Ο ρόλος των εθελοντών είναι ιδιαίτερα σημαντικός στην πρόληψη κάθε είδους ατυχήματος και καταστροφής: από τα τροχαία μέχρι τις πυρκαγιές και τις πλημμύρες.
Φίλοι εθελοντές,
σας γράφω αυτές τις γραμμές με αφορμή την σημερινή Διεθνή Ημέρα Εθελοντισμού για την Οικονομική και Κοινωνική Ανάπτυξη που καθιέρωσε ο ΟΗΕ από το 1985. Στο πλαίσιο της εργασίας μου υπήρξα κι εγώ εθελοντής πυροσβέστης και τραυματιοφορέας. Ως εθελοντές μπορούμε να κάνουμε πάρα πολλά για να βοηθήσουμε τους συμπολίτες και τους συνανθρώπους μας, ιδίως ΠΡΙΝ από το ατύχημα ή την καταστροφή.
Την περασμένη εβδομάδα ο καθηγητής Χρήστος Λιονής μας υπενθύμισε πως τα καρδιαγγειακά, και οι καρκίνοι είναι οι κύριες αιτίες θανάτου στην Κρήτη. Σχεδόν κάθε εβδομάδα οι ειδήσεις μας υπενθυμίζουν τους θανάτους και τους σοβαρούς τραυματισμούς από τα τροχαία. Γι’ αυτό ο ρόλος μας ως εθελοντών γίνεται πολύ ουσιαστικός.
Βοηθώντας τους γύρω μας να σταματήσουν το κάπνισμα, ιδίως στους κλειστούς χώρους, σώζουμε πολύ περισσότερες ζωές παρά όταν ριχνόμαστε με γενναιότητα στην μάχη κατά της πυρκαγιάς, που κι αυτή ίσως να έχει προκληθεί από ένα αποτσίγαρο. Το ίδιο σπουδαία με την εφαρμογή καρδιακών μαλάξεων είναι η υπενθύμιση, με το παράδειγμά μας, της σημασίας της ημίωρης καθημερινής άσκησης, που οι γιατροί θεωρούν ως την σημαντικότερη αντίσταση του οργανισμού σε σειρά ασθενειών.
Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπου τα κόμιστρα των ταξί είναι υψηλά, ομάδες νέων οδηγών έχουν συγκροτήσει εθελοντικές οργανώσεις που αναλαμβάνουν να οδηγήσουν το αυτοκίνητό σας όταν εσείς έχετε πιεί. Ακόμη κι αν δεν συμμετέχετε σε κάποια εθελοντική οργάνωση, προσφερθείτε να είστε ο εθελοντής «Νηφάλιος Οδηγός της παρέας», που το βράδυ της γιορτής δεν θα πιείτε για να οδηγήσετε τους φίλους σας με ασφάλεια στο σπίτι.
Υπενθυμίστε στους μοτοσικλετιστές πριν ξεκινήσουν να βάλουν κράνος και να δέσουν σωστά το λουράκι, οι ίδιοι και οι συνεπιβάτες τους. Και σε όλους τους επιβάτες του αυτοκινήτου επιβάλετε με το παράδειγμα σας να φορέσουν τη ζώνη ασφαλείας. Άσχετα αν κάθονται στα μπροστινά ή τα πίσω καθίσματα!
Ως εθελοντής πυροσβέστης αξίζει πολύ περισσότερο να προλάβετε την έναρξη της πυρκαγιάς παρά να αγωνιστείτε να τη σβήσετε, συχνά με περιορισμένα μέσα και υπό αντίξοες συνθήκες. Η απομάκρυνση της καύσιμης ύλης την άνοιξη είναι εξίσου σημαντική με τη δενδροφύτευση.
Αξιέπαινη κάθε προσπάθεια απομάκρυνσης σκουπιδιών αλλά πολύ σημαντικότερο και λιγότερο επίπονο είναι να μάθουμε τα παιδιά και τους νέους να μην πετάνε σκουπίδια όπου λάχει. Ιδίως να τα μάθουμε να μην φράζουν την οδό διαφυγής του νερού σε περίπτωση νεροποντής με αποτέλεσμα να προκληθεί πλημμύρα.
Η προσεκτική οδήγηση με σεβασμό των ορίων ταχύτητας, η προσεκτική κολύμβηση σε περιοχές που δεν γνωρίζουμε, η επισήμανση στις αρμόδιες αρχές αλλά και στους προς τα εκεί κατευθυνόμενους συμπολίτες μας των ενδεχόμενων επικίνδυνων σημείων στους δρόμους, στις παραλίες, ή και στην εξοχή, μπορεί να συμβάλλει στην αποφυγή ενός δυστυχήματος και στη σωτηρία ζωής πολύ περισσότερο από μιαν ηρωική προσπάθεια διάσωσης.
Πολύ σημαντική είναι επίσης η ψυχολογική στήριξη που μπορούμε να δώσουμε σε περίπτωση ατυχήματος ή καταστροφής στους συμπολίτες μας, στα μέλη των οικογενειών τους αλλά και στους παριστάμενους. Ο Δήμος της Βιέννης στην Αυστρία έχει εδώ και χρόνια οργανώσει ομάδες εθελοντών που αναλαμβάνουν την αρχική ψυχολογική στήριξη των συμπολιτών τους προκειμένου να περιοριστούν οι συνέπειες της μετατραυματικής αγχώδους διαταραχής (Post Traumatic Stress Disorder – PTSD).
Πρόκειται για διαταραχή από την οποία υποφέρουν όχι μόνο τα θύματα ενός ατυχήματος ή μιας καταστροφής αλλά και τα μέλη των οικογενειών τους ή οι παριστάμενοι που δεν φέρουν σωματικά τραύματα. Πολλά συμπτώματα της PTSD (κρίσεις πανικού, άγχη, αϋπνίες) μπορούν να αποφευχθούν αν κάποιος ενδιαφερθεί εγκαίρως και για αυτά τα πολυάριθμα «αναίμακτα θύματα».
Ο καλός εθελοντής συμμετέχει στις ασκήσεις πολιτικής προστασίας, στις ασκήσεις πυρόσβεσης και στα επαναληπτικά μαθήματα πρώτων βοηθειών. Χάνει την Κυριακή του για να καθαρίσει μια παραλία, να δενδροφυτέψει μια καμένη πλαγιά ή να μοιράσει αυτοκόλλητα για έναν έρανο. Και πάνω απ’ όλα νοιώθει ευθύνη για την προστασία των συμπολιτών του από τις απειλές της καθημερινότητας και φροντίζοντας να τις προλαμβάνει κάνει πράξη με τον τρόπο του το χριστιανικό «Αγάπα τον πλησίον σου ως σεαυτόν».
Καλή Διεθνή Ημέρα Εθελοντισμού σε όλες και όλους!
*Φυσικός, τέως στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Οι απόψεις είναι προσωπικές και δεν εκφράζουν κατ’ ανάγκη την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
http://alevantis.blogspot.com
