“Ο ρυπαίνων πληρώνει” είναι το περιεχόμενο της οδηγίας 2004/35 της Ευρωπαϊκής Ενωσης σχετικά με την περιβαλλοντική ευθύνη όσον αφορά την πρόληψη και την αποκατάσταση περιβαλλοντικής ζημίας.
Περιβαλλοντικές ζημιές ή καταστροφές έχουμε κάθε φορά που γκριζάρουμε ή μαυρίζουμε το περιβάλλον σε στεριά, αέρα και θάλασσα. “Ο ρυπαίνων πληρώνει” είναι μία οδηγία φάντασμα μιας και σπάνια εφαρμόζεται στη χώρα μας.
Μερικές πράσινες, γκρι και μαύρες εικόνες της περιοχής περιγράφω στο σημείωμα. Αν η αντίληψή μας των χρωμάτων είναι διαφορετική το φταίξιμο δεν είναι αποκλειστικά του γράφοντος.
Πράσινες εικόνες
Κάποτε κοινός στόχος των Χανιωτών ήταν να πρασινίσουμε την πόλη μας. Πολλά δέντρα φυτεύτηκαν από μικρούς και μεγάλους. Κάθε Σύλλογος και κάθε Σχολείο είχε στόχο να κάνει μία δεντροφύτευση.
Και πού δεν φυτέψαμε στον Κλαδισό, στα Λενταριανά, στον Αη Γιάννη στον Αγιο Ματθαίο… Εικόνες πράσινες παντού.
Σε έρευνα που έκανα πρόσφατα διαπίστωσα ότι ελάχιστα νέα παιδιά έχουν συμμετάσχει σε πρόγραμμα δεντροφύτευσης.
Τι σημαίνει αυτό;
Κατ’ αρχήν απουσία θετικής βιωματικής εμπειρίας σχετικής με το περιβάλλον. Με ό,τι μελλοντικές γκρι ή μαύρες συμπεριφορές μπορεί να σημαίνει αυτή. Και δεν είναι ότι γεμίσαμε όλες τις κενές θέσεις που προορίζονται για δέντρα και θάμνους στην πόλη και στις περιαστικές περιοχές.
Δυστυχώς, τις παραλείψεις μας τις μιμούνται κι άλλες περιοχές του Νομού. Κι όπου το νερό είναι άφθονο θα πεις, «Ε φροντίζει η φύση για την αναπλήρωση της χλωρίδας».
Ομως στις περιοχές του Νομού που η διάβρωση έχει πιστοποιηθεί ότι είναι 1ος κίνδυνος η παράλειψη συστηματικής δεντροφύτευσης είναι ασυγχώρητη. Υποθέτω ότι δεν τιμωρείται από κάποια διάταξη νόμου.
Παρ’ όλα αυτά κάποιος αρμόδιος πρέπει να θυμίζει τακτικά σε άρχοντες και πολίτες ότι η φύση εκδικείται για την κακομεταχείρισή της. Συμπέρασμα, εικόνες γκρι με μαύρη προοπτική.
Δεκέμβριος 1991 μέχρι σήμερα
Η ημερομηνία του τίτλου είναι σημαντική για τους πιονέρους που ξεκίνησαν το πρόγραμμα ανακύκλωσης χαρτιού και αλουμινίου το 1991. Ανάμεσά τους κι ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Χαράλαμπος Σοφιανός. Πρωτοπόρος η πόλη μας και μπροστάρηδες μερικές συνοικίες. Εικόνες πράσινες που απλωνόταν σαν τον κισσό.
Σήμερα, 24 χρόνια μετά, το πρόγραμμα ανακύκλωσης δεν έχει ολοκληρωθεί. Ακόμη περιμένουμε τους κίτρινους κάδους για το γυαλί. Αλλά πάνω απ’ όλα περιμένουμε την επιβράβευση – ανταμοιβή των συνοικιών που ενισχύουν και προάγουν το πρόγραμμα. Επιβράβευση με αποδέκτες τα σχολεία της περιοχής που συμμετέχουν σε πράσινες δράσεις στην περιοχή τους.
Δηλαδή, αν το Χ σχολείο στη συνοικία Ψ συμμετείχε σε δεντροφύτευση, καθαρισμό, ανακύκλωση, εκστρατεία ενημέρωσης για το περιβάλλον, ας πάρει δώρο μια συσκευή /μηχάνημα τελευταίας ενεργειακής κλάσης από τη ΔΕΔΙΣΑ.
Συμπέρασμα, να κάνουμε βήματα για το επόμενο στάδιο “την πράσινη συνοικία”.
Εικόνες μαύρες αόρατες
Οι μαύρες εικόνες, τα γκράφιτι υπογραφές, οι οπαδικές βωμολοχίες “ζωγραφίζονται” στο ημίφως. Ένα – δύο μηχανάκια με 2 αναβάτες οπλισμένους με σπρέι μαυρίζουν την πόλη σε 2 – 3 πρωινά.
Το όφελος για τους “καλλιτέχνες της αυγής” είναι ένα μηδενικό για τον απλό λόγο ότι ο σύγχρονος αστός δεν παρατηρεί τα μαύρα σχήματα τους. Ο “βομβαρδισμός” μας από εικόνες, πιο εντυπωσιακές, είναι αδιάκοπος, έτσι η μνήμη εργασίας μας αδυνατεί κι αρνείται να επεξεργάζεται κάθε τι που θεωρεί μη απαραίτητο. Τις θολές μουτζούρες.
Υπάρχει βέβαια και μια μειοψηφία που τις διαβάζει όταν πρωτοεμφανιστούν όμως δεν τις καταγράφει, ούτε τις εσωτερικεύει, γι’ αυτό και δεν κάνει καμιά ενέργεια. Απόδειξη οι μαύρες εικόνες στην πρόσοψη του Υδραγωγείου μας που “ζουν” εκεί ανενόχλητες χρόνια.
Ομως υπάρχουν κι άλλοι αναγνώστες των μαύρων εικόνων. Χωρίς να τις καταλαβαίνουν φυσικά. Αυτοί είναι οι επισκέπτες μας.
Πού τις κατατάσσουν; Σαν μια ανορθογραφία στον παράδεισο. Μία λανθασμένη νοητική παράσταση. Πόσο διαρκούν οι μνήμες τους; Αγνωστο.
Εικόνες γκρίζες ορατές
Οι γκρίζες εικόνες στο περιβάλλον μας είναι οι πιο διαδεδομένες κι οι πιο επικίνδυνες. Δεν ξέρεις πότε θα αλλάξουν χρώμα, πότε θα γίνουν μαύρες. Γι’ αυτό τις παρατηρούμε, τις σημειώνουμε και τις σχολιάζουμε.
Εικόνες γκρι είναι οι οσμές που αναδύονται από φρεάτια κι αντλιοστάσια, τα κρινάκια της θάλασσας που σβήνουν, οι σωροί από ογκώδη αντικείμενα που εγκαταλείπονται για μέρες στα πεζοδρόμια…, Είναι επίσης η απουσία προειδοποιητικών πινακίδων, τα σπασμένα γυαλιά στις παραλίες, οι ηχορρυπάνσεις …
Τέλος, είναι τα περιττώματα των κατοικίδιων συντροφιάς, τα εξανθήματα που κερδίζεις κολυμπώντας, η ασφυξία στην πλατεία της Αγοράς το καλοκαίρι. Συμπέρασμα, εικόνες γκρίζες παντού.
Συμπερασματικά η περιουσία που διαχειριζόμαστε και ενοικιάζουμε για να πλουτίζουμε χρειάζεται τη φροντίδα ΟΛΩΝ ΜΑΣ για να διατηρηθεί πράσινη ή σχεδόν πράσινη, όταν την κληροδοτήσουμε στα παιδιά μας.