Στο διεθνές αλαλούμ από τους δανειστές μας ήρθε τουλάχιστον η σύνοδος της Ομάδας των 7 να βάλει στην ατζέντα της και το ελληνικό ζήτημα. Άποψή μας είναι ότι οι μέτριοι πολιτικοί που κυβερνούν σήμερα, στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης, αρχίζουν και καταλαβαίνουν ότι δεν τους παίρνει να απειλούν την Ελλάδα. Το διακύβευμα είναι ακριβό! Δεν είναι τυχαίο ότι η Ομάδα των 7 συζήτησε στην τελευταία σύνοδο κορυφής, την περασμένη εβδομάδα, το ελληνικό ζήτημα και εκφράστηκαν, κυρίως από την πλευρά του Αμερικανού προέδρου οι έντονες ανησυχίες για τη συμπεριφορά των αγορών!
Δεν είναι μόνο το διακύβευμα που είναι ακριβό, αλλά δεν είναι και εύκολες οι απαντήσεις πού πήγαν τα δανεισμένα κεφάλαια και πώς γίνεται και όλες οι χώρες του κόσμου έχουν δανεισθεί απειράριθμα ποσά που δε δικαιολογούνται από κανένα δημιουργημένο πλούτο και δεν εμπίπτουν σε καμιά κατηγορία αγαθών παρά άυλων απαιτήσεων χωρίς αντίκρισμα;
Αυτά θα δούμε στο σημερινό σημείωμά μας.
Σύμφωνα με έκθεση του Ινστιτούτου Μακίνσεϋ (McKinsey) που παρουσιάζει το παγκόσμιο χρέος στο δυσθεώρητο ύψος των 199 τρισ. $, καταλήγει ότι χρειάζεται να δουλέψει όλος ο κόσμος δύο συνεχόμενα χρόνια, για να δημιουργηθεί ένα παγκόσμιο ΑΕΠ ικανό να αποπληρώσει το χρέος αυτό1! Το συμπέρασμα αυτό, που παρουσιάστηκε στις αρχές του περασμένου Φεβρουαρίου, δεν είναι και σωστό, αν αναλογιστεί κανείς ότι το παγκόσμιο χρέος έφθασε στο 286% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Ετσι, καθίσταται εμφανές ότι κάθε ανθρώπινο ον οφείλει 28.000 δολάρια, ένα ιστορικό ρεκόρ. Το 2007, που ξέσπασε από τις Η.Π.Α. η σύγχρονη χολέρα της οικονομικής κρίσης, το σύνολο των υποχρεώσεων ανερχόταν σε 142 τρισ. $ και ως εκ τούτου, τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι είμαστε σε πολύ χειρότερη θέση από ότι ήταν ακριβώς πριν από την οικονομική κρίση, λένε οι αναλυτές των οικονομικών εξελίξεων.
Μόνες οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να είναι από τις πιο χρεωμένες οικονομίες, αφού μιλάμε για αστρονομικό χρέος, ίσο 18 τρισ., $, ενώ ανέρχονταν «μόνο» σε 9 τρισ. $ πριν από την τελευταία ύφεση.
Σύμφωνα με την έκθεση της McKinsey, όλες οι μεγάλες οικονομίες συμμετέχουν. «Επτά χρόνια μετά το σκάσιμο της παγκόσμιας πιστωτικής φούσκας που προκάλεσε τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση μετά τη Μεγάλη Υφεση της δεκαετίας του τριάντα, το χρέος συνέχισε να αυξάνεται», αναφέρει η έκθεση2.
Στην πραγματικότητα, αντί να μειώσουν το χρέος τους, όλες οι μεγάλες οικονομίες σήμερα έχουν ένα υψηλότερο επίπεδο δανεισμού σε σχέση με το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν τους το 2007. Αυτό δημιουργεί νέους κινδύνους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και θα μπορούσε να υπονομεύσει την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη. Οι Ευρωπαίοι εταίροι μας το γνωρίζουν αυτό και γνωρίζουν ότι οι αναταράξεις που μπορούν να προκληθούν από εκείνο που ονομάζουν οι “ανυπόμονοι” πιστωτικό γεγονός για τη χώρα μας, δεν είναι και το καλύτερο πράγμα, όχι μόνο για εμάς, αλλά και για τους ίδιους τους πιστωτές μας.
Οπως, μάλιστα, έχουμε σημειώσει και σε άλλο προηγούμενο σημείωμά μας, είναι ακατάληπτο να υπάρχουν μέσα σε ένα παγκοσμιοποιημένο σύστημα διαφορετικοί κανόνες που καθορίζουν τη ρευστότητα διαφορετικών χωρών. Έτσι, οι Η.Π.Α., μόλις στεγνώσουν από ρευστό τρέχουν και τυπώνουν νέο χρήμα από την κεντρική τους τράπεζα, ενώ η Ελλάδα, λόγω καθορισμένων λάθος κανόνων, υποχρεώνεται να παραμένει στεγνή, μόλις ο κεντρικός τραπεζίτης της έκλεισε πλήρως τη στρόφιγγα, αδυνατώντας να χρηματοδοτήσουν οι ελληνικές τράπεζες ακόμη και τις πλέον καινοτόμες και παραγωγικές επενδύσεις των πελατών τους. Και μιλούμε για εφαρμογή κανόνων ανταγωνισμού! σε ανισόπεδο κόμβο εφαρμογής του στρεβλού και απαξιωμένου αυτού κοινοτικού ανταγωνισμού!
Το πιο εκπληκτικό είναι ότι και στην Κίνα το χρέος αυξήθηκε περισσότερο. Μεταξύ του 2007 και τα μέσα του 2014, το χρέος της Κίνας αυξήθηκε από 7 τρισ. $ σε 28 τρισ. $. Το χρέος της Κίνας είναι πλέον 282% του ΑΕΠ, επίπεδο που παραμένει διαχειρίσιμο, αλλά εξακολουθεί να υπερβαίνει εκείνη των αναπτυγμένων χωρών, όπως η Γερμανία ή οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Το γεγονός ότι τα μισά από αυτά τα δάνεια συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με την υπερθέρμανση της αγοράς ακινήτων ή ότι το ήμισυ των νέων δανείων που συνδέονται με αδιαφανείς τραπεζικούς λογαριασμούς ή ότι πολλές κυβερνήσεις δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τα χρέη τους, παραμένει εξαιρετικά ανησυχητικό. Εκεί είναι και η χώρα μας.
Στο διάγραμμα που παραθέτουμε από την έκθεση φαίνεται πόσο ποσοστό του ΑΕΠ καλύπτει το χρέος αυτό:
Τι είναι όμως το χρέος και πώς δημιουργείται; Ένα φυσικό πρόσωπο ζητά να δανειστεί από μια τράπεζα 10.000 €. Η τράπεζα ζητά 10.010 € από την κεντρική τράπεζα και μόλις τα πάρει τα δανείζει στον άνθρωπο. Μετά από λίγο ο άνθρωπος ξεπληρώνει 10.000 + 1.000 σε τόκους.
Με κάθε επιστροφή η τράπεζα επιστρέφει στην κεντρική τράπεζα το δανεισμένο ποσό. Τι έχει γίνει λοιπόν; Το σύστημα έχει δημιουργήσει από 10.000 €, 11.000 €. Μάλιστα, για να μη δημιουργηθεί αποπληθωρισμός οι τράπεζες τρέχουν ολοένα με μεγαλύτερες ταχύτητες για να διαθέσουν δάνεια από τα δάνεια που αποπληρώνονται.
Αυτό έχει ωθήσει στα μεγέθη αυτά τον παγκόσμιο δανεισμό! Όσο όμως ωριμάζουν οι οικονομίες τόσο και δημιουργούνται συνθήκες φούσκας, που πρέπει κάποια στιγμή να σκάσει. Τότε αποσυμπιέζεται το όλο σύστημα.
1. http://www.latribune.fr/ actualites/economie/international/20150206trib0197eaef5/200-000-milliards-de-dollars-la-dette-mondiale-en-2014.html
2. http://www.mckinsey. com/insights/economic_studies/debt_and_not_much_deleveraging