«Υπάρχει τέτοιο καταπληκτικό τοπίο στην Κρήτη;» είναι μια φράση που έχει ακουστεί πολλές φορές από τα χείλη των επισκεπτών της φυσιολατρικής διαδρομής του ποταμού Κοιλιάρη που πηγάζει στον Στύλο Αποκορώνου και εκβάλει στην Κυανή Ακτή των Καλυβών.
Ο Κοιλιάρης διασχίζει τον εύφορο κάμπο της Δημοτικής Ενότητας Αρμένων και είναι ο μοναδικός ποταμός στην Κρήτη με συνεχή ροή καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Ο οδοιπόρος επισκέπτης συναντά στη διαδρομή του μια πυκνή βλάστηση από πλατάνια, ιτιές, ευκαλύπτους, καλαμώνες, καρυδιές, αναρριχώμενα και άλλα φυτά (γι’ αυτό άλλωστε και στην αρχαιότητα ο ποταμός ονομάζονταν Πυκνός λόγω της πυκνής βλάστησης).
Ο περιπατητής βρίσκεται σε μια όαση ηρεμίας, ξεκούρασης, χαλάρωσης και αισθητικής απόλαυσης, κάτι που όλοι χρειαζόμαστε στις δύσκολες εποχές που ζούμε.
Ενας σημαντικός αριθμός από υδρόβιες χελώνες, βατράχια, χέλια, καβούρια κ.ά. βρίσκουν καταφύγιο στα νερά του ποταμού και αναπαράγονται σε ήσυχα σημεία κοντά στα καλάμια και στις ξερολιθιές.
Επίσης σ’ όλο το μήκος του ποταμού Κοιλιάρη, ανάμεσα στην πυκνή βλάστηση, την άνοιξη φωλιάζουν αηδόνια, μαυροπούλια, ποταμίδες, τρυγόνια, κοτσύφια, τσαλαπετεινοί κ.ά.
Μετά την τριών χιλιομέτρων υπέροχη φυσική διαδρομή στις όχθες του ποταμού μπορεί ο επισκέπτης να γνωρίσει μνημεία της περιοχής με ιδιαίτερη ιστορική αξία, όπως ο μοναστηριακός νερόμυλος Στύλου, η εκκλησία Αγίου Ιωάννου του Ριγολόγου εγγύς του ποταμού στην περιοχή «πλατανάκια», η παλαιά (12ος αιών) εκκλησία Παναγίας Ζερβιώτισσας (Μοναστήρα), ο Μινωικός Οικισμός στη θέση Αζογυρές με τον θολωτό τάφο και την κεραμική υψικάμινο.
Πλησιάζοντας το χωριό Στύλος στην είσοδό του συναντά ο επισκέπτης τον παλαιό ναό Αγίου Ιωάννου Θεολόγου (11ος αιών) με τις αγιογραφίες του.
Στον περίβολο του ναού είναι εκτεθειμένο ένα παλαιοντολογικό απολίθωμα θαλάσσιου κήτους.
Την περιήγηση συμπληρώνει η επίσκεψη στις διάσπαρτες πηγές στο χωριό Στύλος με τη δροσιά που παρέχουν τα πλατάνια και οι ευκάλυπτοι.
Στις ταβέρνες του Στύλου βρίσκουν οι επισκέπτες νόστιμα παραδοσιακά φαγητά, αλλά και ντόπια προϊόντα από καλλιεργητές του κάμπου του Στύλου, κτηνοτρόφους της περιοχής και μελισσοκόμους.
*αντιπρόεδρος Πολιτιστικού Συλλόγου,
π. πρόεδρος Κοινότητας Στύλου
