» Ο δρόμος του καθημερινού πολεμιστή
» Με τα πνευματικά όπλα από τους Γεροντάδες της Ορθοδοξίας
Είναι πολύ σπουδαίο να γνωρίζομε τον προορισμό μας, τo στόχο και τον προσανατολισμό σε οποιοδήποτε ταξίδι στη διάρκεια της ζωής μας. Όμως, ακόμη σπουδαιότερο είναι να ξέρομε το δρόμο, προς πoια κατεύθυνση θα τραβήξουμε, για να χαρούμε, για να βιώσομε την περιπέτεια, να αποκτήσομε γνώσεις, εμπειρίες και συγκινήσεις, μα προπαντός για να μη χαθούμε και δε φτάσουμε ποτέ στην…Ιθάκη.
Ας ξεκινήσουμε από την αναγκαία ερμηνεία των λέξεων. ” Αρχή σοφίας η των ονομάτων επίσκεψις”, μάς δίδαξε τον 5ο αιώνα π.Χ ο φιλόσοφος Αντισθένης. Γέροντες ή Γεροντάδες αποκαλούνται ιερωμένοι που έχουν προχωρήσει στον πνευματικό δρόμο και ορισμένοι έχουν προικισθεί από τη Χάρη με ξεχωριστές δυνάμεις, όπως το προφητικό χάρισμα, η διόραση, το να “βλέπουν” τον άνθρωπο εσωτερικά, τι σκέφτεται, τι νιώθει, τις αρετές ή τα ελαττώματά του. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι οι άνθρωποι αυτοί έλκουν όλους εμάς με το παράδειγμα και τη ζωή τους, με τις αρετές τους και μάς προβάλλουν σπουδαία πνευματικά όπλα, για να αγωνιστούμε και εμείς. O καθημερινός πολεμιστής δεν είναι εκείνος που έχει προσχωρήσει στην παράλογη βία, εκείνος που γίνεται μισθοφόρος για την υπεράσπιση άνομων και αντιανθρώπινων συμφερόντων, εκείνος που εκπροσωπεί τον αδελφοκτόνο Κάιν.
Κάνομε λόγο για τον πολεμιστή στην άμυνα του καλού, στην υπεράσπιση των αξιών, ενάντια στις σκοτεινές δυνάμεις που αντιμάχονται την πραγματική ειρήνη. Εννοούμε τον άνθρωπο που προσπαθεί να δικαιώσει την πραγματική του φύση, να πραγματώσει τον ανώτερο εαυτό μέσα του, να συμβάλλει στην οικοδόμηση ενός καλύτερου κόσμου.
Δύσκολη δουλειά!!!
Οι Γέροντες της Ορθοδοξίας από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες μέχρι και σήμερα είναι στυλοβάτες και οδηγοί. Σε ένα σπουδαίο εκκλησιαστικό ύμνο ονομάζονται και εξυμνούνται ως “οι αστέρες οι πολύφωτοι του νοητού στερεώματος, ως ακατάλυτοι πύργοι…τα μυρίπνοα άνθη του παραδείσου, τα πάγχρυσα στόματα του λόγου. “Σε ένα σπουδαίο βιβλίο αναφερόμενο στο Γέροντα Ιωσήφ τον ασκητή υπογραμμίζεται ότι “δύο ή τρεις σπουδαίοι Γέροντες του Αγίου Όρους με τις προσευχές τους αποσόβησαν μεγάλες καταστροφές, πολέμους και θεομηνίες,έλκοντας τη βοήθεια και την παρέμβαση της Χάρης, τη θεΐκή συνδρομή.
Τα μεγάλα όπλα που μάς παραδίδουν με τα διδάγματά τους, προπαντός όμως με τη ζωή και το παράδειγμά τους είναι η πίστη, η αγάπη, η εσωτερική ειρήνη, η ελπίδα και η αγωνιστικότητα.
H πίστη είναι βασικός άξονας αληθινής ζωής. Είναι εσωτερική δύναμη, μια βεβαιότητα για ορώμενα και αόρατα, για ανθρώπινα και μεταφυσικά, για τα δυνατά και τα αδύνατα. Είναι χαρακτηριστική η σχετική διδαχή περί π ί σ τε ως του Κυρίου Ιησού Χριστού. ”Αν έχετε πίστη σαν ένα κόκο σιναπιού, μπορείτε να πείτε στο βουνό να μετακινηθεί, να πάει πιο κάτω και αυτό θα συμβεί”.(Ματθ.ιζ΄,14-23). H απουσία της πίστης είναι καταλυτική. Ο απόστολος Πέτρος περπατούσε πάνω στα κύματα ως τη στιγμή που λιγοψύχησε και άρχισε να βυθίζεται…Η απιστία προκαλεί την ασθένεια, την αδυναμία και, αν υποτροπιάζει, οδηγεί στη διαστροφή, στη δυστυχία και το σκοτάδι. Το δίδαξε τόσο καθαρά ο Ιησούς Χριστός.”Ω γενεά άπιστος και διεστραμμένη, έως πότε θα είμαι μαζί σας, έως πότε θα σας ανέχομαι? “Ήταν η απάντησή του στο γεγονός ότι οι μαθητές του δεν μπόρεσαν να διώξουν το δαιμόνιο που βασάνιζε τον υιό ενός δυστυχισμένου ανθρώπου. Η αιτία της αδυναμίας ήταν η έλλειψη πίστης και επεσήμανε ο Ιησούς ότι “τούτο το γένος-των δαιμόνων- δεν αποδιώχνεται παρά μόνο με προσευχή και νηστεία”.
Το όπλο της πίστης είναι πολύ πιο σπουδαίο και αναγκαίο από όσο μπορούμε να διανοηθούμε. Και οι Γέροντες της Ορθοδοξίας μάς το προβάλλουν και μάς το προσφέρουν με τη ζωή και το παράδειγμά τους. Μιλούν στην ψυχή και όχι στο μυαλό ή στη λογική.
Θυμίζουν ένα πολύ παλιό λατινικό ρητό,”credo quia absurdum est”, δηλ.πιστεύω,επειδή είναι παράλογο. Ο γέροντας Πορφύριος από την ηλικία των 12 ετών, ξεκίνησε χωρίς καμμία έξωθεν παρακίνηση, μπήκε μέσα σε ένα καράβι και προσπάθησε να πάει στο Άγιο Όρος, ο Παίσιος, σύμφωνα με αξιόπιστες μαρτυρίες μετακινούνταν όπου ο ίδιος επιθυμούσε “πνευματικώ τω τρόπω”. Το ίδιο αναφέρεται και για τον άγιο Ιάκωβο Τσαλίκη της Εύβοιας.
Όταν ρωτήθηκε ο Πα΄ι΄σιος πώς συνέβαινε απαντούσε ότι η εξήγηση υπερέβαινε τη λογικη!! Ωστόσο, υπερβατικά, “παράλογα” για τον κοινό νου γεγονότα, συμβαίνουν, στο χώρο της θρησκευτικής πίστης από τα πανάρχαια χρόνια. Και είναι πάλι οι Έλληνες που πρωτοστατούν και θέτουν τις βάσεις της μ ε τ α φ υ σ ι κ ή ς. Στο Π της Ι λ ι ά δ α ς, ο Αχιλλέας προσεύχεται στο “νεφεληγερέτη”, ”Δία της Δωδώνης πρωτοκύβερνε, πελασγικέ κοντά σου χαμοκοιτάμενοι, ανιφτόποδοι ζούν οι Σελλοί, οι δικοί σου προφήτες”. Πολλούς αιώνες αργότερα δηλ. στις μέρες μας, οι μοναχοί στο περίφημο μοναστήρι του Αγίου Σάββα, στα Ιεροσόλυμα δεν πλένονται ποτέ, ένα δώρημα της Χάρης, με το σώμα να παραμένει καθάριο και φωτεινό. Είναι το χάρισμα της “αλουσίας”.
H δύναμη της πίστης γενικότερα μπορεί να διερευνηθεί με τα δεδομένα της ψυχολογίας.
Εκτός από την πίστη οι γέροντες προβάλλουν και τα άλλα σπουδαία όπλα. Αυτά είναι η υπομονή , η ελπίδα, η αγάπη προς το συνάνθρωπο, η αποεξάρτηση, από τον κλοιό των υλικών – οικονομικών αγαθών. Πώς μπορεί κανείς να πλησιάσει τις μεγάλες αυτές αρετές και να γίνει ” στρατιώτης – οπλίτης παρατάξεως Κυρίου ” ; Ο τρόπος για να το πετύχει είναι και εύκολος και δύσκολος. Είναι εύκολος εάν εγκαταλείψομε τον εγωϊσμό και ζητήσομε τη βοήθεια της θείας Χάρης. Ακόμη, εάν προσπαθήσουμε στη ζωή μας να είμαστε όσο μπορούμε περισσότερο διάφανοι, καθάριοι και φωτεινοί. Οι πνευματικές μας προσπάθειες στη διάρκεια της Μεγάλης Τεσσαρακοστής θα ενισχύονται από το μεγαλειώδες όραμα της Σταύρωσης αλλά και την καταλυτική δύναμη του ανέσπερου φωτός της Αναστάσεως του Κυρίου.
