» Τι αλλαγές φέρνουν τα σχέδια διαχείρισης σε Μπάλο, Φαλάσαρνα και Λαφονήσι
Βήµα προόδου για την προστασία των ευαίσθητων περιβαλλοντικά περιοχών της ∆υτικής Κρήτης (Μπάλος, Φαλάσαρνα, Λαφονήσι) είναι η υπογραφή των σχεδίων διαχείρισης τους που αναµένεται να γίνει την Παρασκευή στην Κίσσαµο (αν δεν υπάρξει νέα αναβολή) µε τη συµµετοχή των Υπουργείων Περιβάλλοντος, της Περιφέρειας, του ΟΦΥΠΕΚΑ και των δύο ∆ήµων.
Τα “Χ.ν.” µίλησαν µε τον ειδικό συνεργάτη για θέµατα περιβάλλοντος και χωροταξίας του ∆ήµου Κισσάµου κ. Κώστα Κουκουράκη για όσα έχουν γίνει και όσα εκκρεµούν ακόµα για τις περιοχές των Φαλασάρνων και του Μπάλου.
• Τι σηµαίνει η υπογραφή των Υπουργικών αποφάσεων που εκδόθηκαν το Σεπτέµβριο του 2023; Τι αλλάζει για την περιοχή, το περιβάλλον, τον άνθρωπο;
Η προσπάθεια για την προστασία περιοχών όπως το Λαφονήσι είχε ξεκινήσει από τον πρώην ∆ήµο Ιναχωρίου , όπου µε την Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη και τον χωροταξικό σχεδιασµό είχε αποτυπωθεί ένας συγκεκριµένος µε συντεταγµένο τρόπο αναπτυξιακός, µακροπρόθεσµος σχεδιασµός που είχε ως στόχο την προστασία αυτής της µοναδικής περιβαλλοντικά περιοχής. Οι Υπουργικές Αποφάσεις µε ενιαίο τρόπο λαµβάνουν υπόψιν τις ιδιαιτερότητες του κάθε τόπου. Μπάλος, Λαφονήσι και Κεδροδάσος (γιατί είναι και αυτό στα όρια του Λαφονησιού) είναι περιοχές µε όµοια χαρακτηριστικά. Τα Φαλάσαρνα έχουν µια ιδιαιτερότητα καθώς κοντά στην προστατευµένη περιοχή υπάρχουν και γεωργικές εκτάσεις και κτίσµατα κτλπ. Οι Υπουργικές αποφάσεις βάζουν τους όρους και τις προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες θα υπάρξει βιώσιµη προστασία µε τον άνθρωπο µέσα στις περιοχές αυτές. Βάζουν ένα πλαίσιο και έχουν ένα σχέδιο διαχείρισης στο οποίο περιγράφονται όλα τα στάδια προστασίας. Προβλέπονται και χρηµατοδοτήσεις ύψους 1.500.000 µε βασικό γνώµονα τη βιωσιµότητα των περιοχών αυτών. Επί της ουσίας οι Υπουργικές αποφάσεις (ΚΥΑ του Υπουργού από τα Υπουργεία Περιβάλλοντος και Οικονοµικών) βάζουν σε ένα “κουτάκι” την υπάρχουσα νοµοθεσία και προβλέπουν συγκεκριµένες δράσεις που γίνονται κλιµακωτά. Είναι πολύ σηµαντικό ότι υπάρχει ένα συνεκτικό σχέδιο των δύο δήµων για να δούµε τις περιοχές αυτές ως Εθνικό, περιβαλλοντικό πλούτο.
ΦΑΛΑΣΑΡΝΑ
• Σε ό,τι αφορά τα Φαλάσαρνα, συνεχίζουµε να βλέπουµε τα οχήµατα να παρκάρουν στην παραλία, εντός της προστατευµένης περιοχής. Θα απαγορευτεί η κίνηση τους, θα παρθούν µέτρα προστασίας;
Στα Φαλάσαρνα η ιδιαιτερότητα είναι πως έχουµε και γεωργική και τουριστική δραστηριότητα γύρω από την προστατευµένη περιοχή. Στην ζώνη ισχυρής προστασίας – προστατευµένη έχουµε παρεµβάσεις σηµειακού τύπου που όµως προκαλούν µεγάλη υποβάθµιση στην περιοχή. ∆είτε τα στοιχεία του ΜΑΙΧ πως ήταν η περιοχή το 1994 και πως είναι 30 χρόνια µετά και πόσο έχει πληγεί περιβαλλοντικά η περιοχή. Λογικά πιστεύω ότι θα προλάβουµε να βάλουµε τις µπάρες, πιστεύω και φέτος αν µας το επιτρέψει η γραφειοκρατία του Ελληνικού δηµοσίου. Είναι κάτι που το προβλέπουν και οι Υπουργικές αποφάσεις, το προβλέπει και το σχέδιο διαχείρισης. Το ότι τώρα γίνονται ιδιωτικοί χώροι στάθµευσης εκτός της προστατευµένης ζώνης ισχυρής προστασίας βοηθάει πολύ έτσι ώστε να φύγουν τα ΙΧ από την παραλία.
• Οι καντίνες – αναψυκτήρια θα συνεχίσουν να λειτουργούν ως…πολυχώροι, πολυκαταστήµατα;
Για όλες τις περιοχές και για τα Φαλάσαρνα απαιτείται θεσµική αξιολόγηση όλων των δραστηριοτήτων που υπάρχουν στη ζώνη. Το σχέδιο διαχείρισης προβλέπει τι µπορεί να γίνει και τι όχι, γράφει δηλαδή για καντίνες µέχρι 50 τ.µ. η κάθε µια. ∆εν επιτρέπεται επίσης να υπάρχει στη ζώνη υψηλής προστασίας κτηνοτροφία, να λειτουργεί µάντρα, αλλά πρέπει εµείς να περιφράξουµε τους οικότοπους προτεραιότητας και οι υπηρεσίες να κάνουν τη δουλειά τους. Γίνεται προσπάθεια να “µαζέψουµε” την κατάσταση, παρόλο που υπάρχουν µεγάλες δυσκολίες.
Ο ΜΠΑΛΟΣ
• Στο Μπάλο, έχουµε δει ότι έχει ολοκληρωθεί ο χώρος στάθµευσης στη Καλυβιανή, ώστε να παρκάρουν εκεί τα ΙΧ και γίνεται η µετακίνηση τους µε κάποιο λεωφορείο. Υπάρχει περίπτωση αυτό να γίνει φέτος;
Ο χώρος στάθµευσης ολοκληρώθηκε, γιατί ο ∆ήµος δεν περίµενε την Υπουργική απόφαση που λέει ότι πρέπει να γίνει, φρόντισε και τον ολοκλήρωσε µε δικές του δυνάµεις και κόστος περίπου 450.000 ευρώ. Έχει ελλείψεις, πρέπει να γίνει ένα κιόσκι, να µπουν χηµικές τουαλέτες, περίφραξη, φυτεύσεις µε αρδευτικά συστήµατα που µε τα χρήµατα που προβλέπεται να δοθούν από τις Υπουργικές αποφάσεις θα τα κάνουµε. Βελτίωση του δρόµου γίνεται κάθε χρόνο, ασφαλτόστρωση δεν επιτρέπεται να γίνει. Προβλέπονταν να µπουν λεωφορεία ηλεκτρικά από τις Υπουργικές αποφάσεις. Αν βάλουµε ηλεκτρικό σε δύο µήνες θα είναι για πέταµα. Πρέπει να διαβουλευτούµε όλοι µαζί πως βρούµε µια λύση σε αυτό, πως θα γίνεται η µετακίνηση των επισκεπτών στο Μπάλο από την ξηρά ώστε να σταµατήσει αυτό πήγαινε- έλα των ΙΧ.
• Σε ό,τι αφορά την πρόσβαση από τη θάλασσα;
Στα ηµερόπλοια µπορεί να ελεγχθεί ο αριθµός των ανθρώπων που πάνε στο Μπάλο, αλλά τα σκάφη µε ναυλοσύµφωνο και τα ενοικιαστικά είναι άλλη κατηγορία! Αυτά τα σκάφη είναι 60 µόνο στην Κίσσαµο, να προσθέσουµε και αυτά που έρχονται από Φαλάσαρνα, Κολυµπάρι, Πλατανιά, Χανιά. Το καθένα από αυτά µεταφέρει 7-12 άτοµα! ∆εν φεύγει αν δεν έχει λιγότερα από 7 άτοµα, εκτός και αν γίνει ατοµική ναύλωση όλου του σκάφους. Όλος αυτός ο αριθµός επισκεπτών πως θα ελεγχθεί; Πρέπει να δούµε πως θα το λύσουµε το θέµα. Προβλέπεται η τοποθέτηση ναύδετων, θα φτάσουν για τόσα σκάφη ; Η λειτουργία της προβλήτας για τα ηµερόπλοια δίνει µια λύση στο πρόβληµα της αποβίβασης αλλά τα άλλα σκάφη δεν µπορούν να ελεγχθούν. Είναι ένα ζήτηµα που θα πρέπει να µας απασχολήσει όλους τους εµπλεκόµενους.
“Κλειδί” η αποµάκρυνση των ΙΧ
Φτάνοντας στην περιοχή των Φαλασάρνων προχθές Κυριακή διαπιστώσαµε ότι παρότι βρισκόµαστε στον πρώτο µήνα της Άνοιξης πολλές δεκάδες κόσµος επισκέπτεται την ξακουστή παραλία.
Το αισιόδοξο είναι ότι σε διάφορα σηµεία γίνονται εργασίες για τη διαµόρφωση χώρων στάθµευσης, εκτός της προστατευτέας ζώνης, έτσι ώστε να φύγουν – επιτέλους – τα οχήµατα από την αµµουδιά. ∆υστυχώς, προχθές Κυριακή ο χώρος στάθµευσης σε ιδιωτική έκταση στην παραλία συνέχιζε να λειτουργεί και οι δίοδοι ήταν ελεύθεροι για τα ΙΧ να κατεβαίνουν στην παραλία. Αυτές οι πρακτικές έχουν οδηγήσει στη µείωση του πληθυσµού του Androcymbium rechingeri (ενδηµικού φυτού που συναντάτε µόνο σε Φαλάσαρνα, Μπάλο, Λαφονήσι και σε παραλίες στη Β. Αφρική) όπως έχει παρουσιάσει και επίσηµα το ΜΑΙΧ σε έκθεση του, αλλά και στη γενικότερη υποβάθµιση της παραλίας. Πρόθεση του ∆ήµου είναι από φέτος να µπει µπάρα ώστε να απαγορεύεται η κάθοδος των οχηµάτων, έτσι ώστε ο επισκέπτης να αφήνει το ΙΧ εκτός της προστατευµένης ζώνης και να προσεγγίζει µε τα πόδια την παραλία (η απόσταση δεν είναι πάνω από 500-600 µ.)
Στην περιοχή της Καλυβιανή, στα πρώτα µέτρα του χωµάτινου δρόµου που οδηγεί στο Μπάλο έχει ολοκληρωθεί το µεγαλύτερο µέρος της παρέµβασης για ένα δηµοτικό χώρο στάθµευσης. Εκεί όταν ο ∆ήµος θα µπορεί να βρει συγκοινωνιακό φορέα ή να αγοράσει λεωφορεία, οι επισκέπτες θα αφήνουν τα ΙΧ τους, θα παίρνουν το λεωφορείο και θα προσεγγίζουν µε αυτόν τον τρόπο την ευρύτερη περιοχή του Μπάλου. Έτσι θα αποφεύγεται ο τεράστιος συνωστισµός οχηµάτων και τα προβλήµατα που προκαλεί αυτός. Μια κίνηση που έπρεπε να γίνει χρόνια πριν ωστόσο υλοποιήθηκε αλλά έχουν πολλά ακόµα να γίνουν, καθώς η αποµάκρυνση των ΙΧ αποτελεί µια από τις σηµαντικές παρεµβάσεις για την καλύτερη διαχείριση των περιοχών αυτών.
Στο αυριανό φύλλο, το Λαφονήσι και οι θέσεις των ∆ήµων Καντάνου-Σελίνου και Κισσάµου για την προστασία του.
