» Στοιχεία και αριθµοί
Ολοένα και πιο συχνότερα τώρα τελευταία ακούµε και συναντούµε στα διάφορα έγγραφα και βιβλία την χαρακτηριστική λέξη ‘‘καινοτοµία’’. Εν πολλοίς διαβάζουµε για την καινοτοµία στην επιστήµη, στο περιβάλλον την εκπαίδευση, την τεχνολογία, την επιχειρηµατικότητα, τον πολιτισµό.
Η καινοτοµία βοηθά στο να συντονίζεται η κοινωνικο-οικονοµική κατάσταση µιας χώρας µε άλλες, µε κύριο στόχο την πρόοδο σε όλα τα επίπεδα.
Μιλάµε βέβαια για χώρες που επιδιώκουν ή στοχεύουν την καινοτοµία, που θέλουν να καταγράφουν ρυθµούς ανάπτυξης στους προαναφερόµενους τοµείς. Η καινοτοµία δεν είναι απλά µια λέξη, είναι στόχος, είναι το µέλλον και η ανοδική τροχιά που καταγράφει µια χώρα, εισάγοντας νέες πρακτικές σε όλους τους τοµείς.
Η καινοτοµία έχει ξεχωριστή θέση στην ευρωπαϊκή διπλωµατική και όχι µόνο γλώσσα. Οι επενδύσεις στην έρευνα και την καινοτοµία αποτελούν επένδυση στο µέλλον της Ευρώπης. Βελτιώνουν την καθηµερινή ζωή εκατοµµυρίων ανθρώπων τόσο στην Ευρώπη όσο και σε ολόκληρο τον κόσµο, συµβάλλοντας στην επίλυση ορισµένων από τις µεγαλύτερες κοινωνικές προκλήσεις.
Μιας και λοιπόν η καινοτοµία διαδραµατίζει τόσο σηµαντικό ρόλο στην Ευρώπη και µιας ακόµη εξακολουθούµε να βρισκόµαστε εντός της παρά τις όποιες δυσκολίες, καλό θα ήταν σαν πολίτες να γνωρίζουµε για τι πράγµα ακριβώς µιλάµε αλλά κυρίως για το ποιες είναι οι επιδόσεις της ΕΕ στην σηµερινή εποχή αναφορικά µε την καινοτοµία.
Με τον τρόπο αυτό, µπορούµε να σχηµατίσουµε µια συνολική εικόνα κατανοµής των ευρωπαϊκών χωρών σε ότι αφορά την θέση που κατέχουν και εν κατακλείδι για το ποιες είναι σε ευρωπαϊκό επίπεδο οι τάσεις της καινοτοµίας.
Βελτίωση της καινοτοµίας
Σύµφωνα µε τα στοιχεία, λοιπόν, οι επιδόσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τοµέα της καινοτοµίας συνεχίζουν να βελτιώνονται µε σταθερό ρυθµό, φθάνοντας σε αύξηση 10% από το 2017 και αύξηση 0,5% µεταξύ 2023 και 2024.
Σύµφωνα µε την έκδοση 2024 του Ευρωπαϊκού Πίνακα Αποτελεσµάτων Καινοτοµίας (EIS) που δόθηκε στην δηµοσιότητα, τα περισσότερα κράτη µέλη της ΕΕ έχουν ενισχύσει τις επιδόσεις τους στον τοµέα της καινοτοµίας, αλλά η αύξηση διαφέρει έντονα από το ένα στο άλλο.
Βασικά ευρήµατα
Μεταξύ 2023 και 2024, οι εθνικές επιδόσεις καινοτοµίας αυξήθηκαν για 15 κράτη µέλη, ενώ µειώθηκαν για µια άλλη οµάδα µε 11. Η Κροατία παρέµεινε σταθερή. Σε σύγκριση µε την προηγούµενη έκδοση:
Η ∆ανία παραµένει η πιο καινοτόµος χώρα της ΕΕ, ακολουθούµενη από τη Σουηδία, η οποία ηγήθηκε της κατάταξης µεταξύ 2017-2022.
∆ύο χώρες ανήκουν πλέον σε διαφορετική οµάδα επιδόσεων. Η Εσθονία έγινε ισχυρός καινοτόµος χώρα µετά από ένα σταθερό µοτίβο ανάπτυξης από το 2017. Το Βέλγιο, το οποίο ήταν πρωτοπόρος στην καινοτοµία το 2023, µετακινήθηκε προς τα κάτω στην κατηγορία των ισχυρών καινοτόµων κρατών, αν και διατήρησε την πέµπτη θέση στη συνολική κατάταξη.
Η καινοτοµία σε παγκόσµιο επίπεδο
Μια ευρύτερη ανάλυση, που περιλαµβάνει άλλες ευρωπαϊκές χώρες και επιλεγµένους παγκόσµιους ανταγωνιστές, δείχνει ένα µεταβαλλόµενο διεθνές τοπίο.
Η Ελβετία είναι η πιο καινοτόµος ευρωπαϊκή χώρα και η Νότια Κορέα παραµένει ο πιο καινοτόµος παγκόσµιος ανταγωνιστής το 2024, ενώ η Κίνα έχει ξεπεράσει την Ιαπωνία και σταδιακά κλείνει το χάσµα µε την ΕΕ.
Στο παγκόσµιο πλαίσιο, η ΕΕ διατηρεί ισχυρή θέση, επιδεικνύοντας ισχυρές επιδόσεις στους περισσότερους δείκτες, συµπεριλαµβανοµένων των ΜΜΕ που εισάγουν καινοτοµίες προϊόντων και διαδικασιών και τεχνολογίες που σχετίζονται µε το περιβάλλον. Η ΕΕ εξακολουθεί να αντιµετωπίζει προκλήσεις σε σύγκριση µε τους κύριους παγκόσµιους ανταγωνιστές της σε τοµείς όπως τα πνευµατικά περιουσιακά στοιχεία, η συνεργασία µεταξύ καινοτόµων ΜΜΕ και οι δαπάνες Ε&Α στον επιχειρηµατικό τοµέα.
Οι ηγέτες καινοτοµίας διαθέτουν ιδιαίτερα ελκυστικά ερευνητικά συστήµατα και είναι ισχυροί στην ψηφιοποίηση. Οι Ισχυροί Καινοτόµοι επιδεικνύουν σηµαντικά πλεονεκτήµατα στα οικοσυστήµατα καινοτοµίας τους (καινοτοµίες προϊόντων και επιχειρήσεων). Μεταξύ των µέτριων καινοτόµων χωρών, υπάρχει µια σειρά θετικών τάσεων, ιδίως η ανάπτυξη της συνεργασίας στην έρευνα- ενώ οι αναδυόµενοι καινοτόµοι έχουν παρουσιάσει µια συνολικά θετική πορεία στις επιδόσεις καινοτοµίας, αλλά εξακολουθούν να υστερούν.
Παρόλο που οι διαφορές στις επιδόσεις µειώθηκαν ελαφρώς µεταξύ των ισχυρών καινοτόµων και των µετριοπαθών καινοτόµων το χρονικό διάστηµα µεταξύ 2017 – 2024, έγιναν πιο έντονες µεταξύ των ηγετών καινοτοµίας και των αναδυόµενων καινοτόµων.
Υπάρχουν επίσης επίµονες γεωγραφικές διαφορές στις επιδόσεις καινοτοµίας, µε τους Innovation Leaders και τους περισσότερους Strong Innovators να βρίσκονται κυρίως στη Βόρεια και ∆υτική Ευρώπη, ενώ πολλοί από τους Moderate και Emerging Innovators στη Νότια και Ανατολική Ευρώπη.
Ιστορικό
Ο Ευρωπαϊκός Πίνακας Αποτελεσµάτων Καινοτοµίας (EIS) είναι µια ετήσια δηµοσίευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που παρέχει µια συγκριτική αξιολόγηση των επιδόσεων καινοτοµίας των κρατών µελών της ΕΕ, των γειτονικών ευρωπαϊκών χωρών και επιλεγµένων παγκόσµιων ανταγωνιστών.
Το EIS βασίζεται σε 32 δείκτες που καλύπτουν την οικονοµία, τις επιχειρήσεις και την επιχειρηµατικότητα, τα προφίλ καινοτοµίας, τη διακυβέρνηση και το πλαίσιο πολιτικής, την κλιµατική αλλαγή και τη δηµογραφία.
Το EIS 2024 καλύπτει όλα τα κράτη µέλη της ΕΕ, 12 γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες, συµπεριλαµβανοµένης της Μολδαβίας για πρώτη φορά, και, µε µικρότερο σύνολο δεικτών, 11 παγκόσµιους ανταγωνιστές.
Το EIS 2024 κατηγοριοποιεί τα κράτη µέλη σε τέσσερις οµάδες καινοτοµίας µε βάση τις βαθµολογίες τους:
Ηγέτες καινοτοµίας (οι επιδόσεις είναι πάνω από το 125% του µέσου όρου της ΕΕ),
Ισχυροί καινοτόµοι (οι επιδόσεις κυµαίνονται µεταξύ 100% και 125% του µέσου όρου της ΕΕ),
Μέτριοι καινοτόµοι (µεταξύ 70% και 100% του µέσου όρου της ΕΕ) και
Αναδυόµενοι καινοτόµοι (κάτω από το 70% του µέσου όρου της ΕΕ).
Ο πίνακας αποτελεσµάτων έχει ως στόχο να υποστηρίξει τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τους ερευνητές και τους ενδιαφερόµενους φορείς στην κατανόηση του τοπίου της καινοτοµίας, στην ανεύρεση των δυνατών και αδύνατων σηµείων και στη διαµόρφωση τεκµηριωµένων πολιτικών για την ενίσχυση της καινοτοµίας σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Το EIS 2024 συνοδεύεται από ένα επικαιροποιηµένο και ανανεωµένο διαδραστικό εργαλείο το οποίο προσφέρει εξατοµικευµένες συγκρίσεις που οπτικοποιούν τα προφίλ των χωρών και αναδεικνύουν τα σχετικά πλεονεκτήµατα, τις αδυναµίες και τις τάσεις, καθώς και τη διερεύνηση των συσχετίσεων µεταξύ των δεικτών.
Για περισσότερες πληροφορίες γύρω από την ευρωπαϊκή καινοτοµία, και επίκαιρα σχετικά νέα, ακολουθείστε τον παρακάτω σύνδεσµο:
https://eic.ec.europa.eu/index_en (European Innovation Council)
