Πρότυπο η Παλαιόχωρα

Περιοχή – πρότυπο για ισόρροπη τουριστική ανάπτυξη χαρακτηρίζεται σε νέα έρευνα για τον τουρισμό η Παλαιόχωρα.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από το Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων (Μ.Α.Ι.Χ.) σε συνεργασία με το Εργαστήριο Συστημάτων Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Ανάλυσης Δεδομένων – Πρόβλεψης του Πολυτεχνείου Κρήτης με τη βοήθεια και συνεργασία του Δήμου Καντάνου – Σελίνου.
Κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου 2015 συγκεντρώθηκαν από 25 μεταπτυχιακούς φοιτητές του Μ.Α.Ι.Χ. και ERASMUS (προερχόμενοι από τις κυριότερες χώρες του δείγματος) πρωτογενή δεδομένα με καθαρό δείγμα 615 επισκεπτών στην ευρύτερη περιοχή της Παλαιόχωρας μέσω προσωπικών συνεντεύξεων από τον Ιούνιο μέχρι και Σεπτέμβριο.
Οπως διαπιστώνουν οι ερευνητές, η περιοχή της Παλαιόχωρας «αν και δυσπρόσιτη από τα μεγάλα κέντρα άφιξης (λιμάνι και αεροδρόμιο) έχει καταφέρει να αποσπάσει μία σημαντική μερίδα συνειδητών επισκεπτών, οι οποίοι σκιαγραφούν ένα προφίλ το οποίο δένει άμεσα με αυτά τα οποία προσφέρει ο τόπος. Η διαχρονικότητα και η σαφώς αυξανόμενη επισκεψιμότητα  της ευρύτερης περιοχής αποτελούν σημάδια σωστής διαχείρισης και ικανοποιητικών παροχών, τα οποία όμως οφείλουν να σκιαγραφηθούν έτσι ώστε να κοινοποιηθούν και να ενδυναμωθούν για την ορθολογικότερη και αποτελεσματικότερη ανάπτυξή της».

ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΩΝ ΕΠΙΣΚΕΠΤΩΝ
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, «το πιο σημαντικό στοιχείο το οποίο διαφοροποιεί τους επισκέπτες της Παλαιόχωρας, είναι η εθνικότητά τους καθώς τρεις στους τέσσερις προέρχονται από μη σκανδιναβικές χώρες. Αυτό είναι εξαιρετικά περίεργο καθώς είναι γνωστή η “πληθυσμιακή” κυριαρχία των Σκανδιναβών τουριστών (52%) στη Δυτ. Κρήτη. Η πλειοψηφία των επισκεπτών προέρχεται από χώρες Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης (Γερμανία, Μ. Βρετανία, Αυστρία και Γαλλία). Μία ακόμα ιδιαιτερότητα έχει να κάνει με το δηλωθέν εισόδημα, οι περισσότεροι είναι μέσου και υψηλού εισοδήματος».

ΓΙΑΤΙ ΕΠΙΛΕΓΟΥΝ ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΑ
Επίσης, από τις απαντήσεις προέκυψε ότι «κυρίαρχος λόγος που επιλέγουν την περιοχή για τις διακοπές τους είναι το φυσικό περιβάλλον. Το τρίπτυχο (ήλιος, θάλασσα, παραλίες) είναι το πιο ισχυρό κίνητρο για την επιλογή τους. Σημαντικός παράγοντας αναδεικνύεται και το τοπικό φαγητό, γεγονός που δείχνει ότι η έννοια της κρητικής κουζίνας και διατροφής διαδραματίζει καίριο ρόλο, ένα πεδίο που μπορεί να αναπτυχθεί περαιτέρω. Η σχέση τιμών και κόστους υπηρεσιών ακολουθεί ως ένας τρίτος παράγοντας, ενώ ένα ποσοστό 25% δηλώνει ότι η επίσκεψή του σχετίζεται και με την ύπαρξη αρχαιολογικών χώρων».

ΚΡΑΤΗΣΗ ΜΕ E-MAIL
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, «ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η κράτηση του καταλύματος είναι διαφορετικός από ό,τι συμβαίνει σε άλλες περιοχές του Νομού. Oι περισσότεροι επισκέπτες έχουν ξαναεπισκεφτεί την περιοχή κατά το παρελθόν. Αυτό δικαιολογεί το γεγονός ότι δύο από τους δημοφιλέστερους τρόπους κράτησης είναι η προσωπική επαφή και το τηλέφωνο/e-mail. Σε παρεμφερή επίπεδα κυμαίνεται το online σύστημα, ενώ μικρότερα ποσοστά επιλέγουν κάποιο τουριστικό γραφείο ή τουριστικό πράκτορα».

Η ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
Επίσης, η ικανοποίηση των επισκεπτών από τις υπηρεσίες των καταλυμάτων «κυμαίνεται σε εξαιρετικά υψηλά ποσοστά σε όλες τις κατηγορίες (καθαριότητα, υπηρεσίες ξενοδοχείου, ποιότητα φαγητού, τιμές, ασφάλεια). Μικρά ποσοστά καταγράφονται μόνο στην επιλογή των εσωτερικών δραστηριοτήτων, γεγονός όμως το οποίο έχει να κάνει κυρίως με την έλλειψη αυτών των υποδομών, αφού τα περισσότερα καταλύματα είναι μικρού μεγέθους και όπως είναι λογικό δεν προσφέρουν τέτοιου είδους παροχές».

ΕΞΟΔΑ ΔΙΑΜΟΝΗΣ
Επίσης, οι ερευνητές διαπιστώνουν ότι οι δαπάνες των επισκεπτών αποτελούν «σημαντική τονωτική ένεση για την τοπική οικονομία» καθώς «οι κύριες πηγές στις οποίες διοχετεύονται οι δαπάνες των επισκεπτών, αφορούν εστιατόρια και ταβέρνες καθώς και αγορά φαγητού / ποτών, που στη συντριπτική τους πλειοψηφία γίνονται σε καταστήματα της περιοχής. Ως τρίτη επιλογή αναφέρουν την αγορά προϊόντων (όπως ρούχα, παπούτσια, χρυσαφικά και σουβενίρ). Στις τελευταίες θέσεις βρίσκονται οι εκδρομές και τα έξοδα για νυκτερινή διασκέδαση».

ΓΕΙΤΟΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ
Σε σχέση με γειτονικές περιοχές της Παλαιόχωρας, τις οποίες επισκέφτηκαν ή ανέφεραν προτίμηση για να επισκεφτούν οι τουρίστες, στην πρώτη θέση βρίσκεται το Ελαφονήσι με ποσοστό 71,80%, ακολουθούν οι Ανύδροι και η Σούγια με ποσοστά 53,2% και 42% αντίστοιχα. Στον αντίποδα δεν φαίνεται ότι είναι μέσα στις προτιμήσεις ο Ελυρος και το φαράγγι της Καντάνου, πιθανώς και λόγω ελλιπούς πληροφόρησης.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Μεταξύ των κυριότερων συμπερασμάτων, τα οποία προκύπτουν από τη μελέτη, όπως αναφέρουν τα μέλη της ερευνητικής ομάδας, είναι:
• Οι επισκέπτες είναι «πιστοί» της περιοχής (ποσοστό 60% έχει ξανα-επισκεφτεί την περιοχή), ενώ και η συντριπτική πλειοψηφία (ποσοστό 94%) δηλώνει πρόθεση να επισκεφτεί την περιοχή σε κάποια μελλοντική στιγμή.
• Η προσωπική επαφή και το τηλέφωνο αποτελούν κυρίαρχες επιλογές κατά τη διάρκεια κράτησης καταλύματος.
• Το Ελαφονήσι, οι Ανύδροι και η Σούγια αποτελούν τις πιο δημοφιλείς περιοχές για κοντινές επισκέψεις.
• Η ικανοποίηση για τις προσφερόμενες υπηρεσίες και από τις υπηρεσίες καταλύματος κυμαίνεται σε υψηλότατα ποσοστά, ποσοστά κοντά στο 90%
• Είναι επισκέπτες υψηλού εισοδήματος (ποσοστό 25% δηλώνει εισόδημα άνω των € 80.000).
• Ενα σημαντικό ποσοστό (40%) δαπανά ποσά άνω των € 900 κατά την παραμονή στην περιοχή, ενώ διαμένει άνω των 2 εβδομάδων (ποσοστό 40%).
• Η διασπορά των δαπανών που πραγματοποιούνται από τους επισκέπτες καλύπτει ένα μεγάλο φάσμα των εμπορικών επιχειρήσεων της περιοχής (εστίασης, εμπορικά καταστήματα  και τοπικών αγροτικών/τροφίμων). Στην περίπτωση της Παλαιόχωρας θεωρείται ότι το 85% των χρημάτων ανακυκλώνεται στην περιοχή, αφού πρόκειται για μικρές επιχειρήσεις που η δραστηριοποίησή τους είναι τοπική. Ετσι το οικονομικό αποτύπωμα των επισκεπτών/τουριστών λόγω και του υψηλού πολλαπλασιαστή τουριστικής δαπάνης,  επιτρέπει την ευρύτερη περιοχή να απολαμβάνει αξιόλογα οικονομικά και κοινωνικά (θέσεις εργασίας) οφέλη.

Ομάδα συγγραφής και ανάλυσης
Η ομάδα συγγραφής και ανάλυσης αποτελείται από τους:
• Δρ Γεώργιος Μπαουράκης (διευθυντής Μ.Α.Ι.Χ.).
• Καθηγητής Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης (Πολυτεχνείο Κρήτης – Audencia Nantes School of Management, Γαλλία).
• Περικλής Δράκος (Ε.Δ.Ι.Π. Τμήμα Οικονομικών Επιστημών, Παν/μιο Κρήτης).
• Δρ Δημήτριος Νίκλης, ερευνητής, Τμ. Οικονομίας και Διοίκησης, Μ.Α.Ι.Χ. – Πολυτεχνείο Κρήτης.
• Ανδρέας Περράκης, ερευνητής, Μ.Α.Ι.Χ. – Πολυτεχνείο Κρήτης.