Μετά το 2015 και την προκήρυξη του ΟΗΕ*, το στρατηγικό positioning µικρών ευρωπαϊκών πόλεων άλλαξε και αλλάζει. Η διαφήµιση και η επικοινωνία (εργαλεία**) που υπηρετούν την στρατηγική Marketing, έχουν ως βάση την ψυχολογία, την κοινωνιολογία, την εθνολογία, κ.α. κοινωνικές επιστήµες.
Ε ν συντοµία, ο στόχος είναι να αντλήσουν έννοιες που εξυπηρετούν όχι µόνο οικονοµικές ανταγωνιστικές στρατηγικές ( κόστος , πχ. 7 νύχτες all inclusive with trip = Χ euro )(1) , αλλά ψυχω-κοινωνιολογικές στρατηγικές [πχ. ζήσε τον µύθο σου= συµβολισµό και διαφοροποίηση] (2) , οι οποίες όµως αντιστοιχούν µέσω του δηµιουργικού της διαφήµισης σε: εικόνες, παραστάσεις ,στοιχεία υπενθύµισης , που στοχεύουν την αντίληψη και την µνήµη (positioning) σε ανώτερα ηθικά επίπεδα, δηλαδή , στόχοι και σκοποί επικοινωνίας ανώτεροι από εκείνους του Μάρκετινγκ.
Από το ‘’ζήσε το µύθο σου’’ , σήµερα περνάµε στο ‘’ζήσε το νόηµα’’ [ εµπειρία µε σηµασία = σεβασµό στο περιβάλλον, βιώσιµη ανάπτυξη , άτοµα συνειδητά κ υπεύθυνα, ταξίδια µε σηµασία, κ.α.]. Από το ‘’εγωιστικό’’ αλλά άπιαστο ‘’ζήσε το µύθο σου’’ (πού στην Μύκονο? Βενετία? Puket? Port au Prince? Saint Denis de la Réunion?) περάσαµε στο ανθρωπιστικό και κοινωνικό ‘’ζήσε υπεύθυνα και αυθεντικά’’.
Ποια είναι τα στοιχεία του προορισµού που θα αναζωογονηθούν µέσω κοινωνικού και υπεύθυνου νοήµατος; Η τάση σήµερα για τον κοινωνικό άνθρωπο (3) είναι η βύθιση (l’immersion) σε αξίες σχετικές µε την διατήρηση και διαφύλαξη του φυσικού και πολιτισµικού περιβάλλοντος. ∆εν φεύγει , σήµερα, κάποιος εργαζόµενος µεσαίου οικονοµικού στρώµατος από το Dusseldorf ή την Lyon (αν και πολύ πράσινες πόλεις) για να βρεθεί στη µέση µιας πόλης ‘’ µπετοναρισµένη’’ .
56% του γερµανικού πληθυσµού εκτιµά πολύ σηµαντικό παράγων στην επιλογή τουριστικού προορισµού: την κοινωνική και οικολογική βιωσιµότητα, δηλαδή: προστασία του περιβάλλοντος, περισσότεροι ποδηλατοδρόµοι, περισσότερα πάρκα, περισσότερη φύση στην πόλη, περισσότερα συντηρηµένα µνηµεία και χώροι πολιτισµού, περισσότερο περπάτηµα, και για άνω των 70 ετών. Το 65% των γάλλων έχουν αυτή την στάση.
Πολλές πόλεις της Ευρώπης: La Rochelle (Fr), Luebeck (De), Bolzano (It), µε πληθυσµό όπως τα Χανιά , οι 2 πρώτες παραθαλάσσιες και µεσαιωνικές , έχουν υιοθετήσει την υπόσχεση (slogan, κοινός (4)) πράσινη πόλη (ville verte, citta green,) µε ‘’open public green spaces’’. Να σηµειωθεί ότι η παλιά πόλη Luebeck είναι ενταγµένη στην παγκόσµια κληρονοµία της Unesco και έχει υιοθετήσει ,παρά το πλούτος της, τους 17 στόχους της βιώσιµης ανάπτυξης του ΟΗΕ. Όπως λέει η δηµοτική της αρχή: σήµερα το 1ο προϋποθέτει το 2ο (how to take responsibility seriously).
Το δηµοτικό συµβούλιο της γαλλικής Limoges, που από το 2005 είναι µέλλος των δηµιουργικών πόλεων της UNESCO, σε πολλές κατηγορίες (από την Κρήτη µόνο το Ηράκλειο και µόνο σε µία, την γαστρονοµία!!!!) και ενώ είναι περιτριγυρισµένη από ποταµό, δάσος, πάρκα, πράσινο, λίµνες, αποφάσισε µε την συµµετοχή των πολιτών έως το 2030 να έχει το κέντρο της πόλης σε κατάσταση: végétalisation complète (5). Επίσης ο ψυχίατρος δήµαρχος της Limoges µε το δηµοτικό συµβούλιο αποφάσισε το τελευταίο στρατόπεδο 50 στρεµµάτων [La Caserne Marceau] να το µετατρέψει σε πάρκο! Ικανοποιώντας και επιθυµίες των συναδέλφων του ορθοπεδικών, ενδοκρινολόγων και καρδιολόγων : περπατάτε (marchez)! Το ίδιο λένε και οι έλληνες γιατροί αυτών των ειδικοτήτων σε εµάς, ανεξάρτητος ηλικίας µας .
Ο δήµαρχος της La Rochelle (Fr), όπως λέει ο ίδιος, δανείζεται για την συνεχή εξέλιξη της ταυτότητας της, πολλά από το Marketing, όπως έρευνες: στάσης, πιστεύω, τάσεων, κλπ, για συγκεκριµενοποίηση των οµάδων στόχου και positioning. Γι’αυτό , εγκαταλείπεται ο τουρισµός της θαλάσσιας γαστρονοµίας (πρωτεύουσα των θαλασσινών) και του yachting (marina µε 7.000 θέσεις) που ήταν οι διαφηµιστικές υποσχέσεις της και υιοθέτησε τον άξονα επικοινωνίας: La Rochelle vous invite à vivre l’expérience porteuse de sens (6)
Η στρατηγική δηµιουργικού της διαφήµισης της La Rochelle, ακολουθεί των άξονα: Μέσω των αξιών που συνδέονται µε την προστασία του περιβάλλοντος και την βιώσιµη ανάπτυξη, στοχεύει στην ανάδειξη του πολιτισµού της θάλασσας και της γαστρονοµίας. Με συνεχή προσπάθεια από το 2017: 230 χλµ ποδηλατοδρόµους, κυκλική οικονοµία, κουλτούρα (εκπαίδευση) της ανακύκλωσης, τεράστια προσοχή και σηµαντική επένδυση στα µνηµεία, κλπ.
Σε όλη αυτήν την προσπάθεια συµµετέχουν ενεργά οι ξενοδόχοι και οι εστιάτορες της µεσαιωνικής πόλης, όπως και οι βιοτέχνες του νοµού. Αυτά στο πλαίσιο µιας έξυπνης πόλης µε την συµµετοχή και υποστήριξη του Ε.Β.Ε. της La Rochelle και των συλλόγων πολιτών. H έξυπνη πόλη όπως έλεγε ο Bill Clinton δεν µπορεί να µην είναι σύγχρονος και βιώσιµη, και βέβαια µε συµµετοχή της κοινωνίας των πολιτών (7).
Και για αυτούς που ζουν τον µύθο του χειµερινού τουρισµού, αυτός που προσελκύει, προ παντός την 3η ηλικία (όταν δεν είσαι Μιλάνο ή Κάννες), οι βάσεις είναι : υπέρ εξατοµικευµένο τουρισµό, διακοπές µε νόηµα (πολιτισµική κληρονοµία, µουσεία), κήποι, πάρκα, επαφή µε τους κατοίκους (8).
Να σηµειωθεί ότι αυτή η οικογένεια Μάρκετινγκ συγκεντρώνει 3 ηλικιακά τµήµατα αγοράς µε τις περισσότερες δαπάνες για διακοπές.
Επίσης, όταν έχεις αθλητικά γεγονότα µε έλξη και µε διαφηµιστική δαπάνη δεκάδων δις (ΟΑ Paris, Euro Γερµανία, κα) και µε υποστηρικτές µεγάλους παίκτες (Coca Cola, Adidas, …), που αντλούν τον αδιαφοροποίητο τουριστικό πληθυσµό σου, ο τουρισµός των seniors, αποτελεί την ασφαλιστική σου βαλβίδα γιατί δεν έλκονται πλέον από µαζικά αθλητικά γεγονότα (8). Βέβαια , αν έχεις καταλάβει και αν έχεις προετοιµαστεί .
*Ο Μανώλης Ντουρουντάκης είναι DEA Sociologie- Univ. Paris 5 DEA Econ. Développement- Univ. Paris 1- Panthéon Sorbonne MBA Univ. Paris 1, µέλος του Οµίλου UNESCO για την Κνωσό, τ. δ/της Βενιζελείου Νοσοκοµείου
*Βιώσιµη ανάπτυξη
**Όπως την λογιστική, την πληροφορική, την ∆/ση Α.Π., κ.α. υποστηρικτικές ειδικότητες. Αν δεν έχεις κάτι να πουλήσεις µε αξία τι θα µετρήσουν οι άλλοι;
Πχ, 1975- 1985, Μαρούσι. Εάν δεν υπήρχε, από τότε λόγω έλλειψης δηµόσιας πολιτικής Υγείας από γνώστες, η µεγάλη ανάγκη ιατρικών υπηρεσιών υψηλού επιπέδου τι θα µετρούσαν και θα κατέγραφαν στις 2 µεγάλες ιδιωτικές κλινικές [Υγεία, Ιατρικό] οι υποστηρικτικές ειδικότητες; Εν αρχή είναι το Μάρκετινγκ, οι Πωλήσεις και η Στρατηγική µε βάση την εµπειρία, την δηµιουργικότητα και την τόλµη. Βλέπε R. Daft, Management- 11th edition (Vanderbilt University).
Οι στρατηγικές κόστους είναι οι ανταγωνιστικές στρατηγικές ‘’εκποίησης’’(τέλος φάσης ζωής ενός προϊόντος ή υπηρεσίας) που επηρεάζουν την συµπεριφορά (επιφανειακό Ψ στοιχείο). Οι ψύχω-κοινωνιολογικές στρατηγικές, συµβολισµού και διαφοροποίησης επηρεάζουν την στάση (βαθύ Ψ στοιχείο) . πχ. εκποίησης: 6-13 Αυγούστου 2024 Χερσόνησο, Σίσσυ, Μάλλια,4 * ξενοδοχεία all inclusive with flight 700 euro από Παρίσι ή Λονδίνο.
2-Έννοια που πηγάζει από τις έρευνες ‘’la plage et le social’’ (1994-2010) του κοινωνιολόγου και ανθρωπολόγου καθ. Sorbonne, Paris 5, Jean Didier Urbain. Και που αργότερα υιοθετήθηκε από διαφηµιστικές εταιρείες και διαφηµίσεις τουριστικών προορισµών.
3-Από τον Αριστοτέλη έως την Hannah Arendt , ο κοινωνικός/πολιτικός άνθρωπος είναι αυτός που σέβεται αξίες και κανόνες για να µπορέσει να ζήσει µε όµοιους του, A. Touraine.
4-Η υπόσχεση στην διαφήµιση εκφράζει ένα ή πολλά από τα στοιχεία: φυσικό, οικονοµικό, ψυχολογικό, κοινωνιολογικό, όφελος του καταναλωτή ή πελάτη ή οπαδού ή χρήστη (πχ. γηπέδου, ωδείου).
5- Ο νέος δήµαρχος Αθηνών, καθηγητής του ΕΜΠ υιοθετεί αυτήν την τάση για την Αθήνα.
6- H La Rochelle σας καλεί να ζήσετε µια εµπειρία µε νόηµα και περιεχόµενο.
7- Όπως λέει o καθ. του Παν. Βιέννης R. Giffinger , µια έξυπνη πόλη έχει 6 διαστάσεις: 1 έξυπνη οικονοµία (κυκλική, κλπ), έξυπνους και πολιτισµένους κατοίκους (κοινωνικούς), 1 έξυπνη κινητικότητα (ICT), 1 έξυπνο τρόπο ζωής (σχέση µε φύση), τέλος και καταλυτική: 1 έξυπνη διοίκηση της πόλης (Ορθολογία και εξυπηρέτηση).
8- François Vellas, prof. Agrégé Econ. Université Toulouse Capitole, σύµβουλος του ΠΟΤ, ΟΗΕ, κλπ. Στο βιβλίο του: Tourisme des Séniors.
