Το τελευταίο χρονικό διάστημα, περισσότερο από ποτέ, η ελληνική κοινωνία βιώνει ένα καθημερινό θρήνο, ένα δράμα που εκτυλίσσεται στους ελληνικούς δρόμους με θύματα κυρίως νέους ανθρώπους, αλλά και άτομα κάθε ηλικίας, φύλου, με ή χωρίς υπαιτιότητα του θύματος, αφήνοντας πίσω τους οικογένειες και αγαπημένους κατακερματισμένους για το υπόλοιπο της ζωής τους.
Το παράδοξο που παρατηρείται είναι ότι παρά τη δημοσιογραφική έκταση και προβολή της έξαρσης των τροχαίων ατυχημάτων, αυτά όχι μόνο δεν μειώνονται, αλλά παρουσιάζουν καθημερινώς αυξητικές τάσεις.
Ως μέλος αυτής της κοινωνίας νοιώθω την ανάγκη να ευαισθητοποιήσω και να προσφέρω το δικό μου λιθαράκι στην πρόληψη της σύγχρονης μάστιγας, καταθέτοντας εκκεντρικές, αλλά ρεαλιστικές προτάσεις για την πρόληψη των τροχαίων ατυχημάτων
Ημερίδες σε δημοτικά & γυμνάσια
Οι ημερίδες αυτές δεν θα έχουν τον τυπικό χαρακτήρα που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε. Θα διοργανώνονται 3 φορές στο κάθε εκπαιδευτικό έτος (Οκτώβριο, Φεβρουάριο και Απρίλιο) σε συνεργασία με τη διεύθυνση Πρωτοβάθμιας, Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και την τροχαία Ηρακλείου.
Στην ημερίδα θα μιλούν κυρίως έφηβοι νέοι οι οποίοι έχουν χάσει τους γονείς τους σε τροχαία ατυχήματα. Γνωρίζουμε ότι αυτό είναι δύσκολο και επώδυνο, αλλά μια τυπική ομιλία από κάποιον Φορέα δεν θα προσφέρει κάτι ουσιαστικό όπως έχει αποδειχθεί στην πράξη. Χρειαζόμαστε κάτι δυνατό που να συνταράξει τα νέα παιδιά. Τα παιδιά θα πάνε στο σπίτι τους άκρως προβληματισμένα και θα συζητήσουν με τους γονείς τους. Ο νέος που θα ακούσει τον συνομήλικό του, να περιγράφει το πώς άλλαξε η ζωή του επειδή ο πατέρας του έτρεχε, ή είχε πιει παραπάνω ή δεν σταμάτησε σε ένα stop, τότε και μόνο τότε (επειδή θα κάνει το πόνο του άλλου, δικό του) θα επιδράσει θετικά στην νεαρή ψυχοσύνθεσή του.
Ενας “αστυνομικός” για κάθε πολίτη
Πολλές φορές λέμε ότι για να λυθούν κάποια προβλήματα της κοινωνίας μας θα χρειαζόταν ο καθένας μας να έχει δίπλα του έναν αστυνομικό. Κι όμως αυτό μπορεί να γίνει πραγματικότητα.
Ο κάθε γονέας θα έχει έναν ελεγκτή μαζί του ο οποίος θα είναι ο γιός ή η κόρη του. Στα Δημοτικά Σχολεία θα δημιουργηθούν από τους δασκάλους, “Ομάδες Ελέγχου Οδήγησης Γονέων”. Οι ομάδες θα κάνουν στο πλαίσιο ενός project, παρουσιάσεις όπου τα παιδιά θα καταμετρούν τις περιπτώσεις όπου διόρθωσαν τον γονέα τους (ένας αρνητικός πόντος) και τις περιπτώσεις όπου ο γονέας τους έκανε μια θετική πράξη δίνοντας π.χ. προτεραιότητα σε ένα πεζό, σε ένα αυτοκίνητο κ.λπ. (ένας θετικός πόντος).
Μία παρατήρηση από το ίδιο μας το παιδί επιδρά τελείως διαφορετικά στην ψυχοσύνθεσή μας από την παρατήρηση ενός αγνώστου στα φανάρια της πόλης. Αλλωστε η τελευταία ενέργεια έχουμε δει ότι μπορεί να έχει και τραγικές καταλήξεις αφού πολλοί οδηγοί εκλαμβάνουν την παρατήρηση ως προσβολή της προσωπικότητάς τους η οποία πρέπει να τιμωρηθεί…
Μουσείο τροχαίων ατυχημάτων
Να παραχωρηθεί ένας χώρος στην πρώην αμερικάνικη βάση στις Γούρνες. Υπευθυνότητα του Δήμου σε συνεργασία με την Τροχαία. Το Μουσείο θα λειτουργεί με ευθύνη των Λυκείων του νομού Ηρακλείου (κάθε εβδομάδα ένα λύκειο θα έχει την ευθύνη λειτουργίας του μουσείου).
Στο Μουσείο θα βρίσκονται αυτοκίνητα και μηχανάκια που υπέστησαν σοβαρές ζημιές λόγω τροχαίων. Μπροστά από κάθε όχημα θα υπάρχει ένα σκίτσο ενός παιδιού ή νέου που χάθηκε λόγω τροχαίου με την εξής λεζάντα:
“Ο Νίκος θα ήταν τώρα τυροκόμος αν ο πατέρας του είχε σταματήσει στο stop”,
“H Mαρία θα είχε τώρα τη δική της οικογένεια αν ο φίλος της αρνιόταν να την πάει βόλτα χωρίς κράνος”,
“Ο Μανόλης θα συνέχιζε την οικογενειακή επιχείρηση των γονιών του αν δεν έμπαινε στο αυτοκίνητο των φίλων του οι οποίοι είχαν καταναλώσει υπερβολική ποσότητα αλκοόλ”,
“Η Χριστίνα θα έδινε πανελλήνιες εξετάσεις για να περάσει στην αγαπημένη της σχολή, αν ο πατέρας της δεν έστελνε μηνύματα με το κινητό του όταν είχαν πάει διακοπές”.
Αναμφισβήτητα οι εικόνες που σας δίνουμε είναι δύσκολες και όχι συνηθισμένες, αλλά πιστεύουμε ότι μόνο έτσι θα υπάρξουν κάποια αποτελέσματα.
Ημερίδες σε πολιτιστικούς συλλόγους και καφενεία χωριών της Κρήτης
Δυστυχώς σε πολλά χωριά της Κρήτης υπάρχουν ακόμα και σήμερα κάποιες αντιλήψεις οι οποίες αποτελούν την κύρια αιτία θανατηφόρων ατυχημάτων. Πολλοί γονείς μιλούν με ιδιαίτερη υπερηφάνεια για τον δεκάχρονο γιό τους ο οποίος οδηγεί “σαν μεγάλος” το αγροτικό αυτοκίνητο του μπαμπά και το τρακτέρ του παππού. Φουσκώνουν από υπερηφάνεια επειδή ο γιος μας μπορεί να καταναλώσει τόση πολύ ρακή και δεν τον φτάνει κανείς στην παρέα του. Υπερηφάνεια γιατί μόλις ο γιος μας έκλεισε τα 18 του χρόνια θα του αγοράσουμε ένα αυτοκίνητο, (με χρήματα που δεν έχει δουλέψει ) για να κάνει τις βόλτες του με τους φίλους του.
Εδώ ακριβώς έχουν λόγο και ρόλο οι δάσκαλοι, οι κοινωνιολόγοι και οι ψυχολόγοι του νησιού μας οι οποίοι πρέπει να προτρέψουν τους γονείς να αναθεωρήσουν τις αξίες για τις οποίες πρέπει να νοιώθουν υπερήφανοι για τα παιδιά τους.
Αναρίθμητες είναι οι ομιλίες φορέων οι οποίοι τονίζουν την επίδραση του αλκοόλ στην οδήγηση. Παρόλα αυτά οι κινήσεις αυτές δεν έχουν καμία επίδραση στην οδηγική συμπεριφορά των νέων, κρίνοντας εκ των τραγικων αποτελεσμέτων. Ο λόγος είναι πολύ απλός. Ολοι γνωρίζουμε ότι το αλκοόλ είναι κακός σύντροφος της οδήγησης. Κανείς δεν πιστεύει ότι το αλκοόλ βοηθάει στην οδηγική μας συμπεριφορά. Αρα οι ομιλίες και οι κινήσεις αυτές είναι λανθασμένες από τον σχεδιασμό τους.
Τα ερωτήματα που πρέπει να απαντήσουμε είναι:
α) Τι οδηγεί τους νέους στην υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ;
β) Γιατί οδηγούν αφού γνωρίζουν ότι έχουν καταναλώσει αρκετά ποτά;
γ) Γιατί οδηγούν το μηχανάκι τους χωρίς κράνος αφού γνωρίζουν ότι σε μια λακκούβα ή με μια στραβοτιμονιά αυτό θα είναι μοιραίο για τη ζωή τους;
Από που θα πρέπει να ερευνηθεί είναι η αιτία που δημιουργεί το πρόβλημα και όχι να ερχόμαστε κατασταλτικά να εξετάζουμε τα αποτελέσματα.
5. Ημερίδες συλλόγων γονέων και κηδεμόνων. Project “Γονέας προς γονέα”
Ομιλίες σε σχολεία όπου γονείς οι οποίοι έχουν χάσει τα παιδιά τους σε τροχαία ατυχήματα θα μιλούν και θα περιγράφουν τις εμπειρίες τους σε συνελεύσεις γονέων και κηδεμόνων.
Οι γονείς πρέπει να κατανοήσουν ότι «τα ατυχήματα δεν συμβαίνουν πάντα στους άλλους» καθώς όλοι είμαστε εν δυνάμει υποψήφιοι θύματα ατυχημάτων.
Αντί επιλόγου
Αναμφίβολα ο θάνατος ενός ανθρώπου και ιδιαιτέρως νέου, βυθίζει στη θλίψη όλη του την οικογένεια και στιγματίζει τους οικείους του για πάντα. Είναι όμως εξίσου σημαντικό να συλλογιστούμε ότι αυτός ο νέος άνθρωπος που χάθηκε άδικα, στέρησε από την κοινωνία την προσφορά του, στέρησε τη χαρά που θα έδινε στη δική του οικογένεια και γιατί όχι στέρησε από την επιστήμη έναν άνθρωπο που ενδεχομένως η δική του εφεύρεση ή ανακάλυψη θα άλλαζε τον ρου της ιστορίας, της ιατρικής ή κάποιας άλλης επιστήμης και θα επηρέαζε τη ζωή όλης της ανθρωπότητας.
*Ο Γιώργος Τριανταφύλλου,
MSc, PhD (c), είναι Εκπαιδευτικός,
Κοινωνιολόγος και Πολιτευτής Ενωσης Κεντρώων
