Για να φτάσουμε, λοιπόν, σε ένα σημείο να μπορούμε να στηρίξουμε ότι οι μεγάλες χώρες της Ε.Ε. δεν παίζουν το παιχνίδι τους σωστά, θα πρέπει να αναλύσουμε κάθε δυνατό επίσημο στοιχείο, που διαδραματίζει έναν ρόλο στο όλο μακροοικονομικό σύστημα ροών και επιπτώσεων στις οικονομίες των κρατών – μελών. Μερικοί ψελλίζουν τις ευθύνες της Γερμανίας για τη συνθήκη Σένγκεν και πως σπρώχνει μπροστά την Αυστρία. Νέα κρίση παρουσιάζεται τον ορίζοντα, με βάση εκκίνησης αυτή τη φορά την Κίνα, που κινδυνεύει άμεσα να μετατραπεί σε κρίση, ενδεχομένως πιο ήπια απ’ ότι το 2007 – 2008. Το Νταβός δεν αποδίδει στο καπιταλιστικό σύστημα και εμείς θα συνεχίσουμε να αναφερόμαστε στις προοπτικές βύθισης ή ανάταξης της Ε.Ε.
Στη νέα δυναμική των πραγμάτων το Δ.Ν.Τ., που αποτελεί μονίμως και διακαώς μήλον έριδος ακόμη και μεταξύ των Ευρωπαίων, αναθεωρεί τις προβλέψεις του για την παγκόσμια ανάπτυξη προς τα κάτω1. Σύμφωνα με την ηλεκτρονική ΕΞΠΡΕΣΣ, το Δ.Ν.Τ. αναθεωρεί προς τα κάτω τις προβλέψεις ανάπτυξης, σημειώνει η αναλύτρια Μυλέν Βαντεκάστελε στις 20 Ιανουαρίου 2016, σύμφωνα με ανταπόκριση του Γαλλικού πρακτορείου. Και υποστηρίζει ότι «το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (Δ.Ν.Τ.) για μια ακόμη φορά μείωσε την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη στις προβλέψεις. Η ανάπτυξη, η οποία είχε προηγουμένως εκτιμηθεί σε 3,6%, αναθεωρήθηκε προς τα κάτω στο 3,4%. Το Δ.Ν.Τ. επικαλείται την ισχυρότερη από την αναμενόμενη επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας, η επίπτωση της ισχυροποίησης του δολαρίου στην οικονομία των Η.Π.Α και των γεωπολιτικών εντάσεων σε ορισμένες περιοχές. Ετσι, αναμένεται ότι οι οικονομίες των πλούσιων χωρών θα πρέπει να αυξηθούν κατά 2,1% φέτος, ενώ οι αναδυόμενες χώρες θα πρέπει να έχουν έναν ρυθμό ανάπτυξης 4,3%. Ομοίως, το 2017, στις πλούσιες χώρες θα αυξηθεί και πάλι κατά 2,1%, ενώ στις αναδυόμενες οικονομίες αναμένεται να αυξηθεί 4,7%, σύμφωνα με το Δ.Ν.Τ. Η ανάπτυξη στις αναδυόμενες οικονομίες θα παράγεται κυρίως στην Ασία και την Ινδία, ενώ οι οικονομίες της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής θα πρέπει να συνεχίσουν να συνάπτουν συμβάσεις, με την εικόνα της Βραζιλίας που διέρχεται μία σημαντική ύφεση να ποδηγετεί τις εξελίξεις αυτές».
Στην Ευρώπη, η ανάπτυξη θα προέλθει κατά κύριο λόγο από τις οικονομίες της Ανατολικής Ευρώπης. Ωστόσο, είναι πιθανό ότι θα δούμε κάποια επιβράδυνση εξαιτίας της συνεχιζόμενης ύφεσης στη Ρωσία. Προς επίρρωση των ανωτέρω ο Πιέρ Μοσκοβισί, αντιπρόεδρος της Επιτροπής και αρμόδιος για τα οικονομικά της Ε.Ε.2, δήλωσε ότι «η Ευρώπη είναι λιγότερο ευάλωτη σε σχέση με άλλες περιοχές, όπως στην Κίνα που επιβάλλεται επιβράδυνση», σημειώνει στην ηλεκτρονική EurActiv.com ο αναλυτής Γιώργος Βαλερό, που του πήρε αποκλειστική συνέντευξη. Η ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας παραμένει σε καλό δρόμο, παρά τις αναταράξεις στην Κίνα, αναφέρει ο Ευρωπαίος αξιωματούχος, αλλά περισσεύει ο εφησυχασμός.
Ο ίδιος είπε ότι προέτρεψε την Ελλάδα να είναι πιο φιλόδοξη η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, αφού συναντήθηκε με τον Ελληνα πρωθυπουργό κ. Τσίπρα.
Φαίνεται όμως ότι υπάρχει διαχυμένη απαισιοδοξία γύρω από το φετινό Φόρουμ του Νταβός από πολλούς αναλυτές και μάλιστα και άλλα ιδρύματα είναι πιο απαισιόδοξα, όταν πρόκειται για την παγκόσμια ανάπτυξη, κυρίως λόγω του τι συμβαίνει στις αναδυόμενες χώρες (ορισμένοι μιλούν για καλπάζουσα ύφεση). Πρέπει όλοι να νοιάζονται για το τι συμβαίνει στην Κίνα. Οι αγορές είναι νευρικές. Ομως, σύμφωνα με τον κ. Μοσκοβισί, θεωρεί ότι αν εξετάσουμε την ευρωπαϊκή οικονομία, δεν βλέπει κανένα ιδιαίτερο λόγο να αλλάξει το μήνυμά μας, το οποίο είναι ότι η ανάκαμψη βρίσκεται σε καλό δρόμο. Η ανάκαμψη έχει μια σταθερή βάση, λόγω κατάλληλης νομισματικής πολιτικής, διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, που θα πρέπει, φυσικά, να επιδιωχθούν, όπως και η δημοσιονομική εξυγίανση, η οποία είναι εντυπωσιακή, αν και ορισμένες χώρες έχουν να εκτελέσουν τις απαραίτητες διαρθρωτικές προσαρμογές (εννοώντας τη χώρα μας) και επίσης λόγω του «σχεδίου Juncker», που θα πρέπει να επιταχυνθεί, μπορεί να προκύψει μια νέα επιτυχία. Εδώ θα αντιπαραθέσουμε στον αξιωματούχο αυτό ότι όλα όσα είπε είναι μέρος ενός σαθρού οικοδομήματος που προωθεί η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Πρώτα και κύρια, γιατί τα «ανεξάρτητα» κράτη – μέλη της Ε.Ε. δεν έχουν τις ίδιες αποδόσεις, ούτε επιτυγχάνουν τους ίδιους ρυθμούς, είτε ανάπτυξης, είτε ύφεσης, αλλά με τη βοήθεια της στατιστικής επιστήμης, παρουσιάζονται οι μέσοι όροι που βεβαίως είναι πολύ καλοί! Φανταστείτε ότι η ίδια αυτή η στατιστική επιστήμη διδάσκει ότι ο μέσος όρος θερμοκρασίας του ανθρώπινου σώματος αν είναι 36 – 37 βαθμούς Κελσίου είναι ενός υγιούς ανθρώπου, ανεξάρτητα αν το μισό κορμί του είναι μέσα σε έναν φούρνο και το άλλο μισό κορμί του είναι μέσα σε έναν καταψύκτη!
Το άλλο σημείο αντίδρασης στη συνέντευξη Μοσκοβισί αφορά το περίφημο πρόγραμμα Γιούνκερ των 315 δισ. ευρώ που σημαίνει ότι η Κομισιόν θα βάλει 21,5 δισ. ευρώ και θα μοχλευτούν αυθορμήτως 15 φορές περισσότερα κεφάλαια από τους Ευρωπαίους επενδυτές για να φτάσουμε στο ποσό των 315 δισ. ευρώ (15Χ21,5€ = 315 δισ. €). Μπορεί ίσως ορισμένες πλούσιες χώρες να επωφεληθούν σε ορισμένα σημαντικά έργα και να απορροφήσουν τέτοια κονδύλια, αλλά για παράδειγμα, για να απορροφήσει η χώρα μας έστω και ένα εκατ. €, θα πρέπει να συνδεθεί με τις επιδοτήσεις του Ε.Σ.Π.Α., αλλιώς είναι δώρο άδωρον!
Ετσι, οι κίνδυνοι για τη Γηραιά Ηπειρο ανησυχούν τους ηγέτες του κόσμου που μαζεύτηκαν στο Νταβός αυτή την εβδομάδα. Η εύθραυστη κατάσταση των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, η άνοδος του λαϊκισμού (η διαδικασία αναστολής της συνθήκης Σένγκεν οδεύει προς την αποσύνθεση της ζώνης του ευρώ και ακόμη και την ενιαία αγορά), αναφέρεται στην έκθεση του 2016 για τους παγκόσμιους κινδύνους, που δημοσιεύεται κάθε χρόνο την παραμονή του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ που πραγματοποιείται στο Νταβός της Ελβετίας.
Με δική τους ομολογία, κάποιοι Ευρωπαίοι πολιτικοί πιστεύουν ότι αυτές οι φυγόκεντρες δυνάμεις που επηρεάζουν την Ενωση θα επιδεινώσουν την κατάσταση το 2016 και το δημοψήφισμα για το Brexit σκοτεινιάζει ακόμη περισσότερο την εικόνα.
«Οι καιροί είναι δύσκολοι» συνόψισε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλωντ Γιούνκερ στις 15 Ιανουαρίου. «Αλλά δε θα εγκαταλείψουμε την προσπάθεια».
Σε αυτό το ζοφερό κλίμα και την αυξανόμενη αναταραχή από άλλα μέρη του κόσμου, όπως η Κίνα, που πολιτικοί και επιχειρηματικοί ηγέτες βρίσκονται 20 με 23 Ιανουαρίου στο Νταβός.
Ο στόχος του φόρουμ είναι να καταλάβουμε πώς οι ευκαιρίες που προσφέρονται από την επόμενη βιομηχανική επανάσταση (Βιομηχανία 4.0) θα χρησιμοποιήσουν τη στασιμότητα ως μοχλό ανάπτυξης του χρόνου.
Από την πλευρά μου νομίζω ότι το επιχείρημα αυτό είναι απροσδιόριστο και η στασιμότητα δεν είναι τίποτα άλλο από μη αποδοχή των όρων ανάπτυξης.
Το μέλλον της Ευρώπης, ωστόσο, φαίνεται κάπως αισιόδοξο, παρά τις αντιρρήσεις μου. Και τούτο, γιατί υπάρχει μια μεγαλύτερη πρόκληση από την κρίση των προσφύγων, που στέλνει σαφές μήνυμα περί απώλειας και ευπάθειας των διακυβερνητικών δομών, όπως λέει η έκθεση που δημοσιεύτηκε πριν από το φόρουμ στο Νταβός. Ετσι, απομένει να δούμε στο επόμενο σημείωμά μας, γιατί τρίζουν τα θεμέλια της Ε.Ε. από τη ροή προσφύγων και οικονομικών μεταναστών, μέσω της χώρας μας στην υπόλοιπη Ε.Ε.!
1. http://fr.express.live/2016/01/20/37268/
2. http://www.euractiv.com/sections/euro-finance/moscovici-europe-less-vulnerable-other-regions-china-slowdown-321224