Η συζήτηση που άρχισε την περίοδο αυτή για την καθιέρωση από την επόμενη σχολική χρονιά του Εθνικού Απολυτηρίου, όπως μπορεί να συμπεράνει κανείς από τις μέχρι τώρα πληροφορίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, δεν είναι ανεξάρτητη από τις πρόσφατες αλλαγές στη λειτουργία της Ανώτατης Εκπαίδευσης στη χώρα μας και την ψήφιση του νομοσχεδίου για την ίδρυση των μη κρατικών πανεπιστημίων.
ΕΘΝΙΚΟ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΟ
ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ
Και τούτο γιατί , σύμφωνα με το προτεινόμενο σενάριο, το Εθνικό Απολυτήριο που προκύπτει από το γενικό μέσο όρο των επιδόσεων των μαθητών/τριών σε όλα τα μαθήματα στις τρεις τάξεις του Λυκείου με ξεχωριστό συντελεστή ανά τάξη, θα είναι προαπαιτούμενο για μια θέση τόσο στα Κρατικά, όσο και στα Ιδιωτικά- μη κρατικά Πανεπιστήμια. Ωστόσο θα υπάρχουν και Πανελλήνιες εξετάσεις ενσωματωμένες στη διαδικασία της απόκτησης του εθνικού Απολυτηρίου, στα 4 μαθήματα της ομάδας προσανατολισμού που οι μαθητές επιλέγουν από τη Β΄ Λυκείου. Συζητείται μάλιστα ανάλογες εξετάσεις στα 4 αυτά μαθήματα να πραγματοποιούνται και στη Β΄Λυκείου, με τη δυνατότητα ο μέσος όρος της επίδοσης του μαθητή σε αυτές να υπολογίζεται σε ένα ποσοστό, μόνο στην περίπτωση που υπερβαίνει το μέσο όρο των επιδόσεων του μαθητή στα αντίστοιχα μαθήματα στη Γ΄ Λυκείου. Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι τα θέματα σε όλες τις τάξεις του Λυκείου, αλλά και στις Πανελλαδικές Εξετάσεις επιλέγονται με κλήρωση από την Τράπεζα Θεμάτων και είναι διαβαθμισμένης δυσκολίας. Ωστόσο σοβαρό ζητούμενο στην περίπτωση των Πανελλαδικών Εξετάσεων με τη χρήση της τράπεζας θεμάτων, είναι η εξασφάλιση του αδιάβλητου της διαδικασίας.
ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ
Είναι χαρακτηριστικό επίσης ότι ο τελικός βαθμός για εισαγωγή στα Δημόσια Πανεπιστήμια θα είναι συνδυασμός των αποτελεσμάτων των Πανελλαδικών εξετάσεων, της ελάχιστης βάσης εισαγωγής, όπως αυτή διαμορφώνεται στο επιστημονικό πεδίο που έχει επιλέξει ο υποψήφιος, και ενδεχομένως του βαθμού του Εθνικού απολυτηρίου. Δεν ισχύουν τα ίδια, όπως ήταν αναμενόμενο για όσους επιθυμούν να εισαχθούν στα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Αυτοί αρκεί να κατακτήσουν στις Πανελλήνιες εξετάσεις, τουλάχιστο το χαμηλότερο μέσο όρο της Ελάχιστης βάσης Εισαγωγής όλων των Επιστημονικών πεδίων, ο οποίος θα πολλαπλασιάζεται με τον συντελεστή Ο,8. Αυτό το ελάχιστο προαπαιτούμενο, είναι το ίδιο για όλες τις σχολές, χωρίς να αποκλείεται το κάθε ξένο μητρικό Πανεπιστήμιο που θα εγκαταστήσει παράρτημα στην Ελλάδα να μπορεί να ορίσει εισαγωγικό βαθμό ανώτερο από τη βάση αυτή.
ΜΙΑ ΙΔΕΑ ΑΠΟ ΠΑΛΙΑ
Το εθνικό απολυτήριο δεν είναι κάτι καινούριο. Υπήρχε ως ιδέα, αλλά και ως εξαγγελία που δεν πρόλαβε να υλοποιηθεί, από πολλούς Υπουργούς Παιδείας στο παρελθόν. ( Άννα Διαμαντοπούλου, Γεώργιος Παπανδρέου, Κώστας Γιαβρόγλου κ.ά.) Προσαρμοσμένη στο ίδιο πνεύμα και η ατυχής «μεταρρύθμιση Αρσένη» στα τέλη της δεκαετίας του ΄90, κατά την οποία το Εθνικό Απολυτήριο απαιτούσε την εξέταση σε Πανελλαδικές, όλων των μαθημάτων της Β ΄και Γ΄Λυκείου. Ένα ιδιαίτερα σκληρό, ως προς τις απαιτήσεις του, σύστημα εισαγωγής που οδήγησε τότε το σύνολο των μαθητών στους δρόμους με το θρυλικό σύνθημα: «Κάτσε καλά Γεράσιμε».
ΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ
Οι υποστηρικτές του Εθνικού Απολυτηρίου θεωρούν ότι η καθιέρωσή του θα συμβάλλει στην αναβάθμιση της λυκειακής εκπαίδευσης και στην ολόπλευρη καλλιέργεια της προσωπικότητας των παιδιών, καθώς αυτά θα εστιάζουν σε όλα τα μαθήματα και όχι μόνο στα τέσσερα των πανελλαδικών εξετάσεων. Υποστηρίζουν επίσης ότι το εθνικό απολυτήριο με τις γνώσεις και δεξιότητες που θα αποκτούν οι μαθητές, μέσα από μεθόδους διδασκαλίας που αξιοποιούν την τεχνολογία, θα είναι ένα αξιόπιστο προσόν στην αγορά εργασίας. Συζητείται μάλιστα και η πρόταση ο μαθητής να μην μπορεί να λάβει εθνικό απολυτήριο, αν δεν κατέχει πιστοποίηση μιας ξένης τουλάχιστον γλώσσας από ιδιωτικό ή και δημόσιο φορέα. Ακόμα υποστηρίζουν ότι το εθνικό απολυτήριο αποτυπώνει τη συνολική εικόνα της επίδοσης του μαθητή, αντιπαρατάσσοντάς το στο άδικο, όπως έχει χαρακτηρισθεί σύστημα των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Τονίζουν, δηλαδή, ότι δεν είναι δίκαιο ο μαθητής να κρίνεται μέσα από τέσσερα τρίωρα Πανελλαδικών εξετάσεων που, αν και ενέχουν μεγάλο βαθμό τυχαιότητας, καθορίζουν το επαγγελματικό και ακαδημαϊκό μέλλον του.
ΟΙ ΣΟΒΑΡΕΣ ΕΠΙΦΥΛΑΞΕΙΣ
Είναι προφανές ότι με βάση τα παραπάνω το Λύκειο μετατρέπεται σε ένα απέραντο εξεταστικό μαραθώνιο που θα γιγαντώσει την παραπαιδεία. Αν λάβουμε μάλιστα υπόψη και την ίδρυση των Ιδιωτικών Πανεπιστημίων, η οικονομική και κοινωνική κατάσταση των παιδιών συνδέεται, όσο ποτέ άλλοτε, με τις σπουδές τους. Οι ίσες ευκαιρίες όλων των παιδιών στη λυκειακή εκπαίδευση, ανεξάρτητα από την οικονομική κατάσταση των οικογενειών τους, είναι πλέον παρελθόν. Είναι επίσης αναμφισβήτητο ότι οι συνεχείς εξετάσεις από την Α’ Λυκείου έως τη Γ΄, θα λειτουργήσουν ως μηχανισμός αναχαίτισης, με αποτέλεσμα μια μεγάλη μερίδα παιδιών να οδηγηθεί εκτός εκπαιδευτικού συστήματος ή πρόωρα στην αγορά εργασίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Ακόμα είναι ολοφάνερο ότι η λυκειακή βαθμίδα καθίσταται ιδιαίτερα απαιτητική, αγχωτική και δυσβάσταχτη για τα παιδιά σε μια ευαίσθητη ηλικία, στο κατώφλι της ενηλικίωσης, με πιθανές σοβαρές συνέπειες στην ψυχική και συναισθηματική τους υγεία.
*Η Μαρία Μαράκη είναι φιλόλογος,
πρώην λυκειάρχης
