(∆εν είναι αργία, είναι απεργία!)
H Πρωτοµαγιά είναι κυρίως µέρα των αγώνων των εργατών, µέρα αντίστασης και εναντίωσης στις παράλογες εργοδοτικές απαιτήσεις, µέρα απεργίας και –σε καµία περίπτωση- αργίας.
Και όσο τα εργασιακά συρρικνώνονται, όσο τα κεκτηθέντα µε αίµα και αγώνες κινδυνεύουν, τόσο περισσότερο η εργατική Πρωτοµαγιά λειτουργεί ως ορόσηµο στις συνειδήσεις των (συνειδητοποιηµένων) εργαζοµένων.
Οι αγώνες των εργατών στο Σικάγο – η καθιέρωση της επετείου στο Παρίσι
Η Πρώτη Μαίου καθιερώθηκε ως επέτειος αγώνων, ως γιορτή της εργατιάς στις 20 Ιουλίου 1889, στο Παρίσι, κατά τη διάρκεια της Σοσιαλιστικής ∆ιεθνούς. Ουσιαστικά ήταν ένας φόρος τιµής στους εργάτες του Σικάγο, που ξεσηκώθηκαν την 1η Μαΐου 1886, διεκδικώντας 8ωρο και καλύτερες συνθήκες εργασίας. Η διαδήλωση των εργατών πνίγηκε –λίγες ηµέρες αργότερα- στο αίµα, επειδή αστυνοµία και τσιράκια των εργοδοτών επενέβησαν για να τους «συνετίσουν» (και να τους διαλύσουν).
Να θυµίσουµε ότι εκείνη την εποχή δεν υπήρχε θεσµοθετηµένο πλαίσιο εργασίας και οι εργαζόµενοι ήταν κανονικότατα στο έλεος των εργοδοτών. ∆ούλευαν όσες ώρες και µέρες απαιτούσε ο εργοδότης. Στις κινητοποιήσεις για θεσµοθέτηση ανθρωπίνων συνθηκών εργασίας, συµµετείχαν περί τους 350.000 εργάτες από περισσότερα από 1.000 εργοστάσια στις ΗΠΑ.
Η πιο δυναµική διαµαρτυρία, ήταν εκείνη της Πρωτοµαγιάς του 1886, στο Σικάγο. Λίγες ηµέρες αργότερα και έξω από το εργοστάσιο ΜακΚόρµικ, απεργοσπάστες επιχείρησαν να αλώσουν το µέτωπο των απεργών και να εργαστούν στη θέση τους. Η αστυνοµία και οι µπράβοι του εργοδότη ενεπλάκησαν µε αποτέλεσµα να σκοτωθούν 4 απεργοί και να τραυµατιστουν δεκάδες.
Μια µέρα µετά, οι αναρχικοί έκαναν συγκέντρωση διαµαρτυρίας µε σκοπό την καταδίκη της αστυνοµικής βίας. Η ειρηνική µάζωξη βάφτηκε στο αίµα όταν αστυνοµικοί έριξαν στους συγκεντρωµένους χειροβοµβίδα. Ενας αστυνοµικός σκοτώθηκε και δεκάδες τραυµατίστηκαν. Η αστυνοµία άνοιξε πυρ –επτά άτοµα σκοτώθηκαν και πολλοί τραυµατίστηκαν.
Για την επίθεση κατηγορήθηκαν αργότερα συνδικαλιστές, µε τον αρχιεισαγγελέα να ζητά επίµονα τη θανατική ποινή. Χρόνια αργότερα, τον Ιούνιο του 1893 ο κυβερνήτης του Ιλινόις, παραδέχθηκε ότι οι καταδικασθέντες συνδικαλιστές ήταν αθώοι και έριξε ευθέως ευθύνες στην αστυνοµία. Εννοείται ότι αυτή η κίνηση ήταν για εκείνον πολιτική αυτοκτονία.
Η πρώτη εργατική Πρωτοµαγιά στην Αθήνα
Στην Ελλάδα η Εργατική Πρωτοµαγιά γιορτάστηκε (στις 2 Μαίου) για πρώτη φορά στην Αθήνα το 1893. Ο εορτασµός ήταν πρωτοβουλία του Καλλέργη και του Κεντρικού Σοσιαλιστικού Συλλόγου.
Κατά τον Καλλέργη, οι συγκεντρωµένοι ήταν περισσότεροι από 2000. Η συντηρητική «Εφηµερίς» έγραφε πως ο αριθµός δεν ξεπερνούσε τους 200. Μετά το πέρας της συγκέντρωσης, υπεγράφη ψήφισµα που έλεγε:
«Συνελθόντες σήµερον την 2 Μαΐου, ηµέραν Κυριακήν και ώραν 5 µ.µ. εν τω Αρχαίω Σταδίω, οι κάτωθι υπογεγραµµένοι µέλη του Κεντρικού Σοσιαλιστικού Συλλόγου» και υπό µισθόν πάσχοντες εψηφίσαµεν:
Α) Την Κυριακήν να κλείωσι τα καταστήµατα, καθ’ όλην την ηµέραν, και οι πολίται ν’ αναπαύωνται.
Β) Οι εργάται να εργάζωνται 8 ώρας την ηµέραν.
Γ) Ν’ απονέµηται σύνταξις εις τους εκ της εργασίας παθόντας και καταστάντας ανικάνους προς διατήρησιν εαυτών και της οικογενείας των.
∆) Το συµβούλιον του «Κεντρικού Σοσιαλιστικού Συλλόγου» να επιδώση το ψήφισµα εις την Βουλήν.»
Το ψήφισµα παραδόθηκε από τον Καλλέργη την 1η ∆εκεµβρίου 1893 στον Πρόεδρο της Βουλής, ο οποίος δεν χάρηκε καθόλου για την «καυτή πατάτα» που είχε στα χέρια του και αγνόησε επιδεικτικά το κείµενο. Ο Καλλέργης διαµαρτυρήθηκε έντονα και –όπως µπορείτε να φανταστείτε- συνελήφθη επειδή «παρενοχλούσε» τη διαδικασία. Οι αστυνοµικοί τον χτύπησαν, δικάστηκε λίγες ηµέρες αργότερα και καταδικάστηκε σε 10 µέρες φυλάκισης.
Και κάπως έτσι ολοκληρώθηκε η πρώτη επίσηµη Εργατική Πρωτοµαγιά στην Ελλάδα.
Τι άλλο συνέβη Πρωτοµαγιά
1884: Ξεκίνησε η κατασκευή του πρώτου ουρανοξύστη στο Σικάγο
1853: «Γεννήθηκαν» τα Levi Strauss, από τον «συνονόµατο» γερµανό Μετανάστη που µετακόµισε από τη Βαυαρία στο Σαν Φρανσίσκο και άνοιξε εκεί κατάστηµα µε ρούχα.
1930: ο πλανήτης Πλούτωνας πήρε επισήµως το όνοµά του.
1931: Ξεκίνησε επισήµως τη λειτουργία του το Empire State Building. Εκείνη την εποχή, ήταν ο ψηλότερος ουρανοξύστης στον κόσµο.
1944: Εγινε η εκτέλεση των 200 στην Καισαριανή.
1961: Ο Φιντέλ Κάστρο ανακήρυξε την Κούβα σοσιαλιστικό έθνος.
1966: Οι Beatles έδωσαν την τελευταία τους συναυλία στο Empire Pool στο Wembley του Λονδίνου.
1968: Ξεκινούν τα γεγονότα που οδήγησαν στον Γαλλικό Μάη (Μάης του ’68)
1971: Η Amtrak ξεκίνησε τη λειτουργία της ως εταιρεία επιβατικών σιδηροδρόµων των Ηνωµένων Πολιτειών.
1976: Χάνει τη ζωή του ο Αλέξανδρος Παναγούλης σε αυτοκινητιστικό δυστύχηµα. Είχε προαναγγείλει πως θα προέβαινε σε αποκαλύψεις στη Βουλή.
1982: Η Βασιλική Αεροπορία ξεκίνησε σειρά επιθέσεων στα νησιά Φόκλαντ.
Γιορτή των λουλουδιών
Η Πρωτοµαγιά σηµατοδοτεί επίσης την κορύφωση της Ανοιξης. Ο Μάιος είναι ο µήνας των λουλουδιών, της βλάστησης, κατά τη µυθολογία είναι ο µήνας που η Περσεφόνη αφήνει τον σκοτεινό Αδη για να ανέβει στη Γη, δίπλα στη µητέρα της τη ∆ήµητρα. Είναι ο µήνας που ο χειµώνας έχει ηττηθεί, ο µήνας που προετοιµάζει την έλευση του καλοκαιριού. Η διάθεση γίνεται καλύτερη, η επιθυµία για βόλτες µεγαλώνει, τα χαµόγελα γίνονται πιο πλατιά!
Καλό µήνα σε όλους λοιπόν, µε αισιοδοξία πως τα καλύτερα (για όλους) είναι µπροστά!
Για περισσότερα δείτε επίσης και τα:
www.britannica.com/on-this-day/May-1
www.thefactsite.com/day/may-1