Με σκοπό την παρακολούθηση, πρόγνωση και πληροφόρηση για την κατάσταση του θαλάσσιου περιβάλλοντος, το Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας του ΕΛΚΕΘΕ διατηρεί από το 2000, σε Ιόνιο και Αιγαίο Πέλαγος, το δίκτυο αυτόνομων πλωτών μετεωρολογικών και ωκεανογραφικών μετρητικών σταθμών ΠΟΣΕΙΔΩΝ.
Το συγκεκριμένο σύστημα παρέχει πολλαπλά προϊόντα και υπηρεσίες, όπως ανοιχτής πρόσβασης δεδομένα ανά τρείς ώρες (μετεωρολογικά, κυματισμού, ρευμάτων, οξυγόνου κ.α.) μέχρι και στα 1700 μέτρα βάθος, καθώς και προσομοιώσεις εξάπλωσης ρύπανσης, προγνώσεις κυματισμού κ.α.
Πλησίον της νήσου Κρήτης, ο μοναδικός συνδυασμός δυο πλωτήρων, ενός στον Κόλπο του Ηρακλείου (HCB) και ενός στο Κρητικό πέλαγος (Ε1-Μ3Α), επιτρέπει την μελέτη της σημαντικής αλληλεπίδρασης της ανοιχτής θάλασσας με την παράκτια ζώνη. Ο σταθμός Ε1-Μ3Α, αγκυροβολημένος σε βάθος 1500 μέτρων, περίπου 25 ναυτικά μίλια βορείως της πόλης του Ηρακλείου, αποτελεί τον πιο ανεπτυγμένο και παλαιότερο παρατηρητήριο του συστήματος ΠΟΣΕΙΔΩΝ. Χάρη στις καταγραφές 20ετίας (οι παλαιότερες στην Ανατολική Μεσόγειο) που έχει προσφέρει, αλλά και της ελάχιστης ανθρωπογενούς επίδρασης που δέχεται, αποτελεί σημείο αναφοράς στην καταγραφή της κλιματικής αλλαγής, στην μελέτη της επίδρασής της στο θαλάσσιο περιβάλλον και στην μελέτη της διάβρωσης των ακτών (π.χ. καταγραφή κύματος ύψους 9 μέτρων το 2015).
Με την ευκαιρία της ετήσιας συντήρησης των πλωτών μετρητικών σταθμών του συστήματος, το Ω/Κ ΑΙΓΑΙΟ του ΕΛΚΕΘΕ, με επιβαίνοντες την ομάδα τεχνικών του συστήματος ΠΟΣΕΙΔΩΝ, θα αγκυροβολήσει στο λιμάνι του Ηρακλείου στις 16 Ιουλίου 2019 και ώρα 13.00, με σκοπό τη συντήρηση των δύο πλωτών σταθμών πλησίον της νήσου Κρήτης.
