Τα δραματικά όμως γεγονότα της ημερήσιας διάταξης αναστέλλουν τη ροή της αφήγησης που κάνουμε ως προς το πού πάει η Ευρωπαϊκή Ενωση. Και τούτο, γιατί οι αδικοχαμένοι στα τουρκικά παράλια της Μικράς Ασίας προκαλούν έντονους τριγμούς που υποδαυλίζονται από όσους κατάφεραν να περάσουν και να φτάσουν με την ελληνική βοήθεια σε έδαφος του Σένγκεν.
Η ευρωπαϊκή προσπάθεια συγκεντρώνεται στη δημιουργία δυσχερειών και στην ύψωση τειχών, ώστε να μην μπορεί η ροή προσφύγων και οικονομικών μεταναστών, κυρίως μέσω της χώρας μας, να βρίσκει τελικό προορισμό στην υπόλοιπη Ε.Ε.!
Ασκηση πολιτικής υπέρ των προσφύγων
Τα ακροδεξιά κόμματα που είδαν να κερδίζουν πόντους, στηριζόμενα στη φτώχεια της πολιτικής λιτότητας και στην κακομοιριά των Βορειοευρωπαίων, να δεχθούν μερικές εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες, είναι η μια άκρη του νήματος. Διότι στην άλλη θα αντιπαραθέσουμε την «απομόνωση, την ξενοφοβία και τον δεξιό λαϊκισμό» με την ελπίδα να μπορεί να κερδίζει έδαφος σε όλη την ήπειρο, ώστε να μην τίθεται υπό αμφισβήτηση η διαδικασία της ολοκλήρωσης και ένα κοινό ευρωπαϊκό μέτωπο στις διεθνείς πολιτικές ασφαλείας. «Εάν η Ευρώπη δεν είναι σε θέση να βρουν κοινές λύσεις σε επείγουσες προκλήσεις, μπορούμε να παρατηρήσουμε μία διαδικασία αποσύνθεσης που θα ακύρωνε τα οφέλη, όπως η συνθήκη Σένγκεν, το ενιαίο νόμισμα ή ακόμη και η ίδια η ενιαία αγορά. Παρά το γεγονός ότι μια τέτοια διαδικασία δεν αναμένεται να συμβεί σύντομα, υπάρχει μικρή πιθανότητα ότι θα είναι αρμονική και ειρηνική και φάνηκε να «ανησυχεί την έκθεση του Νταβός».
Αναμφίβολα, ο πρόεδρος της επιτροπής κ. Γιούνκερ είναι αρκετά διορατικός και έχει εγείρει τις ίδιες ανησυχίες, επιμένοντας ότι το ευρώ και το Σένγκεν είναι τόσο στενά δεμένα, ώστε, αν κάποιοι θέλουν να καταστρέψουν τον τερματισμό του Σένγκεν, καταστρέφουν ολόκληρη την εσωτερική αγορά», δηλαδή προκαλούν οιονεί διάλυση της Ε.Ε.
Η προσφυγική κρίση είναι η μεγαλύτερη απειλή για την περιοχή υπογραμμίζει η έκθεση για το Νταβός και η μελέτη της εισροής Σύρων, Ιρακινών και Αφγανών αναστατώνει την οικονομική ικανότητα και την απορρόφηση και οξύνει την πόλωση των κοινωνιών και του πολιτικού φάσματος, η οποία μειώνει την αποτελεσματικότητα των δομών της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης.
Ο κίνδυνος από την προσφυγική κρίση θα συνεχίσει να αυξάνεται σε όλο τον κόσμο. Το 2014, ο αριθμός των εκτοπισμένων ανθρώπων -42.500 την ημέρα- ήταν τέσσερις φορές υψηλότερος από ό,τι το 2010.
Αλλά όταν κοιτάς το 2016, ο ιδιωτικός τομέας στην Ευρώπη εξακολουθεί να θεωρεί τους οικονομικούς κινδύνους, όπως κρίσεις του προϋπολογισμού, της ανεργίας και των τιμών της ενέργειας, ότι είναι κυρίαρχοι.
Η νέα βιομηχανική επανάσταση
Η μελέτη του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ τονίζει επίσης τη σημασία της προσαρμογής στις μεταβαλλόμενες βιομηχανικές συνθήκες και τα τεχνολογικά τοπία. Αν οι Ευρωπαίοι χάσουν το καράβι, γύρω στα 600 δισ. € θα μπορούσαν να χαθούν μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια, πράγμα που αντιστοιχεί σε περίπου 10% της βιομηχανικής βάσης της Ευρώπης.
Ευρωπαϊκές οικονομίες θα πρέπει, συνεπώς, να αντιμετωπίσουν τους υψηλούς κινδύνους που μπορεί να προκύψουν από τη μετάβαση σε μια ψηφιοποιημένη οικονομία: κίνδυνοι που σχετίζονται με την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, την ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ των χωρών και των ενδιαφερομένων μερών, την αλλαγή του περιβάλλοντος εργασίας, το αυξανόμενο χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών και κοινωνικές ανισότητες και στο εισόδημα.
Πέρα από την Ευρώπη, η έκθεση διασφαλίζει ότι η αποτυχία της δράσης κατά της υπερθέρμανσης του πλανήτη είναι ένα από τα πρώτα μελήματα του κοινού το 2016 και θεωρείται ως ο κυριότερος κίνδυνος για τα επόμενα χρόνια πριν από όπλα μαζικής καταστροφής. Ακούσια μετανάστευση μεγάλης κλίμακας, ωστόσο, είναι ο πιο διαδεδομένος κίνδυνος και το πιο επικίνδυνο από την άποψη των επιπτώσεων και την πιθανότητα. Οι επιθέσεις στον κυβερνοχώρο που παρατηρήθηκαν στη Βόρεια Αμερική συνιστούν τον μεγαλύτερο κίνδυνο για τις επιχειρήσεις.
Πάντως τα πράγματα δεν είναι καθησυχαστικά, αν δούμε τις δηλώσεις ακόμη και του προέδρου της Ε.Ε. κ. Ρούτε, πρωθυπουργού της Ολλανδίας, που ασκεί την εξάμηνη προεδρία της Ε.Ε., ο οποίος υποστηρίζει ότι απομένουν «6 – 8 εβδομάδες για να σωθεί η συνθήκη Σένγκεν». Και το καλό είναι ότι η δήλωση αυτή έγινε στο φόρουμ του Νταβός και συμπληρώνεται από τον ίδιο, λέγοντας: «Δεν μπορούμε πλέον να αντιμετωπίσουμε αυτούς τους αριθμούς, αν η Ε.Ε. δεν κάνει τίποτα, ο αριθμός των αφίξεων θα μπορούσε να τετραπλασιαστεί μέσα στις επόμενες εβδομάδες, με τον ερχομό της άνοιξης και των ηπιότερων καιρικών συνθηκών που θα αυξήσουν την εισροή μεταναστών. Αν υψωθούν φράχτες, θα οδηγήσουν στην κατάρρευση του τομέα της ελεύθερης κυκλοφορίας».
Ως εκ τούτου, ο Rutte συνιστά την ενίσχυση της υφιστάμενης συμφωνίας με την Τουρκία για τη διαχείριση των προσφύγων που φθάνουν στη χώρα αυτή καθώς και την εφαρμογή των συμφωνιών της διανομής των προσφύγων μεταξύ των διαφόρων κρατών – μελών.
Ωστόσο, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, δήλωσε στο ίδιο κοινό ότι η Ε.Ε. έπρεπε να δημιουργηθεί ένα «Σχέδιο Μάρσαλ» για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης των χωρών της Μεσογείου και έτσι αποθαρρύνουν τους πληθυσμούς αυτών χώρες να μεταναστεύσουν στην Ευρώπη. Παραδέχτηκε ότι θα χρειάζονταν αρκετά «δισεκατομμύρια» για να επιτύχει ένα τέτοιο σχέδιο.
Ο χώρος Σένγκεν είναι σε πλήρη εξέλιξη
Στην πραγματικότητα, ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες έχουν ήδη επαναφέρει τους ελέγχους στα σύνορά τους: Η Σουηδία πραγματοποιεί ελέγχους στη γέφυρα που τη συνδέει με τη Δανία. Από την Τετάρτη 20 Ιανουαρίου 2016, η FΥRΟΜ έκλεισε τα σύνορά της με την Ελλάδα για τους μετανάστες. Η Αυστρία ανακοίνωσε ότι θα φιλοξενήσει 35.000 πρόσφυγες για το σύνολο του 2016.
Ο πρωθυπουργός της Σλοβενίας προέτρεψε άλλες χώρες της Ε.Ε. να αναπτύξουν αστυνομικές δυνάμεις στα σύνορα της πΓΔΜ με την Ελλάδα.
Δυστυχώς αληθεύει το συμπέρασμα
Οι αναγνώστες σίγουρα θα θυμούνται ότι πριν 2-3 σημειώματά μου, περίπου είχα αναφερθεί στην αλόγιστη διεύρυνση του 2004. Να που τελικώς η Γερμανία ήξερε τι έκανε όταν έπαιρνε τις διατάξεις αυτές! Σήμερα χρησιμοποιεί όλους τους άλλους ως προπέτασμα και έτσι διακανονίζει τι θα κάνει με το εσωτερικό της. Συμπληρωματικά επιχειρήματα θα αναλύσουμε στο επόμενο σημείωμά μας.
