Aκουσα και εγώ προσεχτικά τις εξαγγελίες των υπουργών της κυβέρνησης Τσίπρα. Και ιδιαίτερα, αυτές που φέρνουν ανατροπές σε όλα όσα σχεδίαζαν εις βάρος του λαού οι προκάτοχοί τους. Μα για να μη μείνουν αυτές οι εξαγγελίες μονάχα στα λόγια, πρέπει, νομίζω, και αυτές να έχουν γερές “βάσεις” και οι υπουργοί να τολμήσουν να έρθουν σε ρήξη με νοσηρές καταστάσεις χρόνων και χρόνων που είχαν οδηγήσει το λαό να μην εμπιστεύεται τους κρατούντες του.
Σε όσα δήλωσε ο κ. Γ. Κατρούγκαλος, ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, σχετικά με την αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων, εάν θέλει να πετύχει στο δύσκολο ομολογουμένως έργο του, καλό είναι να θυμηθεί τούτα τα λόγια του Ιωσήφ Στάλιν: «Να ελέγχουμε τους εργαζομένους, σημαίνει να τους ελέγχουμε όχι στη βάση των υποσχέσεων και δηλώσεών τους, αλλά από τα αποτελέσματα της δουλιάς τους.[…] Μερικοί σύντροφοι θεωρούν ότι οι άνθρωποι μπορούν να ελεγχθούν μόνο από τα πάνω, όταν οι καθοδηγητές ελέγχουν τους καθοδηγούμενους στα αποτελέσματα της εργασίας τους. Είναι λάθος. Ο έλεγχος από τα πάνω, βέβαια, είναι απαραίτητος σαν ένα πραγματικό μέτρο ελέγχου των ανθρώπων και της εκτέλεσης των καθηκόντων. Ομως ο έλεγχος από τα πάνω είναι μακριά ακόμη και δεν ολοκληρώνει όλη την υπόθεση του ελέγχου. Υπάρχει ακόμη και το άλλο είδος ελέγχου, ο έλεγχος από τα κάτω, όταν οι μάζες, όταν οι καθοδηγούμενοι ελέγχουν τους καθοδηγητές, εντοπίζουν τα λάθη τους και υποδεικνύουν τους δρόμους διόρθωσής τους. Αυτό το είδος ελέγχου είναι ένας από τους πλέον ενεργητικούς τρόπους ελέγχου των ανθρώπων» (βλ. Ι. Στάλιν, «Τελική ομιλία στην Ολομέλεια της Κ.Ε. του ΠΚΚ (μπ), 5 – 3 – 1937», στα «Απαντα Στάλιν», Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή τ.14).
Ο νέος υπουργός Δικαιοσύνης, κ. Ν. Παρασκευόπουλος, την ημέρα που ανελάμβανε τα καθήκοντά του, τόνιζε, μεταξύ άλλων, «η Δικαιοσύνη πρέπει να είναι στο πλευρό των αδυνάτων. Εχει ως χαρακτηριστικό την αυστηρότητα, αλλά και την επιείκεια. […] Υπάρχει ανάγκη για κοινωνική δικαιοσύνη, αφού πολύς κόσμος είναι σε δύσκολη θέση, υπάρχουν πολλοί φτωχοί άνθρωποι». Ολοι συμφωνούμε μαζί του και είμαστε σίγουροι ότι θα πετύχει στο έργο του και πολύ περισσότερο μάλιστα εάν λάβει υπόψη του τούτο το απόσπασμα απ’ τους “Νόμους” του Πλάτωνος (4ος αι. π.Χ.) σχετικά με τα καθήκοντα του σωστού νομοθέτη: «Είναι ακόμη ανάγκη να προφυλάττει τα χρήματα και τα έξοδα των πολιτών και να παρακολουθεί με ποιον τρόπο γίνονται. Να επιβλέπει κάθε φορά πώς όλοι συναλλάσσονται ή διαλύουν τις μεταξύ των συμφωνίες εκουσίως ή ακουσίως και σε όλα αυτά τα ζητήματα να βρίσκει ποιοι ενεργούν δίκαια και ποιοι όχι. Και σ’ εκείνους που πειθαρχούν στους νόμους να προσφέρει τιμές, σε όσους όμως δεν πειθαρχούν να επιβάλλει συγκεκριμένες ποινές, μέχρις ότου ερευνήσει ολόκληρη την πόλη ως το τέλος και δει με ποιον τρόπον γίνεται η κηδεία όσων έχουν πεθάνει και ποιες τιμές πρέπει να αποδίδει σ’ αυτούς. Αφού τελειώσει την επιθεώρηση αυτή ο νομοθέτης, θα ορίσει επιτηρητές των νόμων, που άλλοι θα ενεργούν με φρόνηση, άλλοι με αληθινή γνώμη, σε τρόπο ώστε να τα συνδυάσει όλα αυτά ο νους και να τα κάμει συνεργάτες της σωφροσύνης και της δικαιοσύνης, όχι όμως του πλούτου και της φιλοδοξίας» (μετάφραση Β. Μοσκόβης), την ώρα που ο Γάλλος διαφωτιστής του 18ου αι. Βολταίρος φρονεί ότι «οι νόμοι προστατεύουν τον φτωχό απέναντι στον πλούσιο» .
Εχοντας μάλλον στο νου του πόσο σημαντικό είναι για όλους όσοι επί χρόνια πλήρωναν και πληρώνουν σημαντικές εισφορές στα ασφαλιστικά τους ταμεία (αγρότες, εργάτες, δημόσιοι και ιδιωτικοί υπάλληλοι και συνταξιούχοι) να έχουν δημόσια και δωρεάν υγειονομική περίθαλψη, ο κρητικός αναπληρωτής υπουργός υγείας, κ. Α. Ξανθός, δήλωσε, προ ημερών, ότι «στο σύστημα υπάρχουν συσσωρευμένα προβλήματα, ανεπάρκειες και μεγάλες στρεβλώσεις. Θα τα αντιμετωπίσουμε όλα, σε συνεργασία με τους ανθρώπους της Υγείας». Και έχει δίκιο, εφόσον όπως έλεγε και ο Κώος πατέρας της Ιατρικής Ιπποκράτης (460 – 377 π.Χ.), «ένας σοφός άνθρωπος πρέπει να θεωρεί ότι η υγεία είναι η μεγαλύτερη ανθρώπινη ευλογία» και ο Μαχάτμα Γκάντι (1869 – 1948) πίστευε πως «είναι η υγεία που είναι πραγματικός πλούτος κι όχι τα κομμάτια από χρυσό και ασήμι».
Και κλείνοντας, σκέφτομαι πως κάθε κυβέρνηση που έχει ως στόχο η δημόσια εκπαίδευση να προσφέρει στην κοινωνία ώριμους και καλλιεργημένους πολίτες και αγωνίζεται για την πραγμάτωσή του είναι σίγουρο πως αργά ή γρήγορα θα πετύχει, αφού κι ο πασίγνωστος φυσικός του 20ου αι. Άλμπερτ Αϊνστάιν (1879 – 1955) είχε πει: «Αν θες να ζήσεις μία ευτυχισμένη ζωή, εξάρτησέ την από έναν στόχο, όχι από ανθρώπους ή αντικείμενα». Και είμαι πεπεισμένος ότι τον παραπάνω στόχο εξέφραζε και ο κ. Α. Μπαλτάς, ο νέος υπουργός Παιδείας, όταν δήλωσε, σχετικά με την κυβερνητική πολιτική στον ευαίσθητο χώρο της παιδείας τα τελευταία 40 χρόνια, ότι θα αλλάξουν πλέον όλα, γιατί «τα μέτρα που υιοθετήθηκαν ήταν πάντα εμβαλωματικά, με ορίζοντα τετραετίας. Αυτό συμβαίνει διότι τόσο η παιδεία όσο και ο πολιτισμός δεν είναι αυτοσκοπός, είναι εργαλείο. Οι νέοι σπουδάζουν για το χαρτί και όχι για το περιεχόμενο των σπουδών».