Μισέλ Ζακώ
Ο Michel-Jean Jacquot , Γάλλος που γεννήθηκε το 1934, πέθανε πριν από λίγα 24ωρα και βύθισε την καρδιά μου σε θλίψη. Ο Άνθρωπος αυτός με επηρέασε βαθύτατα και πολύπλευρα. Θα σας αφηγηθώ ορισμένα σχετικά με το που πάει η ΕΕ.
Ο Michel-Jean Jacquot , ήταν βαθύς γνώστης του πολιτικού γίγνεσθαι, αλλά και άριστος γνώστης τόσο των εμπορικών σχέσεων της ΕΕ όσο και του αγροτικού τομέα, τον οποίο ολόκληρη η Ευρώπη είχε από πάντα σοβαρή ανάγκη. Όσον αφορά στον τομέα της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής άσκησε σοβαρή επιρροή και βοήθησε τουλάχιστον από τρεις σημαντικές θέσεις. Στην πρώτη ήταν διαπραγματευτής στα πλαίσια του κύκλου Κέννεντυ (ΓΚΑΤΤ). Μετά από τη σοβαρή αυτή εμπειρία ακολούθησε ως σύμβουλος, τον Ζακ Ντελόρ στην προεδρία της Επιτροπής και χρημάτισε πρόεδρος στις ομάδες που προετοίμαζαν τη γεωργική πολιτική, την πολιτική μεταφορών, ενέργειας και ανάπτυξης (χώρες ΑΚΕ). Εκεί τον γνώρισα, στις μάχες για το πακέτο των αγροτικών τιμών, όπου εκείνα τα χρόνια (1985-1987) δίναμε αγώνες για να βρεθούν οι ισορροπίες που έλλειπαν τόσο στο επίπεδο των αγορών όσο και στο επίπεδο της ανάπτυξης .
Εκείνα τα χρόνια ο Άνθρωπος αυτός είχε μια μόνιμη αγωνία. Πώς θα γινόταν να εξισορροπηθούν οι τάσεις των μικρών κρατών της ΕΕ με τις ορέξεις των μεγάλων που ήταν χωρίς όρια. Με βάση τη σοβαρή γνώση που διέθετε, γρήγορα έγινε διευθυντής του ΦΕΟΓΚΑ, (Fonds européen d’orientation et de garantie agricole – Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταµείου Προσανατολισμού και Εγγυήσεων), όπου το εμπόριο βρήκε την πραγματική του διάσταση ως προς τον αγροτικό τομέα.
Έδωσε σημαντικούς αγώνες για να μεταρρυθμιστεί σωστά η ΚΓΠ και εργάστηκε με πάθος για να γκρεμιστούν τα τεράστια αποθέματα αγροτικών προϊόντων. Μια φορά είχε βάλει στο στόμα του προέδρου της Κομισιόν Ντελόρ μια φράση για τα τεράστια αποθέματα βουτύρου. Είχε υποστηρίξει ότι με μικρά συσκευασμένα πακέτα 250 γραμμαρίων μήκους 8 εκατοστών, τα αποθέματα βουτύρου έφταναν να τυλίξουν τη γη 1,5 φορά. Έτσι δημιουργήθηκε και το σοβαρό ευρωπαϊκό πρόγραμμα δωρεάν διανομής τροφίμων σε απόρους, το οποίο διένειμε σημαντικά αποθέματα αγροτικών πλεονασμάτων. Η χώρα μας ωφελήθηκε σημαντικά από το πρόγραμμα αυτό και θα πρέπει να πω ότι ακόμη και στα βαθιά του γεράματα έδωσε έναν ακόμη αγώνα με σημαντικές δυνάμεις για να μη χαθούν ορισμένα από τα ποσά που είχαν δοθεί στη χώρα μας, με τη μορφή αγροτικών προϊόντων. Φτάσαμε ακόμη και στο ευρωπαϊκό δικαστήριο που απέδειξε για μια φορά ακόμη τις αδυναμίες του. Ο Jacquot, λόγω ηλικίας, δεν μπόρεσε τότε να αγορεύσει.
Ο Άνθρωπος αυτός ενδιαφέρθηκε για το όφελος από την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΕ καλύτερα και από Έλληνας. Ως γνήσιος Ευρωπαίος, ήταν πολέμιος κάθε πολιτικής που δε θα έδινε τις ίδιες ευκαιρίες στα κράτη μέλη, με αποτέλεσμα να χάνονται ευκαιρίες και αγορές που δεν ήταν δυνατόν να βρεθούν μετά την απώλειά τους. Και βέβαια δεν άντεχε να βλέπει την επέλαση της παγκοσμιοποίησης που ισοπέδωνε εντελώς κράτη όπως η Ελλάδα. Βλέπετε, γνώριζε τους λόγους που επέβαλαν στις γείτονες χώρες να βρουν κονδύλια και να εξοπλιστούν από τις μεγάλες χώρες, όπως του υπερτερούντος άξονα Παρίσι – Βόννη που έγινε με την πτώση του τείχους της ντροπής (του Βερολίνου) άξονας Παρίσι – Βερολίνο και μέχρι σήμερα διευθετεί τα δρώμενα στην ΕΕ. Πόσες φορές μου είχε πει «πήγαινε στους υπουργούς σου» (λες και εμένα θα άκουγαν ακόμη και με πρωτοκολλημένες αναφορές οι υπουργοί της χώρας) να μην οδηγούνται οι παραγωγές στην απόσυρση, διότι όταν θα τελειώσουν οι ενισχύσεις (της απόσυρσης), θα είχαμε χάσει αγορές τις οποίες εν τω μεταξύ θα τις είχαν «αρπάξει» άλλες χώρες. Θυμίζω ότι στα τελευταία σημειώματά μου για την παγκοσμιοποίηση είχα παραθέσει συγκεκριμένες αναφορές για το πώς η Τουρκία εξήγαγε το σύνολο της παραγωγής της με αγροτικά προϊόντα στις κεντρικές αγορές της ΕΕ, έχοντας μας εξωπετάξει με γερμανική βούλα από τις αγορές αυτές. Έτσι, κατόπιν, η χώρα αυτή μπορούσε να πουλά στην Τουρκία οπλικά συστήματα (που μπορεί να χρησιμοποιηθούν ακόμη και εναντίον μας). Μην επανερχόμαστε, γιατί μόνο πληγές θα ξύνουμε.
Όσοι γνωρίζουν τις εξελίξεις στον αγροτικό τομέα, απ’ όπου η χώρα μας αντλεί ακόμη πάνω από 2 δις € το χρόνο, θα θυμούνται ότι ο Jaquot την εποχή της άσκησης των καθηκόντων του ως διευθυντής του ΦΕΟΓΚΑ δεν άφησε ποτέ τη χώρα να πληρώσει για λανθασμένες επιλογές της, όπως στις περιπτώσεις των αγορών οπωροκηπευτικών, που κατάφερε να σβήσει ένα σοβαρό πρόστιμο κατά της Ελλάδας για χρήματα που είχε εισπράξει για να στηθούν 8 τοπικές αγορές οπωροκηπευτικών, που δε δούλεψαν ποτέ. Μάλιστα απαντώντας θετικά σε αίτημα εκείνη την εποχή του ΟΑΔΥΚ, με απόφασή του προς τον υπουργό γεωργίας έδωσε τη μη λειτουργούσα αγορά οπωροκηπευτικών στην Αγυιά Χανίων στον ΟΑΔΥΚ – όπου σήμερα στεγάζονται τα γραφεία του – και στην Ένωση Χανίων. Εκείνη την εποχή το βάρος του φακέλου μού είχε ανατεθεί και η υποστήριξη αυτή έφερε και το ανάλογο αποτέλεσμα. Τότε ΓΔ του οργανισμού ήταν ο αείμνηστος Αλέκος Τζατζάνης και διευθυντής ευρωπαϊκών προγραμμάτων ο κ. Γιώργος Αγοραστάκης.
Αλλά μήπως στον τομέα των σιτηρών δεν έσβησε ουσιαστικά πρόστιμο δεκάδων δις. δραχμών από τι ασυναρτησίες της ΚΥΔΕΠ; Μήπως στα καπνά δεν προσπαθούσε να βάλει μια τάξη ως προς τις ποικιλίες με σοβαρή ζήτηση και εμπορικά αποτελέσματα, έναντι ποικιλιών που δεν απέδιδαν ή έμεναν στα αζήτητα; Ακόμη και στα βαθειά του γεράματα ετοιμάσαμε πρόταση που δεν εισακούσθηκε από τους αρμόδιους που ξεπούλησαν τη φέτα, για την οποία είχαν δοθεί μάχες και μάχες και είχαν εκδοθεί αμετάκλητες δικαστικές αποφάσεις υπέρ της Ελλάδας, ακόμη και από δικαστήριο της Άγκυρας, για να μην αναφερθώ μόνο στο δικαστήριο της ΕΕ. Πόσες φορές μου έλεγε τι τρομακτικό λάθος ήταν να βάζουμε μια σειρά πέτρες στα καφάσια και από πάνω μια σειρά προϊόντων για απόσυρση, είτε πορτοκάλια, είτε ροδάκινα, ή άλλα προϊόντα, γιατί έτσι οι Γερμανοί και οι Γάλλοι πλήρωναν μεν και τις πέτρες, αλλά χάναμε εμείς τις αγορές μας. Δείτε μεταξύ άλλων, πού οδηγήσαμε τη χώρα μας με όλα αυτά. Μου φώναζε: «Πήγαινε και πες στους εγκέφαλους της χώρας να τυποποιούν το λάδι αντί να το πουλούν χύμα στους Ιταλούς». Κανείς δε νοιαζόταν για αυτά! Μόνο ο Άνθρωπος αυτός.
Αν είναι να βγει ένα συμπέρασμα από τα ανωτέρω είναι ότι ποτέ δεν ήμασταν μόνοι μας μέσα στα ευρωτσακάλια. Και ποτέ δε θα μείνουμε μόνοι μας. Πάντα θα έχουμε αδέκαστους φίλους που μπορεί να τιμούν τους ρόλους και τις θέσεις τους. Ας είναι καλός ο δρόμος του φίλου αείμνηστου Μισέλ Ζακώ.
