Η αναθεώρηση του Συντάγματος και η αποτελεσματικότητα του εκλογικού συστήματος ήταν τα δύο βασικά σκέλη της ημερίδας με τίτλο “Σύνταγμα και Πολιτική Επιστήμη” που πραγματοποιήθηκε χθες στο Πανεπιστήμιο του Γάλλου.
Πρωτοποριακές απόψεις, προτάσεις για αναβάθμιση της εκλογικής διαδικασίας και παρεμβάσεις σε μικρά, αλλά βασικά κρίσιμα σημεία του Συντάγματος όπως το θέμα της υπουργικής ευθύνης και της βουλευτικής ασυλίας αναφέρθηκαν μεταξύ άλλων και στις ομιλίες των καθηγητών Νίκου Αλιβιζάτου και Ηλία Νικολακόπουλου. Οι ομιλητές ανέπτυξαν με βάση τις επιστημονικές τους γνώσεις και μελέτες μία σειρά από προτάσεις που αφορούν του δύο βασικούς άξονες της ημερίδας, ενώ συζητήθηκε και το περιθώριο που υπάρχει στην Ελλάδα για εφαρμογή των προτάσεων αυτών.
Ο ΝΙΚΟΣ ΑΛΙΒΙΖΑΤΟΣ
Η αναθεώρηση του συντάγματος, κυρίως μετά την κρίση αποτελεί ένα πολυσύνθετο ζήτημα καθώς, σύμφωνα με τους επιστήμονες, αυτή δεν συνεπάγεται και λύση των προβλημάτων όπως τείνουν να υποστηρίζουν τα σημερινά πολιτικά κόμματα. Μάλιστα, ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, Νίκος Αλιβιζάτος υπογράμμισε: «Νομίζω ότι δεν είναι ορθή η αντίληψη που περνούν στον κόσμο τα πολιτικά κόμματα ότι αν αναθεωρηθεί το Σύνταγμα, περίπου όλα τα δεινά θα ξεπεραστούν. Αυτό που θα προσπαθήσουμε να δείξουμε μέσα από την ημερίδα είναι ότι έχουμε ένα πολύ σημαντικό συνταγματικό κεκτημένο. Χρειάζονται αναμφισβήτητα μερικές παρεμβάσεις και η κρισιμότερη από αυτές είναι να λογοδοτεί το πολιτικό σύστημα για τυχόν ατασθαλίες, αλλά και το θέμα της υπουργικής ευθύνης και το θέμα της βουλευτικής ασυλίας πρέπει να αλλάξουν, ενώ για παράδειγμα η άμεση εκλογή του προέδρου της δημοκρατίας και τα συχνά δημοψηφίσματα, κατά την προσωπική μου γνώμη, δεν περιλαμβάνουν τη λύση των προβλημάτων».
Επιπλέον, ο κ. Αλιβιζάτος αναφέρθηκε και στο ζήτημα της βουλευτικής ασυλίας τονίζοντας πως σε αρκετές περιπτώσεις δεν πρέπει να υπάρχει ανοχή απέναντι σε ακραίες συμπεριφορές βουλευτών τονίζοντας: «Οι βουλευτές πρέπει να αντιμετωπίζονται περίπου σαν όλους τους πολίτες δηλαδή απ’ όλα τα δικαστήρια, αν αισθάνονται ότι διώκονται για πολιτικούς λόγους αυτοί να ζητούν την κάλυψη της Βουλής. Ετσι δεν θα τολμούν να αρνούνται τον έλεγχο και να σημειώνονται περιστατικά που έχουν γίνει και που συνέβαλλαν στο να οδηγηθούμε στο μνημόνιο και στη χρεοκοπία του πολιτικού συστήματος της χώρας».
Ο ΗΛΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
Για το εκλογικό σύστημα, την αποτελεσματικότητα, αλλά και την αντιπροσωπευτικότητά του μίλησε ο καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης, Ηλίας Νικολακόπουλος αναδεικνύοντας την ανάγκη για αλλαγή του σημερινού πολιτικού συστήματος με βάση τα κομματικά δεδομένα. Ωστόσο, σημείο της ομιλίας του αποτέλεσε και η αναφορά στην ύπαρξη ορθολογικής επιλογής των κομμάτων και αν τελικά εκφράζεται μέσα απ’ αυτή την επιλογή η λαϊκή βούληση.
Ο κ. Νικολακόπουλος ανέφερε χαρακτηριστικά: «Οι θεωρίες ορθολογικής επιλογής έχουν να κάνουν και με τη διατύπωση και την έκφραση της λαϊκής βούλησης. Ενα δεύτερο κομμάτι της ημερίδας αφορά το εκλογικό σύστημα. Είναι ένα ζήτημα που απασχολεί κατά καιρούς το σύνολο του πολιτικού κόσμου χωρίς βέβαια ο πολιτικός κόσμος να έχει πάντα τη συναίσθηση των επιπτώσεων ενός εκλογικού συστήματος. Οπως συνηθίζουμε να λέμε, ένα εκλογικό σύστημα είναι ένας εξειδικευμένος και χειραγωγικός μηχανισμός πολιτικής. Ο,τι ρύθμιση και να κάνουμε, κάποια στόχευση έχει. Βέβαια υπάρχει μία τεράστια δυσκολία στη σημερινή συγκυρία για αλλαγή του εκλογικού συστήματος δεδομένου ότι για να εφαρμοστεί ένα νέο εκλογικό σύστημα στις αμέσως επόμενες εκλογές χρειάζεται να εξασφαλίσει μία πλειοψηφία των δύο τρίτων στη Βουλή και δεν βλέπω ποιος θα πάρει μία τέτοια πρωτοβουλία και πώς θα εξασφαλίσει μία τέτοια συναινετική αναμόρφωση του εκλογικού συστήματος.
Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι το σημερινό εκλογικό σύστημα, όπως αποδείχθηκε στις δύο εκλογές του 2012, βρίσκεται σε αναντιστοιχία με τη διαμόρφωση των πολιτικών δυνάμεων σήμερα. Πρόκειται για ένα εκλογικό σύστημα που προβλέπει το μπόνους των 50 εδρών διαμορφωμένο για τη λειτουργία ενός δικομματικού συστήματος, με τα δύο κόμματα του τότε ισχυρού δικομματισμού να βρίσκονται τουλάχιστον στο 30 – 40 %, ώστε με το μπόνους να εξασφαλιστεί μία αυτοδυναμία κοινοβουλευτική. Αυτός ο συσχετισμός πλέον δεν υπάρχει, άρα θα πρέπει να αναζητηθεί κάποιο εκλογικό σύστημα που να προσαρμόζεται στο σημερινό κομματικό σύστημα, αλλά η αναζήτηση αυτή μου φαίνεται εξαιρετικά δύσκολη στη σημερινή συγκυρία και με την αδυναμία των δύο νέων εκφραστών του δικομματισμού, αλλά σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα να συνεννοηθούν μεταξύ τους».
ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΙΜΗΝ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΤΣΕΜΠΕΛΗ
Αξίζει να σημειωθεί πως το χθες το απόγευμα πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου τελετή αναγόρευσης σε επίτιμο διδάκτωρ του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του Ελληνα Anatol Rapoport καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου του Michigan Γεώργιου Τσεμπελή.
Ο κ. Τσεμπελής σε δηλώσεις του εμφανίστηκε ιδιαίτερα συγκινημένος που βρίσκεται στην Ελλάδα, ενώ δεν παρέλειψε να αναφέρει πως αισθάνεται τιμή που το Πανεπιστήμιο Κρήτης διοργάνωσε αυτή την εκδήλωση προς τιμήν του. Χαρακτηριστικά είπε: «Μου απονέμεται μία πολύ μεγάλη τιμή να πάρω ένα τιμητικό ντοκτορά που είναι πάρα πολύ σπάνιο γενικά, αλλά περισσότερο απ’ το Πανεπιστήμιο Κρήτης που είναι ένα από τα καλύτερα Πανεπιστήμια της Ελλάδας σύμφωνα με τις διεθνείς στατιστικές.
Επιπλέον, η Ελλάδα είναι η πατρίδα μου και έτσι είμαι πολύ χαρούμενος».
ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΕΚΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Ωστόσο, στην τελετή που πραγματοποιήθηκε ο κ. Τσεμπελής μίλησε για την αναθεώρηση του Συντάγματος, ενώ παρουσίασε και την πρότασή του για το εκλογικό σύστημα της χώρας. Οσον αφορά το εκλογικό σύστημα, πρότεινε οι Ελληνες να έχουν τη δυνατότητα να ψηφίζουν τέσσερα πολιτικά κόμματα, αντί για ένα, γεγονός που όπως ανέπτυξε θα είναι αντιπροσωπευτικό των προτιμήσεών του και παράλληλα θα δίνει και μία ξεκάθαρη εικόνα των “τάσεων” που υπάρχουν από πλευράς ψηφοφόρων. Χαρακτηριστικά ανέφερε: «Η πρόταση που έχω για το εκλογικό σύστημα είναι να παραμείνουν όλα τα άλλα ίδια, αλλά ο κάθε Ελληνας ψηφοφόρος να έχει τρείς η τέσσερις ψήφους, αντί για μία. Αυτό θα μειώσει σημαντικά την πόλωση του Ελληνικού πολιτικού συστήματος και θα δώσει τη δυνατότητα να επιλυθούν πολιτικά προβλήματα. Θα μετράνε και οι τέσσερις ψήφοι όπως μετρά η μία. Ετσι υπάρχει η δυνατότητα να εκφραστούν πολύ καλύτερα οι προτιμήσεις των ψηφοφόρων».
