∆εν είναι µόνο η διώρυγα του Παναµά που βρέθηκε στην επικαιρότητα εξ αιτίας των πρόσφατων δηλώσεων Τραµπ, είναι και η Γροιλανδία.
Για τους σκοπούς της εθνικής ασφάλειας και της ελευθερίας σε ολόκληρο τον κόσµο, οι ΗΠΑ θεωρούν ότι η ιδιοκτησία και ο έλεγχος της Γροιλανδίας είναι απολύτως αναγκαία δήλωσε.
Είναι αυτός ο λόγος που για δεύτερη φορά ο νεοεκλεγείς Αµερικανός Πρόεδρος υποβάλει πρόταση αγοράς επαναλαµβάνοντας την αρχική πρόταση του κατά την 1η του θητεία; Άλλωστε πριν απ αυτόν το 1946 µε το τέλος του Πολέµου ο ΥΠΕΞ του Τρούµαν Brynes είχε υποβάλει την ίδια πρόταση αγοράς έναντι 100 εκατοµµυρίων $ που απέρριψαν οι ∆ανοί.
Η Γροιλανδία το µεγαλύτερο νησί του πλανήτη µε έκταση 2.130.000 τετραγωνικά Khm (περίπου 16 φορές η έκταση της Ελλάδας, ή 253 φορές της Κρήτης µας) είναι στρατηγικής σηµασίας καθώς οι πτήσεις ανάµεσα στην Βόρεια Αµερική και τη Βόρεια Ευρώπη περνούν πάνω απ αυτή, δεδοµένου ότι είναι ο συντοµότερος δρόµος για τις ΗΠΑ και Καναδά, λόγω της µικρής περιφέρειας της γης στα βόρεια γεωγραφικά πλάτη.
Οι ΗΠΑ διαθέτουν άλλωστε εκεί βάση από το 1953, η οποία έχει εξελιχθεί σε µοίρα διαστηµικής έγκαιρης προειδοποίησης, καθώς εάν επέλθει κτύπηµα µε διηπειρωτικούς πυραύλους από την Ρωσία µε στόχο την Ανατολική ακτή των ΗΠΑ, αυτό θα διέλθει πάνω από την Γροιλανδία ελαχιστοποιόντας τον χρόνο αντίδρασης.
Αλλά πέρα από την στρατηγική της σηµασία η Γροιλανδία έχει πολύ πλούσιο υπέδαφος µε µεγάλα κοιτάσµατα πετρελαίου. Τόσο πολύτιµη όσο η Αλάσκα (που αγοράστηκε το 1867 από την τσαρική Ρωσία αντί 7,2 εκατοµµυρίων $ αναγόµενα σε σηµερινά 130, ήτοι πραγµατικό κελεπούρι ) την είχε χαρακτηρίσει το περιοδικό Time. Μεγάλα κοιτάσµατα ουρανίου, πλατίνας, νικελίου, τιτάνιου και κυρίως σπάνιες γαίες. Αυτές τις σπάνιες γαίες απαραίτητες για τους υπολογιστές, τα φωτοβολταικά, τις µπαταρίες ηλεκτροκίνησης κ.λπ. έχει βάλει στο µάτι η Κίνα. Μπορεί µε τη µητρόπολη τη ∆ανία να διενεργούνται το 55% των εµπορικών συναλλαγών του νησιού, αλλά η Κίνα είναι ο µεγαλύτερος επενδυτής στην Γροιλανδία µε πάνω από 2 δισ. $ επενδύσεις στον τοµέα της εξόρυξης.
Το 2019 η Washington Post είχε εκτιµήσει ότι η αξία της Γροιλανδίας µπορεί να φτάσει έως το 1,7 τρισ. $, ενώ οι Financial Times υπολογίζουν σε 400 δισ. $ την αξία των κοιτασµάτων πετρελαίου και σε 500-700 δισ. $ τα κοιτάσµατα των σπάνιων γαιών. Εάν σ αυτές τις εκτιµήσεις προστεθεί και η γαιοπολιτική αξία της θέσης του µεγαλύτερου νησιού του κόσµου τότε µιλάµε για πολύ µεγάλα µεγέθη.
Παρθένοι νήσοι και Ισλανδία
Τι κοινό όµως έχει το παγωµένο µεγαλύτερο νησί στον πλανήτη µε τις λιλιπούτιες Αµερικανικές Παρθένες νήσους (US Virgin islands που απαρτίζονται από τα νησιά St John, St Thomas, St Croix ανατολικά του Πουέρτο Ρίκο) στην τροπική Καραιβική και την Ισλανδία;
Υπήρξαν αµφότερα κτήσεις της πάλαι ποτέ µεγάλης ∆ανίας. Άλλωστε οι Αµερικανοί έχουν ξαναγοράσει από τον ίδιο ιδιοκτήτη. Τα US Virgin islands αγοράστηκαν από τις ΗΠΑ το 2017, καταβάλλοντας στην ∆ανία το ποσό των 25 εκατοµµυρίων $, σε σηµερινές τιµές κάπου 500 εκατοµµύρια $, ενώ η Γροιλανδία εξακολουθεί να αποτελεί αυτόνοµο έδαφος της ∆ανίας µε δικαίωµα µονοµερούς κήρυξης ανεξαρτησίας, (κάτι όπως τα προσύµφωνα µε δικαίωµα αυτοσύµβασης).
2017 οι ΗΠΑ έχουν εισέλθει στον Α’ Παγκόσµιο Πόλεµο µετά τον τορπιλισµό έξω από τις νότιες ακτές της Ιρλανδίας του υπερωκεάνιου Λουζιτάνια. Η κυβέρνηση Ουίλσον πιέζει την ουδέτερη τότε ∆ανία για πώληση των Παρθένων νήσων που κατέχει, καθώς θεωρεί τα νησιά απαραίτητα για την ανάπτυξη ναυτικών βάσεων κατά των Γερµανικών υποβρυχίων που έκαναν την εµφάνιση τους στην Καραϊβική, µια διασταλτική ερµηνεία και εφαρµογή του δόγµατος Μονρόε. Η ∆ανία προτίµησε να τα πουλήσει.
1941 οι ΗΠΑ εισέρχονται στον Β παγκόσµιο πόλεµο µετά την επίθεση στο Περλ Χάρµπορ, η Ισλανδία µέχρι τότε έδαφος της ∆ανίας είναι κρίσιµο στρατηγικό σηµείο για το πέρασµα στην Ευρώπη, την συνοδεία των νηοποµπών και τον ανθυποβρυχιακό πόλεµο κατά των Γερµανών. Αµερικανικά στρατεύµατα αποβιβάζονται στην Ισλανδία και εγκαθιστούν στρατιωτική βάση, δεδοµένου ότι η ∆ανία τελεί υπό Γερµανική κατοχή από τον Απρίλιο του 1940. Το 1944 η Ισλανδία θα κηρύξει την ανεξαρτησία της από την ∆ανία και θα γίνει από τα πρώτα µέλη του ΝΑΤΟ. Η βάση των ΗΠΑ θα παραµείνει µέχρι το 2009, άλλωστε η τότε Ισλανδή πρωθυπουργός Johanna Siguroardottir, µέλος της LGBT κοινότητας, πρώην συνδικαλίστρια αεροσυνοδός, έκλεισε και τα στριπτιζάδικα όπου διασκέδαζαν οι στρατιώτες.
Προοπτικές
Οι προοπτικές αγοράς δεν φαίνονται ισχυρές
1ον Εκλείπουν οι ιδιαίτερες συνθήκες που θα πίεζαν τις εξελίξεις όπως αυτές του Α παγκοσµίου πολέµου για τις Παρθένους νήσους, ή του Β παγκοσµίου για την Ισλανδία
2ον Η ∆ανία δεν είναι κάποια χρεοκοπηµένη χώρα που έχει ανάγκη χρήµατα για την επιβίωση της, αντίθετα είναι µια ευηµερούσα οικονοµία και κοινωνία. Ενώ συναισθηµατικοί λόγοι θέλουν την διατήρηση αυτού του κρίκου µε µορφή αυτονοµίας, όπως και µε τα νησιά Φερόε που να τους συνδέει µε την παλιά της δόξα.
3ον Οι 56.000 κάτοικοι της, εκ των οποίων το 90 % είναι Εσκιµώοι (οι υπόλοιποι ∆ανοί κυρίως κρατικοί υπάλληλοι) φαίνονται ικανοποιηµένοι από την πολιτική της ∆ανίας και για τον λόγο αυτό δεν έχουν κάνει χρήση της ανεξαρτησίας. Η κυβέρνηση της ∆ανίας τους χορηγεί πλήθος επιδοµάτων για την ανέγερση κατοικιών, υποτροφίες για να σπουδάσουν ότι θέλουν δωρεάν, ιατρική περίθαλψη και προπάντων σέβεται το φυσικό περιβάλλον, σηµαντικό στοιχείο για τους γηγενείς που χιλιάδες χρόνια η κουλτούρα τους συνδέεται µε το κυνήγι και το ψάρεµα. Είναι ικανοποιηµένοι και δεν θα συναινούσαν στην ενδεχόµενη πώληση όπως δεν συναινούν και στην διεκδίκηση ανεξαρτησίας.
Εάν η Γροιλανδία ήταν… ελληνική
Η όποια κυβέρνηση θα πανηγύριζε για το ανέλπιστο λαχείο που της έλαχε, ένα µεγάλο ΤΑΙΠΕ∆ που θα µας ξελάσπωνε εξοφλώντας το µεγάλο ∆ηµόσιο χρέος µας των 395 δισ. $, θα λογάριαζε πόσα επιδόµατα µπορούσε να δώσει και πόσους ψήφους θα κέρδιζε. Η όποια αντιπολίτευση θα ξεσήκωνε τον κόσµο ότι εδώ υπάρχει ξεπούληµα και ότι αυτοί θα πετύχαιναν καλύτερη διαπραγµάτευση και τιµή.
Βέβαια αυτοί οι περίεργοι αλλόκοτοι Βόρειοι λαοί οι Σκανδιναβοί , φροντίζουν να δηµιουργούν αποθεµατικά και όχι ελλείµµατα για τις επόµενες γενιές, να πληρώνουν τους φόρους τους και απεχθάνονται όποιον τους υπόσχεται παροχές µε αύξηση του ∆ηµόσιου χρέους.
*Ο Ηλίας Σταµατόπουλος είναι οικονοµολόγος MSc Χρηµατοοικονοµικής Ανάλυσης
