» Ενεργειακές εξελίξεις στο επίκεντρο συνεδρίου στα Χανιά
Το υδρογόνο θα είναι το βασικό καύσιμο για την ενεργειακή μετάβαση, πιστεύουν ερευνητές και στελέχη εταιρειών εκμετάλλευσης ορυκτών πόρων που διατύπωσαν τις θέσεις τους αυτές στην ημερίδα “Οι υδρογονάνθρακες στην ενεργειακή μετάβαση, δεδομένα και πολιτικές”.
Η ημερίδα διοργανώθηκε από το ΙΕΝΕ (Ινστιτούτο Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης) και το Ινστιτούτο Πετρελαϊκής Έρευνας- ΙΤΕ στο Πολυτεχνείο Κρήτης.
Χαρακτηριστική ήταν η εισήγηση του κ. Κωστή Σταμπολή, προέδρου του ΙΕΝΕ.
«Σήμερα το 85% της ενεργειακής κατανάλωσης καλύπτεται από ορυκτά καύσιμα (άνθρακα, πετρέλαιο, φυσικό αέριο) . Οι στόχοι που έχουν τεθεί για την Ε.Ε. μέχρι το 2030 για να αλλάξει το ισοζύγιο και να πάει πολύ γρήγορα στην πράσινη ενέργεια, είναι κατά την άποψη μας εξωπραγματικοί. Χωρίς να αμφισβητούμε τη σημασία των ΑΠΕ που καλύπτουν ένα σημαντικό μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας (20%) είναι εξαιρετικά δύσκολο να πάμε στο 40% και στο 50% – που ορισμένοι θέλουν – μέσα σε 10 χρόνια» είπε ο κ. Πρόεδρος του ΙΕΝΕ, που στη συνέχεια υποστήριξε πως «απαιτείται μια πιο ισομερή κατανομή στο ενεργειακό ισοζύγιο και στο ισοζύγιο ηλεκτρικής Ενέργειας ώστε να μην υπάρχουν ο αρνητικές επιπτώσεις που βιώνουμε σήμερα με την απότομη άνοδο της τιμής του φυσικού αερίου και κατ’ επέκταση της ηλεκτρικής ενέργειας. Θα πρέπει να υπάρξει κατά την άποψη μας μια αναθεώρηση της σημερινής στρατηγικής ώστε να υπάρξει μια πιο ομαλή και πιο σταθερή είσοδο στις ΑΠΕ . Σε κάθε περίπτωση για να λειτουργήσει το πλαίσιο του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας θα πρέπει να υπάρχει ή άνθρακας, ή το φυσικό αέριο, ή η πυρηνική ενέργεια ή και τα τρία μαζί προκειμένου να παρέχουν το λεγόμενο “φορτίο βάσης”. Χωρίς το φορτίο βάσης δεν μπορούν να λειτουργήσουν οι ΑΠΕ! Άρα πρέπει να υπάρξει μια λειτουργική σύμπραξη».
Στην ομιλία του ο κ. Σταμπολής αναφέρθηκε στις δυσκολίες πλέον που μπαίνουν στην Ευρώπη στη χρηματοδότηση της έρευνας και της αποθήκευσης υδρογονανθράκων. «Από 1-1-2021 η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων δεν χρηματοδοτεί ορυκτά καύσιμα και για να γίνουν κάποιες επενδύσεις χρειάσθηκε οι επενδυτές να καταφύγουν σε κοινοπραξία τραπεζών. Οι διάφορες τράπεζες έχουν σταματήσει να χρηματοδοτούν το φυσικό αέριο και αν δεν αντιμετωπιστεί αυτό το θέμα θα δούμε ακόμα μεγαλύτερες τιμές στην ενέργεια».
ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ
Στο θέμα της χρησιμοποίησης του φυσικού αερίου αναφέρθηκε και ο δρ. Αριστοφάνης Στεφάτος, Διευθύνων Σύμβουλος της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων Α.Ε. (ΕΔΕΥ Α.Ε.). «Το φυσικό αέριο – που είναι ένας δυνητικός φυσικός πόρος στην Ελλάδα – θα παίξει πολύ μεγάλο ρόλο και βλέπουμε ήδη τη σημασία του . Είναι μια προτεραιότητα που θα πρέπει να την αξιολογήσουμε επί τη βάση πραγματικών στοιχείων και μετρήσεων για να ξέρουμε πως θα πρέπει να κινηθούμε στο μέλλον.» Στη συνέχεια παρατήρησε πως το φυσικό αέριο είναι «και σταθεροποιητής του ενεργειακού μείγματος αλλά συνεισφέρει στην ταχύτερη μετάβαση από τα πλέον ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα όπως είναι ο λιγνίτης και το πετρέλαιο. Ανανεώσιμο δεν είναι, αλλά έχει πολλές συνέργειες που προστίθενται στην ενεργειακή μετάβαση. Οι υποδομές του αποτελούν τις μελλοντικές υποδομές για το υδρογόνο. Το ίδιο το φυσικό αέριο μπορεί να αποτελέσει την πρώτη ύλη για την παραγωγή υδρογόνου χαμηλών ρύπων που αν το βοηθήσουμε με άλλες τεχνολογίες μπορεί να κατεβάσουμε ακόμα περισσότερο τους ρύπους. Και στο μέλλον δεν μπορούμε να αποκλείσουμε ότι θα είναι πρώτη ύλη για την παραγωγή καθαρού υδρογόνου. Υπάρχει ταχύτατη πρόοδο στις νέες τεχνολογίες».
Για τρία ζητήματα που χαρακτηρίζουν την ενεργειακή μετάβαση μίλησε ο διευθυντής του Ινστιτούτου Πετρελαίου καθηγητής κ. Νίκος Πασαδάκης:
• Υπάρχει μια απόλυτη σύγχυση από όλη αυτήν την υπερπληθώρα πληροφοριών ότι θα φύγουμε από τους υδρογονάνθρακες και θα πάμε στα ΑΠΕ. Ο κόσμος δεν έχει καθαρή εικόνα του τι συμβαίνει.
• Η ενεργειακή μετάβαση και ιστορικά ξεκίνησε ως μια υπόθεση του χρηματοπιστωτικού τομέα ως κατάλληλο πεδίο για νέες επενδύσεις. Στη συνέχεια την πήραν τα κράτη και την έκαναν κρατικές πολιτικές χωρίς να συζητηθεί επί της ουσίας η τεχνική διάσταση της ενεργειακής μετάβασης . Έτσι φτάνουμε σήμερα και βλέπουμε τα πρώτα σημάδια της κρίσης στις υψηλές τιμές των καυσίμων και στις ελλείψεις.
• Από τη στιγμή που εμφανίσθηκαν τεχνολογίες που μπορεί να δώσουν ενέργεια πλέον των ορυκτών καυσίμων σίγουρα η ανθρωπότητα θα πάει προς τα εκεί. Όμως ο δρόμος και ο τρόπος που έχει επιλεχθεί νομίζω ότι είναι πολύ προβληματικός και ελπίζω σύντομα να διορθωθεί πριν φτάσουμε σε πιο έντονες κρίσεις . Βέβαια θεωρώ ότι μια σταδιακή μετάβαση από τις παραδοσιακές μορφές (υδρογονάνθρακες και φυσικό αέριο) προς τις νέες μορφές ενέργειας είναι κάτι που θα πρέπει να μας απασχολήσει από σήμερα και για πολλές δεκαετίες μπροστά.
Στην ημερίδα έδωσε το παρών, παρακολούθησε και τοποθετήθηκε ο βουλευτής Χανίων της ΝΔ κ. Βασίλης Διγαλάκης. «Η ενεργειακή μετάβαση είναι κάτι που μας το επιβάλλει η κλιματική κρίση. Να αλλάξουμε τον τρόπο που παράγουμε, μεταφέρουμε, καταναλώνουμε ενέργεια, Απαιτείται μια μετάβαση στις ΑΠΕ. Έχοντας ως δεδομένο ότι ο τομέας της ενέργειας είναι τεράστιος , η μετάβαση χρειάζεται να γίνει ομαλά αξιοποιώντας και τις ΑΠΕ και τις υπόλοιπες μορφές ενέργειας» δήλωσε ο κ. Διγαλάκης.
Από τη μεριά το βουλευτής Χανίων του ΣΥΡΙΖΑ κ. Παύλος Πολάκης αναφέρθηκε στις συμφωνίες με Ισραήλ και Κύπρο «που κάναμε ως κυβέρνηση στα πλαίσια των γεωστρατηγικών επιλογών μας για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων στη Μεσόγειο. Αυτή τη στιγμή οι επιλογές αυτές τίθενται υπό αμφισβήτηση λόγω γενικότερων ανακατατάξεων και της προνομοποίησης από την Ε.Ε. της στήριξης των ΑΠΕ. Σαφώς υπάρχει κλιματική κρίση αλλά δεν μπορώ να καταλάβω την πολιτική επιλογή της βίαιης απανθρακοποίησης που θα μπορούσε να γίνει σε μεγαλύτερο χρονικό βάθος» είπε ο βουλευτής συμπληρώνοντας πως το καλοκαίρι αν δεν έμπαιναν σε λειτουργία λιγνιτικές μονάδες λόγω της μεγάλη ζήτησης ρεύματος όλο το σύστημα θα είχε καταρρεύσει.
Από τη μεριά του ο αντιπεριφερειάρχης κ. Νίκος Καλογερής σημείωσε το ενδιαφέρον της Περιφέρειας για το περιβαλλοντικά κομμάτι καθώς όπως είπε «δεν μπορούμε να ρισκάρουμε ατυχήματα στη Μεσόγειο, κοντά στις ακτογραμμές μας», ενώ έπειτα συμπλήρωσε πως η Περιφέρεια θα λειτουργήσει παρατηρητήριο αμέσως μόλις ξεκινήσουν οι εξορύξεις με παρατηρητές επί των πλοίων προκειμένου να ελέγχει την όλη διαδικασία.
«Θα προχωρήσουν οι εξορύξεις νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης»
Την εκτίμηση ότι θα προχωρήσουν οι εξορύξεις έκανε ο πρόεδρος του ΙΕΝΕ κ. Κ. Σταμπολής απαντώντας σε σχετική ερώτηση των “Χ.ν.” ειδικά μετά την απόσυρση κάποιων εταιρειών.
«Οι εν λόγω εταιρείες – που είναι κοινοπραξία – έχουν υπογράψει συμβάσεις με το ελληνικό δημόσιο και έχουν κυρωθεί με νόμο του 2019. Βάση αυτής της σύμβασης έχουν συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για να κάνουν τις σεισμικές έρευνες και γεωτρήσεις . Ακόμα βρίσκονται στο αρχικό επίπεδο των σεισμικών ερευνών» δήλωσε.
Για τα κοιτάσματα τόνισε πως έχουν εντοπιστεί αρκετοί υποσχόμενοι ερευνητικοί στόχοι. «Όχι 1 και 2 αλλά πάνω από 30 στόχοι σε όλη την περιοχή νότια και δυτικά της Κρήτης. Το ενδιαφέρον σαφέστατα διατηρείται γιατί η γεωλογική δομή των στόχων που έχουν εντοπιστεί είναι παρόμοια με τα κοιτάσματα που έχουν εντοπιστεί στην Ανατολική Μεσόγειο. Είναι θέμα χρόνου , πολιτικής βούλησης και στήριξης να ενθαρρύνουν τις εταιρείες και να ζητήσουν από αυτές να προχωρήσουν πιο γρήγορα. Τώρα που αντιμετωπίζουμε θέμα με το φυσικό αέριο και ο πρωθυπουργός μας έχει αρχίσει να μιλάει δειλά-δειλά για τα αποθέματα στην Ανατολική Μεσόγειο θα πρέπει να μην μείνουμε μόνο στα λόγια αλλά να ξαναμπούν στην κουβέντα τα κοιτάσματα νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης».
Στη συνέχεια ο κ. Σταμπολής επισήμανε πως η Κρήτη αυτή τη στιγμή «δεν έχει υποδομές αν βρεθεί φυσικό αέριο για τη μεταφορά του. Θα πρέπει να δούμε το θέμα της δημιουργίας υποδομών που έχουν μεγάλο κόστος και το γνωρίζουν οι εταιρείες καλά».
Τους κινδύνους για το φυσικό περιβάλλον και τις ανησυχίες των Κρητικών για τις εξορύξεις ήταν άλλο ένα ζήτημα που θέσαμε στον κ. Σταμπολή. «Το θέμα του περιβάλλοντος είναι κορυφαίο και πολύ σημαντικό . Οι εταιρείες πετρελαίου είναι από τις πιο δύσκολες από πλευράς προδιαγραφών και πιστοποιήσεων, τηρούν ευλαβικά και πολύ αυστηρά τα πρωτόκολλα. Πολύ σπάνια θα δείτε κάποια ατυχήματα. Έχουν γίνει ατυχήματα αλλά αν δούμε πόσες έρευνες γίνονται κάθε μέρα και τι ατυχήματα έχουμε είναι μηδαμινά. Στην Ελλάδα έχουμε τον “Πρίνο” που εδώ και 45 χρόνια παράγει πετρέλαιο χωρίς ποτέ να παρουσιαστεί οποιαδήποτε θαλάσσια ρύπανση. Λειτουργεί με μεγάλη ασφάλεια και συνδυάζεται με το τουρισμό. Από το 1975 ο τουρισμός έχει πολλαπλασιαστεί σε Καβάλα και Θάσο και δεν λειτούργησαν αρνητικά οι εξορύξεις στον “Πρίνο”» ήταν η απάντηση του.
Τέλος η κ. Τ. Φωκιανού, Διευθύνουσα Σύμβουλος Flow AE και Πρόεδρος της Επιτροπής Υδρογονανθράκων (Upstream) του ΙΕΝΕ στην ομιλία ΤΗΣ εκτίμησε πως αν το κοίτασμα του “Ζορ” που βρέθηκε βόρεια της Αιγύπτου έχει 850 δις κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, τα κοιτάσματα νότια και δυτικά της Κρήτης μπορούν να δώσουν μέχρι και 2,5 τρις κυβικά φυσικού αερίου.
Δύσκολα θα πέσουν οι τιμές στην ενέργεια…
«Η προσωπική μου εκτίμηση είναι πως δεν θα επανέλθουμε σύντομα στα επίπεδα τιμών που είχαμε πέρυσι ή αρχές του 2021» ήταν η απάντηση του κ. Κ. Σταμπολή προέδρου του ΙΕΝΕ στη σχετική ερώτηση των “Χ.ν.”. Ο ίδιος στην εισήγηση του σημείωσε πως «η Ε.Ε. πιστεύει στις ψηλές τιμές και λέει να πληρώσουν οι καταναλωτές για να πάμε στην πράσινη ανάπτυξη . Οι υψηλές τιμές δεν θα εξομαλυνθούν με τις επιτάχυνση των επενδύσεων στις ΑΠΕ όπως λέει το αφήγημα αλλά μέσο της εξισορροπημένης λειτουργίας του ενεργειακού ισοζυγίου και στη σύμπραξη διάφορων μορφών ενέργειας ». Δίνοντας οικονομικά στοιχεία για την αύξηση των τιμών παρατήρησε πως ένα φορτίο φυσικού αερίου κόστους που κόστιζε 20 εκ. ευρώ , πλέον έχει φτάσει τα 100 εκ. ευρώ .
Για αύξηση των τιμών που έχουν να κάνουν με την χρηματιστηριακή κρίση μίλησε ο διευθυντής του ΙΠΕ κ. Ν. Πασαδάκης. «Οι τιμές των καυσίμων διευθετούνται σε ένα χρηματιστηριακό περιβάλλον. Εκεί είναι η πηγή του “κακού” » παρατήρησε, υπογραμμίζοντας στη συνέχεια πως «όταν φτάσει ο κόμπος στο χτένι, το είδαμε και στον covid , οι ιδιωτικές δομές σήκωσαν τα χέρια ψηλά και έμειναν τα κράτη να προσπαθούν να λύσουν το πρόβλημα». Στις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης αναφέρθηκε ο κ. Βασίλης Διγαλάκης τονίζοντας την πρόταση για την προμήθεια φυσικού αερίου από την Ε.Ε. και όχι από κάθε χώρα χωριστά ώστε να υπάρχουν καλύτερες τιμές όπως επίσης και «στη στήριξη της μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης του ΙΤΕ , που θα λάβει 56 εκ. ευρώ για το Κέντρο Αειφόρου ενεργειακής μετάβασης που θα στεγαστεί εδώ στα Χανιά στο Ινστιτούτο Πετρελαϊκής Έρευνας» .
Σε ερώτηση μας για το γεγονός ότι οι τιμές παραμένουν ψηλά ο κ. Διγαλάκης απάντησε πως η κυβέρνηση «αμέσως μόλις έγινε γνωστή η ενεργειακή κρίση και είδαμε τις αυξήσεις στις τιμές αντέδρασε άμεσα με 500 εκ. ευρώ που αφορούν την επιδότηση πετρελαίου και τις μειώσεις στους λογαριασμούς της ΔΕΗ . Θεωρώ ότι η κυβέρνηση όπως έχει αντιμετωπίσει επιτυχημένα όλες τις κρίσεις μέχρι σήμερα αν χρειαστεί να δώσει και περαιτέρω βοήθεια θα το κάνει».
Για «χώρα ανοχύρωτη» στο θέμα της αύξησης των τιμών της ενέργειας έκανε λόγο ο Παύλος Πολάκης υπογραμμίζοντας πως η πώληση της ΔΕΗ από την κυβέρνηση της ΝΔ στερεί το δικαίωμα της παρέμβασης στις τιμές.
Διαδικτυακή ημερίδα για τις τεχνολογίες υδρογόνου
Διαδικτυακή ημερίδα με τίτλο “Clean Energy Challenges, with emphasis on Hydrogen Technologies” διοργανώνει το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ), στην αγγλική γλώσσα, στις 27 Οκτωβρίου 10:30 – 15:30.
Η Ημερίδα διεξάγεται με αφορμή την ολοκλήρωση του έργου ARCHERS “Advancing Young Researchers’ Human Capital in Cutting Edge Technologies in the Preservation of Cultural Heritage and the Tackling of Societal Challenges ”, το οποίο υλοποιήθηκε με αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) και επιστημονικό υπεύθυνο τον Καθ. Σπύρο Αναστασιάδη, Διευθυντή του Ινστιτούτου Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ (ΙΗΔΛ) του ΙΤΕ.
Το έργο ARCHERS είχε ως στόχο την υποστήριξη νέων ερευνητών, υποψήφιων διδακτόρων και μεταδιδακτόρων, μέσω της εκπαίδευσης και κατάρτισής τους σε διεπιστημονικούς ερευνητικούς και τεχνολογικούς τομείς, στους οποίους τα Ινστιτούτα του ΙΤΕ διεξάγουν έρευνα αιχμής, όχι μόνο σε εθνικό αλλά και σε διεθνές επίπεδο. Οι τομείς ενδιαφέροντος του έργου ήταν η μελέτη και συντήρηση της πολιτισμικής κληρονομιάς και η αντιμετώπιση κοινωνικών προκλήσεων στους τομείς του περιβάλλοντος, της ενέργειας και της υγείας.
Πληροφορίες για το πρόγραμμα, τους ομιλητές όπως και τον τρόπο παρακολούθησης και συμμετοχής του κοινού παρατίθενται στον ακόλουθο σύνδεσμο:https://archers.iesl.forth.gr/clean-energy-clean-energy-challenges-with-emphasis-on-hydrogen-technologies-27-10-2021/
Περιφερειακός σχεδιασμός για την Κλιματική Αλλαγή
Ο Περιφερειακός σχεδιασμός Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή παρουσιάσθηκε μεταξύ άλλων στις εργασίες της ημερίδας της πράξης “Αναβαθμίζω” η οποία υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος INTERREG . Σύμφωνα με δελτίο τύπου της περιφέρειας ο Αντιπεριφερειάρχης Περιβάλλοντος κ. Νίκος Ξυλούρης τόνισε πως «ο Περιφερειακός Σχεδιασμός Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή, βρίσκεται ήδη σε φάση έγκρισης και μέσω του οποίου επιδιώκεται η θωράκιση του νησιού, των παραγωγικών τομέων, του περιβάλλοντος και της κοινωνίας απέναντι στις κλιματικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις.» Tόνισε επίσης τη σημασία της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του έτους 2024, ως ένα εθνικό έργο που θα σημάνει τη σταδιακή απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, με παράλληλη αύξηση της παραγόμενης ενέργειας από ΑΠΕ και βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας σε κτίρια και υποδομές.
