«Νομίζετε ότι έχετε κατάθλιψη; To ερωτηματολόγιό μας θα σας βοηθήσει να κάνετε διάγνωση μόνοι σας»
Μηχανή αναζήτησης Google
Η απάντηση στο ερώτημα του τίτλου δεν είναι εύκολη, ούτε ολιγόλογη. Η εξάρτησή μας από την Τεχνολογία είναι εμφανής σε καφετέριες και ταβέρνες, όπου η πρώτη μας κίνηση είναι να ζητάμε τον κωδικό του wi-fi.
Iδιαίτερα αυτές τις μέρες, τα αποθέματα ενέργειας όσων εργάζονται στον τουρισμό είναι στο ναδίρ, μαθητικός πληθυσμός και γονείς πασχίζουν να βρουν το ρυθμό τους. Κι οι εκπαιδευτικοί έχουν τα δικά τους δυσεπίλυτα προβλήματα. Το στρες κυριαρχεί στον παράδεισό μας.
Η Τεχνολογία μάς έχει ήδη κατακυριεύσει. Κινεί κάθε τομέα της παραγωγής, των υπηρεσιών και της καθημερινότητάς μας. Επηρεάζει την ανάπτυξή μας, τις συμπεριφορές και τη γαλήνη μας.
Αποκορύφωμα είναι το νέο εργαλείο της Google για τη διάγνωση της κατάθλιψης των χρηστών και το οποίο ξεσήκωσε πολλές αντιδράσεις.
Οι έρευνες που παραθέτω στο σημείωμα αφορούν την επίδραση της Τεχνολογίας σε μαθητές, φοιτητές, στην οικιακή μας ασφάλεια και στις προσωπικές μας στιγμές.
Οι χειρόγραφες σημειώσεις υπερτερούν
Στο επιστημονικό περιοδικό Psychological Science δημοσιεύτηκαν ευρήματα που υποστηρίζουν ότι οι χειρόγραφες σημειώσεις υπερτερούν των ηλεκτρονικών.
Η μαζική χρήση φορητών υπολογιστών στα αμφιθέατρα έχει προκαλέσει σοβαρές διαμάχες για τη χρησιμότητα τους. Οι σοβαρότερες κατηγορίες είναι ότι οι υπολογιστές είναι πηγή αποπροσανατολισμού, αφού οι φοιτητές μπορεί να κάνουν ηλεκτρονικές αγορές, να στέλνουν μηνύματα και να παίζουνπαιχνίδια.
Η έρευνα στην οποία αναφέρομαι αφορά τους ευσυνείδητους φοιτητές που χρησιμοποιούν φορητούς υπολογιστές αποκλειστικά για να κρατάνε σημειώσεις. Ψυχολόγοι του Πανεπιστήμιου Princeton οι οποίοι είχαν άμεση αντίληψη, ερεύνησαν το θέμα.
Στην έρευνά τους, οι φοιτητές που χρησιμοποίησαν υπολογιστές για να κρατήσουν σημειώσεις ηττήθηκαν από τους φοιτητές που έκαναν χειρόγραφες σημειώσεις. Συγκεκριμένα, έχασαν σε ερωτήσεις κρίσης, έγραφαν πολλά περισσότερα επαναλαμβάνοντας σημεία της διάλεξης και απέδωσαν χειρότερα σε ένα τεστ μια εβδομάδα αργότερα.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι όσοι κρατούν χειρόγραφες σημειώσεις επεξεργάζονται τις πληροφορίες πριν τις καταγράψουν.
Κατάσκοποι στο σπίτι
Οι πάροχοι Internet μπορούν να μας παρακολουθούν στο σπίτι μας μέσω των ηλεκτρονικών συσκευών μας που είναι συνδεμένες με το διαδίκτυο. Γνωρίζουν συνεχώς ποιες συσκευές μας είναι σε σύνδεση και πουλάνε αυτές τις πληροφορίες σε διαφημιστές. Αλλωστε η Google μας το γνωστοποιεί όταν χρησιμοποιούμε τις υπηρεσίες της. Είναι ανώφελο να συντονίσουμε τις συσκευές μας σε κατάσταση ιδιωτικής (private) λειτουργίας, αφού αυτές παραμένουν ευάλωτες.
Έτσι φαίνεται ότι κατάσκοποι δεν είναι κάποιοι αόρατοι χάκερς, αλλά οι εταιρείες που μας εξυπηρετούν.
Οι ηλεκτρονικές ατζέντες
Σήμερα, σε κάθε δημόσιο χώρο τα μπιπ και τα ντριν των έξυπνων τηλεφώνων είναι ασταμάτητα, για να μας θυμίσουν ένα ραντεβού ή μια εργασία. Τέλειο θα σκεφθείτε. Μας απαλλάσσει από τον κόπο να θυμόμαστε και να οργανώνουμε τη μέρα μας. Εχουμε τον προσωπικό μας γραμματέα, να σφυρίζει, να κτυπάει κουδούνια και να μας στέλνει μηνύματα.
Είναι κάποιος χαμένος από αυτή τη νέα συνθήκη;
Φυσικά, είναι ο ιππόκαμπος του εγκέφαλου μας και η μνήμη μας του μέλλοντος. Τους κλέβουμε τις λειτουργίες τους που είναι να αποθηκεύουν πληροφορίες και να μας θυμίζουν τις υποχρεώσεις μας.
Δεν είμαι σε θέση να σας πω αν θα υπάρχουν συνέπειες στο μέλλον και τι θα αφορούν. Προσωπικά, αν και έχω έξυπνο τηλέφωνο συνεχίζω να θυμάμαι τις υποχρεώσεις μου με τον παραδοσιακό τρόπο.
Στην αίθουσα διδασκαλίας
Δημοσιοποιήθηκαν, προ ημερών, τα συμπεράσματα της επιτροπής του Υπουργείου Παιδείας σχετικά με τα αίτια της μέτριας επίδοσης των Ελλήνων μαθητών στις εξετάσεις PISA. Θυμίζω ότι οι εξετάσεις αυτές του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης γίνονται κάθε 3 χρόνια σε 72 χώρες.
Η επιτροπή διαπίστωσε ότι στο Ελληνικό σχολείο:
• Δεν καλλιεργείται η δημιουργικότητα, η σύνθεση και η κριτική σκέψη των μαθητών.
• Στην πλειονότητά τους οι εκπαιδευτικοί υιοθετούν μετωπική μέθοδο διδασκαλίας και δεν προσαρμόζουν το μάθημα στις ανάγκες και το γνωστικό επίπεδο της εποχής.
• Η αξιολόγηση των μαθητών είναι ελλειμματική και βασίζεται σε ξεπερασμένη μεθοδολογία.
• Οι μαθητές δεν βελτιώνονται μέσω των παρατηρήσεων των εκπαιδευτικών τους διότι η αξιολόγηση τους γίνεται μηχανιστικά και διεκπεραιωτικά.’
Δεν πρόσθεσα ούτε ένα ιώτα στην ανακοίνωση της επιτροπής που έχει δύο αναγνώσεις σχετικά με τη χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας στα σχολεία μας.
Είτε γίνεται ελάχιστη ή καθόλου χρήση της, οπότε είναι θέμα ρύθμισης να χρησιμοποιούνται οι υπάρχουσες δυνατότητες.
Είτε η χρήση της δεν προτείνεται, αφού είναι γνωστό ότι οι εκπαιδευτικοί που διδάσκουν μετωπικά δεν θα αλλάξουν μέθοδο αν χρησιμοποιούν τη νέα τεχνολογία.
Συμπερασματικά
Οι χρήσεις της Τεχνολογίας είναι επωφελείς και αναντικατάστατες όσον αφορά την παραγωγή, το εμπόριο και την παροχή υπηρεσιών.
Η Τεχνολογία δεν πρέπει να υποκαθιστά βασικές γνωστικές λειτουργίες μας στην καθημερινότητα μας.
Στην Εκπαίδευση, η χρήση της Τεχνολογίας οφείλει να έπεται της προαγωγής της Επικοινωνίας, της ανάπτυξης της Συνεργασίας και της ενστάλαξης των Αξιών.
• Πτυχ.Ψυχολογίας-Ανάπτυξης Παιδιού, Master Εκπαίδευσης
στην Δια Βίου Μάθηση, συγγραφέας ‘Μαθαίνω εύκολα’ ,
‘Θυμάμαι εύκολα’ ‘Μελετώ αποτελεσματικά’.
• Μέλος Γ.Σ. Ελληνικής Επιτροπής UNICEF.
• Επικοινωνία: polygnosi@otenet.gr facebook polygnosi
