Οι εξελίξεις στην ΕΕ τρέχουν με γρήγορες ταχύτητες. Στην όλη τρεχάλα αυτή η χώρα μας είναι από τις πρώτες σε ειδήσεις, όχι μόνο λόγω της εμμονής Σόϊμπλε για έξοδο από το ευρώ, αλλά και λόγω της γεωπολιτικής μας θέσης που μας έχει βάλει στο μάτι του προσφυγικού κυκλώνα, όπως σημειώσαμε στο τελευταίο μας σημείωμα.
Eτσι λοιπόν, ας αφήσουμε στο πλάι τα ζητήματα της συνθήκης Σένγκεν και ας έλθουμε και πάλι στο θέμα του ελληνικού χρέους, για το οποίο η αμερικανική εφημερίδα “Wall Street Journal” που επικαλείται έγγραφο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), μιλά για το πώς μπορεί να καταστεί βιώσιμο το ελληνικό χρέος. Σύμφωνα με το έγγραφο αυτό, τρία μέτρα κρίνονται απαραίτητα: η επιμήκυνση των ελληνικών δανείων, η σύνδεση πληρωμών με το ΑΕΠ της χώρας και δημιουργία «ανωτάτου επιπέδου επιτοκίων».
Αν ληφθούν και εφαρμοστούν αυτά τα μέτρα, τότε το χρέος εισέρχεται σε βιώσιμο μονοπάτι». Το έγγραφο στάλθηκε στους θεσμούς που επιβλέπουν το πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας -το ΔΝΤ, την ΕΚΤ και την Κομισιόν- αλλά όχι στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και δεν συζητήθηκε στα Eurogroup. «Το έγγραφο βασίζεται στην υπόθεση ότι οι ετήσιες ακαθάριστες ανάγκες χρηματοδότησης της Ελλάδας –δηλαδή τα χρήματα που θα χρειαστεί να κερδίσει η Ελλάδα για να καλύψει το έλλειμμά της, να πληρώσει τους τόκους και τα ληξιπρόθεσμα χρέη- θα παραμείνουν κάτω από τα 15% του ΑΕΠ ετησίως, ένα επίπεδο που το ΔΝΤ θεωρεί εφικτό» αναφέρει το δημοσίευμα.
Αξιωματούχοι της Ευρωζώνης τονίζουν ότι έχουν περάσει τέσσερις μήνες από τη στιγμή που γράφτηκε το έγγραφο αυτό και ορισμένες από τις υποθέσεις στις οποίες βασίζεται θα πρέπει να ανανεωθούν πριν ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις. Στην ουσία αρχίζει η διαπραγμάτευση για τη μείωση του ελληνικού χρέους, ή ακόμη καλύτερα, για τη βιωσιμότητα του χρέους αυτού.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το έγγραφο, αναμένεται ότι κατά τις δεκαετίες 2023-2043 θα δημιουργηθούν προβλήματα για την Ελλάδα, αν οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της θα ξεπεράσουν το 15%. Προτείνει λοιπόν αυτή την περίοδο, οι αποπληρωμές των δόσεων να ορίζονται σε ένα ποσοστό του ΑΕΠ ώστε η χώρα να πληρώνει μεγαλύτερο μέρος του χρέους της όταν η οικονομία πηγαίνει καλύτερα και λιγότερο όταν δεν συμβαίνει αυτό.
Η πρόταση αυτή που φαίνεται ότι είναι μέσα στο πνεύμα των καιρών, μου θυμίζει τις λύσεις του Χότζα, και πλέον πρέπει να αποδίδουμε τα πράγματα με το όνομά τους. Μόλις πριν λίγες μέρες η ηλεκτρονική ΕΞΠΡΕΣΣ του Βελγίου αναφέρει σε άρθρο της, ότι «Οι διάφορες κρίσεις της ΕΕ δεν είναι αποτέλεσμα της τύχης, αλλά το αποτέλεσμα των πολιτικών της που δεν λειτουργούν»1
Και η αρθρογράφος αναφέρεται σε άρθρο των Financial Times, που υποστηρίζει ότι η ΕΕ βρίσκεται σε ασταθή ισορροπία όπου μικρές διαταραχές μπορούν να προκαλέσουν μεγάλες αλλαγές. Και σύμφωνα με τον ίδιο αρθρογράφο, η κατάσταση αυτή πηγάζει από το γεγονός ότι τα διάφορα έργα μπλοκ έχουν επιζήμιες συνέπειες για τον πληθυσμό της.
Αναφέρει ορισμένα παραδείγματα:
• Ο μέσος Ιταλός έχασε με την έλευση του ευρώ. Από την ένταξή της στο ενιαίο νόμισμα, η ιταλική οικονομία είναι σχεδόν σε στασιμότητα, ενώ η χώρα απολάμβανε δυναμικούς ρυθμούς ανάπτυξης πριν.
• Οι Βρετανοί με τους χαμηλότερους μισθούς έχουν υποστεί μια μείωση του πραγματικού εισοδήματος, και η αύξηση του κόστους των κατοικιών στη Βρετανία, επιδεινώνουν την κατάσταση των εργαζομένων.
• Η Φινλανδία είναι σε ύφεση για το 4ο συνεχόμενο έτος, και μια κοινοβουλευτική κίνηση μελετά επί του παρόντος την πιθανότητα να φύγει η χώρα από τη ζώνη του ευρώ.
Τέτοια παραδείγματα υπάρχουν πολλά και μάλιστα πιο μπερδεμένα, όπως αν εισάγει κανείς στην ανάλυση αυτή το εύκολο χρήμα που έφερε μεγάλους πληθυσμούς της Ελλάδας στα πρόθυρα της καταστροφής. Αν όμως η ΕΕ ήταν ένα ομοσπονδιακό κράτος, δεν θα υπήρχε κρίση του ευρώ, ή η προσφυγική κρίση. Και όμως, δεν είμαστε διατεθειμένοι να φτάσουμε σε αυτό το στάδιο.
Αναμφίβολα λοιπόν, η ασταθής ισορροπία μας ωθεί προς την αντίθετη κατεύθυνση, δηλαδή προς την αποσύνθεση, όπως γράφει και ο αρθρογράφος. Επειδή όμως η αποσύνθεση της ΕΕ είναι εξαιρετικά δύσκολη, μέχρι και αδύνατη, πλέον, δε θα εμφανισθεί έτσι, αλλά μάλλον ως μια διάβρωση της πολιτικής βούλησης της ΕΕ, με στόχο να μειωθεί η ευρωζώνη μόνο σε αυτούς που θα μπορέσουν να δοξάσουν την ελεύθερη αγορά. Για να γίνει όμως μια τέτοια προοπτική, δηλαδή να προχωρήσει η ΕΕ προς την κατεύθυνση της μεγαλύτερης ολοκλήρωσης, πρέπει πρώτα να περάσει από μια φάση αποσύνθεσης.
Αν πάρουμε ως παράδειγμα την Ελλάδα, αυτό ακριβώς αντικατοπτρίζει η ευρωπαϊκή βούληση και έγινε κατανοητό αυτό, από τότε που ήλθε ο ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία. Η διαφορά του ΣΥΡΙΖΑ από τα προηγούμενα κυβερνητικά κόμματα είναι ότι έβγαλε στη φόρα, ως όφειλε, τη βρωμιά που κρύβεται πίσω από το διευθυντήριο αυτό της ΕΕ.
Αυτό μεν δυσκόλεψε τη διαπραγματευτική τακτική της Ελλάδας, έναντι του «κουαρτέτου», αλλά ξεμπροστιάζει σιγά-σιγά τους στόχους των «θεσμών». Και ναι μεν τώρα μπορεί να έφτασαν σε μια φάση που συμφώνησαν ορισμένα πράγματα, όμως το πρόβλημα δε θα λυθεί αν δεν εισρεύσουν φρέσκα επενδυτικά κεφάλαια, όπως τα πολυδιαφημισμένα 35 δισ. του πακέτου Γιούνγκερ, τα οποία, με τις παρούσες συνθήκες δεν έρχονται. Η άποψή μας είναι ότι πρέπει να πάει ανώτατος κυβερνητικός να φέρει το σχετικό τσεκ και να τρέξουν οι εγχώριοι παράγοντες με ταχύτητα να τα απορροφήσουν. Όχι σε αρπαχτές, αλλά σε επενδύσεις. Και αρπαχτές είναι όλες οι επενδύσεις που έχουν δωρεάν (μη επιστρεπτέες) ενισχύσεις. Ενώ αν αντικατασταθούν οι δωρεάν ενισχύσεις με φοροαπαλλαγές και απαλλαγές εργοδοτικών εισφορών ίσων μέχρι το επενδυμένο κεφάλαιο, θα υπάρξουν πραγματικές επενδύσεις, με πολλαπλάσια ωφελήματα και για τα δυο μέρη. Και για τη χώρα και για την ευρωζώνη.
Σε μια τέτοια περίπτωση θα είναι δύσκολο να «οδηγηθεί» η χώρα εκτός ευρώ, διότι διαφορετικά δεν είναι βέβαιο το μέλλον μας στην ευρωζώνη. Όμως, ταυτόχρονα, θα πρέπει η κρατική μηχανή να ενεργοποιηθεί προς όλες τις πλευρές απαξιωμένων δράσεων σήμερα, που κρύβουν όμως, πολλά λεφτά μέσα τους και μπορούν να δώσουν σωστή εκκίνηση στην οικονομία.
Για να μην αναφερθώ σε άλλο κονδύλι, αναφέρομαι στα λιμνάζοντα πλέον και με κίνδυνο να χαθούν κονδύλια του προγράμματος δωρεάν διανομής τροφίμων σε απόρους, ύψους περίπου 140 εκατ ευρώ, που θα καταλήξουν τα χρήματα στους Έλληνες παραγωγούς τροφίμων ευρείας κατανάλωσης, λάδι, φέτα και άλλα τυριά ζυμαρικά, ρύζι κ.λπ. Και δεν είναι μόνο τα λεφτά που θα πάνε κατευθείαν στην ελληνική οικονομία, αλλά και τα στόματα που αναμένουν να ξε-αραχνιάσουν, τρώγοντας έστω και λίγα κιλά από τη δέσμη των τροφίμων που παράγει η ίδια η πατρίδα μας.
1. http://www.express.be/business/?action=view&cat=economy&item=les-differentes-crises-de-lue-ne-sont-pas-le-fruit-du-hasard-mais-le-resultat-de-politiques-qui-ne-marchent-pas&language=fr&utm_source=newsletter&utm_medium=email&utm_campaign=
