Τέσσερις μόλις μέρες πριν τις εκλογές η Ευρώπη απέδειξε για μια φορά ακόμη το ενδιαφέρον της για την Ελλάδα! Ετσι, το Συμβούλιο δείχνει την αλληλεγγύη μέσα από την ταχύτερη κινητοποίηση των κονδυλίων της Ε.Ε., σε συνεδρίαση του ΚΟΡΕΠΕΡ στις 16/9/2015.
Στις 16 Σεπτεμβρίου 2015 η Επιτροπή των Μονίμων Αντιπροσώπων του Συμβουλίου υποστήριξε την πρόταση της Επιτροπής να βοηθήσει την Ελλάδα να μεγιστοποιήσει τη χρήση των κονδυλίων της Ε.Ε. και τη βελτίωση της ρευστότητας για την τόνωση της ανάπτυξης και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Κύριος στόχος της πρότασης είναι να αντιμετωπιστεί η έλλειψη διαθέσιμων δημόσιων πόρων για τις πολύ αναγκαίες επενδύσεις στην Ελλάδα και να διασφαλιστεί ότι τα κονδύλια των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων θα δώσουν τα οφέλη τους όσο το δυνατόν γρηγορότερα στο ελληνικό έδαφος. Τα εγκεκριμένα μέτρα είναι εξαιρετικά και έχουν σχεδιαστεί για να ανταποκριθούν στη μοναδική κατάσταση που δημιουργήθηκε από την οικονομική κρίση στην Ελλάδα.1
Πρόκειται για σχέδιο κανονισμού που θα βελτιώσει τη ρευστότητα της Ελλάδας κατά περίπου 2,0 δισ. €. Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί με τους ακόλουθους τρόπους:
Μια αύξηση σε προκαταβολές από συνολικά 7 ποσοστιαίες μονάδες το 2015 και το 2016 για τη χρηματοδότηση της περιόδου 2014 – 2020. Αυτό αφορά το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ταμείο Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας. Το μέτρο αυτό θα καταστήσει διαθέσιμο επιπλέον 1 δισ. € το 2015 και το 2016. Υπενθυμίζουμε ότι οι προκαταβολές γίνονται από την Επιτροπή προς τα κράτη – μέλη αυτόματα μετά την έγκριση κάθε επιχειρησιακού προγράμματος για την επιτάχυνση της εφαρμογής των προβλεπόμενων μέτρων.
Περνάμε, λοιπόν, σε μια αύξηση των ανώτατων ποσοστών συγχρηματοδότησης της Ε.Ε. στο 100% για τα προγράμματα της περιόδου 2007 – 2013 που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης. Σημειώνεται ότι η Ελλάδα επωφελείται ήδη από μια υψηλότερη συγχρηματοδότηση από την Ε.Ε. για την περίοδο αυτή, όπου σε πολλές περιπτώσεις, η Ε.Ε. καλύπτει το 95% του συνολικού επενδυτικού κόστους, αντί για το συνηθισμένο 85%. Επιπλέον, θα υπάρξει μια πρόωρη απελευθέρωση του τελευταίου 5% από τις υπόλοιπες πληρωμές της Ε.Ε., οι οποίες, κανονικά, διατηρούνται μέχρι το κλείσιμο των προγραμμάτων για την περίοδο 2007 – 2013. Μαζί με την αύξηση των ποσοστών συγχρηματοδότησης αυτό θα κάνει δυνατή τη διάθεση ενός επιπλέον δισ. € το 2015 και το 2016.
Το σύνολο € 2.000 εκατομμυρίων, θα πρέπει να είναι εμπροσθοβαρή, κατά την περίοδο 2014-2020 και είναι δημοσιονομικά ουδέτερα κατά την ίδια περίοδο.
Η θέση που συμφωνήθηκε από το Συμβούλιο χρησιμεύει ως εντολή για την προεδρία του Λουξεμβούργου να διεξαγάγει συζητήσεις με εκπροσώπους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Μόλις επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Συμβουλίου και του Κοινοβουλίου τα δύο θεσμικά όργανα πρέπει να εγκρίνουν επίσημα το αποτέλεσμα.
Για την κατανόηση του εγχειρήματος, υπενθυμίζουμε ότι ο σκοπός της πολιτικής συνοχής είναι η μείωση των διαφορών μεταξύ των επιπέδων ανάπτυξης των διαφόρων περιφερειών της Ε.Ε. με την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ανταγωνιστικότητα. Τα κονδύλια της Ε.Ε. είναι η μεγαλύτερη πηγή άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την περίοδο προγραμματισμού 2007 – 2013, σχεδόν 42 δισεκατομμύρια € διατέθηκαν στην Ελλάδα. Αποτελούνται από περίπου 24 δισ. € από την Ε.Ε. τα διαρθρωτικά ταμεία και το ταμείο συνοχής, της αλιείας και ταμεία αγροτικής ανάπτυξης και περίπου 17 δισ. € για τις άμεσες πληρωμές προς τους αγρότες και τα μέτρα στήριξης των γεωργικών αγορών. Μέχρι τώρα, η Ελλάδα έχει λάβει 38,4 δισεκατομμύρια €, που αντιστοιχεί στο 17,5% του μέσου ετήσιου ελληνικού ΑΕΠ κατά την περίοδο αυτή. Το ποσό των περίπου € 2 δισ. για την πολιτική συνοχής εξακολουθεί να είναι διαθέσιμο, αλλά κινδυνεύουν να χαθούν τα σχετικά κονδύλια αν δεν χρησιμοποιηθούν μέχρι το τέλος του 2015.
Για την περίοδο 2014-2020, πάνω από 35 δισ. € έχουν διατεθεί για την Ελλάδα. Αποτελούνται από 20 δισ. € των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων και πάνω από 15 δισ. € για τις άμεσες πληρωμές προς τους αγρότες και τα μέτρα στήριξης των γεωργικών αγορών. Από αυτή προβλεπόμενες πιστώσεις, 4,5 δισεκατομμύρια € έχουν ήδη καταβληθεί μεταξύ του 2014 και του Ιουλίου του 2015.
Ολα αυτά βέβαια, με την απασφαλισμένη πυρηνική βόμβα των προσφύγων και μεταναστών. Ακόμη και ο φιλογερμανός Πολωνός πρόεδρος του συμβουλίου κ. Τουσκ, δε μάσησε τα λόγια του για το θέμα της αποτυχίας της εξασφάλισης ελέγχου των συνόρων της Ε.Ε. Παρά την άρνηση ορισμένων κρατών – μελών, το συμβούλιο υπουργών εσωτερικών υποθέσεων και δικαιοσύνης αποφάσισε να κατανεμηθούν 120.000 πρόσφυγες, στα πλαίσια της εξεύρεσης λύσεων στις μεταναστευτικές πιέσεις.2
Η αυξανόμενη αστάθεια στη νότια γειτονία της Ε.Ε. έχει σημειώσει αισθητή αύξηση του αριθμού των ανθρώπων που προσπαθούν να φτάσουν στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Η Ε.Ε. έχει δεσμευτεί να δώσει μια απάντηση στις μεταναστευτικές πιέσεις στη Μεσόγειο, εστιάζοντας σε διάφορους στόχους:
• προστατεύοντας εκείνους που έχουν ανάγκη και την πρόληψη της περαιτέρω απώλειας ανθρώπινων ζωών στη θάλασσα,
• στόχευση των εγκληματικών δικτύων διακίνησης ανθρώπων,
• αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών της παράνομης μετανάστευσης παρέχοντας δυνατότητες νόμιμης μετανάστευσης.
Σύμφωνα με τα βασικά στοιχεία για το 2014, η μετανάστευση παρουσίασε την ακόλουθη αριθμητική εικόνα:
• 283.532 ανιχνεύσεις της παράνομης διέλευσης συνόρων.
• Οι Σύροι αντιπροσώπευαν περίπου το ένα τέταρτο του συνόλου (79.049).
• 170.664 ανιχνεύσεις ήταν στην κεντρική Μεσόγειο, 50.834 στην ανατολική Μεσόγειο.
• 441.780 ανιχνεύσεις της παράνομης παραμονής στην Ε.Ε.
• 252.003 υπηκόων τρίτων χωρών ουσιαστικά επέστρεψαν σε τρίτες χώρες.
Στις συνθήκες αυτές, που η χώρα μας διαδραματίζει ενεργό ρόλο, δεν πρέπει να παραβλέψουμε ότι η ανάπτυξη δεν μπορεί να ακολουθήσει τον δρόμο της με πλήρη απαξία της νηφαλιότητας.
Βγάλανε και ένα κονδύλι 1 δισ. € στην Υπατη Αρμοστία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα και άλλους οργανισμούς, αλλά στους προσανατολισμούς του συμβουλίου είναι και η κάλυψη των επειγουσών αναγκών των προσφύγων στον Λίβανο, την Ιορδανία, την Τουρκία και άλλες χώρες για την αντιμετώπιση της κρίσης των προσφύγων από τη Συρία. Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων επιμένουν στην ενίσχυση του διαλόγου με την Τουρκία σε όλα τα επίπεδα, μεταξύ άλλων κατά την προσεχή επίσκεψη του Τούρκου προέδρου (5 Οκτωβρίου), ώστε να εντατικοποιηθεί η συνεργασία στον τομέα της ανάσχεσης και διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών. Παροχή συνδρομής προβλέπεται και στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων για τη διαχείριση των ροών προσφύγων καθώς και αύξηση της χρηματοδότησης του Καταπιστευματικού Ταμείου Εκτακτης Ανάγκης για τη σταθερότητα και την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της παράτυπης μετανάστευσης και της εκτόπισης ατόμων στην Αφρική.
Τέλος ζητείται αντιμετώπιση της δραματικής κατάστασης που επικρατεί στα εξωτερικά μας σύνορα και ενίσχυση των ελέγχων στα σύνορα αυτά, ιδίως μέσω συμπληρωματικών πόρων για τον οργανισμό Frontex, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο και την Ευρωπόλ και της χρήσης προσωπικού και εξοπλισμού από τα κράτη – μέλη.
1. http://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2015/09/16-greece-solidarity/?utm_source=dsms-auto&utm_medium=email&utm_campaign=Greece%3a+Council+shows+solidarity+through+faster+mobilisation+of+EU+funds
2. http://www.consilium.europa.eu/en/policies/migratory-pressures/
