθησιακών προφίλ και σύγχρονες τάσεις”.
Απάντησα ότι η ερώτηση του τίτλου είναι η κλασική ερώτηση στην οποία καλούνται να απαντήσουν φοιτητές της Ψυχολογίας.
Η απάντηση είναι σύνθετη αφού πολλοί ερευνητές ισορροπούν ανάμεσα στην κληρονομικότητα και στις επιρροές των περιβαλλόντων. Η ζυγαριά γέρνει υπέρ του περιβάλλοντος αν υπάρχει και μια μικρή κληρονομική προδιάθεση.
Έτσι για παράδειγμα ένα παιδί το οποίο μεγαλώνει στο περιβάλλον μιας οικογενειακής επιχείρησης που απαιτεί γλωσσική, κοινωνική και συναισθηματική ευφυΐα είναι αναπόφευκτο να τις αναπτύξει.
Άλλοι αστάθμητοι περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως: παρέες, αδέλφια, κρίσεις, οικογενειακές σχέσεις, εκπαιδευτικοί και συμμαθητές συμμετέχουν στην αέναη διαμόρφωση και μεταμόρφωση του προφίλ ενός παιδιού.
Στο σημείωμα παραθέτω μερικές ιδέες για να ενισχυθούν συγκεκριμένες δεξιότητες που είναι απαιτητές κι απαραίτητες για τους νέους πολίτες.
Η δημιουργικότητα ανθεί με την παρέα
Η συγγραφέας Susan Cain, της οποίας το βιβλίο Quiet έχει πωλήσεις εκατομμυρίων αντιτύπων, εξομολογείται ότι το έγραψε στην καφετέρια της γειτονιάς της. Ο λόγος; Η παρουσία άλλων ατόμων την βοηθούσε να κάνει συνδέσεις, συνειρμούς και εικόνες. Η ιδιαιτερότητα εκείνης της καφετέριας ήταν ότι σχεδόν όλοι οι θαμώνες εργάζονταν στους υπολογιστές τους.
Αν το παιδί σας θέλει παρέα στη μελέτη του κάντε του το χατίρι και βρείτε χρόνο. Χωρίς να βλέπετε τηλεόραση φυσικά. Διαβάστε ένα περιοδικό, μια εφημερίδα ή ένα βιβλίο για καμιά ώρα. Η αίσθηση ότι κάποιο αγαπητό πρόσωπο κάνει μια παρόμοια εργασία δίπλα του είναι πολύ ανακουφιστική για ένα μικρό παιδί.
Προσοχή: Η συνήθεια αυτή να μη του γίνει εθιστική. Βοηθάτε το παιδί σας να αυτονομείται σταδιακά ενθαρρύνοντας και επιβραβεύοντας το. Ενας δια βίου μαθητής δημιουργείται σταδιακά με παραδείγματα και μίμηση.
Πόσα μπράβο λέτε την ημέρα;
Η επιβράβευση από γονείς, συγγενείς και εκπαιδευτικούς είναι το οξυγόνο που έχει ανάγκη κάθε παιδί. Ναι, κάθε παιδί! Ας είναι η επιβράβευση σας άμεση και διαφορετική κάθε φορά.
Υπάρχει μια μεγάλη γκάμα μικρών φράσεων που επαινούν, ενθαρρύνουν και δίνουν καύσιμο για τον αγώνα των παιδιών προς την αυτοεκτίμηση.
Μερικές τέτοιες φράσεις είναι:
Φανταστική δουλειά, είμαι υπερήφανη για σένα, υποκλίνομαι, βελτιώνεσαι συνεχώς, καλύτερα από ποτέ, μπράβο, υπέροχος, καταπληκτικός, ξεχωρίζεις πραγματικά, πόσο με εκπλήσσεις, ούτε ένα λάθος μπράβο, τα κατάφερες, αστέρι μου, πώς το κατάλαβες;, βελτιώνεσαι συνεχώς, είμαι υπερήφανη για σένα, έκανες δουλειά 5 αστέρων…
Προσοχή: Η επιβράβευση σας συνοδεύεται με μια γνήσια έκφραση της γλώσσας σώματος, ένα φιλί, μια αγκαλιά, ένα χάδι…
Μην το παρακάνετε όμως, τα παιδιά καταλαβαίνουν περισσότερα από όσα νομίζουμε.
Χωρίς δειλία
Γονείς δειλών παιδιών ανησυχούν και τα πιέζουν όσο είναι σε νηπιακή και σε μικρή παιδική ηλικία να γίνουν πιο εξωστρεφή. Κι αυτό για πολλούς γονείς είναι φυσιολογικό.
Κατά τη διάρκεια της μικρής και μέσης παιδικής ηλικίας τα δειλά παιδιά ξεφορτώνονται μέρος της δειλίας τους με τη συμπαράσταση σημαντικών ατόμων γονιών, συγγενών και εκπαιδευτικών.
Τα παιδιά ωριμάζουν και αποκτούν εξωστρεφή χαρακτηριστικά με τη συμμετοχή τους σε παιχνίδια, χορωδίες, αθλητικούς συλλόγους, πανηγύρια κι άλλες ομαδικές δραστηριότητες.
Σημαντικός είναι ο ρόλος του εκπαιδευτή ή του εκπαιδευτικού που οδηγεί και καθοδηγεί το παιδί με υπομονή μέχρι ανοίξει τα φτερά του.
Η καλή τους συνεργασία με άλλα παιδιά, το διάβασμα βιβλίων με ποικιλία θεμάτων, η απόκτηση εμπειριών και γνώσεων τα βοηθά να αναπτύξουν εν-συναίσθηση, συμπόνια και στενές φιλίες.
Προσοχή: Κάνετε υπομονή. Ολα τα παραπάνω συνεισφέρουν στο να αποβάλουν τη δειλία τους στην ηλικία των 10 ετών.
Συμπερασματικά
• Η συνεπής προσπάθεια για την ανάπτυξη συγκεκριμένων δεξιοτήτων φέρνει πάντοτε καρπούς.
• Οι σημαντικοί άνθρωποι στη ζωή του κάθε παιδιού έχουν τη γνώση και την ευχέρεια να δημιουργούν ευκαιρίες, να στέκονται δίπλα τους και να τα παραδειγματίζουν.
• Τα παιδιά, είναι σοφοί παρατηρητές, αναπτύσσονται δεχόμενα θετικές επιρροές από πολλούς φορείς εγγραμματισμού.
• Επικοινωνία polygnosi@gmail.com facebook polygnosi
* Πτυχ. Ψυχολογίας – Ανάπτυξης Παιδιού, Μ.Edu., συγγραφέας ‘Μαθαίνω εύκολα’, ‘Θυμάμαι εύκολα’, ‘Μελετώ αποτελεσματικά’.
