Πού πάει η Ευρωπαϊκή Ενωση;

Συνεχίζουν και εντείνουν τον εκβιασμό οι δανειστές της Ελλάδας υποστηρίζοντας ότι τα αποτελέσματα των τεχνικών διαπραγματεύσεων στο Brussels Group είναι  ανεπαρκή και δεν δικαιολογούν μια απόφαση για τη σύγκλιση ενός έκτακτου Eurogroup την επόμενη εβδομάδα που θα επικύρωνε τη συμφωνία.
Σε αυτό το πλαίσιο γίνονται οι διαπραγματεύσεις της παρέας των δανειστών μας με τη νέα κυβέρνηση και ορατό αποτέλεσμα δε φαίνεται στον ορίζοντα.
Στο προηγούμενο σημείωμά μας, είχαμε προαναγγείλει ότι εκείνο που παρουσιάζει ενδιαφέρον είναι να βρεθεί λύση που πρέπει να υιοθετηθεί από τους δανειστές εταίρους μας, για το κοινό καλό. Γιατί σε αντίθετη περίπτωση.
Αγνωστο παραμένει το μέγεθος της ζημιάς που πολλοί προαναγγέλλουν.
Σε επίσημη έκθεση της Γερμανίας και της Γαλλίας ως προς την Ελλάδα φαίνεται ότι η χασούρα ανέρχεται σε περίπου € 160 δισεκατομμύρια, ή περίπου € 4.350 για μια γερμανική ή γαλλική οικογένεια τεσσάρων ατόμων. Αυτό πρέπει να σταθμίζεται με το κόστος και τους κινδύνους της συνεχιζόμενης υποστήριξης για ένα τρίτο πρόγραμμα. Πάνω απ’ όλα, η Ευρώπη ενδεχομένως μπορεί να σηκώσει το γεωπολιτικό κόστος της αυξημένης αστάθειας στα σύνορα της, για να μην αναφέρουμε την αποδυνάμωσή της στην παγκόσμια θέση της, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητά της να δρα από κοινού, να μιλά με μία φωνή και να έχει ένα ισχυρό και αξιόπιστο κοινό νόμισμα, το ευρώ.
Οι ζημιές είναι πολλές. Εδώ μιλούμε μόνο για μερικές οικονομικού στυλ ζημιές, αλλά κανείς δε μιλάει για το πάπλωμα, δηλαδή ποιο είναι αυτό το ελαφρύ νόμισμα που μπαίνουν βγαίνουν οι συνδαιτυμόνες, γνωστού όντως ότι οι συνδαιτυμόνες αυτοί έχουν αρκετά χρήματα στις τσέπες τους.
Λύνοντας το ελληνικό ζήτημα είναι τελικά μια δοκιμασία για την ικανότητα και την προθυμία της Ευρώπης να εργαστεί προς την κατεύθυνση ενός συνεταιρισμού, που λειτουργεί η νομισματική ένωση. Είναι μια δοκιμασία για το πόσο ισχυρές είναι οι νέες δομές της και η αρχιτεκτονική της, και πόσο περισσότερο πρέπει να κινηθούμε για την εμβάθυνση θεσμική ολοκλήρωση της ζώνης του ευρώ. Αργά ή γρήγορα, τα διδάγματα από την ευρωπαϊκή κρίση, πρέπει επίσης να αντικατοπτρίζονται μέσα από τις αλλαγές των ιδρυτικών συνθηκών.
Συγκεκριμένες δράσεις, ότι η Ελλάδα πρέπει πρώτα να δεσμευτεί αξιόπιστα για τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις σε αντάλλαγμα να τύχει της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης υπό τη μορφή επιχορηγήσεων για την κοινωνική έκτακτη ανάγκη που χρειάζεται επειγόντως, αλλά και ένα πιθανό τρίτο πρόγραμμα.
Οι μεταρρυθμίσεις αυτές πρέπει να περιλαμβάνουν τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου τρόπου συλλογής φόρων, και ένα πολύ πιο φιλόδοξο σχέδιο ιδιωτικοποιήσεων, μια μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος για να καταστεί το σύστημα βιώσιμο μακροπρόθεσμα, μια γρήγορη επιστροφή σε μια λογική επίτευξη ενός δημοσιονομικού πρωτογενές πλεονάσματος, και μια μεταρρύθμιση των αγαθών και των υπηρεσιών στις αγορές, προκειμένου να εισαχθεί ο ανταγωνισμός και να διασφαλιστούν οι προσαρμογές των τιμών.
Ομως πρέπει να μιλήσουμε επιτέλους, και για το πώς θα αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στην ελληνική οικονομία, προκειμένου να ενεργοποιήσουμε τις εγχώριες και τις ξένες επενδύσεις στη χώρα. Αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει ένα σαφές μήνυμα της ελληνικής κυβέρνησης να συνεργαστεί, την εξυπηρέτηση του χρέους της, και να επιταχύνει τη μεταρρυθμιστική πορεία της χώρας. Και θα πρέπει να περιλαμβάνει ένα σαφές μήνυμα από τους εταίρους της να σταθεί πίσω από την Ελλάδα, μέσω της συνεχούς οικονομικής και τεχνικής βοήθειας, για την υποστήριξη των μεταρρυθμίσεων και μια σαφή δέσμευση από τους Ευρωπαίους να κάνουν ό,τι είναι στο χέρι τους για να κρατήσουν την Ελλάδα στη ζώνη του ευρώ. Η ΕΕ θα πρέπει να στηρίξει τη δημιουργία ενός πιλοτικού προγράμματος εντός του οποίου οι εταιρείες υπόκεινται σε πολύ λιγότερη γραφειοκρατία και σαφέστερους κανόνες. Δημιουργία ενός πλαισίου στην Ελλάδα είναι ένας τρόπος για να πειραματιστούμε με νέους θεσμούς και προκαλώντας περαιτέρω θεσμική αλλαγή σε μια χώρα που μαστίζεται από την αδυναμία των θεσμικών οργάνων.
Λύνοντας την ελληνική κρίση είναι η τελευταία δοκιμή πώς η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση μπορεί να λειτουργήσει, και κατά πόσον η Ευρώπη θα είναι σε θέση να καρπωθεί τα οφέλη από την εμβάθυνση της ολοκλήρωσης.
Ενα δημοψήφισμα σχετικά με την πορεία της μεταρρύθμισης και την ένταξη του ευρώ θα πρέπει να θεωρείται ως επιλογή έσχατης λύσης για την Ελλάδα. Αλλά η Ελλάδα χρειάζεται επειγόντως να επιλέξει το πεπρωμένο της. Η Ευρώπη οφείλει αλληλεγγύη στην Ελλάδα και μια προοπτική για να ευδοκιμήσει η ζώνη του ευρώ. Αλλά πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για όλα τα ενδεχόμενα, συμπεριλαμβανομένης και μιας ανεπιθύμητης για όλους όσοι φοβούνται το Grexit προοπτικής.
Υπάρχει όμως μια σειρά ερωτημάτων τα οποία, τουλάχιστον στο μυαλό μου δεν έχουν διαλευκανθεί, ή τουλάχιστον σε επαρκή βαθμό, με αποτέλεσμα να μην είμαστε σε θέση να δώσουμε πειστικές απαντήσεις.
Πού πήγαν όλα τα δανεισμένα κεφάλαια. Πώς γίνεται και όλες οι χώρες του κόσμου έχουν δανεισθεί απειράριθμα ποσά που δε δικαιολογούνται από κανένα δημιουργημένο πλούτο και δεν εμπίπτουν σε καμιά κατηγορία αγαθών παρά άυλων απαιτήσεων χωρίς αντίκρισμα;
Αυτά θα δούμε στο ερχόμενο σημείωμά μας.